Pound Ezra Loomis 1885-1972
Pound Ezra
Ο Ezra Pound γεννήθηκε στο Hailey του Αϊντάχο (1885), μεγάλωσε στο Wyncote της Πενσυλβανίας και φοίτησε στο κολέγιο του Χάμιλτον και στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβανίας. Δίδαξε για λίγο γαλλικά και ισπανικά στο Κολέγιο Wabash της Ιντιάνα και απολύθηκε γιατί ένα βράδυ πρόσφερε στέγη σε μια απένταρη χορεύτρια. Αμέσως ξενιτεύτηκε στην Ευρώπη (1907). Έμεινε ένα χρόνο στη Βενετία, όπου τύπωσε (1908) την πρώτη του συλλογή "A lune spento" . Τον ίδιο χρόνο εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο και άρχισε να εμφανίζεται με προκλητική εμφάνιση στα καλλιτεχνικά σαλόνια. Εκεί τύπωσε τις συλλογές του: "Personae" και "Exultations" (1909), πρωτοστατώντας στο αμερικάνικο ποιητικό κίνημα του "εικονισμού" που καθιέρωνε μια ποίηση λιτή, απέριττη αντικειμενική και ελλειπτική. Το 1914 παντρεύτηκε τη Dorothy Shakespear, απόχτησε από το γάμο του ένα γιο (1926) κι αργότερα την εγκατέλειψε για να συνδεθεί εως το τέλος της ζωής του με την πιανίστα Όλγα Rudge, ερωμένη και πιστή του φίλη. Καρπός του δεσμού τους υπήρξε η κόρη του πριγκήπισσα Mary de Rachewiltz. Στα χρόνια που προηγήθηκαν του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου πρωτοστάτησε στα κινήματα του ιμαζισμού και του βορτισισμού, ενώ συντέλεσε με την επιρροή του ώστε να έρθουν στο προσκήνιο έργα σπουδαίων συγγραφέων, όπως του Τζέιμς Τζόις, του Ουίλιαμ Κάρλος Γουίλιαμς, του Ρόμπερτ Φροστ κ.ά., έργα που οδήγησαν στη διαμόρφωση του μοντερνισμού. Το 1920 ο Πάουντ μετακόμισε στο Παρίσι και ήρθε σε επαφή με πλήθος καλλιτεχνών, μουσικών και συγγραφέων. Παρεκίνησε τον Τζόυς και τον Έλιοτ να τυπώσουν τα έργα τους και μάλιστα περιέκοψε σχεδόν τη μισή "Έρημη χώρα" του Έλιοτ και της έδωσε την τελική της μορφή. Παράλληλα ασχολήθηκε και με τη μουσική. Συνέθεσε (μουσική και λιμπρέτο) την όπερα "Francois Villon" και ήταν από τους πρώτους που ανακάλυψαν στον αιώνα μας τον Βιβάλντι. Το 1924 μετακόμισε στην Ιταλία και ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος τον βρίσκει εκεί να υπερασπίζεται θερμά τον Μουσολίνι, εκφράζοντας αντισημιτικά αισθήματα και αποδοκιμάζοντας την αμερικανική συμμετοχή μέσω ραδιοφωνικών εκπομπών και άρθρων σε εφημερίδες. Φύση αντιφατική με τραγικές μεταπτώσεις από την τρυφερότητα έως την αυτοκαταστροφή, μπορούσε να βοηθάει από το υστέρημα του τους φίλους του ή να αναπτύσει μια δική του οικονομική θεωρία περί κοινωνικής πίστεως, να μελετά επί χρόνια νεκρές γλώσσες για να μεταφράζει ή να παραφράζει αρχαία κείμενα από το πρωτότυπο ή να φωνασκεί υπέρ του Μουσολίνι και κατά των Εβραίων από το ραδιοφωνικό σταθμό της Ρώμης. Αυτές οι τακτικές εκπομπές συνεχίστηκαν σ' όλο το διάστημα του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου. Ακολούθησε η σύλληψή του (1945) από τα αμερικάνικα στρατεύματα που απελευθέρωσαν την Ιταλία, η απομόνωσή του σ' ένα ξέσκεπο κλουβί με συρματοπλέγματα στην Πίζα και η μεταφορά του στην Ουάσιγκτον (1945) για να δικαστεί επί προδοσία. Κρίθηκε διανοητικά ακατάλληλος για δίκη και κλείστηκε σε ψυχιατρική κλινική. Αποφυλακίστηκε (1958) και ξαναγύρισε τον ίδιο χρόνο στην Ιταλία. Πέθανε στη Βενετία, στις 2 Νοεμβρίου 1972.
