Λυμπεράκη Μαργαρίτα 1919-2001
Lymperáki Margaríta
Μαργαρίτα Λυμπεράκη (1919-2001). Η Μαργαρίτα Λυμπεράκη γεννήθηκε στην Αθήνα. Παιδί χωρισμένων γονιών μεγάλωσε με τον παππού της τον εκδότη Γεώργιο Φέξη, που της μετέδωσε την αγάπη για το βιβλίο. Σε παιδική ηλικία ταξίδεψε για πρώτη φορά στο Παρίσι και έμαθε γαλλικά. Τέλειωσε το Αρσάκειο γυμνάσιο και σπούδασε στη Νομική Σχολή Αθηνών, από όπου αποφοίτησε το 1943. Ασχολήθηκε επίσης με τη ζωγραφική. Παντρεύτηκε το συγγραφέα Γ. Καραπάνο, με τον οποίο απέκτησε μια κόρη, τη Μαργαρίτα Καραπάνου, που έγινε επίσης συγγραφέας. Την πρώτη της εμφάνιση στο χώρο της λογοτεχνίας έκανε το 1945 ως Μαργαρίτα Καραπάνου (χρησιμοποιώντας το επώνυμο του συζύγου της) με το μυθιστόρημα "Τα δέντρα", ενώ ένα χρόνο αργότερα εξέδωσε το έργο που την έκανε ευρέως γνωστή, το μυθιστόρημα "Τα ψάθινα καπέλα" (που μεταφράστηκε το 1950 στα γαλλικά με τίτλο "Trois etes"). Το 1946 πήρε διαζύγιο και έφυγε με την κόρη της για το Παρίσι, όπου συνδέθηκε με τους Καστοριάδη, Καμπά, Αξελό, Ελύτη και ήρθε σε επαφή με τα πρωτοποριακά ευρωπαϊκά καλλιτεχνικά ρεύματα της εποχής. Στο Παρίσι ολοκληρώθηκε ο "Άλλος Αλέξανδρος" (1950) και το 1952 εγκαινιάστηκε η ενασχόλησή της με τη θεατρική γραφή, άλλοτε στα γαλλικά και άλλοτε στα ελληνικά. Στο χώρο της λογοτεχνίας η Λυμπεράκη κινήθηκε αρχικά στα πλαίσια της ψυχογραφίας με έμφαση στη γυναικεία φύση. Με τον "Άλλο Αλέξανδρο" και κυρίως τα θεατρικά της έργα πέρασε σ’ έναν εντονότερα υπερβατικό χώρο και κινήθηκε στα όρια του συμβολισμού με την τελετουργική διονυσιακή γραφή, στην προσπάθειά της να προσδιορίσει τη θέση της σύγχρονης Ελλάδας ανάμεσα στην Ευρώπη και την Ανατολή μέσω του αρχετυπικών μύθων. Ανάλογος προβληματισμός κυριαρχεί και στο τελευταίο της πεζογράφημα με τίτλο "Το μυστήριο". Έγραψε επίσης τα σενάρια για τις ταινίες "Μαγική πόλη" του Νίκου Κούνδουρου (1955) και "Φαίδρα" του Ζυλ Ντασσέν (1962) και ασχολήθηκε με τη λογοτεχνική μετάφραση. Συνεργάστηκε με την εφημερίδα "Τα Νέα" (1975). Ήταν μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων και της Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία της Μαργαρίτας Λυμπεράκη βλ. Λίζυ Τσιριμώκου, "Λυμπεράκη, Μαργαρίτα", στο "Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό", τ. 5, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1986· Γεωργία Φαρίνου - Μαλαματάρη, "Μαργαρίτα Λυμπεράκη", στο "Η μεταπολεμική πεζογραφία· από τον πόλεμο του '40 ως τη δικτατορία του '67", τ. Ε΄, σ. 130-177, Αθήνα, Σοκόλης, 1988· Φρ. Φαρμάκης, "Λυμπεράκη, Μαργαρίτα", στη Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, τ. 9, Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ.· Ξανθή Κατσαρή, "Μαργαρίτας Λυμπεράκη: η ζωή και το έργο", στο πρόγραμμα της παράστασης του έργου της Λυμπεράκη "Το μυστικό κρεβάτι ή Τηλέγονος" από το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Κομμοτηνής, 1995, σ.11-16· και Αλέξης Ζήρας, Βάλτερ Πούχνερ, "Λυμπεράκη, Μαργαρίτα", στο "Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας", Αθήνα, Πατάκης, 2007, σ. 1292-1293. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).
