Προκοπάκη Χρύσα
Prokopáki Chrýsa
Η Χρύσα Προκοπάκη γεννήθηκε στην Κομοτηνή. Μεγάλωσε στην Αθήνα, όπου σπούδασε φιλολογία. Μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι. Στη Γαλλία δίδαξε νεοελληνική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Paris III. Στην Αθήνα δίδαξε στο Κέντρο Λογοτεχνικής Μετάφρασης του Γαλλικού Ινστιτούτου (CTL) και στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Μετάφρασης (ΕΚΕΜΕΛ), με το οποίο συνεχίζει να συνεργάζεται. Έγραψε τρεις ποιητικές συλλογές και δοκίμια που δημοσιεύτηκαν σε συλλογικούς τόμους στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με το έργο του Γιάννη Ρίτσου και του Στρατή Τσίρκα. Για τον Ρίτσο, μεταξύ άλλων, έχει εκδώσει μια πρώτη συνολική μελέτη με ανθολόγηση της ποίησής του στη σειρά "Poetes d'aujourd'hui" (εκδ. Seghers, 1968· 1973), το βιβλίο "Η πορεία προς τη Γκραγκάντα ή Οι περιπέτειες του οράματος" (Κέδρος, 1981), καθώς και την "Ανθολογία Γιάννη Ρίτσου" (Κέδρος, 2000). Μετέφρασε στα γαλλικά σημαντικές συνθέσεις και συλλογές του. Για τον Στρατή Τσίρκα έχει κάνει διάφορες εργασίες (μελέτες, βιοεργογραφία, ντοκιμαντέρ, επιμέλειες κλπ.) Μετέφρασε στα γαλλικά την τριλογία του "Ακυβέρνητες πολιτείες", που απέσπασε το Βραβείο Ξένου Βιβλίου (1972). Μετέφρασε επίσης Γάλλους ποιητές και ποίηση του Μαγιακόβσκη. Έχει γράψει κείμενα για τηλεοπτικές εκπομπές με λογοτεχνική ύλη (Κάλβος, Σολωμός, Βάρναλης, Αναγνωστάκης, κ.ά.). Στο θέατρο, συνεργάστηκε με τον Αντουάν Βιτέζ για την παράσταση "Ηλέκτρα του Σοφοκλή με παρενθέσεις Γιάννη Ρίτσου" (1971). Για ελληνικούς θιάσους έχει μεταφράσει τους "Αχαρνής" του Αριστοφάνη (Πειραματική Σκηνή της Τέχνης, Θεσσαλονίκη 1982), τον "Μισάνθρωπο" του Μολιέρου (Νέα Σκηνή, 1996), "Το σχολείο των γυναικών" του Μολιέρου (Νέα Σκηνή, 2004), και, από τα ρωσικά, τον "Θείο Βάνια" του Τσέχοφ (Νέα Σκηνή, 1989), τη "Βάσσα" του Γκόρκι (Θέατρο Οδού Κεφαλληννίας, 2007) και τον "Βυσσινόκηπο" του Τσέχοφ (Θέατρο Οδού Κεφαλληννίας, 2009). Οι θεατρικές μεταφράσεις της παρουσιάστηκαν και από άλλους θιάσους, στην Ελλάδα και την Κύπρο.
Ο θείος Βάνιας
Chekhov Anton Pavlovich 1860-1904
Κάπα Εκδοτική (2014)
Ο καθηγητής Σερεμπριακώφ φτάνει στο υποστατικό του στη ρωσική επαρχία, μαζί με τη νεαρή και δεύτερη σύζυγό του Ελένα. Το κτήμα το συντηρούν η κόρη του , από τον πρώτο του γάμο, Σόνια και ο θείος της, Βάνιας (αδελφός της πρώτης συζύγου του καθηγητή). Ο Βάνιας βιώνει έναν απελπισμένο και αδιέξοδο έρωτα για την Ελένα, το ίδιο και ο γιατρός Άστρωφ, ο οποίος επισκέπτεται συχνά το κτήμα. Η Ελένα όμορφη και ελκυστική αδιαφορεί για τα συναισθήματά τους. Η Σόνια βιώνει ένα βουβό έρωτα για τον γοητευτικό γιατρό Άστρωφ. Οι ισορροπίες αλλάζουν δραματικά, χαμένα όνειρα και ανεκπλή...