Lustra
Pound Ezra Loomis 1885-1972
Πρόσπερος (1977)
"Πόσο κουράστηκα;/ Και, βέβαια, κουράστηκα πολύ/Να φέρω την ψυχής της σε μια γέννηση,/ Να δώσω σ' αυτά τα στοιχεία ένα όνομα κι ένα κέντρο!/ Είναι όμορφη σαν το ηλιόφως, και σαν ρευστό./ Δεν έχει ούτε όνομα, ούτε πατρίδα./Πόσο κουράστηκα να φέρω την ψυχή της σ' ένα ξεχώρισμα/ Να της δώσω ένα όνομα και την ύπαρξή της!/ Σίγουρα περιορίζεσαι και συστρέφεσαι,/Μπερδεύεσαι με στοιχεία αγέννητα/ Έχω αγαπήσει ένα χείμαρο και μια σκιά./Σ' εξορκίζω να μπείς μες στη ζωή σου./Σ' εξορκίζω να μάθεις να λες "Εγώ",/ Όταν σε ρωτώ./ Γιατί δεν είσαι ένα κομμάτι, αλλά ένα σύνολο,/ Όχι ένα κάτι...
Personae, Τα Κάντο της Πίζας. Εκλογή απ' τα Κάντο
Pound Ezra Loomis 1885-1972
Δωδώνη (1984)
Αν οι περισσότεροι σημερινοί νέοι που "γράφουν σαν τον Έζρα Πάουντ", μπορούσαν να δουν ως ποια απώτατα βάθη ποιητικών περασμένων φτάνουν οι ρίζες του, θα κυριεύονταν από παραλυτική αθυμία. Κι οι πιο γόνιμοι, οι πιο αποφασισμένοι, θα κοίταζαν πως να μάθουν "ποιητικά γράμματα", από την αρχή. Αυτό είναι ένα από τα διδάγματα του μεταφρασμένου Πάουντ. Κι ο ανθολόγος μεταφραστής που δούλεψε, φαίνεται, με σοβαρότητα και ευθύνη το θέμα του (θέμα μεγάλο και δύσκολο, σαν όλα τα παρόμοια) φρόντισε να παρουσιάσει τον Πάουντ σε όλη τη διαδρομή της ποιητικής του δημιουργίας, από συλλογή...
Ανθολογία αμερικανικής ποίησης του εικοστού αιώνα
Συλλογικό έργο
Ηριδανός (2007)
Επικεντρωμένη στην περίοδο, από την πρώτη δεκαετία του 20ού αιώνα ως τις αρχές της δεκαετίας του '90, η παρούσα ανθολογία κάνει μία προσπάθεια να προσεγγίσει με μία ιδιαίτερη και πολύ συγκεκριμένη αντίληψη, ένα μεγάλο κομμάτι του κορμού της νεότερης αμερικανικής ποίησης. Η ποίηση αυτή, κυρίως στις δεκαετίες που ακολούθησαν τον β΄ παγκόσμιο πόλεμο, επηρέασε, ή καλύτερα, κλόνισε τις βάσεις της νεοτερικής ποιητικής γραφής σε παγκόσμιο επίπεδο σε τέτοιο βαθμό, που σχεδόν παντού έκτοτε η πλειονότητα των δειγμάτων της σύγχρονης ποίησης βαρύνεται ή έχει σοβαρά εμβολιαστεί με κάποι...
