Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ήταν γραμμένη η πρώτη από τις μελέτες του τόμου αυτού, η αφιερωμένη στο ποιητικό έργο του Κωστή Παλάμα, σαν κυκλοφόρησε (με χρονολογική ένδειξη 1944) φροντισμένη από το Λέανδρο Κ. Παλαμά, η "Βραδινή φωτιά", σειρά πρώτη στίχων ανέκδοτων του ποιητή. Οι στίχοι τούτοι, μερικοί ατιτλοφόρητοι κιόλας, πολλοί συνθεμένοι, καθώς ολοφάνερο είναι, χωρίς πρόβλεψη διαρκείας, δεν παρουσιάζουν, βέβαια, μορφή άγνωστη της ποίησης του Παλαμά, τονίζουν όμως ενδειχτικά το λυρικό πυρήνα της -πράγμα που κι ο ίδιος ο φροντιστής και προοιμιαστής συνάμα του βιβλίου προσέχει. "Όταν πέθανε" γράφει, "ο...

Με τον όρο "λυρικός λόγος" θα επιθυμούσα να νοήσω όλη την ποίηση. Και δεν θα ήταν παράλογο τούτο. Υπάρχει μια προοδευτική ανάμεσα στους αιώνες, και στους στερνούς τούτους καιρούς αισθητότερη, απομόνωση του κεντρικού ποιητικού στοιχείου, που δεν μπορεί να είναι άλλο από τη "λυρική μέθη". Αν αυτή η μέθη δεν κατέχει τον εσωτερικό χώρο της ποίησης, μάταιο κι άσκοπο αγώνισμα καταντάει ο έμμετρος, ο ρυθμικός ή και πλατύτερα ο ποιητικός λόγος. [...] (Απόσπασμα από το βιβλίο)

Οι καιροί δημιουργούν την ανάγκη των απολογισμών. Τώρα δα, που η εκδοτική κίνηση έχει καταλαγιάσει, που τα τυπώματα δεν έρχονται κοπαδιαστά και που τα ολοένα καινούργια βιβλία δεν αποσκεπάζουν με τον πάταγο τους όσα μονοστιγμής θα πάλιωναν άλλοτε, στο σημάδι τούτο που στεκόμαστε και που με κάπως αθόλωτο μάτι μπορούμε να κοιτάξουμε ό, τι ανάμεσα σε φουρτούνες και ταραχές συγκομίσαμε, το νηφάλιο εξέτασμα της μεσοπολεμικής μας παραγωγής, του πεζού λόγου μετουσιώνεται σε χρέος από τα χρησιμότερα. Κοινός τόπος είναι -κ' έχει τόσες φορές ειπωθεί- πως η νεοελληνική ποίηση άνθισε κ...

Χρειάστηκε να συλλογιστώ πολύ, πριν αποφασίσω οριστικά να αφιερώσω το βιβλίο μου τούτο στον Καβάφη, Ερχόμουν από χώρα του Παλαμά κ' έπρεπε να πορευτώ στους αντίποδες. Η μετατόπιση κατείχε κάποιο θέλγητρο -σαν ένα ταξίδι της ανήσυχης φαντασίας ανάμεσα στους πλανήτες που φωσφορίζουν στο διάστημα. Μα πραγμάτωνε σύγκαιρα και μιαν ανάγκη βαθύτερη, την ανάγκη που νιώθει ο κουρασμένος άνθρωπος της πολιτείας για λίγη σιωπή, για λίγη μοναξιά. Και το παράδοξο ίσια, ίσια στην περίσταση είναι τούτο: που ο Παλαμάς, ο ασάλευτος, ο αταξίδευτος, ο δεμένος με την έγνια της καθημερινής χαμοζ...

Το Φυλλάδιο Νεοελληνικού Προβληματισμού "Ευθύνη", γιορτάζει με τον τόμο αυτό τη συμπλήρωση ογδόντα χρόνων ζωής ενός αληθινά μεγάλου νεοέλληνα ποιητή, του Τ. Κ. Παπατσώνη. Όταν τον περασμένο χρόνο αντικρύσαμε ευτυχισμένοι το οστράκινο σκεύος του ποιητή, με τα ιστία της δημιουργίας υψωμένα, να υπερβαίνει νικηφόρα τη μεθόριο των ογδόντα του χρόνων, συλλογιστήκαμε πως ήταν χρέος μας να τον τιμήσουμε, θεωρήσαμε την πράξη αυτή ως τιμή του Νέου Ελληνισμού αλλά και δική μας συνάμα τιμή, αφού σ' ένα κόσμο παραχαρακτών, εμείς θα προσπαθούσαμε να φανερώσουμε την αλήθεια ενός έργου...

