Καμπούρογλου Δημήτριος Γ. 1852-1942
Kampoúroglou Dimítrios G.
Δημήτριος Καμπούρογλου (1852-1942). Ο Δημήτριος Καμπούρογλου γεννήθηκε στην Αθήνα, γιος του Kωνσταντινουπολίτη Γρηγορίου Καμπούρογλου, λόγιου και ιδρυτή της πρώτης εθνικής θεατρικής σκηνής στη χώρα μας, και της Μαριάννας το γένος Σωτηριανού - Γέροντος από την Αθήνα. Μεγάλωσε σε υψηλό πνευματικό περιβάλλον, καθώς και η μητέρα του ήταν εξαιρετικά μορφωμένη για την εποχή. Σπούδασε στη νομική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και άσκησε στη δικηγορία για δεκαπέντε χρόνια. Στη συνέχεια εργάστηκε στο δημόσιο τομέα [Πρωτοδικείο Αθηνών (1872-1873), Αρχαιολογική Εταιρεία, Εθνική Βιβλιοθήκη, της οποίας διετέλεσε και διευθυντής (1904-1917)]. Ασχολήθηκε παράλληλα με τη δημοσιογραφία. Στα πλαίσια της δραστηριότητάς του συγκέντρωσε ιστορικό και χρονογραφικό υλικό για την Αθήνα, επανέκδωσε το ιδρυμένο από τον πατέρα του περιοδικό "Εβδομάς", του οποίου ανέλαβε και τη διεύθυνση (1884-1886) και κυκλοφόρησε το λαογραφικό περιοδικό "Δίπυλον" (1910-1912). Τιμήθηκε με το κρατικό Αριστείο των Γραμμάτων (1923) και υπήρξε μέλος (από το 1927) και πρόεδρος (1934) της Ακαδημίας Αθηνών. Το 1932 γιόρτασε τα πενήντα χρόνια της φιλολογικής του δραστηριότητας στο σύλλογο Παρνασσός. Πέθανε στην Αθήνα κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής. Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε το 1872, φοιτητής ακόμη, με την υποβολή της κωμωδίας του "Ευσυνειδησία και Ασυνειδησία" στο Βουτσιναίο ποιητικό διαγωνισμό, στον οποίο βραβεύτηκε τον επόμενο χρόνο για την ποιητική συλλογή "Η φωνή της καρδιάς μου". Ακολούθησαν πολλές δημοσιεύσεις και εκδόσεις έργων του, με τα οποία κάλυψε πολλούς τομείς του γραπτού λόγου. Ο Δημήτριος Καμπούρογλου ανήκει στους έλληνες πεζογράφους της λεγόμενης γενιάς του 1880. Στο σύνολο του έργου του κυριαρχεί η πρόθεσή του να καταγράψει την ιστορία της Αθήνας, για την οποία έτρεφε βαθιά αγάπη, και να αναδείξει μέσω του λόγου του την αδιάσπαστη συνέχεια του ελληνισμού στο πέρασμα των αιώνων. Για το λόγο αυτό στράφηκε τόσο στην ιστορική και λαογραφική μελέτη του παρελθόντος, κυρίως της περιόδου της τουρκοκρατίας, όσο και στην παρατήρηση της σύγχρονής του πραγματικότητας με έμφαση στα λαϊκά κοινωνικά στρώματα. Στον τομέα της γλώσσας κινήθηκε στα πλαίσια μιας συγκρατημένης δημοτικιστικής έκφρασης. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Δημήτριου Καμπούρογλου βλ. Γιάκος Δημ., "Καμπούρογλους Δημήτριος", Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας 8. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ., Μερακλής Μ.Γ., "Δημήτριος Καμπούρογλου", Η ελληνική ποίηση· Ρομαντικοί - Εποχή του Παλαμά - Μεταπαλαμικοί· Ανθολογία - Γραμματολογία, σ.194-197. Αθήνα, Σοκόλης, 1977, Παπαγεωργίου Κώστας Γ., "Δημήτριος Γρ. Καμπούρογλους", Η παλαιότερη πεζογραφία μας· Από τις αρχές της ως τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμοΖ’ (1880-1900), σ.52-69. Αθήνα, Σοκόλης, 1997, Σολωμού Αλίκη, "Καμπούρογλου Δημήτριος", Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό 4. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1985 και Σπεράντσας Σ.Γ., "Καμπούρογλου Δημήτριος Γρ.", Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια 13. Αθήνα, Πυρσός, 1933. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).
