Τσουκαλάς Κωνσταντίνος 1937-
Tsoukalás Konstantínos
Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς γεννήθηκε στην Αθήνα το 1937. Είναι ομότιμος καθηγητής κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, docteur es Lettres et Sciences Humaines στο Πανεπιστήμιο Παρισίων και επίτιμος διδάκτωρ στα Πανεπιστήμια Κρήτης και Πελοποννήσου. Μετά τις σπουδές του στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, ακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές Φιλοσοφίας του Δικαίου και Κοινωνιολογίας στα Πανεπιστήμια Heidelberg, Μονάχου, Παρισιού και Yale. To 1974 ανακηρύσσεται Διδάκτορας Γραμμάτων και Ανθρωπιστικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Παρισίων. Από το 1961 έως το 1998 ασκεί δικηγορία στην Αθήνα. Απασχολήθηκε ως ερευνητής στο Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών Αθηνών (1963-1967) και στο γαλλικό Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών (1968). Κατά τα έτη 1968-1985 υπήρξε καθηγητής κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Παρισίων και από το 1985 είναι ομότιμος καθηγητής Κοινωνιολογίας στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών. Διετέλεσε καθηγητής στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Παρισίων αριθ. 8 και στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1981-1985), επιστημονικός διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (1981-1989), επισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Columbia της Νέας Υόρκης, Princeton, New York University (NYU), της Πόλης της Νέας Υόρκης (CUNY), Iztapalapa της Πόλεως του Μεξικού, Παρισίων (Paris 1), καθώς και στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει επίσης διατελέσει μέλος του Ανωτάτου Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας, αρχηγός της ελληνικής αντιπροσωπείας στη Διάσκεψη Κορυφής του ΟΗΕ για την Κοινωνική Ανάπτυξη (1994-1996), μόνιμο μέλος του "Carrefour pour la science et la culture" που οργανώθηκε από την Ε.Ε. υπό την προεδρία του Jacques Delors, πρόεδρος του Δ.Σ. του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Κοινωνιολόγων της Ελληνικής Εταιρείας Πολιτικής Επιστήμης και βουλευτής επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του Ιανουαρίου 2015. Είναι πρόεδρος του Δ.Σ. του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού.
"Les Temps Modernes": Η Ελλάδα σε εξέλιξη
Συλλογικό έργο
Εξάντας (1986)
Περιέχονται οι ενότητες & κείμενα: Α. Παρουσίαση - Α. Μάνεσης, "Η εξέλιξη των πολιτικών θεσμών στην Ελλάδα: αναζητώντας μια δύσκολη νομιμοποίηση" - Κ. Βεργόπουλος, "Οικονομική κρίση και εκσυγχρονισμός στην Ελλάδα και στον Ευρωπαϊκό νότο" Β. Ένα πολιτικό πλαίσιο προβληματικό - Χ. Ροζάκης, "Η ελληνική εξωτερική πολιτική 1974-1985: εκσυγχρονισμός και διεθνής ρόλος ενός μικρού κράτους" - Θ. Βερέμης, "Ο στρατός στην πολιτική μετά τον πόλεμο" - Ν. Μουζέλης, "Παράδοση και αλλαγή στην ελληνική πολιτική: από τον Ελευθέριο Βενιζέλο στον Ανδρέα Παπανδρέου" - Κ. Τσουκαλάς, "Εργ...
5 οικουμενικοί Έλληνες στοχαστές
Συλλογικό έργο
Οι Εκδόσεις των Συναδέλφων (2014)
Οι στοχαστές που παρουσιάζονται σε αυτό το βιβλίο αντανακλούν μια παγκοσμιότητα της σκέψης. Υπήρξαν άνθρωποι που επηρέασαν με τον στοχασμό τους την οικουμενική κληρονομημένη σκέψη, ενώ το έργο τους αποτελεί μέχρι και σήμερα σπέρμα γονιμοποιό για όσους θέλουν να διαυγάσουν με έναν ουσιαστικό τρόπο τη σημερινή κατάσταση, αλλά και να οδηγηθούν σε μια πιο ριζοσπαστική θεώρηση των πραγμάτων. Ο μικρός αυτός τόμος περιέχει κείμενα Ελλήνων και ξένων διανοουμένων και μελετητών που δημοσιεύτηκαν στα αντίστοιχα αφιερώματα που έκανε η Εφημερίδα των Συντακτών. Τα κείμενα και οι εκτιμήσ...