Ανθολογία ερωτικής ποίησης
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Πατάκη (2013)
Από τη Σαπφώ και τον Κάτουλλο ως τον Cummings και την Carson Ο έρωτας και τα αντιφατικά συναισθήμτα που προκαλεί- ευφορία, ζήλια, οδύνη, οργή, απώλεια, ματαίωση, απόλαυση, ηδονή- είναι ένα από τα κεντρικά θέματα της ποίησης. Από τη Σαπφώ και τον Κάτουλλο, τους τροβαδούρους και τον Σπένσερ ως τον Μπάυρον και τον Γκαίτε, τον Καβάφη και την Πλαθ, οι ποιητές ένιωθαν πάντα την ανάγκη να μιλήσουν γι΄αυτό το πάθος που, όπως λέει ο Σαίξπηρ στον "Οθέλλο", "shakes our very frame". Φαντάζει εύκολο να ρωτήσει κανείς τον αγαπημένο του, "How do I love thee?", όπως ρωτάει η Ελίζαμπεθ...
Αντιγραφές
Συλλογικό έργο
Ίκαρος (2005)
Η μετάφραση των ποιημάτων είναι το είδος της γραφής που δίνει τη μικρότερη ικανοποίηση. Όσο καλά και να δουλέψει κανείς, όσο επιτυχής και αν είναι, θα υπάρχει πάντα ένα αντικείμενο - το πρωτότυπο - που μένει εκεί για να μας δείχνει πως βρισκόμαστε πάντα χαμηλότερα από το σωστό, πως ακόμη κι αν πάμε ψηλότερα, πάλι χαμηλότερα θα είμαστε· αλίμονο αν προσπαθήσουμε να καλυτερέψουμε το ποίημα που μεταφράζουμε. Και τούτο ακόμη: όταν μεταφράζουμε από μια ξένη γλώσσα που ξέρουμε λίγο ή πολύ, σε μια γλώσσα - τη δική μας - που μας είναι έμφυτη και την αγαπούμε περισσότερο, κάνουμε κά...
Επτά και ένα Cantos
Pound Ezra Loomis 1885-1972
Έρασμος (2019)
Στην έκδοση αυτή αντιγράφω εννιά από τα Cantos του Έζρα Πάουντ, μάλιστα ούτε εννιά ακριβώς αφού το ένα (το XVI) είναι απόσπασμα και όχι ολόκληρο το ποίημα. Δεν νομίζω ότι θα μπορούσα να κάνω κάτι περισσότερο από το να κοινοποιήσω τον τρόπο με τον οποίο εγώ διαβάζω τον ποιητή, και την αγωνία που μέσ' απ' αυτόν εισπράττω. Αντιγράφω, δεν μεταφράζω, και εξάλλου δέν θα μ' ενδιέφερε η μετάφραση τουλάχιστον στην περίπτωση του Πάουντ. Στο τέλος παρατίθεται ένας στοιχειώδης σχολιασμός που ίσως διευκρινίζει ορισμένα κρίσιμα κατά τη γνώμη μου σημεία της ποιητικής ανάπτυξης, είτε πραγμ...
Η αλφαβήτα της ανάγνωσης
Pound Ezra Loomis 1885-1972
Ροές (2004)
"Ζούμε σε εποχή επιστήμης και αφθονίας. Η φροντίδα και ο σεβασμός για τα βιβλία καθαυτά [...] είναι φανερό πως δεν ταιριάζουν πια "στις ανάγκες της κοινωνίας" ή στη διατήρηση της γνώσης. Για να κρατήσουμε τον Κήπο των Μουσών σαν κήπο, μας χρειάζεται πάνω απ' όλα το σκαλιστήρι. Η σωστή μέθοδος για τη μελέτη της ποίησης και της λογοτεχνίας γενικότερα είναι η μέθοδος των σημερινών βιολόγων: μια προσεκτική δηλαδή, και από πρώτο χέρι, εξέταση του υλικού και μια αδιάκοπη σύγκριση". Έτσι ξεκινάει το πρώτο κεφάλαιο της "Αλφαβήτας της Ανάγνωσης", βιβλίο το οποίο -επίκαιρο όσο ποτέ-...
