Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το 2007, έτος Καζαντζάκη, η Βιβλιοθήκη του "Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη" τίμησε τον μεγάλο Έλληνα δημιουργό με τη διοργάνωση ημερίδας και τη συμμετοχή σημαντικών ανθρώπων του πνεύματος: Ρίτσα Φράγκου-Κικίλια, Ελένη Κωβαίου, Ελευθερία Γιακουμάκη, Φατίμα Ελόεβα, Χρίστος Αλεξίου, Σόνια Ιλίνσκαγια, Άννα Ρόζενμπεργκ, Σταμάτης Φιλιππίδης, Θανάσης Αγάθος, Παναγιώτα Μήνη, Βάλτερ Πούχνερ, Μαίρη Σταύρου και Πάτροκλος Σταύρου. Στην ανά χείρας έκδοση περιλαμβάνονται οι εισηγήσεις της ημερίδας που, μέσα από διαφορετικές προσεγγίσεις, δίδουν εύστοχα και καίρια το στίγμα του σύγχρονου...

Ποιος είναι, τελικά, ο "λαός"; Πόσο διαδεδομένη είναι η προσποίηση και η θεατρικότητα στον παραδοσιακό ελληνικό λαϊκό πολιτισμό; Σε ποια έκταση σκηνοθετείται η αυθεντικότητα της παραδοσιακής ζωής για τον τουρισμό; Γιατί είναι τόσο δύσκολο να τεκμηριώνονται τα φαινόμενα της μακράς διάρκειας στη χρονική τους συνέχεια; Γιατί η συγκριτική μέθοδος μετατρέπεται μερικές φορές σε μια αφηρημένη τυπολογία, πέρα από χώρο και χρόνο; Αποτελεί το ποδόσφαιρο αντικείμενο της λαογραφικής έρευνας; Υπάρχουν λαογραφικά θέματα, πέρα από τον ηθογραφισμό, στη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία; Γιατί η...

Έλληνες και ξένοι πανεπιστημιακοί, λογοτέχνες και δημοσιογράφοι γράφουν μικρές ιστορίες για τα ζώα και υποστηρίζουν ότι τα ζώα δεν είναι κατώτερα όντα: Αισθάνονται, πονούν, αγαπούν, αντιλαμβάνονται, κρίνουν, θυμούνται, έχουν συνείδηση, έχουν ικανότητες που δεν έχουμε, έχουν δικαιώματα. Με λογική και συναίσθημα σχολιάζεται η σχέση των ζώων με τον άνθρωπο, η παρουσία τους στον μύθο και το παραμύθι, στην τέχνη και την τεχνολογία, στη θρησκεία και τη φιλοσοφία, και καταγγέλλεται η σκληρότητα με την οποία συχνά αντιμετωπίζονται. Στο βιβλίο αυτό παρουσιάζονται τεκμηριωμένα και...

Στην ελληνική βιβλιογραφία δεν διαθέταμε μέχρι σήμερα κάποια σφαιρική "Εισαγωγή στην Επιστήμη του Θεάτρου", παρά το γεγονός ότι η διδασκαλία της Θεατρολογίας σε ξεχωριστά Τμήματα Θεατρικών Σπουδών σε πανεπιστημιακό επίπεδο κλείνει τα 20 χρόνια της ύπαρξής της. Η δόμηση του παρόντος βιβλίου υπαγορεύεται από έναν νοητό συνομιλητή, που είναι ο φοιτητής των θεατρικών σπουδών και ακολουθεί εν γένει επαγωγικά βήματα, δόθηκε όμως μεγάλη έμφαση στο "θέατρο εκτός θεάτρου", το "θεατρικό" στοιχείο που υπάρχει και στην κοινωνική ζωή και σε μια σειρά από δρώμενα, τελέσεις, εθιμοτυπί...

Πολλές και ποικίλες είναι οι κριτικές εκτιμήσεις για το έργο του Νίκου Καζαντζάκη. Η παρούσα "Εισαγωγή" συνενώνει κείμενα που εκφράζουν ένα ευρύ φάσμα θεωρητικών, αισθητικών και ιδεολογικών απόψεων, προκειμένου να αναδειχτούν με τον πληρέστερο δυνατό τρόπο τα πνευματικά ενδιαφέροντα του πολύτροπου αυτού συγγραφέα. Τα εν λόγω κριτικά κείμενα καλύπτουν μια περίοδο ενός περίπου αιώνα, από ένα κριτικό σχόλιο του 1916 μέχρι σήμερα. Το υλικό είναι οργανωμένο θεματικά, με κεφάλαια αφιερωμένα στην ποίηση του Καζαντζάκη, στο θεατρικό, ταξιδιωτικό και αυτοβιογραφικό έργο του, αλλά κα...