"Το δαχτυλίδι με τα παραμύθια" και η "Ανθρώπινη δίψα" είναι δίδυμοι τόμοι με διηγήματα του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου, παρά την εκδοτική διαφορά των δύο ετών που τα χωρίζει. Με παρεμφερείς θεματικές βάσεις, με κοινές, εν πολλοίς, χωροχρονικές αναφορές, με εκφραστικά μέσα και γλώσσα χωρίς ιδιαίτερες διαφοροποιήσεις, συμπληρώνουν και ολοκληρώνουν, θα λέγαμε, τη θεματολογία που εγκαινιάστηκε με την προηγηθείσα τριλογία του "Αστροφεγγιά", "Χαμοζωή", "Αιχμάλωτοι". Διαθέτουν, μάλιστα, το ιδιότυπο γνώρισμα, παρά την ειδολογική διαφορά τους, να λειτουργούν ερμηνευτικά ή σχολιαστικά στην...

Σε καιρούς πνευματικού χαλασμού, καθώς οι σημερινοί, είναι δραματικά αναγκαίο και υπαρκτικά τραγικό να αναζητεί, κάθε λαός και κάθε άνθρωπος, τη σωτηρία του σε μια βαθύτερη αυτογνωσία, φροντίζοντας ν' απαλλάξει την αληθινή του ταυτότητα από μύθους και στολίσματα που της πρόσθεσαν τα βιωμένα χρόνια. Είναι δραματικά αναγκαίο, και νόμιμο, γιατί τέτοιο υψηλό αγώνισμα υποβάλλει η ίδια η εντελέχεια της Ιστορίας· και είναι υπαρκτικά τραγικό, γιατί χωρίς τέτοια συνειδητή κατάχτηση της ταυτότητας, οι άνθρωποι και τα έθνη χάνουν τον εαυτό τους, δεν υπάρχουν κατά τις προδιαγραφές τ...

To πέρασμα τον Μήνα Δημάκη από τον κόσμο αυτό ήταν ένα φως απεγνωσμένο που αναπήδησε από ταραγμένο σκοτάδι μιας εξαιρετικά προικισμένης ύπαρξης, ποιητή αυθεντικού και βαθιά πολιτισμένου ανθρώπου. Όσοι τον γνώρισαν και τον τίμησαν με φιλία κι αγάπη νιώθουν μια κηλίδα αίμα πάνω τους με την βίαιη έξοδό του από την ζωή. Όσοι δεν τον γνώρισαν, μπορούν να οικειωθούν το σοβαρό έργο του - το διαρκές αποτύπωμα της οντότητάς του, το απαύγασμα της μορφής του. Σ' αυτή την οικείωση ελπίζουμε να βοηθήσει η φιλόπονη ετούτη συλλογή μελετημάτων και κριτικών κειμένων, που βλέπει το φως με τ...

Η "Χαμοζωή" είναι το πρώτο, ιστορικά πρώτο, αφηγηματικό κείμενο της βιωματικής τριλογίας ("Αστροφεγγιά", "Χαμοζωή", "Αιχμάλωτοι") του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου, αν και γράφτηκε μετά την "Αστροφεγγιά" και εκδόθηκε ύστερο. Πρόκειται για έργο αναζήτησης των πρωταρχικών, των υποσυνείδητων, εν πολλοίς ενστικτωδών ανησυχιών, των υπαρξιακών πηγών, αποτέλεσμα πιεστικής ανάγκης για καταφυγή στις απώτερες αρχές, στις βαθιές ρίζες, στις βάσεις, πάνω στις οποίες επιζήτησε να στηρίξει τη βιοθεωρία του και να κατοχυρώσει τη συνοχή και συνέπεια της τρίπρακτης μυθιστορίας του. Με κεντρικό άξο...

Ο Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος, με το μυθιστόρημα "Χαμοζωή" επιστρέψει στο τέλος της παιδικής του ηλικίας, κάπου στα 1913, στην εποχή της ασετυλίνης, του νερού από το πηγάδι και του κουρέματος των αγοριών με την ψιλή, του τύφου και της αδενοπάθειας, την εποχή της πλήρους εξουσίας του δασκάλου, του αρχιμανδρίτη και του εργοστασιάρχη. Αναζητά ίσως την εκκίνησή του στη "μαύρη πολιτεία" με τις "χοντρές τσιμινιέρες", εκεί όπου "τα καράβια σφυρίζανε και βγάζανε μαύρο καπνό", και γράφει εντέλει ένα μυθιστόρημα ενηλικίωσης στο οποίο ο μικρός ήρωας, όταν τελειώνει το δημοτικό σχολείο, έχει...

Έσβησα και ξανάσβησα την αρχή, πριν αποφασίσω να μπω οριστικά στα χειρόγραφα τούτα -άσπρο σωρό χαρτιού μπροστά μου, που μπορεί, με τον καιρό, να καταντήσει ξανάσασμα ή εφιάλτης. Η πρώτη μου σκέψη στάθηκε στο τύπο του "ημερολογίου". Μα θυμήθηκα τα κατάστιχα της χαμοζωής και τα λευκώματα των ρομαντικών κοριτσιών. Η "επιστολογραφία" θα δυνόταν πιο πολλά στην περίσταση. Γράμματα στο εαυτό μου, γράμματα σ' ένα φανταστικό πρόσωπο, γράμματα στο άπειρο -καλούπια φθαρμένα και συντριμμένα, φοβερή παράταξη από άδεια σχήματα. Αυτοβιογραφία; Τέτοιες γράφουν όσοι πέτυχαν στη ζωή ή όσοι κ...