Η Αμερική και οι αιτίες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου 1944
Pound Ezra Loomis 1885-1972
Περίπλους (2009)
Το έργο "Η Αμερική, ο Ρούζβελτ και οι αιτίες του παρόντος πολέμου" είναι ένα από τα κείμενα του Pound, μια από τις αξιοπερίεργες προσπάθειες ενός από τους σημαντικότερους Αμερικανούς ποιητές του 20ού αιώνα να ξαναγράψει την ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών, αποτελεί όμως τμήμα μιας ευρύτερης προσπάθειας εκ μέρους του Pound να αποκαλύψει ότι η κοινά αποδεκτή ή ορθόδοξη ιστορία ουσιαστικά ελέγχεται από τα οικονομικά συμφέροντα. Το "Ιστορικό Αρχείο Β' Παγκοσμίου Πολέμου" είναι μια σειρά ιστορικών βιβλίων με αντικείμενο την αμφιλεγόμενη περίοδο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου (193...
Η πέμπτη δεκάδα των Κάντο
Pound Ezra Loomis 1885-1972
Γαβριηλίδης (2019)
Η Πέμπτη δεκάδα από τα "Κάντο" του Έζρα Πάουντ είναι γνωστή στη διεθνή βιβλιογραφία ως "Λεοπολδινά Κάντο". Ο Πάουντ τα έγραψε στο Ραπάλο της Β. Ιταλίας μεταξύ 1935-1937 και η πρώτη τους έκδοση οφείλεται στον εκδοτικό οίκο Faber&Faber. Σε αυτά τα κάντο, ο Πάουντ (πρωταγωνιστής-προφήτης) καταγγέλλει την τοκογλυφία σαν την επίγεια Κόλαση. Αφορμή υπήρξε η πρώτη στον κόσμο συνεταιριστική και μη τοκογλυφική τράπεζα "MontedeiPaschi", που ιδρύθηκε στη Σιένα το 1624. Μετά από λίγα χρόνια και παρά τη σωτήρια παρέμβαση του φωτισμένου δούκα Λεοπόλδου, έπεσε στα χέρια αγυρτών τοκογλύ...
Η τέχνη της γραφής ΙΙ
Συλλογικό έργο
Τόπος (2011)
Πάντα με συνάρπαζαν οι συνεντεύξεις του "Paris Review", και παλιά και τώρα. Όλες μαζί συνιστούν την αρτιότερη ίσως διαθέσιμη διερεύνηση στο "πώς" της λογοτεχνίας, το οποίο είναι από πολλές απόψεις πολύ πιο ενδιαφέρουσα ερώτηση από το "γιατί". (Σάλμαν Ρούσντι) Αν θέλετε απλώς να έρθετε σε μια πρώτη επαφή με τον αγαπημένο σας συγγραφέα, μπορείτε να πάτε σε μια παρουσίαση βιβλίου του. Αν όμως θέλετε πραγματικά να τον γνωρίσετε, τότε πρέπει να διαβάσετε μια συνέντευξή του στο "Paris Review". "The Times" Όταν μιλούν οι μεγάλοι συγγραφείς μάς μιλάνε τα βιβλία τους......
