Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Οι δικτατορίες δεν πέφτουν από τον ουρανό. Αν η 21η Απριλίου 1967 αιφνιδίασε τη διεθνή κοινή γνώµη, η εγκαθίδρυση µιας στρατιωτικής δικτατορίας, για τον ελληνικό λαό, ήταν από καιρό ένα γεγονός ευεξήγητο και µάλιστα ενδεχόµενο. Σκοπός αυτού του βιβλίου είναι να εξηγήσει την προέλευση αυτού του γεγονότος και τη λειτουργία των κοινωνικών, πολιτικών και διεθνών δυνάµεων που το κατέστησαν δυνατό. Από τον πρόλογο της πρώτης έκδοσης (1969) Κατά κάποιον τρόπο, η Ελληνική τραγωδία µπορεί να αντιµετωπιστεί ως αυθύπαρκτο ιστορικό γεγονός, ως χαρακτηριστικό σύµπτωµα µιας ιδιαίτερη...

Το βιβλίο αυτό αποπειράται να συνθέσει τις πολλαπλές και εν πολλοίς αντιφατικές συνιστώσες του τρέχοντος ιστορικού γίγνεσθαι. Είναι προϊόν της συγκυρίας, δίχως όμως να επικεντρώνεται στη συγκυρία. Είναι ένα κείμενο για την πολιτική, δεν είναι όμως ένα ευθέως πολιτικό κείμενο. Εμπνέεται από συγκεκριμένες καταστάσεις, παραμένει όμως αφηρημένο και εκ πρώτης όψεως αποστασιοποιημένο. Επιχειρώντας να εκφράσει μιαν έτσι κι αλλιώς δυσεντόπιστη πραγματικότητα που μοιάζει να έχει ξεφύγει από κάθε έλλογο κοινωνικό, πολιτικό ή αξιακό έλεγχο, αρκείται στο να αναζητήσει τις μεγάλες γραμμ...

Ο παρών τιμητικός τόμος αποτελεί ελάχιστο δείγμα αναγνώρισης, εκτίμησης και σεβασμού στο δάσκαλο και συνάδελφο Ευστάθιο Ν. Τσοτσορό για τη συνολική πορεία και τη συνεισφορά του στο ελληνικό Πανεπιστήμιο. Εικοσιεννέα διακεκριμένοι Πανεπιστημιακοί και ερευνητές καταθέτουν πρωτότυπες απόψεις και αναλύσεις για κρίσιμα προβλήματα της νεότερης και σύγχρονης ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας, της οικονομικής ανάπτυξης και της κρίσης, για τον τεχνολογικό μετασχηματισμό, τις ιδέες, το δίκαιο, τη δημοκρατία, τη φιλοσοφία και τη μεθοδολογία των επιστημών. Γράφουν οι: ο Πρόεδρος...

Ο ανά χείρας συλλογικός τόμος, που συνιστά (ελπίζουμε) έναν δημόσιο διάλογο για ζητήματα αιχμής στην πολιτική επιστήμη αλλά και στην ίδια την πολιτική και το πολιτικό φαινόμενο, επέχει θέση ελάχιστου αντίδωρου στον κατεξοχήν Επιστήμονα και Δημόσιο Διανοούμενο στο πεδίο της πολιτικής επιστήμης, στον Γιάννη Μεταξά. [...] [...] Επιφανείς Επιστήμονες κυρίως από το πεδίο της πολιτικής επιστήμης, όσο και από άλλα όμορα επιστημονικά πεδία αλλά και από το χώρο της δημοσιογραφίας και της τέχνης, συνομιλούν μέσα από τις πρωτότυπες συμβολές τους για μείζονα ζητήματα της πολιτικής θεω...

Μέχρι πρόσφατα η μεταπολίτευση θεωρούνταν μια επιτυχημένη περίπτωση οικοδόμησης ενός άρτιου δημοκρατικού συστήματος. Σύμφωνα με αυτή την οπτική, η μετάβαση από τη δικτατορία στη δημοκρατία έγινε ομαλά, η τελευταία παγιώθηκε ταχύτατα και η περίοδος που ακολούθησε αποτέλεσε την εποχή πολιτικών, κοινωνικών και οικονομικών κατακτήσεων που προοιωνίζονταν ένα καλύτερο μέλλον. Με την εκδήλωση όμως της οικονομικής κρίσης κυριάρχησε στη δημόσια σφαίρα ένας λόγος, σύμφωνα με τον οποίο η λεγόμενη "κουλτούρα της Μεταπολίτευσης" ευθύνεται για πολλά, αν όχι για όλα τα κακώς κείμενα της...

