Αθανασόπουλος Βαγγέλης 1946-2011
Athanasópoulos Vangélis
Ο Βαγγέλης Αθανασόπουλος γεννήθηκε το 1946 στον Πειραιά. Σπούδασε στο τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και στο King's College του University of London. Η πρώτη του εμφάνιση στα γράμματα έγινε με δύο διηγήματα, "Επαφή και αποστροφή" και "Οι τρόποι του κάλλους", ενώ για το πρώτο αυτοτελές λογοτεχνικό βιβλίο του, "Εαυτόν τιμωρούμενος", που κυκλοφόρησε το 1976, πήρε το βραβείο του Υπουργείου Πολιτισμού για πρωτοεμφανιζόμενο συγγραφέα (1977). Τιμήθηκε, επίσης, με το Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου-Κριτικής (1991) για το βιβλίο "Ο λογοτέχνης ως πρότυπο δημιουργικής δράσης" και (2007) για το βιβλίο "Το ποιητικό τοπίο του ελληνικού 19ου και 20ού αιώνα, τόμος Γ΄", και με το βραβείο Δοκιμίου-Κριτικής της Ακαδημίας Αθηνών (1992) για το βιβλίο "Οι μύθοι της ζωής και του έργου του Γ. Βιζυηνού". Η ακαδημαϊκή σταδιοδρομία του άρχισε το 1975, όταν διορίστηκε βοηθός στην Έδρα της Ιστορίας της Φιλοσοφίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και ολοκληρώθηκε με την εκλογή του σε θέση καθηγητή της Συγκριτικής Φιλολογίας το 2001. Η φοίτησή του με υποτροφία (1981-82) στο King’s College του University of London, επηρέασε τον προσανατολισμό της ερευνητικής του δραστηριότητας. Υπήρξε πολυγραφότατος και ασχολήθηκε με όλα σχεδόν τα είδη του λόγου: ποίηση, πεζογραφία, μετάφραση λογοτεχνικών και κριτικών έργων. Κύριο ερευνητικό αντικείμενό του ήταν η νεοελληνική λογοτεχνία σε σχέση με τις ευρωπαϊκές λογοτεχνίες. Γοητευτικός δάσκαλος, δίδαξε σε πολλά εξάμηνα και Τμήματα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Επίσης, έλαβε μέρος σε πολλά συνέδρια, συμπόσια και ημερίδες στην Ελλάδα και το εξωτερικό και είχε συμμετοχή σε οργανωτικές επιτροπές επιστημονικών συνεδρίων. Κοινωνικά ευαίσθητος ακαδημαϊκός λειτουργός, ανταποκρίθηκε σε πολυάριθμες προσκλήσεις επιστημονικών συλλόγων, εκδηλώσεων Δήμων, και διαφόρων άλλων φορέων με ισάριθμες διαλέξεις. Υπήρξε δραστήριο μέλος Ιδρυμάτων, συλλόγων, ελληνικών και ξένων επιστημονικών εταιρειών, επιτροπών του Υπουργείου Πολιτισμού. Διετέλεσε επίσης μέλος της διεθνούς κριτικής επιτροπής για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας (1993-1994). Ικανός στη διοίκηση, ως διευθυντής του Τομέα Νεοελληνικής Φιλολογίας (1996-1998), οργάνωσε το πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών και ενίσχυσε τις επιστημονικές εκδηλώσεις του Τομέα. Δημοσίευσε πολυάριθμα άρθρα σε εφημερίδες και περιοδικά. Το πιο πρόσφατο βιβλίο του ήταν "Το διήγημα στην ελληνική και στις ξένες λογοτεχνίες", Αθήνα, Gutenberg 2009. Πέθανε στην Αθήνα στις 27 Νοεμβρίου του 2011, μετά από μάχη με την επάρατη νόσο.
Τα ποιήματα
Βιζυηνός Γεώργιος Μ. 1849-1896
Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη (2003)
Όταν επιχειρούσε την πρώτη συστηματική καταγραφή του έργου του Γ. Μ. Βιζυηνού, προκειμένου να διατυπώσει τη διαπίστωσή του πως ούτε το έργο αυτό ήταν διαθέσιμο στους κριτικούς ούτε εξάλλου οι τελευταίοι ενδιαφέρθηκαν ιδιαίτερα γι' αυτό, ο Γ. Βαλέτας βασιζόταν στον ευνόητο και μάλλον απλοϊκό συλλογισμό: για να μελετήσει κανείς το έργο ενός ποιητή, θα πρέπει πρώτα να το έχει γνωρίσει. Εβδομήντα σχεδόν χρόνια αργότερα, η κριτική αντιμετώπιση της ποίησης του Βιζυηνού εξακολουθεί να δίνει την εντύπωση μιας κάθε άλλο παρά δρομαίας εξέλιξης· στη σκιά του μετέωρου βήματος, η κριτικ...
