Penna Sandro 1906-1977
Penna Sandro
Ο Σάντρο Πέννα γεννήθηκε στην Περούτζια στις 12 Ιουνίου 1906. Το 1929 εγκαταστάθηκε στην Ρώμη, πόλη που αποτελούσε το στόχο των συχνών νεανικών περιπλανήσεων. Εδώ έζησε την υπόλοιπη ζωή του (αν εξαιρέσουμε την παρένθεση της διαμονής του στο Μιλάνο όπου δούλεψε σαν υπάλληλος βιβλιοπωλείου) εξασκώντας τα πιο διαφορετικά και τυχαία επαγγέλματα. Πέθανε στην Ρώμη στις 23 Ιανουαρίου 1977. "Η ζωή... είναι να θυμάμαι...", ήταν το πρώτο ποίημα που έγραψε (όπως μας λέει ο ίδιος σ' ένα αυτοβιογραφικό σημείωμα), στο περιθώριο μιας εφημερίδας. Ένα βράδυ κοντά στην θάλασσα σε ηλικία 22 χρονών και σε μια εποχή που "ούτε υποπτευόμουν καν την ύπαρξη της ποίησης". Εκείνο το "πρώτο" ποίημα βρέθηκε ανάμεσα στα χαρτιά που άφησε με το θάνατό του, δακτυλογραφημένο με την ημερομηνία 24-8-1922, γνωρίζουμε πως ο Πέννα έγραφε ακόμη μαθητής γυμνασίου μακροσκελή ποιήματα επηρεασμένος από τον Ντ' Ανούντσιο, εκείνο το "πρώτο" ποίημα διατηρεί όλο τον θαυμασμό μας γιατί ξέρουμε πως γεννιέται όχι από ένα θαύμα, αλλά έπειτα από "γνώση" κατακτημένη με αγωνία και μελέτη. "Μόλις συγκέντρωσα μερικά ποιήματα" συνεχίζει το αυτοβιογραφικό σημείωμα, "μου έτυχε να διαβάσω σε μια εφημερίδα πως οι πιο μεγάλοι ποιητές ήταν τρεις: ο Σάμπα, ο Ουνγκαρέτι, και ο Μοντάλε. Από την στιγμή που ήξερα πως ο Σάμπα έχει ένα βιβλιοπωλείο στην Τεργέστη στην οδό Σαν Νικολό, είπα στον εαυτό μου: Νά σε ποιον θα στείλω τα ποιήματα μου να μου πει αν αξίζουν. Η απάντηση μου ήρθε αμέσως..." Η ποίηση του Πέννα από την ευτυχισμένη εκείνη αρχή, δεν γνωρίζει ανάπτυξη. Επαναλαμβάνεται σε μια περιορισμένη ποικιλία ήχων και τόνων επιτυγχάνοντας μια σειρά από διαφάνειες που δεν έχουν προηγούμενο στην ιταλική ποίηση του αιώνα μας. Αν όμως το έργο του έχει μόλις τα τελευταία χρόνια εξαπλωθεί έξω από την "ελίτ" των ειδικών κι έχει αποκτήσει την ανάγνωση του αναγνωστικού κοινού, η δυσκολία να περιοριστεί η ποίηση του Πέννα σε μια ετικέτα, παραμένει. Ίσως γιατί αυτό που λέει είναι μόλις διατυπώσιμο, είναι ένα μυστικό που δεν μπορούμε να το επαναλάβουμε, παρά μόνον να το αισθανθούμε. Ο Αντόνιο Πόρτα γράφει: "Ο Πέννα μας αποδεικνύει σε μεγάλο βαθμό το "ακαθόριστο" με το οποίο είναι φτιαγμένη η ποίηση: κι ακόμα ότι δεν μπορεί να ορισθεί παρά μόνον με τον εαυτό της". Ο Σάντρο Πέννα άσκησε μεγάλη επιρροή στους ποιητές της αποκαλούμενης "Σχολής της Ρώμης".
