Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στον παρόντα τόμο περιέχονται κείμενα τα οποία πραγματεύονται διαστάσεις και εξελίξεις στη μελέτη του κυβερνοχώρου σε πολλαπλά πεδία έρευνας όπως η κοινωνία, η οικονομία, το δίκαιο, η πολιτική, η εκπαίδευση και η υγεία. Οι συμμετέχοντες, μέσα από την βιβλιογραφική ή εμπειρική τους αναζήτηση, εστιάζουν σε πτυχές επί των ραγδαίων πολιτισμικών, πολιτικών και κοινωνικών εξελίξεων εντός του διαδικτύου κατά τον 21ο αιώνα και παρουσιάζουν τόσο ποσοτικές όσο και ποιοτικές έρευνες των τελευταίων ετών, αλλά και θεωρητικά επιχειρήματα, κριτικές μελέτες και συγκριτικές έρευνες αναφο...

Στον δεύτερο τόμο του "Βιοδικαίου" παρουσιάζεται ο νομικός προβληματισμός για τη διαχείριση των άλλων -εκτός του ανθρώπου- μορφών ζωής. Εδώ περιλαμβάνονται μικροοργανισμοί, φυτά και ζώα, οντότητες που συνηθίζουμε να τις αντιμετωπίζουμε σαν ριζικά διαφορετικές από τον άνθρωπο. Η προσέγγιση αυτή εξακολουθεί να διέπει το δίκαιο, ωστόσο ορισμένα ζητήματα που συζητά η Βιοηθική δεν το αφήνουν ανεπηρέαστο. Στην πραγματικότητα, τεχνολογικά επιτεύγματα όπως η "ανάμιξη" γονιδιωμάτων διαφορετικών ειδών, αλλά και σύγχρονες παρατηρήσεις στο πεδίο των νευροεπιστημών, αναδεικνύουν μάλλον...

Πόσο "άψογα" λειτουργούσαν οι πολιτικοί θεσμοί στη Μεταπολίτευση; Μήπως, μπροστά στο χείλος της χρεωκοπίας, πρέπει επιτέλους να αναθεωρήσουμε τη μεγάλη αφήγηση της πρόσφατης ιστορίας μας; Και αν το κάνουμε αυτό με ειλικρίνεια, μήπως -πέρα από πρόσωπα- πρέπει να παραδεχθούμε ότι εκείνο που κυρίως φταίει για το ότι η κοινωνία μας έγινε το πρώτο "πειραματόζωο" της κρίσης (και παραμένει σε αυτή την κατάσταση), είναι οι ίδιοι οι βασικοί θεσμοί μας; Η μελέτη αυτή υποστηρίζει ότι η λειτουργία του κοινοβουλευτισμού στη Μεταπολίτευση ήταν ήδη υπονομευμένη από τη σφραγίδα των πελα...

Οι αλματώδεις εξελίξεις στις βιοεπιστήμες και τη βιοτεχνολογία διευρύνουν τις γνώσεις μας και τις ικανότητες χειραγώγησης της ανθρώπινης και μη ανθρώπινης ζωής με τρόπους πρωτόγνωρους, οι οποίοι ενεργοποιούν ένα τεράστιο δυναμικό ευκαιριών. Προκύπτουν όμως μεγάλες προκλήσεις για την προσωπική και τη συλλογική ζωή, καθώς και τη σχέση των ανθρώπων με το φυσικό περιβάλλον. Από την εξωσωματική γονιμοποίηση, τον προεμφυτευτικό γενετικό έλεγχο, τον δανεισμό μήτρας και τη μεταθανάτια γονιμοποίηση, τις μεταμοσχεύσεις και την καθυστέρηση της γήρανσης, μέχρι τη συλλογή και χρήση γενε...