Χριστούγεννα και χιονιάς
Συλλογικό έργο
Νάρκισσος (2013)
Χριστουγεννιάτικα και πρωτοχρονιάτικα διηγήματα και αφηγήσεις, από το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα ως τις μέρες μας. Στην ανθολογία "Χριστούγεννα και Χιονιάς" επιλέχθηκαν πενήντα τέσσερα διηγήματα, κυρίως, από τριαντατέσσερις σημαντικούς Έλληνες συγγραφείς και δημιουργούς, με γνώμονα τη συνύπαρξη και συνήχηση διαφορετικών φωνών σε ένα ευρύ γιορταστικό πεδίο, χάριν μεγαλύτερης αναγνωστικής απόλαυσης. Με σκηνικό τις μέρες των Χριστουγέννων, προσωπικά βιώματα και μυθοπλασία -σε μεγάλες στιγμές- συνυφαίνονται και εμπνέουν κάθε λογής αφηγηματικά κείμενα, που αποτυπώνουν με...
Τοπωνυμικά παράδοξα
Καμπούρογλου Δημήτριος Γ. 1852-1942
Καραβία Δ. Ν. - Αναστατικές Εκδόσεις (1997)
Ο Δημήτριος Καμπούρογλου εξετάζει εδώ ψύχραιμα την ετυμολογία και τις μεταπλάσεις παλαιών και "παράδοξων" τοπωνυμίων της Ελλάδας (Μωργιάς/Πελοπόννησος, Λιδορίκι, Καρβασαράς/Αμφιλοχία, Φιλιατρά/Καλάβρυτα, Μιστράς, Γιαννιτσά, Κομπαρέα/Βαθύ της Ιθάκης) και ιδιαίτερα της Αττικής (Τρελλός/Υμηττός, Αλωπεκή/Αμπελόκηποι, Πατίσια, Βασιλικά/Καθήμια/Ακαδημία Πλάτωνος, Σωπόλια, Κολοκυθού). Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων ο συγγραφέας ανακαλύπτει ελληνική ρίζα στις λέξεις που οι ζηλωτές υποπτεύονται για εθνικά επικίνδυνες. Σκοπός του είναι να αποδείξει ότι "με το ν' ατυχήση μία χώρα εις...
Το Ριζόκαστρον (από τας παλαιάς Αθήνας)
Καμπούρογλου Δημήτριος Γ. 1852-1942
Καραβία Δ. Ν. - Αναστατικές Εκδόσεις (2012)
Το Εικοσιένα
Συλλογικό έργο
Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη (1977)
Με τον προεδρικό μου λόγο της 13ης Ιανουαρίου 1977 έκαμα έναν απολογισμό, που ήταν καρπός επίπονης έρευνας στους πενήντα πολυσέλιδους τόμους των Πρακτικών της Ακαδημίας Αθηνών. Ο απολογισμός προσπάθησε να δείξει ποια ήταν η προσφορά των λογοτεχνών Ακαδημαϊκών στα πρώτα πενήντα χρόνια της Ακαδημίας, αλλά και πόσο άγνωστη έμεινε η προσφορά αυτή, σκορπισμένη στους τόμους των Πρακτικών της. Κ' επρόσθετα ότι τα κείμενα αυτά αποτελούν μια πολύ σημαντική κριτική σελίδα της Ελληνικής Γραμματείας και ότι θα είναι μια ζωηρότατη έκπληξη για τους νέους μας, όταν τα γνωρίσουν και με προ...
Σειραί
Καμπούρογλου Δημήτριος Γ. 1852-1942
Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2009)
Δημήτρης Καμπούρογλου (ς) (1852-1942) Πολυγραφότατος λόγιος, συγγραφέας, ιστορικός και κατ' εξοχήν αθηναιογράφος. Γεννήθηκε στην Αθήνα. Γόνος Κωνσταντινουπολίτικης οικογένειας με καταγωγή ηπειρωτική, της οποίας το όνομα ήταν Στρούμπος. Οι επιγαμίες διασταύρωσαν την οικογένεια με επιφανέστατες πολίτικες και αθηναϊκές οικογένειες. Συνέπεια τούτου ήταν το ανώτατο πνευματικό επίπεδο των γονιών του. Σπούδασε νομικά και εξάσκησε τη δικηγορία επί δεκαπενταετία. Στη συνέχεια εργάστηκε στο δημόσιο τομέα: Πρωτοδικείο Αθηνών, Αρχαιολογική Εταιρεία, διευθυντής της Εθνικής Βιβλιοθήκ...
