Rorty Richard
Rorty Richard
Ο Ρίτσαρντ Ρόρτυ (1931-2007) γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη. Σπούδασε φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, με δασκάλους τους Rudolph Carnap, Charles Hartshorne και Richard McKeon, και εκπόνησε τη διδακτορική του διατριβή στο Yale το 1956. Δίδαξε στο Wellesley College του Princeton, στο University of Virginia και στο Τμήμα Συγκριτικής Λογοτεχνίας του Stanford University. Θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους του νεοπραγματισμού. Ο Ρόρτυ αρνείται ότι μπορούμε να γνωρίσουμε την αλήθεια. Ανανεώνοντας τη σκέψη του Τζέημς και του Ντιούι υποστηρίζει ότι αυτό που έχει σημασία δεν είναι αν οι ιδέες μας ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα αλλά αν μας βοηθούν να ζήσουμε σε μια πιο δίκαιη και δημοκρατική κοινωνία βασισμένη στην έννοια της αλληλεγγύης. Στην Πλατωνική και την Καρτεσιανή θεμελιοκρατική παράδοση ο Ρόρτυ αντιπαραθέτει μια πρακτική φιλοσοφία της ελπίδας. Πέθανε στις 8 Ιουνίου 2007, σε ηλικία 75 ετών, από καρκίνο. Το έργο του περιλαμβάνει μεταξύ άλλων, τα βιβλία: "Philosophy and the Mirror of Nature" (1979), "Consequences of Pragmatism" (1982), "Contingency, Irony, and Solidarity" (1989), "Achieving our Country: Leftist Thought in Twentieth Century America" (1998). Ο επίκουρος καθηγητής πολιτικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Δημήτρης Α. Σωτηρόπουλος, έγραψε στις "Νέες Εποχές" της εφημερίδας "Το Βήμα" της 17ης Ιουνίου 2007, με αφορμή το θάνατό του: "Οι έρευνές του εκτείνονταν σε ασυνήθιστα πολλούς τομείς, περιλαμβανομένων της φιλοσοφίας της γλώσσας, της επιστημολογίας και της πολιτικής ανάλυσης, ενώ το έργο του φανερώνει επιρροές από ευρύτατο φάσμα ρευμάτων σκέψης, από τον πραγματισμό και τον δαρβινισμό μέχρι τη φιλοσοφία των Χάιντεγκερ και Βιτγκενστάιν και την αμερικανική Αριστερά. Κατά μία παράδοξη έννοια, ο Ρόρτυ ήταν ο λιγότερο αναλυτικός από τους σύγχρονους αμερικανούς φιλοσόφους, με την έννοια ότι προσπάθησε να γεφυρώσει την αγγλοσαξωνική και ιδιαίτερα την αναλυτική με την ηπειρωτική φιλοσοφία. Μάλιστα το έργο του είχε συζητηθεί στους κύκλους της ευρωπαϊκής Αριστεράς και στη Γαλλία, καθώς "συνομιλούσε" με εκείνο των Ντεριντά και Φουκό. Ταυτόχρονα, η φιλοσοφία του διατηρούσε κατ' εξοχήν αμερικανικά στοιχεία, αφενός λόγω της αυτοτοποθέτησής του στο φιλοσοφικό ρεύμα του πραγματισμού του Ντιούι και αφετέρου λόγω ενός ανανεωτικού πνεύματος, χαρακτηριστικού του "Νέου Κόσμου", και της αισιοδοξίας για ένα καλύτερο μέλλον που απέπνεαν τα πιο πολιτικά γραπτά του. [...]"