Ανα-γνώσεις
Τσουκαλάς Κωνσταντίνος 1937-
Εκδόσεις Καστανιώτη (2002)
Το νόημα μιας ζωής προσδιορίζεται από αυτά που έτυχε να συναντήσει στην πορεία της. Είμαστε οι άνθρωποι που συναντάμε, οι τόποι που περπατάμε, οι ιδέες που διαπραγματευόμαστε. Η αναπόληση του παρελθόντος, η μνήμη και η λήθη, το βιωμένο και κατασκευασμένο "άλλοτε" και "αλλού" συντίθενται λοιπόν πάντα σε μιαν αφηγηματική πλοκή που αναζητείται μέσα από όσα έμειναν. Μια πλοκή που κινείται ελεύθερα ανάμεσα στο μέσα και στο έξω, ανάμεσα σε έναν εσωτερικό και εν πολλοίς άγνωστο εαυτό μας και σε όσα πρόσωπα και πράγματα συνέβαλαν στην εξέλιξή του. Το βιβλίο αυτό αφηγείται μερικές...
Δημοκρατία, Σύνταγμα, Ευρώπη στην εποχή της κρίσης
Συλλογικό έργο
Σαββάλας (2012)
Η οικονομική κρίση ανανοηματοδοτεί τις θεμελιώδεις έννοιες του κράτους, της πολιτείας, του συντάγματος, της κυριαρχίας, της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, της έκτακτης ανάγκης, του δημοσίου συμφέροντος. Επιστημολογικές αφετηρίες, ερμηνευτικές προαντιλήψεις ή πολιτικά δόγματα που θεωρούνταν αυτονόητα και αδιαπραγμάτευτα αποδεικνύονται ολοένα πιο αναχρονιστικά και ανεπαρκή για την εξήγηση όσων συμβαίνουν στην ευρωπαϊκή ήπειρο και ολόκληρο τον κόσμο μετά το ξέσπασμα της κρίσης. Η κρίση ανέδειξε τα θεσμικά και πολιτικά αδιέξοδα του ευρωπαϊκού εγχειρήματος, φέρνοντας στην επιφάνεια τα...
Δημοκρατία, Σύνταγμα, Ευρώπη στην εποχή της κρίσης
Συλλογικό έργο
Σαββάλας (2012)
Η οικονομική κρίση ανανοηματοδοτεί τις θεμελιώδεις έννοιες του κράτους, της πολιτείας, του συντάγματος, της κυριαρχίας, της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, της έκτακτης ανάγκης, του δημοσίου συμφέροντος. Επιστημολογικές αφετηρίες, ερμηνευτικές προαντιλήψεις ή πολιτικά δόγματα που θεωρούνταν αυτονόητα και αδιαπραγμάτευτα αποδεικνύονται ολοένα πιο αναχρονιστικά και ανεπαρκή για την εξήγηση όσων συμβαίνουν στην ευρωπαϊκή ήπειρο και ολόκληρο τον κόσμο μετά το ξέσπασμα της κρίσης. Η κρίση ανέδειξε τα θεσμικά και πολιτικά αδιέξοδα του ευρωπαϊκού εγχειρήματος, φέρνοντας στην επιφάνεια τα...