Το διαδίκτυο έχει ήδη μεταλλάξει τις ζωές των ανθρώπων προσφέροντάς τους καταρχήν απεριόριστες δυνατότητες να συνδεθούν και να επικοινωνήσουν, να ανακαλύψουν, να διευρύνουν γνώσεις, γνωριμίες κι εμπειρίες, να εκφράσουν τον εξατομικευμένο δημόσιο λόγο τους. Το συμμετοχικό διαδίκτυο εξελίσσεται σε κατεξοχήν πεδίο προσωπικής παρουσίας και δια-προσωπικής αντιπαράθεσης. Είναι τα ψηφιακά κοινωνικά δίκτυα, το Facebook και τα Blogs, η ρεπλίκα της offline, της πραγματικής ζωής, ή μία νέα επικράτεια όπου ασκούνται, (αυτό)περιορίζονται ή παραβιάζονται τα δικαιώματα των προσώπω...

Tο οικογενειακό δίκαιο αλλάζει φυσιογνωμία. Ένα άλλο οικογενειακό δίκαιο εμφανίζεται στον ορίζοντα, ένα δίκαιο που δείχνει εμπιστοσύνη στους πολίτες, παρέχοντάς τους τη δυνατότητα να ιδρύουν οικογενειακές σχέσεις, αδιανόητες και στο πρόσφατο παρελθόν, όπως ο γάμος μεταξύ προσώπων του ιδίου φύλου ή η απόκτηση τέκνου με τη μεσολάβηση άλλης γυναίκας, καθώς και να ρυθμίζουν μόνοι τους, σε μεγάλο βαθμό, τις σχέσεις αυτές. Η αλλαγή αφορά επίσης το άνοιγμα του οικογενειακού δικαίου στο διεθνές περιβάλλον. Ένα κοινό υπόβαθρο αξιών αποτελεί κεκτημένο της ανθρωπότητας. Υπό την επήρει...

Τι έχει απομείνει από το ευρωπαϊκό πολιτικό όραμα ενός ισχυρού εθνικού κράτους που οργανώνει μέσω του δικαίου του την κοινωνική ζωή, πραγματώνοντας τη δημοκρατικά εκφρασμένη βούλησή της; Υπό μια οπτική πολιτικής κοινωνιολογίας του δικαίου, ζούμε την πλήρη αναδιάρθρωση της σχέσης της πολιτικής με το δίκαιο, με αποκορύφωμα την ευρωπαϊκή ενοποίηση. Άλλοι τη συνδέουν με τη δομική κρίση ή τη μετεξέλιξη των ευρωπαϊκών εθνικών κρατών και πολιτικών συστημάτων. Άλλοι με την ενίσχυση της κανονιστικής αυτονομίας της αγοράς ή την επαναδιαπραγμάτευση της διάκρισης του ιδιωτικού από το δ...

Η δημοσιοποίηση της κύρωσης που επιβάλλεται ή απειλείται εναντίον του παραβάτη ποινικών ή άλλων κανόνων είναι αναμφίβολα διαχρονικό φαινόμενο, αντανακλώντας και τις αντιλήψεις περί τιμωρίας που επικρατούν στις εκάστοτε κοινωνίες. Το ζήτημα επανέρχεται με ένταση στη συζήτηση: Η δημοσιοποίηση των ονομάτων των παραβατών, των φυγόστρατων ή των οφειλετών δεν συνιστά απλώς έναν – αναπόφευκτο; - περιορισμό των δικαιωμάτων της ιδιωτικότητας και της προστασίας προσωπικών δεδομένων προς εκπλήρωση (του δικαιώματος) της ενημέρωσης. Αποτελεί συνειδητή επιλογή διαπόμπευσης του παραβάτη,...