Σε τι χρησιμεύει η αλήθεια;
Engel Pascal
Πόλις (2010)
Σχετικισμός, σκεπτικισμός, δογματισμός... αυτά τα προβλήματα ανέκαθεν στοίχειωναν τους φιλοσόφους που επιχειρούσαν να προσεγγίσουν το ζήτημα της αλήθειας. Στο παρόν βιβλίο συζητούν αφενός ο Ρίτσαρντ Ρόρτυ, Αμερικανός φιλόσοφος που, ενώ εντάσσεται στις σχολές της αναλυτικής φιλοσοφίας και του πραγματισμού, κατά παράδοξο τρόπο, αναλαμβάνει την υπεράσπιση του έργου συγγραφέων όπως ο Χάιντεγκερ, ο Φουκώ και ο Ντεριντά. Και αφετέρου ο Πασκάλ Ενζέλ, Γάλλος φιλόσοφος, ο οποίος, αντιτιθέμενος στην κυρίαρχη τάση της φιλοσοφίας της πατρίδας του, ακολουθεί με συνέπεια τις μεθόδους της...
Τυχαιότητα, ειρωνεία και αλληλεγγύη
Rorty Richard
Αλεξάνδρεια (2002)
... Συγγραφείς όπως ο Κίρκεγκωρ, ο Νίτσε, ο Μπωντλαίρ, ο Προυστ, ο Χάιντεγκερ ή ο Ναμπόκοφ μας χρησιμεύουν ως υποδείγματα, ως εκφράσεις αυτού που μπορεί να είναι η ατομική τελείωση - μια αυτοδημιούργητη, αυτόνομη, ανθρώπινη ζωή. Συγγραφείς όπως ο Μαρξ, ο Μιλ, ο Ντιούι, ο Χάμπερμας ή ο Ρωλς εμφανίζονται περισσότερο ως συμπολίτες μας παρά ως υποδείγματα. Έχουν στρατευθεί σε μια κοινή κοινωνική προσπάθεια - την προσπάθεια να κάνουν τους θεσμούς και τις πρακτικές μας πιο δίκαιες και λιγότερο σκληρές... Αν μπορούσαμε να αποδεχθούμε το γεγονός ότι καμιά θεωρία για τη φύση του Ανθ...
Η φιλοσοφία και ο καθρέφτης της φύσης
Rorty Richard
Κριτική (2001)
"... Ελπίζω πως αυτά που είπα έχουν καταστήσει σαφές γιατί διάλεξα για τίτλο το "Η φιλοσοφία και ο καθρέφτης της φύσης". Εικόνες μάλλον παρά προτάσεις, μεταφορές, παρά αποφάνσεις, καθορίζουν τις περισσότερες φιλοσοφικές μας πεποιθήσεις. Η εικόνα που κρατάει αιχμάλωτη την παραδοσιακή φιλοσοφία είναι αυτή του νου ως μεγάλου καθρέφτη, ο οποίος περιέχει διάφορες αναπαραστάσεις -άλλες ακριβείς, άλλες όχι- και είναι δυνατόν να μελετηθεί με καθαρές, μη εμπειρικές, μεθόδους. Χωρίς αυτή την έννοια του νου ως καθρέφτη, η έννοια της γνώσης ως αναπαραστατικής ακρίβειας δεν θα επιβαλλότ...
Η αριστερή σκέψη στην Αμερική του 20ου αιώνα
Rorty Richard
Πόλις (2000)
Στον βαθμό που η Αριστερά μετατρέπεται σε απλό θεατή, παύει να είναι Αριστερά γράφει ο Ρίτσαρντ Ρόρτυ. Η αμερικανική Αριστερά συγκροτήθηκε ως συμμαχία των διανοουμένων και των εργατικών συνδικάτων και μέχρι τη δεκαετία του ΄60, με τις πραγματιστικές παρεμβάσεις της, πρωτοστάτησε στους αγώνες για μια καλύτερη Αμερική, για μια πιο δίκαιη κοινωνία. Ο πόλεμος του Βιετνάμ διέλυσε τη συμμαχία αυτή, υποστηρίζει ο Ρόρτυ. Οι διανοούμενοι οχυρώθηκαν στα πανεπιστήμια, παγιδεύτηκαν στις θεωρητικές τους αναζητήσεις, υποτίμησαν το αγωνιστικό παρελθόν της Αριστεράς, εγκατέλειψαν την...