Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Κυκλοφορεί σε τέταρτη έκδοση από το ΜΙΕΤ η "Ιστορία της ελληνικής γλώσσας" (α΄ έκδοση ΕΛΙΑ, 1999), συλλογικό έργο με την επιμέλεια του καθηγητή Μιχάλη Κοπιδάκη. Το έργο αυτό είναι καρπός συλλογικής προσπάθειας μιας πλειάδας ερευνητών. Φιλοδοξία του είναι να κεντρίσει το ενδιαφέρον του ευρύτατου κοινού για το μέγιστο και αειθαλές επίτευγμα του ελληνισμού, τη γλώσσα του. Όπως σημειώνει στον πρόλογό του ο επιμελητής: "Οι βαθιές τομές στη ζωή ενός έθνους ασφαλώς επηρεάζουν και την εξέλιξη της γλώσσας του, αλλά πάντως οι μεταβολές που οφείλονται σε πολιτικοκοινωνικές ανακατατάξ...

Όταν ο Μπόρχες πήγε στο Χάρβαρντ το φθινόπωρο του 1967 για μια σειρά έξι ομιλιών στο πλαίσιο των "Διαλέξεων Νόρτον" εθεωρείτο κορυφαίος συγγραφέας ήδη από καιρό. Με τον γνωστό αυτοεπιτιμητικό του τρόπο, ισχυριζόταν πως είναι ένα είδος Αόρατου Ανθρώπου στην ίδια του τη χώρα, ενώ οι Βορειοαμερικανοί σύγχρονοί του έδειχναν βέβαιοι (και όχι από ευγένεια) ότι ήταν από τα ονόματα που προορίζονταν να επιβιώσουν και στο μακρινό μέλλον. Γνωρίζουμε ότι, έως τώρα, δεν έκαναν λάθος: ο Μπόρχες αντιστάθηκε στη συνήθη φθορά του χρόνου και η γοητεία και η δύναμη της γραφής του παρέμεινε αμ...

Η κριτική συνεισφορά του Γεράσιμου Σπαταλά (1887-1971) στη νεοελληνική φιλολογία έγκειται κυρίως στα είκοσι τέσσερα μελετήματα αυτού του ανθολογικού τόμου, που αναφέρονται στη θεωρία και την πρακτική της νεοελληνικής μετρικής. Δύο είναι τα γενικά αντικείμενα αυτών των μελετημάτων: η προσωδιακή βάση και τα γενικά χαρακτηριστικά των νεοελληνικών στίχων (τόσο της δημοτικής όσο και της έντεχνης έμμετρης ποίησης), και η στιχουργική-αισθητική προσέγγιση του έργου συγκεκριμένων ποιητών, προερχόμενων ιδίως από τον χώρο της επτανησιακής ποίησης του 19ου αιώνα. Στην εκτενή εισαγωγή τ...

Τα ποιήματα που περιέχονται σ' αυτό το βιβλίο γράφτηκαν το 1989 κατά τη διάρκεια της εκτύπωσης της συλλογής μου "Η πτώση του ιπτάμενου", στην οποία τεχνοτροπικώς ανήκουν. Ανταποκρινόμενος σε ευγενική πρόσκληση των εκδόσεων "Παρουσία" τα εκδίδω ως συμπλήρωμα της ομώνυμης συλλογής. Νάσος Βαγενάς

[ ΧΑΪΚΟΥ Δέντρα έχετε φύλλα που ηχούν σαν βροχή όταν βροχή δεν υπάρχει ]

"Νερά της Κύπρου, της Συρίας και της Αιγύπτου, αγαπημένα των πατρίδων μας νερά". Ο στίχος αυτός του Kαβάφη περιγράφει συνοπτικά τη θεματική των δοκιμίων του τόμου. Οι μελέτες καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα προσεγγίσεων που, είτε πιο εξειδικευμένα, είτε συνδυαστικά, σχολιάζουν τον κοσμοπολιτισμό της καβαφικής ανθρωπογεωγραφίας, τις πολιτισμικές οσμώσεις και τα ποικίλα "κράματα", τις ενδοπολιτισμικές διαφοροποιήσεις, τον ηδονισμό και την κοσμοπολιτική εκδοχή του καβαφικού αισθητισμού· την πολιτική διάσταση του μεταποικιακού προβληματισμού, το θρησκευτικό θέμα είτε ως κοινωνικό ζήτη...