Κατάη
Pound Ezra Loomis 1885-1972
Άγρα (1997)
'Ενατος σταθμός στην ποιητική διαδρομή του Έζρα Πάουντ η Κατάη, όσο κι αν αναδύεται από τον κινεζικό λυρικό λόγο, κρατάει μέσα της τον σπόρο της προσωπικής δημιουργίας. Μια πλούσια παράδοση (από τον 11ο π.Χ. αιώνα ώς τον 8ο μ.Χ.) περνάει στα χέρια του ποιητή μετά το θάνατο του Έρνεστ Φενολλόζα. Η χήρα του μεγάλου σινολόγου Μαίρη Φενολλόζα εμπιστεύεται τα χειρόγραφα στον Πάουντ, με τη βεβαιότητα ότι μπορεί να τα αξιοποιήσει, δεδομένου ότι ο ποιητής, με το ώς τότε έργο του είχε αποδείξει τη συγγένεια της τεχνικής του Ιμαζισμού μ' εκείνη των Χαϊκού. Από το υλικό αυτό επιλέγει...
Κατάη
Pound Ezra Loomis 1885-1972
Αρμός (2001)
[...] Πρώτη φορά έμαθα την ύπαρξη της "Κατάη" διαβάζοντας την αλληλογραφία Γ. Σεφέρη - Ζ. Λορεντζάτου. Αλλά δεν είχα ασφαλώς -όπως πολλοί νεότεροι, υποθέτω- την πρώτη έκδοση της μετάφρασης του Ζήσιμου Λορεντζάτου. Ατυχώς για μένα, καθ' ότι ευρισκόμενος ως γιατρός εις υπηρεσίαν υπαίθρου, δεν έλαβα γνώση ούτε της δεύτερης έκδοσης, του 1978 από τη Λέσχη. Τις μεταφράσεις των: Τ. Κόρφη. Ν. Σημηριώτη και Η. Κυζηράκου δεν τις είδα ποτέ, απλώς πληροφορήθηκα την ύπαρξή των από το εισαγωγικό σημείωμα του Τάκη Μενδράκου στη δική του μετάφραση. Ακόμα και σήμερα δεν έχω δει καμμία. Αγν...
Κατάη
Pound Ezra Loomis 1885-1972
Λέσχη (1979)
Τα ποιήματα αυτά διασκευάστηκαν πρώτη φορά από τον Αμερικανό Έζρα Πάουντ αγγλικά, το 1915, με τον γενικό τίτλο "Cathay" που σημαίνει Κίνα ή καλύτερα είναι το πρώτο όνομα με το οποίο η μακρινή χώρα του Ήλιου γίνηκε γνωστή στους λαούς της μεσαιωνικής Ευρώπης. Και σήμερα ακόμα η Κίνα αναφέρεται, καμιά φορά, στην ποίηση με το όνομα Cathay, που ελληνικά το γράφουν Κατάι. Προτίμησα τη γραφή Κατάη, γιατί κάνει παραστατικότερη την έννοια του θηλυκού, η χώρα, η Κατάη. [...] (από τον πρόλογο του μεταφραστή)
Ξένη ποίηση του 20ού αιώνα
Συλλογικό έργο
Ελληνικά Γράμματα (2007)
Ποίηση δεν είναι ό,τι χάνεται στη μετάφραση, όπως έχει λεχθεί. Και στη γλώσσα του πρωτοτύπου και στην αλλοδαπή έχουμε ένα ποίημα [...]. Θεωρώ αυτονόητη την ιδιοτροπία των ανθολογιών. [...] Προσπάθησα να συνδυάσω ποίηση και μετάφραση. (από τον πρόλογο) Η Μαρία Λαϊνά ανθολογεί μεταφράσεις ποιημάτων 111 σημαντικών ποιητών του 20ου αιώνα. Στην ανθολογία αυτή παρουσιάζειαι η "συνομιλία" του Άρη Αλεξάνδρου με την Άννα Αχμάτοβα, του Κλείτου Κύρου με τον Γκιγιώμ Απολλιναίρ, του Νίκου Σπανιά με τον Βαλερύ Λαρμπώ, του Γιώργου Σεφέρη με τον Έζρα Πάουντ, του Φ. Δ. Δρακονταειδή με...