Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Τι είναι τα µαθηµατικά; Γιατί από τις απαρχές της γέννησής τους στην αρχαία Ελλάδα η φιλοσοφία διατηρεί προνοµιακές σχέσεις µαζί τους; Το αίνιγµα αυτής της σχέσης δεν έπαψε να απασχολεί ανά τους αιώνες φιλοσόφους και µαθηµατικούς. Ο Μπαντιού επιχειρεί εδώ να το αποκρυπτογραφήσει µε τρόπο αξιοθαύµαστα κατανοητό, συνδυάζοντας παιδαγωγική σαφήνεια και απλά αλλά διαφωτιστικά παραδείγµατα. Αποφεύγοντας εξισώσεις και τεχνικούς όρους, εστιάζει στην αµιγώς εννοιολογική διάσταση των µαθηµατικών και στην εµπλοκή τους στη συγκρότηση του φιλοσοφικού λόγου υπό µορφή ανεξάλειπτης συνθήκη...

Σε αυτό το σύντοµο δοκίµιο, ο Αλαίν Μπαντιού επανέρχεται στις δολοφονικές επιθέσεις της 13ης Νοεµβρίου 2015 στο Παρίσι, επιχειρώντας να φωτίσει τα γεγονότα µε τον δικό του τρόπο. Ποιοι είναι οι αυτουργοί των µαζικών δολοφονιών; Πώς µπορούµε να χαρακτηρίσουµε τις ενέργειές τους; Σε ποιο σηµείο βρίσκεται ο κόσµος στον οποίο ζούµε, µετά τη στροφή προς τον νεοφιλελευθερισµό που συντελέστηκε -πιο συγκαλυµµένα αρχικά, απροκάλυπτα εν συνεχεία- πριν από περίπου τριάντα χρόνια; Λείπει απελπιστικά, σε παγκόσµια κλίµακα, µια πολιτική αποσυνδεµένη από τον κυρίαρχο καπιταλισµό. Στο µέτρ...

Δύο σηµαντικοί Γάλλοι φιλόσοφοι και πολιτικοί στοχαστές της εποχής µας, ο Αλαίν Μπαντιού και ο Μαρσέλ Γκοσέ, "διασταυρώνουν τα ξίφη τους". Ο Μπαντιού υπερασπίζεται την επικαιρότητα του κοµµουνιστικού προτάγµατος, αυτού που ο ίδιος αποκαλεί "κοµµουνιστική υπόθεση". Ο Γκοσέ αποτίει φόρο τιµής στην κοινοβουλευτική δηµοκρατία, υπενθυµίζει τις αρετές της, τονίζοντας παράλληλα την επείγουσα ανάγκη για βαθιές µεταρρυθµίσεις στους θεσµούς της και στις λειτουργίες της. Μια συζήτηση γόνιµη, ενίοτε συναρπαστική, µε αιχµές αλλά και χιούµορ και από τις δυο πλευρές. Σ’ αυτόν τον διάλογο,...

Περιλαμβάνονται τα κείμενα: - Alain Badiou, "Πορνογραφία του παρόντος χρόνου" - Jacques Genereux, "Η μεγάλη οπισθοδρόμηση ή η δριμεία επιστροφή της αποκοινωνίας" - Amin Maalouf, "Η απορρύθμιση του κόσμου: φανταστικές βεβαιότητες"

Η φιλοσοφία δεν είναι ένας αφηρημένος λόγος, αποκομμένος από τη ζωή. Η προσίδια λειτουργία της αποβλέπει στην έλευση της "πραγματικής ευτυχίας", την οποία ο Μπαντιού αντιπαραθέτει ευθέως στην κατ' επίφασιν ευτυχία που ταυτίζεται με τα κομφορμιστικά πρότυπα ευζωίας και εγωτικής ικανοποίησης. Για να ανταποκριθεί σ' αυτό τον πρακτικό στόχο, η φιλοσοφία συγκροτείται ως "λογική της εξέγερσης". Εξέγερση ενάντια στις αξιώσεις πρωτοκαθεδρίας των ατεκμηρίωτων γνωμών και στους κυρίαρχους κανόνες που συρρικνώνουν το πεδίο του δυνατού στο υπάρχον. Εξέγερση όμως όχι τυφλή, αλλά ορθολογ...