Η μελέτη αυτή πρωτοπαρουσιάστηκε με τη μορφή προφορικής -χωρίς γραπτό κείμενο- διάλεξης τον Δεκέμβριο του 2003 στην αίθουσα του "Ιωνικού Συνδέσμου" Νέας Ιωνίας στο πλαίσιο των διαλέξεων του "Ιδρύματος Τάκης Σινόπουλος". Καταγράφηκε και δημοσιεύτηκε τμηματικά υπό μορφήν επιφυλλίδων τον επόμενο χρόνο στην εφημερίδα "Το Βήμα". Στην παρούσα ενιαία ανατύπωσή της διατηρείται η επιφυλλιδογραφική της μορφή. Επισυνάπτω τα δύο κείμενα του παραρτήματος (δημοσιευμένα και αυτά στο "Βήμα"), γιατί συνδέονται οργανικά με το θέμα της μελέτης, επεξηγώντας ή συμπληρώνοντας κάποιες του πλευρέ...

Η ποίηση του Καρυωτάκη είναι η ποίηση των συναισθημάτων μιας μεμονωμένης ανθρώπινης περίπτωσης, που κατορθώνει να αρθεί σε ένα οντολογικό επίπεδο χωρίς τη βοήθεια της διασύνδεσής της με μια συλλογική εμπειρία, όπως συμβαίνει με την ποίηση του Σεφέρη. Ακόμη: είναι η ποίηση μιας εκφραστικής που κατορθώνει να δώσει μιαν αίσθηση ποιητικού εκσυγχρονισμού παραπλήσια με την μοντερνιστική εις πείσμα της παραδοσιακής τεχνοτροπίας της. Πώς συμβαίνουν αυτά, είναι ένα αξιοθαύμαστο μυστήριο. Στην εξιχνίαση αυτού του σύνθετου μυστηρίου θα πρέπει κυρίως να στρέψουν την προσοχή τους όσοι κ...

Στην ποίηση του Βαγενά και στη ζωγραφική του Κόρδη περιδιαβάζουν αγλαές σκιές ζώντων τε και τεθνεώτων -κυρίως αυτών- αποδεικνύοντας έμπρακτα πόσο συμβατικό πράγμα είναι ο χρόνος και πόσο ισχυρή είναι η δημοκρατία των νεκρών απέναντι στο ευτελές, ολιγόζωο πολίτευμα των, προς στιγμήν, επιζώντων. Και πως η τέχνη τελικά γίνεται από τους νεκρούς για τους νεκρούς (οποτεδήποτε εκείνοι αναλάβουν τις υποχρεώσεις αυτής της τελευταίας τους και διαρκούς ιδιότητας). Μάνος Στεφανίδης

Η περιπετειώδης συγγραφή του "Προλόγου στη Ζωή", η οποία ξεκινά το 1914 και περατώνεται το 1947, καθιστά το φιλόδοξο αυτό λυρικό εγχείρημα ένα αποκαλυπτικό χρονικό των ποιητικών και ιδεολογικών αναζητήσεων του Σικελιανού σε μια ιδιαίτερα ταραχώδη για την Ελλάδα εποχή. Έχοντας εσφαλμένα θεωρηθεί ως ένα ανεξέλεγκτο ξέσπασμα της πληθωρικής ιδιοσυγκρασίας του δημιουργού του, το έργο έχει, παρά τις έξοχες λυρικές στιγμές του, ελάχιστα απασχολήσει την κριτική. Η μελέτη του, εντούτοις, μπορεί να αποβεί διαφωτιστική όχι μόνο για την ιδεολογική συγκρότηση του Σικελιανού όσο, κυρίως,...

Η υπερπαραγωγή θεωρητικού λόγου για τη λογοτεχνία και τις γραμματολογικές σπουδές, ιδίως από τη δεκαετία του 1960 και εξής, προσέφερε μεν μεγάλη ποικιλία προσεγγίσεων, διαμόρφωσε όμως ένα τοπίο όπου δεν μπορεί κανείς να προσανατολιστεί αν αγνοεί τους βασικούς οδοδείκτες, τα κείμενα δηλαδή που αποτέλεσαν την αφετηρία των περισσότερων θεωρητικών αναζητήσεων. Το παρόν "Ανθολόγιο" του K. M. Newton αποτελεί μια συλλογή τέτοιων θεμελιωδών κειμένων: ξεκινώντας από τις συμβολές του Ρωσικού Φορμαλισμού, της Νέας Κριτικής και της Ερμηνευτικής, ο Newton παρακολουθεί την επίδραση π...