Η μονογραφία αυτή έχει ως θέμα το συναρπαστικό παραμύθι της λησμονημένης μνηστής που έχει γνωρίσει πολλαπλές μεταμορφώσεις σε πρόσωπα, τίτλους και μοτίβα, ενώ έχει διαδοθεί σε όλη την Ευρώπη: ένα βασιλόπουλο χάνει την μνήμη του και ξεχνάει την αγαπημένη του, την οποία ξαναθυμάται με ένα φιλί της βασίλισσας μητέρας του. Ο καθηγητής Βάλτερ Πούχνερ καταγράφει και συγκρίνει κείμενα του προφορικού λόγου, ανέκδοτες ελληνικές παραλλαγές, αποκλίσεις και διαφοροποιήσεις του μύθου, εξετάζει το γλωσσικό υλικό, ρήσεις, ρίμες και λογοτύπους για να παρουσιάσει μια από τις εξαιρετικές...

Ο παρών τόμος αποτελεί μια πρώτη απόπειρα συνύπαρξης Ελλήνων λαογράφων με Τούρκους συναδέλφους τους. Τα κείμενα αναφέρονται στο ρόλο των λαογραφικών σπουδών κατά τη διαμόρφωση εθνικής συνείδησης στις δύο χώρες, στον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιήθηκαν τα επίθετα, στην παραδοσιακή μουσική για την πολιτισμική ομογενοποίηση, και στο μετασχηματισμό των πολλών εθνικών ομάδων της Τουρκικής Δημοκρατίας (1923) σε εθνικό τουρκικό κράτος. Άλλα θέματα είναι η θρησκευτική ομάδα των Αλεβιτών ως δείκτης του βαθμού ωρίμανσης των πολιτικών συνθηκών στη σύγχρονη Τουρκία, η μελέτη της μουσικ...

Ένα έργο που χρειάστηκε 19 έτη για να ολοκληρωθεί και είναι ενημερωμένο με τα πιο πρόσφατα δεδομένα και εξελίξεις στο χώρο της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Συνεργάζονται 106 επιστήμονες: φιλόλογοι, ιστορικοί, δημοσιογράφοι, κριτικοί, ερευνητές, συγγραφείς, θεατρολόγοι, βιβλιογράφοι. Περιέχει λήμματα για δημιουργούς, λογοτεχνικά έργα που ξεχώρισαν, ρεύματα και σχολές, λογοτεχνικά είδη, όρους της θεωρίας της λογοτεχνίας, περιοδικά, μελετητές της λογοτεχνίας, ιδρύματα, εκδοτικούς οίκους κ.ά., καθώς και ενημερωμένη και αναλυτική βιβλιογραφία. Σωστά οργανωμένο, πρωτότυπο, χρήσι...

Ο δεύτερος τόμος των παραμυθολογικών μελετημάτων περιέχει κείμενα τα οποία περιλαμβάνονται στην Εγκυκλοπαίδεια των μύθων, το μεγαλύτερο εγχειρίδιο της προφορικής αφηγηματολογίας σε παγκόσμια κλίμακα. Στο επίκεντρο της μελέτης του καθηγητή Βάλτερ Πούχνερ είναι μοτίβα και παραλλαγές παραμυθιών του ευρωπαϊκού λαϊκού πολιτισμού, προφορικές παραδόσεις και τύποι που έρχονται από τα βάθη της αρχαιότητας. Αμαρτήματα και εγκλήματα, μαγεία και αναστάσεις νεκρών, χρησμοί, προφητείες και παιχνίδια της μοίρας συμπλέκονται σε μύθους και κύκλους διηγήσεων με βασιλιάδες, ήρωες και δρ...

Δύο υπήρξαν κατά κύριο λόγο οι αφορμές που οδήγησαν στον σχεδιασμό και στην υλοποίηση των μετά χείρας τόμων: αφενός, η συνειδητοποίηση ότι τα τελευταία χρόνια η ελληνική λαογραφία έχει πραγματοποιήσει αλματώδεις προόδους, όχι μόνο επειδή διδάσκεται σε μεγάλο αριθμό τμημάτων και σχολών των ελληνικών ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, αλλά κυρίως, επειδή έχει ανανεωθεί θεματικά, θεωρητικά και μεθοδολογικά· αφετέρου, η έλλειψη από την ελληνική λαογραφική βιβλιογραφία ενός συλλογικού θεωρητικού έργου-εγχειριδίου για την εισαγωγή στη σπουδή της λαογραφικής επιστήμης στην Ελλάδα,...