Ο μισάνθρωπος
Molière Jean Baptiste de 1622-1673
Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (2018)
Ο "Μισάνθρωπος", το κορυφαίο, κατά πολλούς, επίτευγμα του μεγάλου Γάλλου δραματουργού, είναι συνάμα ένα κομβικής σημασίας έργο του γαλλικού κλασικισμού, αλλά και της παγκόσμιας λογοτεχνίας γενικότερα. Κεντρικός χαρακτήρας του έργου είναι ο Αλσέστ, μια από τις πλέον εμβληματικές και διαχρονικές μορφές της μολιερικής πινακοθήκης: ο ανυποχώρητος ιδεαλιστής και ηθικολόγος, που αξιώνει μια κοινωνική ζωή χωρίς υποκρισία και κατά συνθήκη ψεύδη, θεμελιωμένη σε μια άνευ ορίων και άνευ όρων ειλικρίνεια ανεξαρτήτως κόστους. Η παρουσία ενός τέτοιου ανθρώπου στη γαλλική αυλική κοινωνία...
Ο χλωρός παράδεισος
Προκοπάκη Χρύσα
Κέδρος (1982)
"Ο χλωρός παράδεισος" γράφτηκε από τον Ιούλιο του 1976 ως τον Φεβρουάριο του 1977, στο Παρίσι και στην Αθήνα. Μικρές συμπληρώσεις και αλλάγες έγιναν κατά καιρούς μέχρι σήμερα, Μάιος 1982. Χ. Π.
Στα ίχνη του Στρατή Τσίρκα
Προκοπάκη Χρύσα
Κέδρος (1985)
Στο παραπάνω σχεδίασμα, από δημοσιεύσεις ποιημάτων, διηγημάτων, άρθρων, κριτικών, μεταφράσεων του Τσίρκα, σημειώνω μόνο ότι θεώρησα απαραίτητο για να διαγραφεί η πνευματική του πορεία, να δοθεί το αισθητικό και πολιτικό στίγμα, ιδιαίτερα στα δύσκολα χρόνια, όπως εκείνα του πολέμου και της τελευταίας δικτατορίας, η σχέση του με τα πρόσωπα και τα πράγματα. Από τις μελέτες για τον Καβάφη, που παρουσιάστηκαν αρχικά σε περιοδικά, έχουν όμως περιληφθεί στους δύο καβαφικούς τόμους, αναφέρω μόνο την πρώτη. Επίσης δεν καταγράφονται προδημοσιεύσεις, αναδημοσιεύσεις, ελληνικές και ξέν...
Το σχολείο των γυναικών
Molière Jean Baptiste de 1622-1673
Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (2019)
Το "Σχολείο των γυναικών" αποτέλεσε στην εποχή του σκάνδαλο - τόσο μεγάλο μάλιστα που μόνο ο "Ταρτούφος" έμελλε να το ξεπεράσει. Και αυτό δεν ήταν καθόλου τυχαίο: Ο Μολιέρος έβαλε στο στόχαστρο την τρέχουσα ηθική και την κοινωνική υποκρισία, παίρνοντας θέση σε ένα καυτό πρόβλημα του καιρού του, ένα πρόβλημα που έθιγε το ίδιο το θεμέλιο της κοινωνίας, την οικογένεια. Γιατί θέμα του έργου αυτού δεν είναι άλλο από το ζήτημα του γάμου και ειδικότερα της επιλογής συζύγου. Λοιδορώντας τις κρατούσες αντιλήψεις, που αναγνώριζαν μόνο στον πατέρα ή στον σύζυγο το αποκλειστικό δικαίωμ...