"... Επομένως, αναμφίβολα πρέπει να αντισταθούμε. Αλλά η λέξη αντίσταση, όπως γνωρίζετε, είναι μια λέξη διφορούμενη, διότι μπορεί κάλλιστα να υποδηλώνει την επιθυμία ανάκτησης παλαιότερων προνομίων, αποκατάστασης αλλοτινών ισορροπιών και συμβιβασμών. Είναι γεγονός ότι, όταν υπάρχει κάτι που θεωρούμε πολύτιμο, που ο λαός θεωρεί πολύτιμο, οφείλει να το προασπίσει. Όμως το πρόβλημα με το οποίο μας φέρνουν αντιμέτωπους οι αυτοκρατορικές πρακτικές της ζωνοποίησης είναι ότι οι γνώριμες μορφές δράσης -διαδηλώσεις, διαμαρτυρίες, συλλογές υπογραφών, συνελεύσεις και εν τέλει ακόμα κα...

Λαός - μια λέξη που υποδηλώνει την εξαφάνιση του υπαρκτού κράτους; Λαϊκός - ένα επίθετο μέσω του οποίου οι κυριαρχούμενοι αποδέχονται τις πιο δυσμενείς συνθήκες για την ίδια τους τη γλώσσα; "Εμείς, ο Λαός" - μια επιτελεστική εκφορά με την οποία συγκροτούνται ως λαός τα σώματα που συνενώνονται στον δρόμο; Όχι ένας λαός, αλλά λαοί που συνυπάρχουν; Συσχετισμός δύναμης, μια ιστορία συσχετισμού δυνάμεων; Και ο λαϊκισμός, ένα σχήμα που κατασκευάζεται με τη μείξη μιας ικανότητας -της γυμνής δύναμης του μεγάλου αριθμού- και μιας ανικανότητας - της αδαημοσύνης που αποδίδεται στον...

Μια από τις κυρίαρχες αφηγήσεις της κρίσης είναι η αφήγηση των χρεοκοπημένων κρατών που γονατίζουν, υποκύπτοντας στα καπρίτσια των αγορών, και υπο-χρεώνονται σε θεραπείες λιτότητας. Το αναμφισβήτητο βασίλειο του φιλελευθερισμού είναι ταυτόχρονα εκείνο της επιχειρησιακής λογικής. Αρκεί να δείξουμε τις σπατάλες του κράτους για να αποδείξουμε την αναγκαιότητα της "μεταρρύθμισης", συνώνυμου των περικοπών και των αποκρατικοποιήσεων. Η επιχειρηματολογία ακλόνητη, τα συμπεράσματα που συνάγονται απολύτως πειστικά, ξεχνάμε όμως ότι προϋποθέτουν ένα λογικό άλμα: το κράτος δεν είναι ε...

"Μπερλουσκόνι και Μπους, Ντερριντά και Μπαλιμπάρ, ευρωπαϊκά κομμουνιστικά κόμματα και Χαμάς - όλοι σήμερα είμαστε δημοκράτες. Τι έχει απομείνει όμως στην έννοια της δημοκρατίας;" (Wendy Brown) Η λέξη "δημοκρατία" φαίνεται σήμερα να γνωρίζει μια εκτεταμένη συναίνεση. Ωστόσο, η σημασία, ή οι σημασίες, αυτής της λέξης προκαλούν διαμάχες. Στο βιβλίο αυτό, οκτώ κορυφαίοι στοχαστές της εποχής μας επιχειρούν να οριοθετήσουν τις θεμελιώδεις πολιτικές και φιλοσοφικές παραμέτρους που προσδιορίζουν την έννοια της δημοκρατίας, ξεκινώντας από το εξής ερώτημα: χαρακτηρίζετε τον εα...

Τι είναι ο έρωτας και τι διακυβεύεται σε μια ερωτική συνάντηση; Σ' αυτό το ερώτημα ο Badiou δίνει μια πρωτόγνωρη απάντηση. Βασιζόμενος στο δίπολο φιλοσοφία ψυχανάλυση, ανασκευάζει με τρόπο ιδιαίτερα πειστικό όλες τις καθιερωμένες απαντήσεις: τη ρομαντική μυθολογία του έρωτα ως εκστατικής συνένωσης των ερωτευμένων, τη θεολογική σύλληψη του έρωτα ως εμπειρίας της ετερότητας, τη μοραλιστική προσέγγιση του έρωτα ως εργαλειοποιημένης αυταπάτης στην υπηρεσία της σεξουαλικότητας και, τέλος, τον μεταμοντέρνο εκφυλισμό του σε συμβόλαιο και εφήμερη περιπέτεια. Αναδεικνύει ότι ο έρωτα...

