Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ένας κύκλος παραδόσεων με κομβική θέση στην εξέλιξη της σκέψης του Μισέλ Φουκώ. Στις παραδόσεις αυτές, που δόθηκαν στο Κολέγιο της Γαλλίας το πρώτο τρίμηνο του 1980, ο Φουκώ συνεχίζει την ιστορία των "καθεστώτων αλήθειας", η οποία διαπερνά το σύνολο της διδασκαλίας του, δίνοντάς της μια μείζονα στροφή: η διερεύνησή του, που είχε ξεκινήσει στο δικονομικό και δικαστικό πεδίο, και είχε επεκταθεί στο πολιτικό, με τη θεματική των σχέσεων εξουσίας-γνώσης και μετά με τη θεματική της κυβερνητικότητας, περνά εδώ στο πεδίο των πρακτικών και των τεχνικών του εαυτού, στο πεδίο της ηθικ...

Η μελέτη των σχέσεων της επιστήμης με τη θρησκεία έχει γίνει αντικείμενο μεγάλου ενδιαφέροντος τελευταία. Εν μέρει αυτό οφείλεται στην απροσδόκητη αναβίωση της θρησκευτικής πίστης κατά τις τελευταίες δεκαετίες, ιδιαίτερα στις φονταμενταλιστικές μορφές της. Έπειτα από μια μακρόχρονη περίοδο κατά την οποία οι περισσότεροι διανοούμενοι έβλεπαν τη σχέση της επιστήμης με τη θρησκεία ως σύγκρουση, που τη συμβόλιζε η δίκη του Γαλιλαίου, τώρα βλέπουμε αυτή την τάση να μεταβάλλεται, ακόμη και να αντιστρέφεται. Γίνεται όλο και περισσότερο λόγος τελευταία για τις σχέσεις μεταξύ...

Το σύγγραμμα πραγματεύεται τα μεγάλα θέματα της Διεθνούς Οικονομικής, είτε πρόκειται για το διεθνές εμπόριο είτε για τη μακροοικονομία, και συγκεκριμένα εδώ θίγονται: - οι προσδιοριστικοί παράγοντες της εξειδίκευσης και των κερδών από τις συναλλαγές - οι τρόποι και τα αποτελέσματα του προστατευτισμού - η οργάνωση των διεθνών συναλλαγών - οι προσδιοριστικοί παράγοντες του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών - ο αντίκτυπος των συγκυριακών πολιτικών στο εισόδημα και στο εξωτερικό ισοζύγιο της χώρας - οι προσδιοριστικοί παράγοντες των συναλλαγματικών ισοτιμιών - η ευρωπαϊκ...

Τι αποκαλύπτει ο δημοσιονομικός και χρηματιστηριακός σεισμός που μας συγκλονίζει σήμερα; Εάν όντως βιώνουμε μια κρίση, με την πλήρη σημασία του όρου, δεν είναι δυνατή καμία επάνοδος στην προηγούμενη κατάσταση. Συνεπώς είναι αναγκαίο να επινοήσουμε εκ νέου. Ωστόσο το καινοφανές μάς κατακλύζει! Στη γεωργία, στις μεταφορές, στην υγεία, στη δημογραφική ανάπτυξη, στην πληροφορική, στις συγκρούσεις, γιγάντιες αναταράξεις έχουν μετασχηματίσει τις συνθήκες ζωής όσο ποτέ άλλοτε στην ιστορία. Μόνο οι θεσμοί μας δεν έχουν αλλάξει. Ιδού λοιπόν μία από τούτες τις βαθιές ρήξ...