Ο τόμος αυτός περιέχει μελέτες για το ελληνικό δημοτικό τραγούδι. Ο Βάλτερ Πούχνερ από τις παραλογές και τους θρήνους έως τα θρησκευτικά άσματα και τα ριζίτικα εξετάζει τα τραγούδια ως μια κατ' εξοχήν ποιητική πράξη με συγκεκριμένες λειτουργίες που επιτελείται σε μία κοινότητα που τα δημιουργεί και τα μεταδίδει προφορικά. Τα θέματα στα οποία εστιάζει ο συγγραφέας είναι το ιστορικό τραγούδι για την πολιορκία της Βιέννης από τους Τούρκους, οι απηχήσεις της τραγωδίας Ερωφίλη στην προφορική παράδοση, ιστορικά γεγονότα του 20ου αιώνα που εμπνέουν τη σύνθεση νέων τραγουδιών, η...

Στο νέο του βιβλίο με περιεχόμενο επτά εθνογλωσσολογικές μελέτες ο Βάλτερ Πούχνερ μας ξεναγεί στον ελληνικό και βαλκανικό λαϊκό πολιτισμό και στις άκρες του κόσμου, όπου κατοικούν τέρατα και κυνοκέφαλοι, νάνοι και λυκάνθρωποι, βρικόλακες και νεράιδες, καλικάντζαροι και διαμόνια με άγρια και γελοία δράση. ο συγγραφέας κινείται σε ένα ευαίσθητο και λεπτεπίλεπτο πεδίο έρευνας για να αναζητήσει τα σημοσιολογικά δίκτυα, τα οποία περιβάλλουν μια λέξη ή μια έκφραση, και τα οποία αλλάζουν και μετατοπίζονται ανάλογα με τα συμφραζόμενα, μ' έναν σχεδόν καλλιτεχνικό τρόπο. Μέσα α...

Το βιβλίο "Το φαινόμενο του γυναικείου βεντετισμού στην Ελλάδα τον 19ο αιώνα" αποτελεί έκδοση της διατριβής που κατατέθηκε στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών το 2008 και είναι αποτέλεσμα μακροχρόνιας πρωτογενούς έρευνας και μελέτης. Το βιβλίο πραγματεύεται το ζήτημα του φαινομένου του γυναικείου βεντετισμού έτσι όπως πρωτοεμφανίστηκε στο ελληνικό θέατρο το β΄ μισό του 19ου αιώνα, κατά την περίοδο διαμόρφωσής του. Παρακολουθεί τους τρόπους εκδήλωσης του φαινομένου, τη διαδικασία εισαγωγής του στην εγχώρια θεατρική πρακτική και τα στοιχεία ανάπτυξής του. Φιλ...

Ο όρος "εφαρμοσμένη λαογραφία" περιγράφει ένα φαινομένο "χρήσης" και μια πρακτική, η οποία συναντιέται κυρίως στις τέχνες αλλά δεν είναι άγνωστη και στην επιστήμη: η "χρήση" στοιχείων του λαϊκού πολιτισμού σε γνωστικά πεδία και επίπεδα της κουλτούρας που δεν ανήκουν πια σ' αυτόν.

Η επανάληψη, η τελετουργία, η παράδοση, η παραλλαγή, η μνήμη, η ενημέρωση, η τεχνητή επικοινωνία, η σχέση του ανθρώπου με τα ζώα, είναι από τα πιο στοιχειώδη και θεμελιακά δεδομένα της ζωής μας, από τα πιο θεμελιώδη στοιχεία της ύπαρξης, τόσο στη φύση όσο και στον πολιτισμό. Δεν υπάρχει τομέας του πολιτισμού όπου δεν συναντιούνται. Όταν ξεκινάς να γράφεις για τόσο πρωταρχικά φαινόμενα, τίθεται έντονα το πρόβλημα της μεθοδολογίας, ακόμη και σε δοκίμια όπως είναι αυτά του προκειμένου τόμου, όπου τα περισσότερα κεφάλαια έχουν έντονο τούτο το πρόβλημα, γιατί καταπιάνονται με πο...

Το παρόν μελέτημα εξετάζει τις εξελίξεις της έρευνας στο χώρο της Θεατρολογίας μέσα από ένα αναστοχαστικό πρίσμα: παρουσιάζει βασικές έννοιες και τάσεις της Επιστήμης του Θεάτρου σε διεθνές και ελληνικό επίπεδο, επισκοπώντας τις σχετικές συζητήσεις και επιχειρώντας να διαπιστώσει τι από όσα επιδιώχθηκαν έχει πραγματοποιηθεί αλλά και τι μένει ακόμη να γίνει. Μεταξύ άλλων, πραγματεύεται αδρομερώς βασικά ζητήματα θεωρίας, παιδαγωγικής, κοινωνιολογίας, ανθρωπολογίας και ιστοριογραφίας του θεάτρου σε διεθνές και ελληνικό επίπεδο (εξαίρεση αποτελεί το Αρχαίο Θέατρο, το οποίο συζη...