Έθνος, κράτος, εθνικισμός
Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (1995)
Ελλάδα της λήθης και της αλήθειας
Τσουκαλάς Κωνσταντίνος 1937-
Θεμέλιο (2012)
Η διάχυτη απόγνωση και η γενικευμένη οργή του ελληνικού λαού μπροστά σε μια κρίση που συνεχώς βαθαίνει είναι η αφετηρία αυτού του βιβλίου. Στόχος του, μια άλλη ανάγνωση των αιτιών που οδήγησαν στην τρέχουσα κατάσταση πραγμάτων. Η υπόθεση που αναπτύσσεται είναι ότι, άμεσα ή έμμεσα, η εξέλιξη της σημερινής ελληνικής κοινωνίας συναρτάται με τις συνθήκες που επικράτησαν στη μετεμφυλιακή Ελλάδα. Τότε ακριβώς εμφανίστηκαν τα ιδιαίτερα εκείνα γνωρίσματα τα οποία επέτρεψαν στη χώρα μας να προωθήσει την καπιταλιστική της πορεία πάνω στη βάση προδιαγραφών που απέκλιναν σε πολλά σημεί...
Η "σύντομη" δεκαετία του '60
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Καστανιώτη (2008)
Η δεκαετία του 1960 συνιστά τη "σύντομη" δεκαετία της μεταπολεμικής εποχής - μια εύστοχη υπενθύμιση της σχετικότητας του ιστορικού χρόνου, που αναδεικνύει όχι μόνο τη βίαιη ανακοπή των κοινωνικών, πολιτικών και πολιτιστικών εξελίξεων από τη δικτατορική επιβολή του 1967, αλλά και την έκταση και πυκνότητα αυτών των ίδιων των εξελίξεων σε πολλούς τομείς. Βασισμένα στις εισηγήσεις που έγιναν στο Ζ΄ Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Πολιτικής Επιστήμης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, τα κείμενα αυτού του τόμου προσφέρουν μια μοναδική, σφαιρική εικόνα για τη δεκαετία του '60 στην Ελλ...
Η αριστερά στην Ευρώπη του εικοστού πρώτου αιώνα
ΙΣΤΑΜΕ (1998)
Με το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, ο κόσμος μας βρίσκεται σε μια μεγάλη διαδικασία αλλαγών. Αλλαγές έντονες και σε πολλά επίπεδα ταυτοχρόνως μπερδεύουν το τοπίο που γνωρίζαμε, αυτό στο οποίο είχε μάθει να λειτουργεί η αριστερά. Τι συμβαίνει; Είναι οι αλλαγές τόσο μεγάλες ώστε να απαιτείται αναθεώρηση των ερωτημάτων σχετικά με την κατεύθυνση του κόσμου μας και το ρόλο της αριστεράς; Οι μεγάλες κατακτήσεις των ευρωπαϊκών κοινωνιών κινδυνεύουν; Είναι αλήθεια ότι οι αλλαγές είναι μεταξύ τους αντιφατικές. Ενώ η δημοκρατία κερδίζει έδαφος στον κόσμο, όπου σχεδόν δεν υφίσταται πλέον...
Η γυμνή βασίλισσα
Τσουκαλάς Κωνσταντίνος 1937-
Εκδόσεις Καστανιώτη (2014)
Είναι δυνατόν να υπάρξει ένας "μη οικονομιστικός" κόσμος; Αυτό είναι το ερώτημα που τίθεται στη "Γυμνή βασίλισσα", όπου αναλύεται μια εποχή, κατά την οποία το σύστημα δεν φαίνεται να είναι δυνατόν να συνεχίσει να λειτουργεί όπως το γνωρίζαμε. Και αυτό ακριβώς εξηγεί και τις ιδιαιτερότητες της προσέγγισης. Το βιβλίο έχει ως αντικείμενο τον οικονομικό λόγο, αλλά δεν είναι κατά κυριολεξία οικονομικό. Επικεντρώνεται σε ένα σύστημα ιδεών, κυρίαρχο σε όλο τον κόσμο, την ίδια στιγμή που οι αντικειμενικές προϋποθέσεις της αναπαραγωγής του φαίνεται να καταρρέουν. Είτε το θέλουμε,...
