Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ποιος μπορεί να παραγνωρίσει την σημασία της Ιστορίας; Το θέμα είναι ότι χωρίς Ιστορία δεν είναι δυνατόν να υπάρξει εθνική συνείδηση και χωρίς εθνική συνείδηση δεν υπάρχει ούτε πρωτότυπη κουλτούρα ούτε πραγματικός πολιτισμός.

Αυτό το βιβλίο είναι ο καρπός ενός παλιού εραστή της Εσωτερικής Θάλασσας που αποκαλύπτει για μας στοιχεία πλούσια μιας ευρύτατης εγκυκλοπαιδικής μάθησης. Ο ιστορικός των απέραντων εκτάσεων και των μεγάλων διαρκειών βάζει την πείρα του και το όραμά του στη διάθεση της προϊστορίας και των αρχαίων πολιτισμών, οι οποίοι, ως την ολοκλήρωση των ρωμαϊκών κατακτήσεων, περιέβαλαν και δημιούργησαν τη Μεσόγειο. Εξ' ού και μια ελεύθερη και δυναμική θεώρηση αυτών των πολιτισμών μέσα στον γεωγραφικό τους περίγυρο, με τις μετακινήσεις των πληθυσμών τους, τις ρήξεις που αντιπαραθέτουν νομά...

Για όλους εμάς, τους ιστορικούς, από τη μια ως την άλλη άκρη του κόσμου, από τη Νέα Υόρκη ίσαμε το Τόκυο, περνώντας από το Τελ-Αβίβ, το Σαν Πάολο, την Ισταμπούλ, τη Μόσχα (μάλιστα, τη Μόσχα), το έργο του Fernand Braudel είναι παραδειγματικό, ερεθιστικό, περισσότερο από κάθε άλλο έργο του καιρού μας. Είναι πηγή από την οποία αναβλύζουν σκέψεις. Είτε πρόκειται γι' αυτά τα σύντομα άρθρα όπου, με μερικές μόνο φράσεις, ανοίγουν οι δρόμοι για καινούριες θεωρητικές προσεγγίσεις, είτε πρόκειται για το έργο του, τη Μεσόγειο, αυτό το υπέροχο μνημείο, το γερό σαν βράχος, να αστράφτει...

Αν η δεκαετία του εξήντα θεωρηθεί η περίοδος στη διάρκεια της οποίας άρχισαν να καρποφορούν ορισμένες ιστοριογραφικές προσεγγίσεις με αντικείμενο τη διατροφή, τα προανακρούσματα, ωστόσο, εντοπίζονται αρκετές δεκαετίες νωρίτερα, σε διάφορες πρόδρομες μελέτες που σκοπό είχαν να θέσουν τις βάσεις της έρευνας στην ιστορία της (γαλλικής αρχικά) διατροφής. Ανάμεσά τους, τα κείμενα των ιδρυτών του περιοδικού Annales, του Lucien Febvre και του Marc Bloch, έπαιξαν σίγουρα έναν αποφασιστικό ρόλο, ίσως όχι τόσο άμεσα εμφανή στις αμέσως μεταγενέστερες ποσοτικού τύπου προσεγγίσεις, σίγο...

Οι τρείς τόμοι του Μπρωντέλ για τη Μεσόγειο προσφέρουν ένα πανόραμα της ζωής και της ιστορίας του μεσογειακού χώρου στο δεύτερο μισό του 16ου αιώνα, δηλαδή από την Αναγέννηση και τη Μεταρρύθμιση μέχρι την αυγή των νεότερων χρόνων, όταν η Μεσόγειος έπαψε να είναι το κέντρο του κόσμου.

Η πηγή είναι εδώ, στον μεσογειακό χώρο, η βαθιά πηγή του ανώτερου πνεύματος στο οποίο αναφέρεται ο πολιτισμός μας. Εννοώ αυτό το άθρησκο τμήμα του πνεύματος που δέχθηκε την εισβολή διαφόρων πίστεων, κατακτήθηκε και, τώρα που αυτές οι πίστεις υποχωρούν, παραμένει το αντικείμενο μιας ευλάβειας της οποίας ναοί είναι τα μουσεία και οι βιβλιοθήκες και την οποία προσπαθούν να ζωογονήσουν το σχολείο, το πανεπιστήμιο, οι πολύμορφοι μηχανισμοί της ιδεολογίας που μας κυβερνά. «Στο Κλήβελαντ ή στην Στοκχόλμη, στην Κρακοβία ή στο Κίεβο, όταν σκέπτονται την Βενετία, την Κωνσταντινού...

Οι τρείς τόμοι του Μπρωντέλ για τη Μεσόγειο προσφέρουν ένα πανόραμα της ζωής και της ιστορίας του μεσογειακού χώρου στο δεύτερο μισό του 16ου αιώνα, δηλαδή από την Αναγέννηση και τη Μεταρρύθμιση μέχρι την αυγή των νεότερων χρόνων, όταν η Μεσόγειος έπαψε να είναι το κέντρο του κόσμου.

Σ' αυτό το βιβλίο τα καράβια αρμενίζουν· τα κύματα επαναλαμβάνουν το τραγούδι τους· οι αμπελουργοί κατηφορίζουν από τους λόφους των Cinque Terre στη γενοβέζικη Ριβιέρα· στην Προβηγκία και στην Ελλάδα τινάζουν τα δέντρα για να πέσουν οι ελιές· στην ήρεμη λιμνοθάλασσα της Βενετίας ή στα κανάλια της Τζέρμπα οι ψαράδες τραβούν τα δίχτυα τους· οι ξυλουργοί κατασκευάζουν βάρκες ίδιες με κείνες του χθες... Και για μια ακόμη φορά κοιτάζοντάς τους βρισκόμαστε εκτός χρόνου. Το ταξίδι στη Μεσόγειο είναι μια συνάντηση με πράγματα πολύ παλιά, που είναι όμως ακόμη ζωντανά και συνυπάρχ...