Το αίτημα για αναβάθμιση του ρόλου του Κοινοβουλίου επανέρχεται σταθερά στον δημόσιο διάλογο τα τελευταία είκοσι χρόνια. Θα μπορούσε όμως, άραγε, να αντιμετωπισθεί ουσιωδώς το ευρύτερο φαινόμενο της υποβάθμισης του Κοινοβουλίου και των μεταλλαγών του κοινοβουλευτισμού με θεσμικές μόνο παρεμβάσεις, δηλαδή με τροποποίηση των διατάξεων που διέπουν την οργάνωση και λειτουργία της Βουλής; Θα μπορούσε δηλαδή να ανατραπεί, με οποιεσδήποτε θεσμικές παρεμβάσεις, η δευτερεύουσα συμμετοχή της Βουλής στη λήψη των κρίσιμων πολιτικών αποφάσεων, ενόψει μάλιστα του ότι το πολιτικό σύστημα...

Όπως κάθε τεχνολογία αιχμής, έτσι και η νανοτεχνολογία θέτει κρίσιμα ηθικά και νομικά διλήμματα. Τα πιθανά οφέλη και οι αρνητικές επιπτώσεις τους συζητούνται όλο και περισσότερο, όπως και ζητήματα σχετικά με τη χάραξη συναφούς πολιτικής. Αφορμή για προβληματισμό δίνει κυρίως η αβεβαιότητα πιθανών κινδύνων που μπορεί να συνεπάγονται για τον άνθρωπο και το περιβάλλον εφαρμογές της νανοτεχνολογίας σε ένα ήδη εκτεταμένο φάσμα παραγωγής προϊόντων, εργαλείων και υπηρεσιών, που αναμένεται να διευρυνθεί εντυπωσιακά στο άμεσο μέλλον. Η αβεβαιότητα αυτή οφείλεται στην ίδια τη νανοκλί...

Όπως κάθε τεχνολογία αιχμής, έτσι και η νανοτεχνολογία θέτει κρίσιμα ηθικά και νομικά διλήμματα. Τα πιθανά οφέλη και οι αρνητικές επιπτώσεις τους συζητούνται όλο και περισσότερο, όπως και ζητήματα σχετικά με τη χάραξη συναφούς πολιτικής. Αφορμή για προβληματισμό δίνει κυρίως η αβεβαιότητα πιθανών κινδύνων που μπορεί να συνεπάγονται για τον άνθρωπο και το περιβάλλον εφαρμογές της νανοτεχνολογίας σε ένα ήδη εκτεταμένο φάσμα παραγωγής προϊόντων, εργαλείων και υπηρεσιών, που αναμένεται να διευρυνθεί εντυπωσιακά στο άμεσο μέλλον. Η αβεβαιότητα αυτή οφείλεται στην ίδια τη νανοκλί...

Κατά το πρόσφατο παρελθόν πραγματοποιήθηκε μια ραγδαία ανάπτυξη ιατρικών μεθόδων που στοχεύουν στην υποβοήθηση της ανθρώπινης αναπαραγωγής. Μία από αυτές είναι η παρένθετη μητρότητα, που τυγχάνει πραγμάτευσης στο πλαίσιο του παρόντος πονήματος. Ειδικότερα, παρουσιάζεται το σχετικό ελληνικό νομικό καθεστώς, όπως επίσης σχετική νομολογία (ελληνικών δικαστηρίων και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου). Δεν λείπουν επίσης ορισμένες αναφορές σε σχετικές ρυθμίσεις αλλοδαπών έννομων τάξεων. Έμφαση δίνεται στις εγκληματολογικές προεκτάσεις του ζητήματος, όπως ο φόβο...

Από την πρώτη επιτυχημένη μεταμόσχευση βλαστικών κυττάρων ομφαλοπλακουντιακού αίματος (εφεξής ΟπΑ) το 1988 μέχρι σήμερα, το ΟπΑ έχει αναδειχθεί σε μία από τις σημαντικότερες πηγές αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων, που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία πλήθους αιματολογικών και ανοσολογικών ασθενειών. Παρά το γεγονός ότι χρειάζεται ακόμη αρκετή έρευνα, τόσο προκαταρκτική όσο και βασική, τα αναμενόμενα αποτελέσματα από τις εφαρμογές των βλαστικών κυττάρων ΟπΑ αποτέλεσαν την αιτία για τη δημιουργία "τραπεζών" συλλογής και αποθήκευσης αυτών, με σκοπό τη χρήση τους για μελλοντικ...