Η γυμνή βασίλισσα
Τσουκαλάς Κωνσταντίνος 1937-
Εκδόσεις Καστανιώτη (2014)
Είναι δυνατόν να υπάρξει ένας «μη οικονομιστικός» κόσμος; Αυτό είναι το ερώτημα που τίθεται στη Γυμνή Βασίλισσα, όπου αναλύεται μια εποχή, κατά την οποία το σύστημα δεν φαίνεται να είναι δυνατόν να συνεχίσει να λειτουργεί όπως το γνωρίζαμε. Και αυτό ακριβώς εξηγεί και τις ιδιαιτερότητες της προσέγγισης. Το βιβλίο έχει ως αντικείμενο τον οικονομικό λόγο, αλλά δεν είναι κατά κυριολεξία οικονομικό. Επικεντρώνεται σε ένα σύστημα ιδεών, κυρίαρχο σε όλο τον κόσμο, την ίδια στιγμή που οι αντικειμενικές προϋποθέσεις της αναπαραγωγής του φαίνεται να καταρρέουν. Είτε το θέλουμε, ε...
Η Ελλάδα στη δεκαετία 1940-1950
Συλλογικό έργο
Θεμέλιο (1984)
Πρακτικά διεθνούς συμποσίου που διοργάνωσε η Εταιρεία Νεοελληνικών Μελετών (Modern Greek Studies Association, MGSA) στην έδρα του The American University, Washington, D.C., μεταξύ 9-12 Νοεμβρίου 1978. Περιλαμβάνονται οι εισηγήσεις: Ανασκόπηση - Νίκος Γ. Σβορώνος, "Τα κύρια προβλήματα της περιόδου 1940-1950 στην ελληνική ιστορία" Α. Κατοχή, Αντίσταση και Βρετανοί - Γιάννης Ο. Ιατρίδης, "Εισαγωγή" - Ιωάννης Α. Πετρόπουλος, "Τα ελληνικά παραδοσιακά κόμματα κατά την περίοδο της Κατοχής" - Ιωάννης Λ. Χόνδρος, "Η ελληνική αντίσταση 1940-1944: επανεκτίμηση" - Hagen Fle...
Η ελληνική τραγωδία
Τσουκαλάς Κωνσταντίνος 1937-
Εκδόσεις Πατάκη (2020)
Οι δικτατορίες δεν πέφτουν από τον ουρανό. Αν η 21η Απριλίου 1967 αιφνιδίασε τη διεθνή κοινή γνώµη, η εγκαθίδρυση µιας στρατιωτικής δικτατορίας, για τον ελληνικό λαό, ήταν από καιρό ένα γεγονός ευεξήγητο και µάλιστα ενδεχόµενο. Σκοπός αυτού του βιβλίου είναι να εξηγήσει την προέλευση αυτού του γεγονότος και τη λειτουργία των κοινωνικών, πολιτικών και διεθνών δυνάµεων που το κατέστησαν δυνατό. Από τον πρόλογο της πρώτης έκδοσης (1969) Κατά κάποιον τρόπο, η Ελληνική τραγωδία µπορεί να αντιµετωπιστεί ως αυθύπαρκτο ιστορικό γεγονός, ως χαρακτηριστικό σύµπτωµα µιας ιδιαίτερη...
Η επινόηση της ετερότητας
Τσουκαλάς Κωνσταντίνος 1937-
Εκδόσεις Καστανιώτη (2010)
Όλες οι θεμελιώδεις αξιακές προδιαγραφές της νεωτερικότητας βρίσκονται σε συνεχή και εκρηκτική μετατόπιση. Θα μπορούσε κανείς να μιλήσει και για μετάλλαξη. Όλες οι μεγάλες λέξεις και έννοιες αλλάζουν. Μεταμορφώνονται. Καθόλου τυχαία, η ελευθερία γίνεται «δικαίωμα στην αυτοδιαφοροποίηση», η ισότητα «ισότητα ατομικών ευκαιριών», η πρόοδος «οικονομική μεγιστοποίηση». Όσο για την αλληλεγγύη και την αδελφότητα, αυτές παραμένουν στα αζήτητα. Και οι μεταλλαγές δεν είναι ποτέ αθώες. Έτσι, η αιφνίδια εισβολή του «δικαιώματος στη διαφορά» και του «πολυπολιτισμού» στο προσκήνιο δεν μπ...