Ποιος είν' τρελλός από έρωτα
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Καστανιώτη (2007)
Όλων των παθών και όλων των μαρτυρίων τόπος η ποίηση. Αλλά και τόπος προνομιακός του πιο ριζικού μας πάθους και του πιο προσωπικού μας μαρτυρίου. Κι ίσως ίσως και της πιο ολόδικής μας μαρτυρίας - τόπος δηλαδή του έρωτα. Από τα απλούστατα στιχάκια των ημερολογίων στον τοίχο, από τις νεανικές ρίμες των παλιών λευκωμάτων, από τα λόγια των τραγουδιών και, προπαντός, από τους δικούς μας έμμετρους αναστεναγμούς καθώς κοιτάμε στη γωνία το ρολόι, από όλα αυτά τα απολύτως καθημερινά ίσαμε τις πολύτροπες συνθέσεις των ποιητών μας, παντού ο ίδιος, παράξενα ομοιόμορφος, ρυθμός. Παντ...
Ο Ελαιών των Αθηνών
Καμπούρογλου Δημήτριος Γ. 1852-1942
Εταιρεία Αρχειακών Μελετών και Εκδόσεων "Ο Μικρός Ρωμηός" (2007)
Τις τελευταίες δεκαετίες γίνεται λόγος για τον πολιτισμό της ελιάς, ο οποίος -σύμφωνα με την καθηγήτρια Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη- περιλαμβάνει αντικείμενα, τεχνικές, διατροφικές συνήθειες, λατρευτικές συμπεριφορές, τελετουργίες, ιατρικές συνταγές, υλικά καλλωπισμού του σώματος και συμβολισμούς, που ξεπερνούν τον τόπο και τον χρόνο χρήσης και αναφοράς τους. Όταν δε οι ειδικοί αναφέρονται σε ελληνικούς ελαιώνες, καταγράφουν μια σειρά τόπων, χωρίς βεβαίως να κάνουν λόγο για τον Ελαιώνα των Αθηνών. Μάλλον δικαιολογημένα, αφού σήμερα δεν υφίσταται Ελαιώνας, παρά το γεγονός...
Ο Αναδρομάρης της Αττικής
Καμπούρογλου Δημήτριος Γ. 1852-1942
Καραβία Δ. Ν. - Αναστατικές Εκδόσεις (1996)
Ο Δημήτριος Καμπούρογλου συμπληρώνει εδώ τον "Αναδρομάρη" του 1914 (βλ. αρ. 262 της Βιβλιοθήκης Ιστορικών Μελετών καθώς επίσης αρ. 200, 239-240, 252 και 282) με στοιχεία για την ενδοχώρα της ελληνικής πρωτεύουσας. Ο συγγραφέας αναζητά τον "υπολανθάνοντα ελληνισμό" της Αττικής στα λίγα ελληνικά τοπωνύμια που διασώθηκαν κατά τη νεώτερη περίοδο, όπως Μεσόγεια, Γέρακας (Ιέραξ), Ωρωπός, Διόνυσος, Μαραθώνας, Νοινόη (Οινόη), Καλήσια (Εκάλη), Βραώνα (Βραυρώνα) και Λαύριο, αλλά και στα πολυπληθή μοναστήρια και τις εκκλησίες της (του Καρέα, της Πεντέλης, της Καισαριανής, της Ώμορφης...
Ο Αναδρομάρης
Καμπούρογλου Δημήτριος Γ. 1852-1942
Καραβία Δ. Ν. - Αναστατικές Εκδόσεις (1996)
Ο Δημήτριος Καμπούρογλου (βλ. αρ. 200, 239-240, 252, 263 και 282 της Βιβλιοθήκης Ιστορικών Μελετών), διευθυντής τότε της Εθνικής Βιβλιοθήκης, συμπληρώνει εδώ τα ιστορικά ανέκδοτα για την αρχαία και την οθωμανοκρατούμενη Αθήνα, που ξεκίνησε με τα "Μνημεία της ιστορίας των Αθηναίων" (1890-92) και τας "Παλαιάς Αθήνας" (1922). Ο επιφανής "ατθιδογράφος" αναφέρεται στις Μυστικές Πύλες των Ελευσίνιων Μυστηρίων, για το ιερό της Αφροδίτης στην Ιερά Οδό, τα Ορφικά αλλά και στα νεώτερα θρησκευτικά πανηγύρια της περιοχής: της Χελιδονούς, τα Εννιάμερα και της μονής του Δαφνίου. Φέρνει ε...