Τα ψάθινα καπέλα
Λυμπεράκη Μαργαρίτα 1919-2001
Εκδόσεις Καστανιώτη (2018)
O έρωτας, η αναζήτηση του έρωτα, ο πόθος του έρωτα... Tρία καλοκαίρια μέσα στο λαμπρό φως της Aττικής, τρεις αδερφές στην άνθησή τους, η Mαρία, η Iνφάντα, η Kατερίνα. H Mαρία, η μεγαλύτερη, αισθησιακή, κοντά στα μυστήρια της φύσης, η Iνφάντα, φλογερή αλλά συγκρατημένη μπροστά στον έρωτα, η Kατερίνα, διψασμένη για ανεξαρτησία, που διαλέγει το όνειρο. Γι' αυτήν ο μύθος γίνεται η πραγματικότητα, όπως τα μυστηριώδη πρόσωπα της Πολωνέζας γιαγιάς και του καπετάνιου Aνδρέα. H Kατερίνα αφηγείται τα τρία αυτά καλοκαίρια με φαντασία, χιούμορ και απέραντη τρυφερότητα, με νεανική χάρη...
Δε μ' αγαπάς. Μ' αγαπάς
Λυμπεράκη Μαργαρίτα
Εκδόσεις Καστανιώτη (2008)
"Δυο πράγματα έχω σταθερά στη ζωή, τη θάλασσα και την κόρη μου", έλεγε η Μαργαρίτα Λυμπεράκη. Λίγες μέρες μετά το θάνατό της, η κόρη της, Μαργαρίτα Καραπάνου, έγραφε: "Η μητέρα μου κι εγώ γνωριζόμαστε από παλιά. Όταν ήμουν παιδί, μου έδειχνε τα άστρα. "Είναι δικά μου", μου έλεγε. Όταν ήμουν δώδεκα χρόνων, περπατούσαμε μ' έναν άντρα στο δρόμο. "Είναι δικός μου", μου έλεγε". Αυτή η ιδιαίτερη σχέση μεταξύ μητέρας και κόρης, και ταυτόχρονα μεταξύ δυο κορυφαίων εκπροσώπων της ελληνικής πεζογραφίας, έρχεται στο προσκήνιο με το βιβλίο της Φωτεινής Τσαλίκογλου, που εντάσσει σ' έ...
Τα ψάθινα καπέλα
Λυμπεράκη Μαργαρίτα
Εκδόσεις Καστανιώτη (2005)
Ο έρωτας, η αναζήτηση του έρωτα, ο πόθος του έρωτα... Τρία καλοκαίρια μέσα στο λαμπρό φως της Αττικής, τρεις αδελφές στην άνθησή τους, η Μαρία, η Ινφάντα, η Κατερίνα. Η Μαρία, η μεγαλύτερη, αισθησιακή, κοντά στα μυστήρια της φύσης, η Ινφάντα, φλογερή αλλά συγκρατημένη μπροστά στον έρωτα, η Κατερίνα, διψασμένη για ανεξαρτησία, που διαλέγει το όνειρο. Γι' αυτήν ο μύθος γίνεται η πραγματικότητα, όπως τα μυστηριώδη πρόσωπα της Πολωνέζας γιαγιάς και του καπετάνιου Ανδρέα. Η Κατερίνα αφηγείται τα τρία αυτά καλοκαίρια με φαντασία, χιούμορ και απέραντη τρυφερότητα, με νεανική χάρη...
Διασπορά
Λυμπεράκη Μαργαρίτα
Εκδόσεις Καστανιώτη (1999)
Ταξίδι μυητικό μιας Ελληνίδας που γυρεύει τις ρίζες της, ένα παζλ από κομμάτια των αιώνων, η Διασπορά είναι μια προσωπική ιστορία και ταυτόχρονα μια μαρτυρία για τον Ελληνισμό.