Το μάθημα της αισθητικής
Penna Sandro 1906-1977
Bibliotheque (2017)
Κοιτάζω τον ουρανό και τα σύννεφα και τα φώτα των ανθρώπων πέρα εκεί, τόσο απρόσιτοι πάντοτε σε μένα. Και δεν ξέρω ποιον θέλω να αγαπήσω τώρα πια, αν όχι το πόνο μου Ειλικρινής, αλλά διεστραμμένος, έξυπνος και πρωτόγονος, ερωτευμένος με τον εαυτό του και τον κόσμο, ο Sandro Penna (1906-1977) γεννήθηκε στην Περούτζια αλλά έζησε στη Ρώμη. Διπλωματούχος λογιστής και μεγάλος τεμπέλης ο Πένα αποτελεί το ιδανικό του "απόλυτου" ποιητή, που πάσχει από νευρώσεις, είναι υποχόνδριος και καταφέρνει να επιβιώσει με την πολύτιμη υποστήριξη καλλιτεχνών και φίλων του. Όλη η πρωτοτυ...
Σάντρο Πέννα, Ο ποιητής της επιθυμίας και της μοναξιάς
Penna Sandro 1906-1977
Οδός Πανός (2016)
Στον 20ό αιώνα ο Πέννα ήταν ένας επίγονος. Αλλά όχι επίγονος του 19ου. Ήταν ο επίγονος μιας παράδοσης που ξεκινά από τον 2ο αιώνα και φτάνει στον Ντ' Ανούτσιο. Ο Ευγένιος Αρανίτσης παρουσιάζοντας στην Ελευθεροτυπία της 31ης Ιουλίου του 1986, το βιβλίο του Σάντρο Πέννα Λίγος Πυρετός έγραφε: "Παρομοιάζουν συχνά τον Πέννα με τους αρχαίους Έλληνες λυρικούς". Ο Ουμπέρτο Σάμπα, μάλιστα, τον συνέκρινε με τον Μελέαγρο από τα Γάδαρα. Σχολιάζοντας ο Σάμπα το ποίημα του Πέννα "Καλοκαίρι" σημείωνε: "Μονάχα ένας Έλληνας (ο Αρχίλοχος) μπόρεσε να κρατήσει μια παρόμοια αίσθηση με τόση απλό...
Ανθολογία ιταλικής ποίησης
Συλλογικό έργο
Οδός Πανός (2011)
Η παρούσα έκδοση είναι ένα μικρό ανθολόγιο μιας μεγάλης κοινής μας αγάπης: της ιταλικής γλώσσας. Δεν έχει αξιώσεις πληρότητας. Ο Γιάννης Η. Παππάς με συνάντησε πάνω σε κοινές αγάπες και χρόνια τώρα οι διαδρομές μας, διαγράφοντας ελλειπτικούς κύκλους, συναντήθηκαν επιτέλους σ' αυτό το βιβλίο. Μοναδικός γνώμονας η αγάπη μας για την ιταλική ποίηση που λέει πράγματα, που θέτει ηθικά και φιλοσοφικά ζητήματα, που κουβεντιάζει τα μικρά και τα μεγάλα του ανθρώπινου βίου. Από τον Λεοπάρντι ως τις μέρες μας, ο διάλογος αυτός συνεχίζεται απρόσκοπτα: χωρίς βεβαιότητες, χωρίς έπαρση,...
Λίγος πυρετός
Penna Sandro 1906-1977
Οδός Πανός (1986)
Αυτά τα διηγήματα του Πέννα μοιάζουν με ακουαρέλλες. Δύο - τρία χρώματα, ταπεινά τοπία, παιδιά που παίζουν ή κάνουν ποδηλατάδα. Φίλοι που αποχωρίζονται καθώς το άγρυπνο μάτι του Πέννα τους παρατηρεί και τους σχεδιάζει. Ο Πέννα δεν είναι κανένας νεοπλατωνικός, ούτε κανένας γέρος ηδονοθήρας. Τίποτα θεωρεί το άγγιγμα -δεν ομιλεί περί έρωτος- υψηλή τέχνη και λατρεία. Λίγες φράσεις από κάποιον γαλατά που φεύγει, κάποιον ξένο του αρκούν για να περάσει το υπόλοιπο της ημέρας του. Δεν μεριμνά για το αύριο -το αύριο σε κάποιο σταθμό, σε κάποιο περιφρονημένο σημείο αυτής της πόλης...