Το ντοκιμαντέρ που αναφέρεται στο φαινόμενο Debtocracy ή χρεοκρατία παρουσιάστηκε για πρώτη φορά την Τετάρτη 6 Απριλίου 2011. Σε λιγότερο από μία εβδομάδα επισκέφθηκαν τις σχετικές ιστοσελίδες περίπου μισό εκατομμύριο άνθρωποι. Η συγκινητική αυτή ανταπόκριση οδήγησε τους συντελεστές στην απόφαση να παραδώσουν και σε έντυπη μορφή μια εμπλουτισμένη εκδοχή του ντοκιμαντέρ, η οποία φιλοδοξεί να παρουσιάσει στους αναγνώστες αλλά και σε όσους δεν έχουν πρόσβαση στο Internet τις απόψεις τους. Το βιβλίο περιλαμβάνει: - Εισαγωγή του Γιώργου Δελαστίκ με τις τελευταίες εξελίξεις σ...

Η φιλοσοφική θέση που πολεμούσα πριν από είκοσι χρόνια ήταν κυρίως η χαϊντεγγεριανή θέση στις γαλλικές της παραλλαγές (Ντερριντά, Λακού-Λαµπάρτ, Νανσύ, καθώς επίσης Λυοτάρ), δηλαδή η αναγγελία του ανεπανόρθωτου τέλους της φιλοσοφίας υπό τη μεταφυσική της μορφή, και η θεώρηση των τεχνών -της ποίησης, της ζωγραφικής, του θεάτρου- ως υπέρτατου καταφυγίου για τον στοχασμό. Η "πλατωνική χειρονομία" µου συνίστατο στην επανεπιβεβαίωση της δυνατότητας της φιλοσοφίας σύμφωνα µε το απαρκτήριο νόημά της, δηλαδή στη διάρθρωση, ασφαλώς τροποποιημένη, ενός μείζονος τριπτύχου αποτελούμενο...

Στο βιβλίο "Τι είναι αυτό που ονομάζουμε Σαρκοζύ;" ο Αλαίν Μπαντιού πρότεινε να ονομάσουμε "κομμουνιστική υπόθεση" αυτό που εμψύχωνε -από τη Γαλλική Επανάσταση και μετά- τις επαναστατικές πολιτικές ή πολιτικές χειραφέτησης. Η ετυμηγορία που επιχειρεί να επιβάλει η επίσημη ιστορία είναι ότι όλες οι προσπάθειες για την πραγμάτωση αυτής της υπόθεσης κατέληξαν σε τραγικές αποτυχίες, ενώ η ίδια η υπόθεση ακυρώθηκε από την Ιστορία. Το βιβλίο αυτό θέλει να εξετάσει άμεσα την περίφημη ιστορική απόδειξη αυτής της "αποτυχίας" διαμέσου τριών θεμελιακών παραδειγμάτων: της Παρισινής...

Ο Μπαντιού είναι ο φιλόσοφος που επιχειρεί με τον πιο πρωτότυπο και συνεκτικό τρόπο να επαναθεμελιώνει το καθεστώς της αλήθειας στη σύγχρονη σκέψη, η οποία σημαδεύτηκε από τη νιτσεϊκή αποδόμηση αυτής της κατηγορίας. Συγκεκριμένα, την επανεισάγει ως κεντρική κατηγορία της φιλοσοφίας, κεντροθετεί τη φιλοσοφική πράξη στην επιτελεστικότητά της και διακηρύσσει, σε συνήχηση με τον Λακάν, ότι υπάρχουν αλήθειες. Τα κείμενα που απαρτίζουν τον παρόντα τόμο συνθέτουν το πρώτο αμιγώς φιλοσοφικό σώμα κειμένων στα ελληνικά και μετέχουν στον αξιωματικό πυρήνα της σκέψης του, προσδεδεμέ...

