Abrams Meyer Howard 1912-2015
Αμερικανός διαπρεπής κριτικός, ιστορικός και θεωρητικός της λογοτεχνίας ο M. H. Abrams γεννήθηκε στις 23 Ιουλίου 1912 και και σπούδασε στο Χάρβαρντ και στο Καίμπριτζ. Το σημαντικότερο βιβλίο του, "The Mirror and the Lamp" (ελληνική έκδοση: "Ο καθρέφτης και το φως", μτφρ. Άρης Μπερλής, Κριτική, 2001), εκδόθηκε το 1953 (τιμήθηκε με το βραβείο Christian Gauss το 1954) και αποτελεί έκτοτε βασικό πανεπιστημιακό εγχειρίδιο για τη μελέτη του ρομαντισμού. Ο Έιμπραμς δίδαξε στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ και στη σκιά του ανδρώθηκαν πολλοί περιφανείς κριτικοί της νεότερης από αυτόν γενιάς, όπως ο Χάρολντ Μπλουμ. Το δεύτερο μεγάλο βιβλίο του για τον ρομαντισμό, με τον τίτλο "Natural Supernaturalism", εκδόθηκε το 1971. Ήταν επιμελητής της γνωστής "Ανθολογίας Νόρτον της αγγλικής λογοτεχνίας" και συγγραφέας ενός χρηστικού γλωσσάριου λογοτεχνικών όρων (ελληνική έκδοση: "Λεξικό λογοτεχνικών όρων", μτφρ. Γ. Δεληβοριά, Σ. Χατζηιωαννίδου, Πατάκης, 2005) και πολλών μελετών και άρθρων. Μολονότι θεωρητικός της παλαιάς σχολής, ήταν σε θέση να παρακολουθήσει τις νεότερες εξελίξεις της κριτικής θεωρίας στη δεκαετία του '70 και να εμπλακεί σε γόνιμο διάλογο με εξέχοντες αποδομιστές, δίνοντάς μας μια σειρά θαυμάσιων δοκιμίων. Πέθανε στη Νέα Υόρκη στις 21 Απριλίου 2015, σε ηλικία 102 ετών.
Ο καθρέφτης και το φως
Abrams Meyer Howard 1912-2015
Κριτική (2016)
Στην προσπάθειά τους να χαρακτηρίσουν την τέχνη, οι άνθρωποι μέχρι το μισό του 18ου αιώνα ακολουθούσαν την πεποίθηση του Αριστοτέλη και του Πλάτωνα, ότι δηλαδή ο νους είναι καθρέφτης που αντανακλά τον εξωτερικό κόσμο - άρα η τέχνη για τον Πλάτωνα είναι το κάτοπτρο που ανακλά εξωτερικά αντικείμενα, είναι, δηλαδή, η μίμηση της φύσης. Αργότερα, το ρομαντικό κίνημα συνέβαλε στην εδραίωση της άποψης ότι ο νους εκπέμπει το δικό του φως και άρα η τέχνη παύει να είναι απλή μίμηση της φύσης, αλλά διαμορφώνει τη δική της, λαμπρότερη εικόνα. Ο καθρέφτης είναι η μίμηση και το φως είναι...
Ο καθρέφτης και το φως
Abrams Meyer Howard 1912-2015
Κριτική (2016)
Στην προσπάθειά τους να χαρακτηρίσουν την τέχνη, οι άνθρωποι μέχρι το μισό του 18ου αιώνα ακολουθούσαν την πεποίθηση του Αριστοτέλη και του Πλάτωνα, ότι δηλαδή ο νους είναι καθρέφτης που αντανακλά τον εξωτερικό κόσμο - άρα η τέχνη για τον Πλάτωνα είναι το κάτοπτρο που ανακλά εξωτερικά αντικείμενα, είναι, δηλαδή, η μίμηση της φύσης. Αργότερα, το ρομαντικό κίνημα συνέβαλε στην εδραίωση της άποψης ότι ο νους εκπέμπει το δικό του φως και άρα η τέχνη παύει να είναι απλή μίμηση της φύσης, αλλά διαμορφώνει τη δική της, λαμπρότερη εικόνα. Ο καθρέφτης είναι η μίμηση και το φως είναι...
Τι είναι μια ανθρωπιστική κριτική;
Abrams Meyer Howard 1912-2015
Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (2014)
"Το δοκίμιο "Τι είναι μια ανθρωπιστική κριτική;" είναι η εναρκτήρια ομιλία του Έιμπραμς στο συμπόσιο με τίτλο The Emperor Redressed: Critiquing Critical Theory (Ο αυτοκράτορας ντυμένος ξανά: Κριτική της κριτικής θεωρίας), που έγινε το 1992 στο Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα. Στο συμπόσιο έλαβαν μέρος διακεκριμένοι κριτικοί της λογοτεχνίας, φιλόσοφοι και μελετητές, όπως ο Τζων Σέαρλ, ο Ιχάμπ Χασάν, ο Ντέβιντ Λέμαν, ο Ρίτσαρντ Λέβιν κ.ά. Θέμα (και προφανής στόχος) του συμποσίου ήταν ο "ενδελεχής έλεγχος" των μεταστρουκτουραλιστικών, ριζοσπαστικών θεωριών, μεταξύ των οποίων εξέχουσ...
Λεξικό λογοτεχνικών όρων
Abrams Meyer Howard 1912-2015
Εκδόσεις Πατάκη (2005)
Το "Λεξικό λογοτεχνικών όρων" του M. H. Abrams αποτελεί ένα πολύτιμο βοήθημα για το φοιτητή, τον ερευνητή ή τον καθηγητή της φιλολογίας. Από την πρώτη έκδοσή του (1957) μέχρι σήμερα το πόνημα αυτό έχει γνωρίσει αρκετές επανεκδόσεις και εξακολουθεί να συγκαταλέγεται στα έγκριτα βιβλία αναφοράς του είδους του. Στο ευρύ φάσμα των θεμάτων που πραγματεύεται ο Abrams, με αξιοσημείωτη ακρίβεια αλλά και με κριτικό πνεύμα, συνδυάζεται η ιστορία, η θεωρία και η κριτική της λογοτεχνίας με άλλες, συγγενείς προς τη φιλολογία επιστήμες (π.χ. γλωσσολογία, φιλοσοφία, ψυχολογία-ψυχανάλυση)....
Ο καθρέφτης και το φως
Abrams Meyer Howard 1912-2015
Κριτική (2001)
Το βιβλίο του M. H. Abrams "Ο καθρέφτης και το φως" (1953) έχει χαρακτηριστεί ακρογωνιαίος λίθος της νεότερης φιλολογικής επιστήμης και βασικό εγχειρίδιο μελέτης του ρομαντισμού. Πραγματεύεται τη μεγάλη τομή που επέφεραν στην ποίηση και στην κριτική οι νέες ιδέες και αντιλήψεις, που εμφανίστηκαν στο δεύτερο ήμισυ του 18ου αιώνα και αποκρυσταλλώθηκαν στο ρομαντικό κίνημα στις αρχές του 19ου αιώνα. Ο τίτλος του βιβλίου αναφέρεται στις δύο αντιθετικές μεταφορές που χρησιμοποιήθηκαν για να περιγράψουν την τέχνη και τον καλλιτεχνικό νου. Η πρώτη είναι αρχαία (Πλάτωνας) και χαρακ...