Είναι δυνατόν να υπάρξει ένας "μη οικονομιστικός" κόσμος; Αυτό είναι το ερώτημα που τίθεται στη "Γυμνή βασίλισσα", όπου αναλύεται μια εποχή, κατά την οποία το σύστημα δεν φαίνεται να είναι δυνατόν να συνεχίσει να λειτουργεί όπως το γνωρίζαμε. Και αυτό ακριβώς εξηγεί και τις ιδιαιτερότητες της προσέγγισης. Το βιβλίο έχει ως αντικείμενο τον οικονομικό λόγο, αλλά δεν είναι κατά κυριολεξία οικονομικό. Επικεντρώνεται σε ένα σύστημα ιδεών, κυρίαρχο σε όλο τον κόσμο, την ίδια στιγμή που οι αντικειμενικές προϋποθέσεις της αναπαραγωγής του φαίνεται να καταρρέουν. Είτε το θέλουμε,...

Είναι δυνατόν να υπάρξει ένας «μη οικονομιστικός» κόσμος; Αυτό είναι το ερώτημα που τίθεται στη Γυμνή Βασίλισσα, όπου αναλύεται μια εποχή, κατά την οποία το σύστημα δεν φαίνεται να είναι δυνατόν να συνεχίσει να λειτουργεί όπως το γνωρίζαμε. Και αυτό ακριβώς εξηγεί και τις ιδιαιτερότητες της προσέγγισης. Το βιβλίο έχει ως αντικείμενο τον οικονομικό λόγο, αλλά δεν είναι κατά κυριολεξία οικονομικό. Επικεντρώνεται σε ένα σύστημα ιδεών, κυρίαρχο σε όλο τον κόσμο, την ίδια στιγμή που οι αντικειμενικές προϋποθέσεις της αναπαραγωγής του φαίνεται να καταρρέουν. Είτε το θέλουμε, ε...

Οι στοχαστές που παρουσιάζονται σε αυτό το βιβλίο αντανακλούν μια παγκοσμιότητα της σκέψης. Υπήρξαν άνθρωποι που επηρέασαν με τον στοχασμό τους την οικουμενική κληρονομημένη σκέψη, ενώ το έργο τους αποτελεί μέχρι και σήμερα σπέρμα γονιμοποιό για όσους θέλουν να διαυγάσουν με έναν ουσιαστικό τρόπο τη σημερινή κατάσταση, αλλά και να οδηγηθούν σε μια πιο ριζοσπαστική θεώρηση των πραγμάτων. Ο μικρός αυτός τόμος περιέχει κείμενα Ελλήνων και ξένων διανοουμένων και μελετητών που δημοσιεύτηκαν στα αντίστοιχα αφιερώματα που έκανε η Εφημερίδα των Συντακτών. Τα κείμενα και οι εκτιμήσ...

Το κοινό νήμα που διατρέχει τις σελίδες αυτού του βιβλίου αναφέρεται στη δυσανεκτική συμβίωση της συνεχούς διάψευσης και της ου-τοπικής και ου-χρονικής ελπίδας. Γραμμένα σε διαφορετικές περιόδους, τα κείμενα που ακολουθούν αποτελούν απόπειρες ανάγνωσης της κινούμενης πραγματικότητας. Δεν εμπεριέχουν προτάσεις, ούτε προδιαγράφουν στρατηγικές. Αρκούνται στην επισήμανση μιας σειράς αδιεξόδων που δεν φαίνεται να είναι δυνατόν να αρθούν αλλιώς παρά μέσα από ριζικές αναθεωρήσεις των τρόπων με τους οποίους αντιμετωπίζουμε τους άλλους, την κοινωνία και τον κόσμο. Συνέχονται μεταξύ...