Η ανά χείρας έκδοση περιέχει αυτοτελείς μελέτες, που αποτέλεσαν σε μια πρώτη μορφή αντικείμενο εισήγησης και διεξοδικής συζήτησης στο IΑ΄ Συμπόσιο του Ομίλου ‘Αριστόβουλος Μάνεσης’, που οργανώθηκε στη Σύρο τον Σεπτέμβριο του 2009. Αφορμή υπήρξε το συνταγματικό ζήτημα που ανέκυψε τον Αύγουστο του 2009, ύστερα από τις δηλώσεις της πολιτικής ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ ότι στην προβλεπόμενη για τον Μάρτιο του 2010 εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας το κόμμα της (τότε) αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν σκόπευε να συναινέσει στην ανανέωση της θητείας του νυν ΠτΔ κ. Κάρολου Παπούλια. Οι απόψε...

Από χώρα εξαγωγής μετανάστευσης η Ελλάδα έγινε χώρα υποδοχής μεταναστών. Ο ακριβής αριθμός τους είναι δύσκολο να εντοπισθεί, με δεδομένη την έκταση της παράνομης εισόδου στην ελληνική επικράτεια. Οι περισσότεροι προέρχονται από κοινωνίες με διαφορετικό πολιτισμικό υπόβαθρο, με αποτέλεσμα η συμπεριφορά τους να ακολουθεί πρότυπα άλλα από εκείνα που χαρακτηρίζουν τους γηγενείς, γεγονός που συνδέεται με την περιθωριοποίησή τους. Οι μετανάστες είναι οι «άλλοι», οι «ξένοι», οι «παράξενοι». Κάτω από αυτές τις συνθήκες, η ένταξη των μεταναστών στην ελληνική κοινωνία, της οποίας και...

Η ανάγκη διεπιστημονικής προσέγγισης σύνθετων ιδίως προβλημάτων έχει συνειδητοποιηθεί τα τελευταία χρόνια και στη χώρα μας. Ωστόσο, είναι ακόμη λιγοστές οι προσπάθειες που έχουν αναληφθεί σχετικά. Κανόνας παραμένει και σήμερα η εμμονή στην αυτάρκεια των επιμέρους επιστημών. Οι επισημάνσεις αυτές ισχύουν ιδίως για ένα νέο κλάδο που άπτεται του δικαίου της βιοτεχνολογίας και της βιοηθικής: το βιοδίκαιο. Οι συγγραφείς αντιμετώπισαν το πρόβλημα της συγγραφής ενός ευσύνοπτου διδακτικού βοηθήματος. Πρόκειται για "μικρό το δέμας" βιβλίο, το οποίο αποτελεί απτό δείγμα γραφής για...

Οι ραγδαίες εξελίξεις στις βιολογικές επιστήμες και η αντίστοιχη ανάπτυξη της βιοηθικής τις τελευταίες δεκαετίες επηρεάζουν πια σε βάθος και το δίκαιο. Μια πλειάδα ρυθμίσεων του νομοθέτη αλλά και αποφάσεων του δικαστή, στο άγνωστο έως πρόσφατα πεδίο της τεχνολογικής διαχείρισης της ζωής, έχουν οδηγήσει στη διαμόρφωση αυτού που ονομάζεται «βιοδίκαιο». Πρόκειται στην πραγματικότητα για έναν νέο, ιδιαίτερα δυναμικό και κυρίως «ανοιχτό» κλάδο, με χαρακτηριστικά την αναγκαία συνεργασία των κλασικών νομικών ειδικοτήτων αλλά και τη διαρκή επικοινωνία με άλλες επιστήμες, θετικές κα...