Μνημεία της ιστορίας των Αθηναίων
Καμπούρογλου Δημήτριος Γ. 1852-1942
Καραβία Δ. Ν. - Αναστατικές Εκδόσεις (1993)
[set τριών τόμων] Ο ιστοριοδίφης, λογοτέχνης (ποιητής, θεατρικός συγγραφέας και διηγηματογράφος) και Ακαδημαϊκός Δημήτριος Καμπούρογλου (1852-1942) ήταν ο κατεξοχήν "Αθηναιογράφος". Τα τρίτομα "Μνημεία της ιστορίας των Αθηναίων", μαζί με την επίσης τρίτομη "Ιστορία των Αθηναίων" (1889-1896), αποτέλεσαν τον πυρήνα της ιστορικής του έρευνας γύρω από την Αθήνα. Πρόκειται για συλλογή πηγών, πρωτογενών και δευτερογενών, της Αθηναϊκής ιστορίας την περίοδο της Τουρκοκρατίας και της Επανάστασης: μονογραφίες, άρθρα, ανακοινώσεις, χρονογραφίες, αποσπάσματα περιηγητών, βιογραφικά,...
Μνημεία της ιστορίας των Αθηναίων
Καμπούρογλου Δημήτριος Γ. 1852-1942
Καραβία Δ. Ν. - Αναστατικές Εκδόσεις (1993)
[set τριών τόμων] Ο ιστοριοδίφης, λογοτέχνης (ποιητής, θεατρικός συγγραφέας και διηγηματογράφος) και Ακαδημαϊκός Δημήτριος Καμπούρογλου (1852-1942) ήταν ο κατεξοχήν "Αθηναιογράφος". Τα τρίτομα "Μνημεία της ιστορίας των Αθηναίων", μαζί με την επίσης τρίτομη "Ιστορία των Αθηναίων" (1889-1896), αποτέλεσαν τον πυρήνα της ιστορικής του έρευνας γύρω από την Αθήνα. Πρόκειται για συλλογή πηγών, πρωτογενών και δευτερογενών, της Αθηναϊκής ιστορίας την περίοδο της Τουρκοκρατίας και της Επανάστασης: μονογραφίες, άρθρα, ανακοινώσεις, χρονογραφίες, αποσπάσματα περιηγητών, βιογραφικά,...
Μνημεία της ιστορίας των Αθηναίων
Καμπούρογλου Δημήτριος Γ. 1852-1942
Καραβία Δ. Ν. - Αναστατικές Εκδόσεις (1993)
[set τριών τόμων] Ο ιστοριοδίφης, λογοτέχνης (ποιητής, θεατρικός συγγραφέας και διηγηματογράφος) και Ακαδημαϊκός Δημήτριος Καμπούρογλου (1852-1942) ήταν ο κατεξοχήν "Αθηναιογράφος". Τα τρίτομα "Μνημεία της ιστορίας των Αθηναίων", μαζί με την επίσης τρίτομη "Ιστορία των Αθηναίων" (1889-1896), αποτέλεσαν τον πυρήνα της ιστορικής του έρευνας γύρω από την Αθήνα. Πρόκειται για συλλογή πηγών, πρωτογενών και δευτερογενών, της Αθηναϊκής ιστορίας την περίοδο της Τουρκοκρατίας και της Επανάστασης: μονογραφίες, άρθρα, ανακοινώσεις, χρονογραφίες, αποσπάσματα περιηγητών, βιογραφικά,...
Καλήν εσπέραν, άρχοντες
Συλλογικό έργο
Ιωλκός (2016)
Το βιβλίο "Καλήν εσπέραν, άρχοντες", που ανθολόγησε και επιμελήθηκε ο Θανάσης Θ. Νιάρχος και προλογίζουν οι Κώστας Γεωργουσόπουλος και Νίκος Δήμου, αποτελεί μια πολύτιμη και εξαντλητική συλλογή χριστουγεννιάτικων λογοτεχνικών, δημοσιογραφικών και χρονογραφικών κειμένων. Ανθολογούνται: Αγγελομάτης Χρήστος Εμμ., Αθάνατος Κώστας, Άννινος Μπάμπης, Βάρναλης Κώστας, Βασιλικός Βασίλης, Βλάχου Ελένη, Βενέζης Ηλίας, Βουτιερίδης Ηλίας Π., Γεωργουσόπουλος Κώστας, Γιοφύλλης Φώτος, Δήμου Νίκος, Δημουλά Κική, Θρύλος Άλκης, Καμπούρογλου Δημήτρης Γρ., Κολτσιδοπούλου Άννυ, Μαρκόπουλος...