Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

"Ο θεός στο σταυρό" συνιστά ανάθεμα κατά της ζωής, ένα απαγορευτικό σήμα που προειδοποιεί: "μακριά απ' τη ζωή η λύτρωση!"· ο διαμελισμένος Διόνυσος είναι μια υπόσχεση ζωής: θα ξαναγεννιέται αιώνια και θα επιστρέφει απ' την καταστροφή... Ο νεαρός Νίτσε μιλά για την Αρχαία Ελλάδα και το "δυσκολότερο" και "υψηλότερο" επίτευγμα της τη "τιθάσευση" της διονυσιακής μουσικής για τη γένεση της Τραγωδίας που "στη ρίζα της είναι", όπως γράφει ο μεταφραστής του Βαγγέλης Δουβαλέρης, "η κατάφαση στη ζωή - σ' όλες τις εκφάνσεις της". Το βιβλίο περιλαμβάνει τρία δοκίμια, Το αρχαί...

Κανείς δεν δίνει στον άνθρωπο τα χαρακτηριστικά του - ούτε ο θεός, ούτε η κοινωνία, ούτ' οι γονείς κ' οι πρόγονοί του, μα ούτε κι ο ίδιος ο εαυτός του. Κανείς δεν ευθύνεται για τ' ότι υπάρχει, για το πώς είναι φτιαγμένος, για τις συνθήκες ή τον περίγυρο στον οποίο ζει. Δεν αποτελεί επακόλουθο κάποιου ειδικού σχεδίου, μιας βούλησης, ενός σκοπού, ούτε κι απόπειρα πραγμάτωσης του "ιδεατού ανθρώπου", της "ιδεατής ευτυχίας" ή της "ιδεατής ηθικής"· είναι πέρα για πέρα παράλογο να θέλουμε με το ζόρι να του φορτώσουμε τον άλφα ή τον βήτα σκοπό. Εμείς επινοήσαμε την έννοια "σκοπός"·...

Να κ' η περίπτωση του Ηράκλειτου, που αποτραβήχτηκε στις ελεύθερες εκτάσεις και στα περιστύλια του τεράστιου ναού της Αρτέμιδας: τούτη η "έρημος" ήταν, οπωσδήποτε, πιο άξια - τ' ομολογώ! Γιατί να μην υπάρχουν και για μας τέτοιοι ναοί; (Χμ, ίσως και να υπάρχουν. Να, μου έρχεται τώρα δα στο νου τ' ωραιότερο δωμάτιο εργασίας που είχα ποτέ, στην Piazza di San Marco, άνοιξη, δέκα με δώδεκα το πρωί) Ωστόσο, κι ο Ηράκλειτος απέφευγε αυτό που κ' εμείς αποφεύγουμε σήμερα: το θόρυβο και τη φλυαρία των Εφεσίων, τη δημοκρατία τους, τις πολιτικές αθλιότητες τους, τα νεώτερα κατορθώματα...

Σχεδόν όλα όσα ονομάζουμε "ανώτερη καλλιέργεια" βασίζονται στην εκπνευμάτωση [...] της βαναυσότητας [...]. Η επώδυνη ηδυπάθεια που εκπέμπει η τραγωδία, έχει βάση της το απάνθρωπο, το άγριο. Ο λεγόμενος έλεος της τραγωδίας, αλλά και καθετί υψηλό, ως τ' ανώτερα και γλυκύτατα ρίγη της μεταφυσικής, αντλεί τη ηδύτητά του αποκλειστικά απ' τα συστατικά της αγριότητας που περιέχει. Οι Ρωμαίοι με τις αρένες τους, οι Χριστιανοί μες στην έκσταση του Σταυρού, οι Ισπανοί με τα ικριώματα και τις ταυρομαχίες τους, [...] οι εργάτες των παρισινών προαστίων που νοσταλγούν αιματηρές επαναστάσ...

Η χριστιανική έννοια του θεού - ο θεός ως παρηγοριά των άρρωστων, ο θεός ως αράχνη, ο θεός ως πνεύμα- είναι μια απ' τις πιο εκφυλισμένες έννοιες του θείου που διατυπώθηκε ποτέ πάνω στη γη. Περιγράφει ίσως το τελευταίο στάδιο στην κατιούσα εξέλιξη των τύπων του θείου. Ο θεός κατέληξε νάναι το αντίθετο της ζωής, αντί η μεταμόρφωσή της, το αιώνιο "Ναι" της! Ο θεός: διακήρυξη πολέμου κατά της ζωής, της Φύσης, της βούλησης για ζωή! Θεός: η αλάνθαστη συνταγή για κάθε συκοφαντία του "ενθάδε", κάθε ψέμα του "επέκεινα"! Θεός: το μηδέν που θεοποιήθηκε, η βούληση για εκμηδένιση που αν...

Σε τούτο το κείμενο, που προοριζόταν για "συμπλήρωμα" της "Γέννησης της Τραγωδίας", ο 25χρονος καθηγητής Φρειδερίκος Νίτσε αφηγείται την ιστορία των "πρώτων Ελλήνων φιλοσόφων", απ' το Θαλή ως το Σωκράτη, θέτοντας, παράλληλα, καίρια ερωτήματα που θα τον απασχολήσουν στα μετέπειτα έργα του. Στην έκδοση αυτή περιλαμβάνεται και μια εκλογή απ' τις αδημοσίευτες στα ελληνικά διαλέξεις του για τους Προπλατωνικούς φιλοσόφους, με σχετικές σημειώσεις που κρατούσε κατά την ενασχόλησή του με την αρχαιοελληνική φιλοσοφία. "- Υπάρχει ενοχή, αντίφαση και πόνος σε τούτο τον κόσμο; - Ναι...

Παράξενη μάσκα της ζωικής ορμής η ευσέβεια! Καταβυθίζεσαι σ' έναν τέλειο ονειρόκοσμο που περικλείει, υποτίθεται, την υπέρτατη ηθική σοφία! Προσπαθείς να ξεφύγεις απ' την αλήθεια, για να τη λατρέψεις, τελικά, εξ αποστάσεως, κρυμμένη καθώς είναι στα σύννεφα! Συμφιλιώνεσαι με την πραγματικότητα, ακριβώς γιατί είναι αινιγματική! Αποστρέφεις το βλέμμα απ' τη λύση του αινίγματος, γιατί είσαι άνθρωπος, κι όχι θεός! Βουτάς ηδονικά στη λάσπη - σε γαληνεύει η δυστυχία! Βγαίνεις "εκτός εαυτού" ακριβώς στην ιδανικότερη έκφραση του εαυτού σου! Εξυμνείς και δοξάζεις τα φόβητρα κι όλα τα...

Η χριστιανική έννοια του Θεού, -ο Θεός ως "Θεός των αρρώστων", ο Θεός ως αράχνη, ο Θεός ως πνεύμα- είναι μια από τις πιο διεφθαρμένες έννοιες του Θείου που επιτεύχθηκε ποτέ πάνω στη γη. Περιγράφει ίσως το τελευταίο στάδιο στην κατιούσα εξέλιξη των θεϊκών τύπων. Ο Θεός εκφυλίστηκε στο αντίθετο της ζωής, αντί να είναι η μεταμόρφωσή της, το αιώνιο Ναι της! Ο Θεός, διακήρυξη πολέμου κατά της ζωής, κατά της φύσης, κατά της βούλησης για ζωή! Θεός, η διατύπωση που καλύπτει κάθε συκοφαντία του "ενθάδε", κάθε ψευδή δήλωση του "επέκεινα"! Θεός, το μηδέν που θεοποιήθηκε, η βούληση για...