Chryssa 1933-2013
Η Χρύσα Βαρδέα (γνωστότερη με το καλλιτεχνικό προσωνύμιο Chryssa/Χρύσα) γεννήθηκε στην Αθήνα το 1933, στην περιοχή του Ζωγράφου, με καταγωγή από τη Μάνη. Σπούδασε καλές τέχνες στην Ακαδημία Grand Chaumiere του Παρισιού και στο California School of Fine Arts, στο Σαν Φρανσίσκο, και από το 1955 εγκαταστάθηκε στη Νέα Υόρκη. Το 1961 εξέθεσε για πρώτη φορά έργα της στη γκαλερί Betty Parsons και στο Μουσείο Solomon R. Guggenheim της Νέας Υόρκης και δύο χρόνια αργότερα στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης. Πρωτοπόρος γλύπτρια και ζωγράφος, έγινε γνωστή για τη χρήση υλικών όπως το αλουμίνιο, ο γύψος αλλά και τα φώτα νέον. Έργα της περιλαμβάνονται στις μόνιμες συλλογές μουσείων και πινακοθηκών σε όλο τον κόσμο, όπως το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης, τα μουσεία Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης και του Σαν Φρανσίσκο, τα μουσεία Solomon R. Guggenheim και Whitney Museum of American Art της Νέας Υόρκης, το Smithsonian Institution στην Ουάσινγκτον, η Tate Gallery του Λονδίνου, το Art Institute του Σικάγο, το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Μόντρεαλ και η ελληνική Εθνική Πινακοθήκη. Το 1992 επέστρεψε για πρώτη φορά στην Αθήνα μετά από τριάντα πέντε χρόνια, δημιουργώντας ένα εργαστήριο στον Νέο Κόσμο, αλλά στη συνέχεια επέστρεψε πάλι στην Αμερική. Έφυγε από τη ζωή στην Αθήνα, στις 23 Δεκεμβρίου 2013.