Κάπου γύρω στα 1965, ήμουν μεταξύ είκοσι και τριάντα χρόνων, γνώρισα έναν εξαίρετο αριθμό δασκάλων στο πεδίο της φιλοσοφίας. Οι παλαιοί, όπως ο Σαρτρ, ο Λακάν ή ο Κανγκιλέμ, ήσαν ακόμη σε πλήρη δραστηριότητα- κάποιοι άλλοι που ήσαν λίγο νεότεροι, όπως ο Αλτουσέρ, ανέπτυσσαν το έργο τους, ενώ μια ολόκληρη γενιά, οι Ντελέζ, Φουκώ, Ντεριντά, εισερχόταν στην αρένα. Όλοι αυτοί οι δάσκαλοι, σήμερα, είναι νεκροί. Η φιλοσοφική σκηνή, κατειλημμένη ευρέως από απατεώνες, συγκροτείται διαφορετικά αντλώντας τη συνεκτικότητά της μόνον από εκείνους, νέους και λιγότερο νέους, οι οποίοι...

Ένα φάντασμα πλανάται μέσα στο μετανεωτερικό λυκόφως της ιστορίας: η απόσυρση του πολιτικού. Αναμφίβολα, το σκοτεινό άστρο της διαχείρισης μεσουρανεί στο στερέωμα των παγκοσμιοποιημένων αγορών, ενώ η κοινωνική πραγματικότητα μεταγγίζεται στους καθοδικούς σωλήνες ως τηλεοπτικό σόου. Απορρίπτοντας αυτήν τη φασματογραφική διάγνωση, ο Alain Badiou προτείνει την αποδέσμευση της πολιτικής από την υπερβατική εγγύηση της Ιστορίας και την κοινωνιολογική ουσιοποίηση των τάξεων. Με μια ριζοσπαστική θεωρητική χειρονομία, αποσπά την τοπική της πολιτικής από την προ-κατειλημμένη πραγμ...

Η φιλοσοφία -η καθαυτό φιλοσοφία, όπως την εννοούσε ο Πλάτων- είναι σήμερα εφικτή, με τη φιλοδοξία της αλώβητη. Η παρακμή που γνώρισε τον 19ο αιώνα οφείλεται στο ότι ταυτίστηκε, "συγκολλήθηκε", διαδοχικά με ένα μόνο από τα πεδία στα οποία αναδύεται, πέρα από τη γνώση, μια αλήθεια: συγκόλληση με το επιστημονικό (θετικισμός), με το πολιτικό (μαρξισμός), κατόπιν με το ποιητικό πεδίο (Νίτσε και, κυρίως, Χάιντεγκερ). Βέβαια, τα μαθηματικά, η ποίηση, η πολιτική ως επινόηση και ο έρωτας ως σκέψη συνιστούν ακριβώς τέσσερις όρους της φιλοσοφίας. Είναι απαραίτητοι όμως και οι τέσσερι...

Tι μπορεί να κάνει η φιλοσοφία για την πολιτική; Tίποτα, έτσι ακούγεται από παντού. Aντιθέτως, λέει ο Alain Badiou, η φιλοσοφία δεν παύει να συναντιέται με την πολιτική, σε συναντήσεις που αποτελούν επίσης τις "περιστάσεις" αυτές που σχηματίζουν και τον παρόντα τόμο. O Mπαντιού υπενθυμίζει ότι για τον φιλόσοφο μια περίσταση δεν είναι αναγκαστικά αυτό που απασχολεί τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων. Aντιθέτως, είναι αυτό που κρίνει τη σπουδαιότητα των επερχομένων. Mε άλλα λόγια, είτε πρόκειται, όπως συμβαίνει εδώ, για τις εκλογές Σιράκ/Λεπέν, για την 11η Σεπτεμβρίου, για τους "α...

Ανθρώπινα δικαιώματα, βιοηθική, σεβασμός του άλλου: η ηθική είναι σήμερα της μόδας. Όμως, οι αξίες της (ο άνθρωπος, ο άλλος, η ζωή) παραείναι γενικές και δεν επιτρέπουν να σκεφτούμε τις μοναδικές καταστάσεις. Κόντρα στο ρεύμα μιας ηθικής αρχών, που διαπρέπει κυρίως στο να καταγγέλλει παντού ένα ριζικό Κακό, μια ηθική των συγκεκριμένων αληθειών- αληθειών της πολιτικής, επιστήμης, της τέχνης και του έρωτα- θα μας επέτρεπε να ταυτοποιήσουμε διαφορετικά το Κακό, ώστε να μπορέσουμε να το αντιμετωπίσουμε.