Οι μελέτες αυτού του τόμου φωτίζουν, με διαφορετικό τρόπο η καθεμία, ένα από τα αγαπημένα θέματα του Frede, που αφορά την ιδιαίτερη φύση της αρχαίας φιλοσοφίας: το πώς συγκροτείται, πώς μεταδίδεται, από ποιους αλλά και γιατί καλλιεργείται και διδάσκεται στην αρχαιότητα. Η προσέγγισή του έχει πάντα ως βάση τα κείμενα και τα ιστορικά τους συμφραζόμενα· κι έτσι η έρευνα για την ιστορία της φιλοσοφίας γίνεται ταυτοχρόνως μάθημα για την ιστοριογραφία της.

Κορυφαίος ιστορικός της εποχής μας, ο Eric Hobsbawm έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος του έργου του στη μελέτη της ιδέας και της πρακτικής των επαναστάσεων ως μέσο για κοινωνικές αλλαγές. Αυτή η εξαιρετική συλλογή δοκιμίων καλύπτει όλες τις όψεις της επανάστασης, όπως η ιστορία του κομμουνισμού και των Κομμουνιστικών κομμάτων-κυρίως κατά την περίοδο της Κομμουνιστικής Διεθνούς-, η φύση του αναρχισμού, η επιρροή του Μαρξ και του Λένιν, η "πολιτική της βίας" -η επανάσταση, η εξέγερση, τα αντάρτικα κινήματα και τα πραξικοπήματα- και η πάλη των τάξεων. Γραμμένο με τόλμη και πάθος,...

"Ενώ θα προσδοκούσε κανείς η σημερινή πολύπλευρη κρίση να γεννήσει μια κατάλληλη πολιτική απάντηση, μια νέα κρίση ανέκυψε. Η θεωρητική και πολιτική εναντίωση στον παγκόσμιο καπιταλισμό -με οποιαδήποτε σημαντική και αληθινά ριζοσπαστική μορφή που να περιλαμβάνει δημοκρατικές, κοινωνικές και πολιτικές εναλλακτικές λύσεις- κατέρρευσε." (Steven Best) "Οι περισσότεροι στη ριζοσπαστική Αριστερά θα συμφωνήσουν σήμερα για την ανάγκη ενός ουσιαστικού διαλόγου γύρω από το περίγραμμα μιας μελλοντικής κοινωνίας. Ο διάλογος, στο βιβλίο αυτό, στον οποίο εκφράζονται όλα σχεδόν τα κύρι...

Από τις πρώιμες συζητήσεις για τη σεξουαλικότητα, τη Φουκοϊκή παρέμβαση για τους μηχανισμούς του εαυτού και την κριτική της Τζούντιθ Μπάτλερ για τη λειτουργία της ταυτότητας έγινε φανερό ότι η σεξουαλικότητα όχι μόνο επηρεάζει κοινωνικές δομές και συμπεριφορές αλλά ταυτόχρονα καθορίζεται από αυτές. Το βιβλίο με απλό και σαφή τρόπο ξεναγεί τους αναγνώστες σε όλες τις πτυχές αυτού του προβληματισμού. Πώς βιώνεται λοιπόν η σεξουαλικότητα από τη σύγχρονη κοινωνία; Οι κοινωνικοί προσδιορισμοί της ετεροφυλοφιλίας, τα ζητήματα της ιστορικής εξέλιξης της "ερωτοπραξίας", ο ρόλος...

Να συνοψιστεί σε μια εκατοντάδα σελίδες, μια χιλιετία ιστορίας του μεγαλύτερου χριστιανικού κράτους του Μεσαίωνα, αυτό ήταν το στοίχημα που δεν είχε διστάσει να αναλάβει ο μεγάλος βυζαντινολόγος Πως Λεμέρλ (Paul Lemerle), εδώ και πάνω από εβδομήντα χρόνια. Είναι μεγάλη τιμή, το να τίθεται το όνομα κάποιου μετά το όνομα εκείνου. Οι συνθήκες έχουν αλλάξει, γιατί οι βυζαντινές σπουδές έχουν γνωρίσει μεγάλη επιτυχία από το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο κι έπειτα, όχι μόνο στις χώρες όπου ο βυζαντινός πολιτισμός συνεχίζει να κάνει άμεσα αισθητή την επίδρασή του, στην έκφραση της θρησ...

