Μεράντζας Χρήστος Δ.
Ο Χρήστος Δ. Μεράντζας είναι Λέκτορας στο Τμήμα Διαχείρισης Πολιτισμικού Περιβάλλοντος & Νέων Τεχνολογιών όπου διδάσκει Ιστορία των Πολιτισμών. Έχει κάνει σπουδές Αρχαιολογίας στα Πανεπιστήμια Ιωαννίνων, Louvain-la-Neuve (Βέλγιο) και Paris Ι (Γαλλία). Είναι διδάκτορας Βυζαντινής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και μεταδιδάκτορας του ιδίου Πανεπιστημίου. Έχει διατελέσει υπότροφος του Κοινωφελούς Ιδρύματος "Λίλιαν Βουδούρη" και της Βελγικής Κυβέρνησης. Έχει εργαστεί στην Αρχαιολογική Υπηρεσία, στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού και στο Εργαστήριο Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας). Διδάσκει, ως επισκέπτης καθηγητής, στο Τμήμα Ελληνικής Γλώσσας, Λογοτεχνίας & Πολιτισμού του Πανεπιστημίου Αργυροκάστρου (Αλβανία) το μάθημα Πολιτισμική θεωρία. Είναι επίσης μέλος ΣΕΠ στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο. Το συγγραφικό του περιλαμβάνει τις ακόλουθες μελέτες: 1. "Η εικονογράφηση των Αίνων στη μεταβυζαντινή μνημειακή ζωγραφική του ελλαδικού χώρου (16ος-18ος αι.). Η συμβολική θεώρηση της έννοιας του χρόνου στην Οικουμένη και στο Σύμπαν", Κέντρο Ερευνών Παράδοσης και Πολιτισμού & Εκδόσεις Ολκός, Ιωάννινα 2005 (διδακτορική διατριβή), 2. "A Treasured Memory. Ecclesiastical Silver from Late Ottoman Istanbul in the Sevgi GonulCollection", έκδ. Vehbi Koc Foundation, Istanbul 2006 (σε συνεργασία με την ερευνήτρια στο CNRS (Γαλλία), δρ. Brigitte Pitarakis), 3. "Ο τόπος της αγιότητας και οι εικόνες του. Παραδείγματα ανάγνωσης της τοπικής ιστορίας της Ηπείρου κατά τη μεταβυζαντινή περίοδο", Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων 2007 (μεταδιδακτορική έρευνα). Έχει μεταφράσει στα ελληνικά, από τα γαλλικά, τα βιβλία των: Φρανσουάζ Φροντιζί-Ντυκρού, "Ο Δαίδαλος. Η μυθολογία του τεχνίτη στην αρχαία Ελλάδα", εκδ. Ολκός, Αθήνα 2002, Πιερ Βιντάλ-Νακέ, "Ο θρυμματισμένος καθρέφτης. Αθηναϊκή τραγωδία και πολιτική", εκδ. Ολκός, Αθήνα 2003, Πιερ Βιντάλ-Νακέ, "Η Ατλαντίδα. Μικρή ιστορία ενός πλατωνικού μύθου", εκδ. Ολκός, Αθήνα 2006. Έχει επίσης μεταφράσει στα ελληνικά από τα αγγλικά μέρος του συλλογικού τόμου των Γ. Οικονομάκη-Παπαδοπούλου, Br. Pitarakis, Κ. Λοβέρδου-Τσιγαρίδα, "Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου. Εγκόλπια", Άγιον Όρος 2000. Έχει συμμετάσχει με ανακοινώσεις σε διεθνή και ελληνικά επιστημονικά συνέδρια. Έχει συνδιοργανώσει με τον καθηγητή Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων κ. Β. Νιτσιάκο το Α΄ Επιστημονικό Συνέδριο για τα Τζουμέρκα με θέμα: "Ο Τόπος, η Κοινωνία, ο Πολιτισμός. Διάρκειες και Τομές" (23-25 Ιουνίου 2006) και επιμεληθεί την έκδοση των Πρακτικών. Έχει επίσης οργανώσει την επιστημονική ημερίδα με θέμα: "Όψεις του οθωμανικού πολιτισμού στα Βαλκάνια και την Ήπειρο" (11 Δεκεμβρίου 2006). Άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε επιστημονικές περιοδικές εκδόσεις. Η τρέχουσα ερευνητική του δραστηριότητα εστιάζει στη μελέτη της πολιτισμικής ιστορίας του σώματος με έμφαση στη μετάβαση από τον αρχαίο ελληνικό στον βυζαντινό κόσμο.