Οι μάσκες του ρεαλισμού
Αθανασόπουλος Βαγγέλης 1946-2011
Εκδόσεις Καστανιώτη (2003)
Η κυριολεξία είναι το ζητούμενο κάθε λογοτεχνικής αφήγησης, ακόμη και όταν αυτή καταφεύγει στους τρόπους της μεταφοράς. Καμιά αφήγηση δεν θέλει να μην είναι ρεαλιστική, ενώ όλοι οι μυθιστοριογράφοι πιστεύουν ότι είναι ρεαλιστές. Μέσα από την Ιστορία της μυθιστοριογραφίας, ο αφηγηματικός ρεαλισμός έχει αναδειχθεί σε μεγάλο δάσκαλο της αφήγησης, και ανάμεσα στους σημαντικούς μαθητές του περιλαμβάνονται και οι απείθαρχοι, οι αναθεωρητές, οι επικριτές ή και οι αρνητές. Σύμφωνα με αυτή τη διευρυμένη αντίληψή του, ο ρεαλισμός δεν αναγνωρίζεται μόνο στην ιστορική του άποψη (που το...
Τα ποιήματα
Βιζυηνός Γεώργιος Μ. 1849-1896
Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη (2003)
Όταν επιχειρούσε την πρώτη συστηματική καταγραφή του έργου του Γ. Μ. Βιζυηνού, προκειμένου να διατυπώσει τη διαπίστωσή του πως ούτε το έργο αυτό ήταν διαθέσιμο στους κριτικούς ούτε εξάλλου οι τελευταίοι ενδιαφέρθηκαν ιδιαίτερα γι' αυτό, ο Γ. Βαλέτας βασιζόταν στον ευνόητο και μάλλον απλοϊκό συλλογισμό: για να μελετήσει κανείς το έργο ενός ποιητή, θα πρέπει πρώτα να το έχει γνωρίσει. Εβδομήντα σχεδόν χρόνια αργότερα, η κριτική αντιμετώπιση της ποίησης του Βιζυηνού εξακολουθεί να δίνει την εντύπωση μιας κάθε άλλο παρά δρομαίας εξέλιξης· στη σκιά του μετέωρου βήματος, η κριτικ...
Οι μάσκες του ρεαλισμού
Αθανασόπουλος Βαγγέλης 1946-2011
Εκδόσεις Καστανιώτη (2003)
Η κυριολεξία είναι το ζητούμενο κάθε λογοτεχνικής αφήγησης, ακόμη και όταν αυτή καταφεύγει στους τρόπους της μεταφοράς. Καμιά αφήγηση δεν θέλει να μην είναι ρεαλιστική, ενώ όλοι οι μυθιστοριογράφοι πιστεύουν ότι είναι ρεαλιστές. Μέσα από την Ιστορία της μυθιστοριογραφίας, ο αφηγηματικός ρεαλισμός έχει αναδειχθεί σε μεγάλο δάσκαλο της αφήγησης, και ανάμεσα στους σημαντικούς μαθητές του περιλαμβάνονται και οι απείθαρχοι, οι αναθεωρητές, οι επικριτές ή και οι αρνητές. Σύμφωνα με αυτή τη διευρυμένη αντίληψή του, ο ρεαλισμός δεν αναγνωρίζεται μόνο στην ιστορική του άποψη (που το...
Οι μάσκες του ρεαλισμού
Αθανασόπουλος Βαγγέλης 1946-2011
Εκδόσεις Καστανιώτη (2003)
Η κυριολεξία είναι το ζητούμενο κάθε λογοτεχνικής αφήγησης, ακόμη και όταν αυτή καταφεύγει στους τρόπους της μεταφοράς. Καμιά αφήγηση δεν θέλει να μην είναι ρεαλιστική, ενώ όλοι οι μυθιστοριογράφοι πιστεύουν ότι είναι ρεαλιστές. Μέσα από την Ιστορία της μυθιστοριογραφίας, ο αφηγηματικός ρεαλισμός έχει αναδειχθεί σε μεγάλο δάσκαλο της αφήγησης, και ανάμεσα στους σημαντικούς μαθητές του περιλαμβάνονται και οι απείθαρχοι, οι αναθεωρητές, οι επικριτές ή και οι αρνητές. Σύμφωνα με αυτή τη διευρυμένη αντίληψή του, ο ρεαλισμός δεν αναγνωρίζεται μόνο στην ιστορική του άποψη (που το...