Η διάχυτη απόγνωση και η γενικευμένη οργή του ελληνικού λαού μπροστά σε μια κρίση που συνεχώς βαθαίνει είναι η αφετηρία αυτού του βιβλίου. Στόχος του, μια άλλη ανάγνωση των αιτιών που οδήγησαν στην τρέχουσα κατάσταση πραγμάτων. Η υπόθεση που αναπτύσσεται είναι ότι, άμεσα ή έμμεσα, η εξέλιξη της σημερινής ελληνικής κοινωνίας συναρτάται με τις συνθήκες που επικράτησαν στη μετεμφυλιακή Ελλάδα. Τότε ακριβώς εμφανίστηκαν τα ιδιαίτερα εκείνα γνωρίσματα τα οποία επέτρεψαν στη χώρα μας να προωθήσει την καπιταλιστική της πορεία πάνω στη βάση προδιαγραφών που απέκλιναν σε πολλά σημεί...

Η καπιταλιστική κρίση και ο βίαιος, ταξικός τρόπος με τον οποίο επιδιώκεται η έξοδος από αυτήν -ιδιαίτερα στην Ελλάδα, που από το 2010 μέχρι σήμερα βρίσκεται στο γύψο των μνημονίων- επανέφερε στο προσκήνιο πολλά από τα μεγάλα θέματα που απασχόλησαν τον Νίκο Πουλαντζά στη δική του εποχή: από τον αυταρχικό κρατισμό, το φασιστικό φαινόμενο, τον ιμπεριαλισμό και την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση μέχρι το ρόλο του κράτους, τη σχέση των αριστερών κομμάτων με τα κινήματα και φυσικά τη στρατηγική του δημοκρατικού δρόμου προς ένα σοσιαλισμό με δημοκρατία και ελευθερία. Οι συγγραφείς των κειμ...

Η οικονομική κρίση ανανοηματοδοτεί τις θεμελιώδεις έννοιες του κράτους, της πολιτείας, του συντάγματος, της κυριαρχίας, της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, της έκτακτης ανάγκης, του δημοσίου συμφέροντος. Επιστημολογικές αφετηρίες, ερμηνευτικές προαντιλήψεις ή πολιτικά δόγματα που θεωρούνταν αυτονόητα και αδιαπραγμάτευτα αποδεικνύονται ολοένα πιο αναχρονιστικά και ανεπαρκή για την εξήγηση όσων συμβαίνουν στην ευρωπαϊκή ήπειρο και ολόκληρο τον κόσμο μετά το ξέσπασμα της κρίσης. Η κρίση ανέδειξε τα θεσμικά και πολιτικά αδιέξοδα του ευρωπαϊκού εγχειρήματος, φέρνοντας στην επιφάνεια τα...

Η οικονομική κρίση ανανοηματοδοτεί τις θεμελιώδεις έννοιες του κράτους, της πολιτείας, του συντάγματος, της κυριαρχίας, της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, της έκτακτης ανάγκης, του δημοσίου συμφέροντος. Επιστημολογικές αφετηρίες, ερμηνευτικές προαντιλήψεις ή πολιτικά δόγματα που θεωρούνταν αυτονόητα και αδιαπραγμάτευτα αποδεικνύονται ολοένα πιο αναχρονιστικά και ανεπαρκή για την εξήγηση όσων συμβαίνουν στην ευρωπαϊκή ήπειρο και ολόκληρο τον κόσμο μετά το ξέσπασμα της κρίσης. Η κρίση ανέδειξε τα θεσμικά και πολιτικά αδιέξοδα του ευρωπαϊκού εγχειρήματος, φέρνοντας στην επιφάνεια τα...

Όλες οι θεμελιώδεις αξιακές προδιαγραφές της νεωτερικότητας βρίσκονται σε συνεχή και εκρηκτική μετατόπιση. Θα μπορούσε κανείς να μιλήσει και για μετάλλαξη. Όλες οι μεγάλες λέξεις και έννοιες αλλάζουν. Μεταμορφώνονται. Καθόλου τυχαία, η ελευθερία γίνεται «δικαίωμα στην αυτοδιαφοροποίηση», η ισότητα «ισότητα ατομικών ευκαιριών», η πρόοδος «οικονομική μεγιστοποίηση». Όσο για την αλληλεγγύη και την αδελφότητα, αυτές παραμένουν στα αζήτητα. Και οι μεταλλαγές δεν είναι ποτέ αθώες. Έτσι, η αιφνίδια εισβολή του «δικαιώματος στη διαφορά» και του «πολυπολιτισμού» στο προσκήνιο δεν μπ...