Πολλοί έχουν πει ότι διανύουμε τη δεκαετία του νου. Πράγματι οι εξελίξεις στην έρευνα στον τομέα των νευροεπιστημών τα πρώτα χρόνια του 21ου αιώνα είναι αλματώδεις. Οι νευροεπιστήμες είναι ένας όρος ευρύς που καλύπτει τομείς όπως η βιολογία, η ψυχολογία, η νευρολογία, η ψυχιατρική, η φιλοσοφία και ταυτόχρονα περιλαμβάνει την ανατομία, τη φυσιολογία τη μοριακή βιολογία και τη γενετική. Ο συγκεκριμένος τομέας αποτελεί πλέον μία ιδιαιτέρως κερδοφόρα βιομηχανία με επενδύσεις δισεκατομμυρίων δολαρίων τόσο από τον ιδιωτικό όσο και το δημόσιο φορέα. Είναι αλήθεια ότι τα βήμα...

Αυτό το βιβλίο προσπαθεί να συμπυκνώσει σε περιορισμένο αριθμό σελίδων τα ουσιώδη μιας ευρύτερης και πολυσύνθετης θεώρησης. Πολλά σημαντικά θέματα εδώ παραλείπονται ή αφήνονται στη σκιά. Παρακαλείται λοιπόν ο αναγνώστης να μην αναζητήσει εδώ παρά μια "εισαγωγή" στη μελέτη του μαρξισμού, που δεν βαρύνεται από λεπτομέρειες ούτε από επίδειξη παραθεμάτων και παραπομπών. Για να συμπληρώσει εκείνος αυτό το ανάγνωσμα, λοιπόν, κατά προτίμηση και καταρχήν οφείλει να απευθυνθεί στα ίδια τα κείμενα. Η έκθεση τούτη για το μαρξισμό είναι έργο μαρξιστή. Αυτό σημαίνει ότι ο μαρξι...

Από τον Πινέλ, τον Τιουκ, τον Βάγκνιτς [Pinel, Tuke, Wagnitz] και μετά, γνωρίζουμε ότι οι τρελοί, για ενάμιση αιώνα, υποβλήθηκαν στον κανονισμό αυτού του εγκλεισμού, καθώς και ότι μια μέρα θα τους ανακαλύψουμε μέσα στις αίθουσες του Γενικού Νοσοκομείου μέσα στα απομονωτήρια των κατέργων· θα αντιληφθούμε ότι είχαν αναμειχθεί με τον πληθυσμό των "Workhouses" ή των "Zuchthausern" [σωφρονιστηρίων]. Ωστόσο, δεν συνέβη ποτέ να διευκρινισθεί με σαφήνεια ποια ήταν εκεί η καταστατική θέση τους, ούτε αποσαφηνίσθηκε ποτέ τι νόημα είχε αυτή η γειτνίαση, που φαινόταν να καθορίζει την ίδ...

Από τον Πινέλ, τον Τιουκ, τον Βάγκνιτς [Pinel, Tuke, Wagnitz] και μετά, γνωρίζουμε ότι οι τρελοί, για ενάμιση αιώνα, υποβλήθηκαν στον κανονισμό αυτού του εγκλεισμού, καθώς και ότι μια μέρα θα τους ανακαλύψουμε μέσα στις αίθουσες του Γενικού Νοσοκομείου μέσα στα απομονωτήρια των κατέργων· θα αντιληφθούμε ότι είχαν αναμειχθεί με τον πληθυσμό των "Workhouses" ή των "Zuchthausern" [σωφρονιστηρίων]. Ωστόσο, δεν συνέβη ποτέ να διευκρινισθεί με σαφήνεια ποια ήταν εκεί η καταστατική θέση τους, ούτε αποσαφηνίσθηκε ποτέ τι νόημα είχε αυτή η γειτνίαση, που φαινόταν να καθορίζει την ίδ...