Α΄ επιστημονικό συνέδριο για τα Τζουμέρκα
Συλλογικό έργο
Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Τζουμέρκων (2008)
Δώρημαν
Συλλογικό έργο
Επίκεντρο (2020)
Ο παρών αφιερωματικός τόμος συγκεντρώνει επιστημονικές εργασίες προς τιμήν του Ομότιμου Καθηγητή Κωνσταντίνου Φωτιάδη και εκδίδεται με την ευγενική υποστήριξη της Κοσμητείας της Σχολής Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Ο τόμος διαρθρώνεται σε πέντε επιμέρους θεματικές ενότητες ("Ιστορία", "Ιστορία της Εκπαίδευσης και Εκπαιδευτική Πολιτική", "Διεπιστημονικές προσεγγίσεις στην Ιστορία", "Τέχνη", "Παιδαγωγική - Διδακτική") οι οποίες αντανακλούν και τα πεδία ευρύτερης επιστημονικής ενασχόλησης του Κωνσταντίνου Φωτιάδη. Η πρώτη θ...
Η Ατλαντίδα
Vidal - Naquet Pierre
Ολκός (2007)
Ο γνωστός Γάλλος ιστορικός καταπιάνεται με τον πλατωνικό μύθο της χαμένης Ατλαντίδας, θέμα που τον έχει απασχολήσει για μισό αιώνα περίπου, τόσο ως προς τον συμβολισμό της ανάλυσης όσο και της "γεωγραφικής αναζήτησης". Ξεκινώντας από τη μελέτη των κειμένων του Κριτία και του Τιμαίου ακολουθεί την εξέλιξη του μύθου πρώτα μέσα από την αρχαιότητα (ελληνική, ρωμαϊκή, πρωτοβυζαντινή) και στη συνέχεια κατά την Αναγέννηση, όπου οι πολλοί θα σπεύσουν να χαιρετήσουν την ανακάλυψη της Αμερικής σαν τη χαμένη ήπειρο, για να φθάσει ως τις μέρες μας σε μια πράγματι συναρπαστική διαδρ...
Η εικονογράφηση των Αίνων στη μεταβυζαντινή μνημειακή ζωγραφική του ελλαδικού χώρου 16ος-18ος αι.
Μεράντζας Χρήστος Δ.
Κέντρο Ερευνών Παράδοσης και Πολιτισμού (2005)
[...] Πρόκειται για τη μελέτη, εξήγηση και ειδικότερη αποκρυπτογράφηση των κοσμογονικών και κοσμολογικών φαινομένων, που καταγράφονται στους τρεις ψαλμούς 148-150 του Ψαλτηρίου της Παλαιάς Διαθήκης. Ο τίτλος της διατριβής "Η εικονογράφηση των Αίνων στη μεταβυζαντινή μνημειακή ζωγραφική του ελλαδικού χώρου (16ος-18ος αι.). Η συμβολική θεώρηση της έννοιας του χρόνου στην οικουμένη και στο σύμπαν", μας μεταφέρει αμέσως σε περιοχές πέρα από τη συμβατική βυζαντινή τέχνη φανερώνοντας τις υπερβατικές προεκτάσεις του θέματος. Σε πλάτος και σε βάθος εξετάζονται και εξηγούνται οι εικ...
Η Κωνσταντινούπολη στην ιστορία και την λογοτεχνία
Συλλογικό έργο
Σύλλογος Κωνσταντινουπολιτών (2018)
Ο αντεστραμμένος Διόνυσος
Μεράντζας Χρήστος Δ.
Σμίλη (2011)
Το βιβλίο αυτό εξετάζει, στο πλαίσιο της πολιτισμικής ιστορίας, την αλλαγή "παραδείγματος" όσον αφορά στις αντιλήψεις και χρήσεις του ανθρώπινου σώματος κατά τη μετάβασή του από τον ρωμαϊκό στον βυζαντινό πολιτισμό ως μέσου για την επίτευξη της χριστιανικής σωτηρίας, πραγματοποιήσιμης χάρη στο συνδυασμό αυτοκαταναγκαστικών / αυτοελεγκτικών και αλγαισθητικών πρακτικών. Το ερμηνευτικό-εξηγητικό αυτό σχήμα ενσωμάτωσης του Θεού, που θα καθορίσει την ταυτότητα του βυζαντινού πολιτισμού, μορφοποιήθηκε στους πρώτους χριστιανικούς αιώνες. Οι αυτοκαταναγκαστικές και αλγαισθητικές πρ...