Κανίσκιον φιλίας
Συλλογικό έργο
Αναγνωστόπουλος Βελισσάριος Σ. (2002)
[...] Ο τιμητικός τόμος για τον Guy/Michel Saunier "Κανίσκιον φιλίας" αποτελείται, μετά το βιογραφικό-μυθιστορηματικό "Χαιρετισμό" του Βασίλη Βασιλικού, από μελέτες για την Ελλάδα στους ποικίλους πολιτιστικούς σταθμούς της, στους οποίους ο Saunier συχνάζει άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο. Πέρα από τις δύο μελέτες της Ε. Αρβελέρ και του J.P. Vernant που αποτελούν ένα είδος τελετουργικής Εισόδου και Εξόδου, οι υπόλοιπες είναι οργανωμένες σε τέσσερις θεματικού άξονες (μερικές από αυτές αλληλοεμπλέκονται θεματικά) σε διαχρονική προοπτική. Πολλά θέματα συμπίπτουν με ορισμ...
Κυριακάτικες συναντήσεις με το σινεμά της λογοτεχνίας: Δεκέμβριος 2002 - Απρίλιος 2003
Συλλογικό έργο
Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (2002)
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τα κείμενα: - Διαγόρας Χρονόπουλος, πρόεδρος ΕΚΚ, χαιρετισμός - Μπάμπης Ακτσόγλου, υπεύθυνος προγράμματος δικτύου αιθουσών Filmcenter, "Το σινεμά της λογοτεχνίας" - Σωκράτης Καμπουρόπουλος, ειδικός σύμβουλος ΕΚΕΒΙ, "Κείμενα στην οθόνη" Κύκλος Α'. Ερωτικές γραφές - Νίκος Σαββάτης, "Λολίτα", για την ταινία του Στάνλεϊ Κιούμπρικ - Φίλιππος Φιλίππου, "Λολίτα", για το μυθιστόρημα του Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ - Γιάννης Ζουμπουλάκης, "Σαρκική εξάρτηση", για την ταινία του Πατρίς Σερό "Intimacy" - Λώρη Κέζα, "Οικείες απιστίες", για το μυθιστόρημα του Χ...
Σύγχρονη ελληνική πεζογραφία
Συλλογικό έργο
Αλεξάνδρεια (2002)
Πώς διαμορφώνεται η ταυτότητα της ελληνικής πεζογραφίας μετά την "έκρηξη" που σημειώθηκε στο τελευταίο τέταρτο του εικοστού αιώνα και ποια είναι η θέση της σε ένα τοπίο αυξανόμενης παγκοσμιοποίησης και ηγεμονίας του αγγλόφωνου πολιτισμού; Τα κείμενα του τόμου διερευνούν τις νέες μορφολογικές και θεματικές τοπογραφίες του ελληνικού μυθιστορήματος και επιχειρούν να το τοποθετήσουν στον λογοτεχνικό χάρτη της Δύσης με πυξίδα τις σύγχρονες τάσεις της κριτικής θεωρίας (από τον φεμινισμό και τον μεταμοντερνισμό ως τη μετα-αποικιακή και την πολιτισμική κριτική). Παράλληλος στόχος...
Πρακτικά Β' διεθνούς συνεδρίου για τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη
Συλλογικό έργο
Δόμος (2002)
Δέκα χρόνια μετά το Α' Διεθνές Συνέδριο που έγινε στη Σκιάθο το 1991, η Εταιρεία Παπαδιαμαντικών Σπουδών οργάνωσε με ακόμα μεγαλύτερη επιτυχία το Β' Διεθνές Συνέδριο για τον Παπαδιαμάντη στο κεντρικό κτίριο του Πανεπιστημίου Αθηνών από 1-5 Νοεμβρίου 2001. Ένα χρόνο μετά το Συνέδριο παραδίδουμε στο επιστημονικό κοινό και στους αναγνώστες του Παπαδιαμάντη τον ογκώδη τόμο των "Πρακτικών", του οποίου η έκταση και η ποιότητα των εργασιών αποδεικνύουν για άλλη μια φορά την επιτυχία του Συνεδρίου. [...] Ο Παπαδιαμάντης διαρκώς ανέρχεται και ανατέλλει, και με τη νέα χιλιετία. Δεν...