Three Summers
Λυμπεράκη Μαργαρίτα
Κέδρος (1995)
[...]Three Summers is the story of three sisters growing up in Greece; their first loves, lies, and secrets; their shared childhood exrperiences and their gradual growing apart. Maria, is the oldest, is strong, sensual, keenly aware of society's expectations. Infanta is beautiful, fiercely proud, aloof. Katerina is spirited, indipendent, off in a dream world of her own. There is also the mysterious Polish grandmother, the wily Camptain Andreas, the self-involved Laoura Parigori... Katerina tells the story of these intertwined lives with imagination, humor, deep tenderness,...
Ο άλλος Αλέξανδρος
Λυμπεράκη Μαργαρίτα
Εκδόσεις Καστανιώτη (1995)
Ο νεαρός Αλέξανδρος, που αφηγείται αυτή την ιστορία, έχει διπλή οικογένεια: δύο αδερφές Αγλαΐες, δύο αδερφούς Φωκίωνες, δύο αδερφούς Γρηγόρηδες και τέλος έναν αδερφό Αλέξανδρο, «τον άλλο Αλέξανδρο», που θα 'θελε να γνωρίσει. Αυτά συμβαίνουν γιατί ο πατέρας και ιδιοκτήτης των ορυχείων της περιοχής έχει δώσει στα νόθα του παιδιά τα ίδια ονόματα που έδωσε και στα νόμιμα. Τα ετεροθαλή αδέρφια λατρεύονται και μισούνται. Το πάθος του Αλέξανδρου να γνωρίσει τον άλλο Αλέξανδρο δίνει τη σφραγίδα σε όλο το μυθιστόρημα. Φυσικά, κυνηγώντας αυτό τον άλλο αδερφό, ο Αλέξανδρος γυρεύει...
Φαίδρα
Λυμπεράκη Μαργαρίτα
Εκδόσεις Καστανιώτη (1994)
Για ένα συγγραφέα η εκλογή ενός μύθου, και όχι άλλου, δεν είναι βέβαια τυχαία. Ένα στοιχείο αυτοβιογραφικό κρύβεται συχνά μέσα σ' αυτή την εκλογή, πολλές φορές και ο ίδιος το καταλαβαίνει πολύ αργότερα. Πηγές μου για τη Φαίδρα κι ερεθίσματα ήταν η Μελίνα –σαγηνευτική, φλογερή και ώριμη ως ηθοποιός για ένα ρόλο παθιασμένης βασίλισσας– και ο μύθος που χειρίστηκα ελεύθερα. Όταν λέω «μύθος», δεν εννοώ μόνο τον αρχαίο μύθο αλλά και το σύγχρονο, το μύθο των βασιλιάδων της εποχής του '60, που ήταν οι εφοπλιστές, με τις δυναστείες και την παντοδυναμία τους. Στη Φαίδρα υπάρχου...
Τα δέντρα
Λυμπεράκη Μαργαρίτα
Εκδόσεις Καστανιώτη (1993)
Ξαναδιαβάζοντας σήμερα "Τα δέντρα", κάνω μια παράξενη σκέψη. Είναι σαν να πήγα να μείνω στο Παρίσι την πρώτη φορά για να ζήσω αυτά που έγραψα, αυτά που έζησε και η Ειρήνη, η ηρωίδα των Δέντρων. Ήθελα να γνωρίσω το δικό της κόσμο, τη δική της γειτονιά, τους αγαπημένους της δρόμους και τα γεφύρια του Σηκουάνα, και βέβαια τα ανδρικά πρόσωπα που κατά διαβολική σύμπτωση έτυχε να έχουν τα ίδια ονόματα με τα πρόσωπα του βιβλίου. Μόλις είχα χωρίσει. Το βιβλίο λοιπόν ήταν ερέθισμα ζωής και όχι το αντίστροφο. Είχα κάνει ένα ταξίδι στο Παρίσι, αλλά ήμουνα παιδί. Τρεις μέρες με το...