Ο Δαίδαλος
Frontisi - Ducroux Françoise
Ολκός (2002)
"Στον αναγνώστη που θα ανοίξει αυτό το βιβλίο, το πρόσωπο του Δαιδάλου θυμίζει ίσως πάνω απ' όλα τον φυλακισμένο της Κνωσού ο οποίος, συντροφιά με το γιο του Ίκαρο, επιχείρησε να εγκαταλείψει το Λαβύρινθο που εξελίχθηκε σε φυλακή. Ο Δαίδαλος επέτυχε αυτή τη γαμήλια πτήση του ανθρώπου, ελεύθερου επιτέλους από τη γνώση και ελεύθερου να πεθάνει σαν πουλί, για την οποία μιλάει ο Ρενέ Σαρ." Ο Δαίδαλος, εφευρέτης της αγαλματοποιίας, είναι συγχρόνως και ο ήρωας απίθανων ιστοριών, όπου το φανταστικό συμβαδίζει με το μελόδραμα. Σ' αυτό το συναρπαστικό βιβλίο -που έγινε κλασικό από...
Ο θρυμματισμένος καθρέφτης
Vidal - Naquet Pierre
Ολκός (2007)
Στη μελέτη αυτή ο γάλλος ελληνιστής Pierre Vidal-Naquet θέτει ορισμένα ερωτήματα για τη σχέση τραγωδίας και πολιτικής στην αρχαία αθηναϊκή δημοκρατία κάνοντας ταυτόχρονα αναφορά στους τρεις "πειρασμούς" που απειλούν την ερμηνεία της: στην αναζήτηση του "ρεαλιστικού στοιχείου", στην ανάλυσή της σε σχέση με τα πολιτικά γεγονότα της εποχής και τέλος στην τάση να την προσαρμόζουμε στα σημερινά δεδομένα, τάση ικανή να μας ξεγελάσει αφού "ο διάλογος με το παρελθόν προϋποθέτει πάντα μια αφετηρία από το παρόν". Ένα κείμενο εργαλείο για την ουσιαστική κατανόηση του ρόλου της αρχαία...
Οι πολιτισμικές συνιστώσες του "τόπου της αγιότητας"
Μεράντζας Χρήστος Δ.
Σμίλη (2012)
Στην ανά χείρας μελέτη, η πολιτισμική ιστορία του εικαστικά δομημένου "τόπου της αγιότητας", ιδωμένη υπό το πρίσμα μιας σύνθετης αφήγησης σε πολλαπλά επίπεδα, εκλαμβάνεται ως ένα απτό σχήμα κατανόησης του θείου και ως μια διαρκής νοηματοδότηση της μνήμης του συγκεκριμένου τόπου. Πρόκειται για μια ερμηνευτική σκοπιά που αποσκοπεί στην επικαιροποίηση της μνήμης ενός τόπου "εν δράσει", συγκροτημένου στη βάση περίπλοκων σχεσιακών επικαθορισμών, οι οποίοι υπηρετούν μια τελεστική λογική και δράση. Ο "τόπος της αγιότητας" συγκροτεί ένα αναμνηστήριο απόθεμα που συμβάλλει καθοριστικ...
Φωτεινή κρυπτότητα
Μεράντζας Χρήστος Δ.
Σμίλη (2018)
Το βιβλίο αυτό είναι καρπός της προσπάθειας κατανόησης μιας πολλαπλότητας ετερογενών συνθηκών που αφορούν στην εννοιολόγηση του φωτός και του σκότους, της ουτοπικής πόλης, του θανάτου και του απερίγραπτου Θεού στον βυζαντινό πολιτισμό. Κοινό στοιχείο και στις τέσσερις παραδειγματικές περιπτώσεις που αναλύονται εδώ είναι η αποκάλυψη μιας μη φανερώσιμης αλήθειας. Το βιβλίο αποτελεί το τρίτο και τελευταίο μέρος μιας τριλογίας, της οποίας τα δύο πρώτα μέρη είναι: "Ο Αντεστραμμένος Διόνυσος. Σχεδίασμα μιας σωματοθεωρίας αλγαισθητικού καταναγκασμού" (Σμίλη, Αθήνα 2011) και η "Ανα...