Στο τέλος της πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα, η παρακολούθηση είναι πλέον μέρος της καθημερινότητας και παρουσιάζεται ως ένας φυσιολογικός και απαραίτητος μηχανισμός ασφάλειας κι ελέγχου, που νομιμοποίησε ο φόβος των τρομοκρατικών επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου 2001. Όμως, η σύγχρονη παρακολούθηση δεν ταυτίζεται μόνο με τον "Μεγάλο Αδελφό", ούτε περιορίζεται στον πύργο κατόπτευσης του "Πανοπτικού", του Μπένθαμ και του Φουκώ. Η συλλογή και επεξεργασία των προσωπικών πληροφοριών είναι ζωτική για τη λειτουργία της οικονομίας, της επικοινωνίας, των μεταφορών, και γενικά του πα...

Περιέχονται τα κείμενα: - Ο Μάης που ξάφνιασε τον κόσμο - Η παγκόσμια έκρηξη Γαλλία - Ecole de Beaux Arts: Το ευρηματικό εργαστήριο της εξέγερσης - Η θυμωμένη ποίηση των δρόμων - Το χρονικό της εξέγερσης - Καρολίν Ντε Μπεντέρν, "Κερδίσαμε πολιτιστικά, αλλά ευτυχώς χάσαμε πολιτικά" - Ανρί Βεμπέρ, "Οι σχέσεις εξουσίας άλλαξαν" - Μπρις Λαλόντ, "Είμαι φιλελεύθερος όσο πριν από 40 χρόνια" - Κώστας Γαβράς, "Το τέλος του πατερναλισμού των πολιτικών" - Βασίλης Αλεξάκης, "Μια δημοκρατία που λειτουργούσε όπως στην αρχαία Αθήνα" - Βασίλης Βασιλικός, "Άφησα το σημάδι μο...

Η δεκαετία του 1960 συνιστά τη "σύντομη" δεκαετία της μεταπολεμικής εποχής - μια εύστοχη υπενθύμιση της σχετικότητας του ιστορικού χρόνου, που αναδεικνύει όχι μόνο τη βίαιη ανακοπή των κοινωνικών, πολιτικών και πολιτιστικών εξελίξεων από τη δικτατορική επιβολή του 1967, αλλά και την έκταση και πυκνότητα αυτών των ίδιων των εξελίξεων σε πολλούς τομείς. Βασισμένα στις εισηγήσεις που έγιναν στο Ζ΄ Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Πολιτικής Επιστήμης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, τα κείμενα αυτού του τόμου προσφέρουν μια μοναδική, σφαιρική εικόνα για τη δεκαετία του '60 στην Ελλ...

Είναι διάχυτη σήμερα η αίσθηση ότι οι θεσμοί του ελληνικού πολιτικού συστήματος δεν λειτουργούν με τον αρμόζοντα τρόπο. Όλα τα δημοσκοπικά δεδομένα, εδώ και δύο δεκαετίες, επιβεβαιώνουν τη δυσθυμία των Ελλήνων πολιτών, ιδίως απέναντι στην "πολιτική κοινωνία" και τους φορείς της. Η κρίση του πολιτικού συστήματος συνυφαίνεται με το ζήτημα της ικανότητας του κράτους και των διοικητικών μηχανισμών να ανταποκριθούν με αποτελεσματικές δημόσιες πολιτικές στις νέες προκλήσεις της κοινωνίας της διακινδύνευσης. Εξάλλου οι ελληνικές κυβερνήσεις έχουν πολύ χαμηλές επιδόσεις όσον αφορά...

Μια εικοσιπενταετία μετά τη θεσμική τομή που επέφερε ο νόμος-πλαίσιο στη λειτουργία των πανεπιστημίων, αδήριτη εμφανίζεται η αναγκαιότητα μιας νέας μεταρρύθμισης, που αφ' ενός θα αξιοποιήσει την αποτίμηση της εφαρμογής του νόμου-πλαισίου και αφ' ετέρου θα επιχειρήσει να προσαρμόσει το νομοθετικό πλαίσιο με γνώμονα τα νέα δεδομένα στον ελληνικό αλλά και τον ευρωπαϊκό χώρο. Ο εκσυγχρονισμός της ανώτατης εκπαίδευσης προϋποθέτει την ανάπτυξη της ακαδημαϊκής υπευθυνότητας και την επένδυση της με ένα νέο "κοινωνικό συμβόλαιο" πανεπιστημίου-πολιτείας, την αποκατάσταση μιας σειράς...