Από τον Πινέλ, τον Τιουκ, τον Βάγκνιτς [Pinel, Tuke, Wagnitz] και μετά, γνωρίζουμε ότι οι τρελοί, για ενάμιση αιώνα, υποβλήθηκαν στον κανονισμό αυτού του εγκλεισμού, καθώς και ότι μια μέρα θα τους ανακαλύψουμε μέσα στις αίθουσες του Γενικού Νοσοκομείου μέσα στα απομονωτήρια των κατέργων· θα αντιληφθούμε ότι είχαν αναμειχθεί με τον πληθυσμό των "Workhouses" ή των "Zuchthausern" [σωφρονιστηρίων]. Ωστόσο, δεν συνέβη ποτέ να διευκρινισθεί με σαφήνεια ποια ήταν εκεί η καταστατική θέση τους, ούτε αποσαφηνίσθηκε ποτέ τι νόημα είχε αυτή η γειτνίαση, που φαινόταν να καθορίζει την ίδ...

Η φιλοσοφία δεν είναι ενατένιση, ούτε αναστοχασμός, ούτε επικοινωνία, αν και κάποια στιγμή κατάφερε να πιστέψει ότι είναι πότε το ένα, πότε το άλλο, λόγω της ικανότητας που έχει ο κάθε πνευματικός κλάδος να γεννά τις ίδιες του τις αυταπάτες και να κρύβεται πίσω από ένα σύννεφο ομίχλης το οποίο εκπέμπει επί τούτου. Δεν είναι ενατένιση, επειδή ενατένιση είναι τα ίδια τα πράγματα καθ' όσον τα βλέπουμε μέσα από τη δημιουργία των ίδιων τους των εννοιών. Επίσης, δεν είναι αναστοχασμός αφού κανείς δεν χρειάζεται τη φιλοσοφία για να αναστοχαστεί πάνω σε κάτι: νομίζουμε ότι δίνουμε...

Η φιλοσοφία δεν είναι ενατένιση, ούτε αναστοχασμός, ούτε επικοινωνία, αν και κάποια στιγμή κατάφερε να πιστέψει ότι είναι πότε το ένα, πότε το άλλο, λόγω της ικανότητας που έχει ο κάθε πνευματικός κλάδος να γεννά τις ίδιες του τις αυταπάτες και να κρύβεται πίσω από ένα σύννεφο ομίχλης το οποίο εκπέμπει επί τούτου. Δεν είναι ενατένιση, επειδή ενατένιση είναι τα ίδια τα πράγματα καθ' όσον τα βλέπουμε μέσα από τη δημιουργία των ίδιων τους των εννοιών. Επίσης, δεν είναι αναστοχασμός αφού κανείς δεν χρειάζεται τη φιλοσοφία για να αναστοχαστεί πάνω σε κάτι: νομίζουμε ότι δίνουμε...

Οι Ευρωπαίοι αποτελεί την πρώτη συστηματική και ψύχραιμη απάντηση στο πολυσυζητημένο έργο του Ντυροσέλ, που περιόρισε την έννοια της Ευρώπης στα κράτη-έθνη που την αποτελούν. Για ευρωσκεπτικιστές και ευρωπαϊστές η έννοια, η ταυτότητα της Ευρώπης είναι ζητούμενο. "Άγνωστη και ανύπαρκτη η Ευρώπη, όχι όμως και οι Ευρωπαίοι". Ποιες, όμως, είναι οι ιστορικές καταβολές και οι συντεταγμένες που συγκροτούν το χώρο των Ευρωπαίων; Τι σημαίνει να είναι κανείς Ευρωπαίος; Η Ευρώπη ήπειρος, η Ευρώπη ιδέα, η Ευρώπη ουτοπία, η Ευρώπη πραγματικότητα, η Ευρώπη χειροπιαστή και αναγνωρίσιμη γ...