Αριστοτέλης 385-322 π.Χ.
Aristotle
Ο Αριστοτέλης ένας απο τους μεγαλύτερους Έλληνες φιλοσόφους, ερευνητές και διανοητές, γεννήθηκε στα Στάγειρα της Χαλκιδικής απ' το γιατρό Νικόμαχο και τη Φαιστίδα το 385 π.Χ. Ακολούθησε το χρησμό του Μαντείου των Δελφών -του Πυθοί θεού χρήσαντος αυτώ φιλοσοφείν Αθήνησι- σπούδασε φιλοσοφία υπό τον Πλάτωνα στην Αθήνα και δίδαξε στην Ακαδημία (367 - 384 π.Χ.). Το 348 π.Χ., μετά το θάνατο του Πλάτωνα, πήγε μαζί με τον Ξενοκράτη στον Άσσο της Μικράς Ασίας και δίδαξε φιλολσοφία και επιστημονικά μαθήματα σε ευρύ κύκλο ακροατών. Το 345 π.Χ. ίσως ύστερα από πρόσκληση του Θεοφράστου, εγκαταστάθηκε στη Μυτιλήνη και έμεινε εκεί διδάσκων μέχρι το 342 π.Χ., που ο Φίλιππος του ανέθεσε τη διαπαιδαγώγηση του δεκατριετούς τότε Αλεξάνδρου. Το 336 π.Χ., μετά το θάνατο του Φιλίππου, επανήλθε στην Αθήνα και το 335 π.Χ., ίδρυσε μεταξύ Λυκαβηττού και Ιλισσού το "Λύκειο" που εκλήθη και "περίπατος" λόγω των πολλών στοών του Μεγάρου. Το 323 π.Χ., μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, απεσύρθη στην Χαλκίδα, την πατρίδα της μητέρας του, όπου και πέθανε από στομαχικό νόσημα το 322 π.Χ. Τα περισσότερα έργα του Αριστοτέλη έχουν απωλεσθεί. Αυτά που έχουν διασωθεί διακρίνονται σε λογικά, φυσικά, βιολογικά, ψυχολογικά, μεταφυσικά, ηθικά, πολιτικά, τεχνολογικά και προβλήματα.
Άπαντα 34
Αριστοτέλης 385-322 π.Χ.
Κάκτος (1995)
Θεωρητικό και κριτικό σύγγραμμα για την τέχνη (και κυρίως τη λογοτεχνία), από αυτά που άσκησαν τη μεγαλύτερη επίδραση στην ανθρώπινη σκέψη και από τα πιο πολυσυζητημένα όλων των εποχών. Τα σχετικά με την ποίηση και ο περίφημος ορισμός της τραγωδίας.
Άπαντα 35
Αριστοτέλης 385-322 π.Χ.
Κάκτος (1994)
Μικρές πραγματείες που αποδίδονται στον Αριστοτέλη, αλλά η γνησιότητά τους αμφισβητείται. Περί χρωμάτων (ερμηνεία των αιτιών που προκαλούν την εμφάνιση των χρωμάτων), Εκ του περί ακουστών (εξηγήσεις για την παραγωγή των ήχων), Φυσιογνωμονικά (μελέτη της σύνδεσης των σωματικών χαρακτηριστικών, των κινήσεων και των εκφράσεων του προσώπου με τον χαρακτήρα και τη διάθεση), Περί φυτών Α΄, Β΄, Περί θαυμασίων ακουσμάτων (παράδοξα πράγματα που άκουσε ο συγγραφέας).
Άπαντα 36
Αριστοτέλης 385-322 π.Χ.
Κάκτος (1994)
Συνέχεια των παραπάνω πραγματειών. Μηχανικά (απλή έκθεση σχετικά με καθημερινά φαινόμενα και επίσης σχετικά με την κατασκευή οργάνων, χρηστικών αντικειμένων κ.λπ.), Περί ατόμων γραμμών (αντίκρουση της άποψης του Ξενοκράτη ότι όλες οι μορφές και τα μεγέθη παράγονται από ατόμους γραμμάς, το ελάχιστο και αδιαίρετο τμήμα της γραμμής), Ανέμων θέσεις και προσηγορίαι (οι άνεμοι και τα σημεία απ’ όπου πνέουν), Περί Ξενοφάνους, περί Ζήνωνος, περί Γοργίου.
Άπαντα 37
Αριστοτέλης 385-322 π.Χ.
Κάκτος (1995)
Σύνολο τριάντα οκτώ τμημάτων, σε καθένα των οποίων αναπτύσσεται κάποιο θέμα από αυτά που συνήθως απασχολούν τους ανθρώπους, σχετικά με την υγεία, τις ιδιότητες, τα χαρακτηριστικά ή τα όργανα του σώματος, τις αισθήσεις κ.λπ. Θίγονται επίσης ζητήματα από τα μαθηματικά και τη μουσική έως τις γεωργικές καλλιέργειες. Ενδεικτικά: Προβλήματα σχετικά με την υγεία, με την οινοποσία και τη μέθη, τα αφροδίσια, με τις πληγές και τους μώλωπες κ.ά.
Άπαντα 38
Αριστοτέλης 385-322 π.Χ.
Κάκτος (1995)
Ενδεικτικά θέματα: Προβλήματα σχετικά με τη φωνή, με τη μαθηματική έρευνα, τη φιλολογία, με τη μουσική αρμονία κ.ά.
Άπαντα 39
Αριστοτέλης 385-322 π.Χ.
Κάκτος (1995)
Ενδεικτικά θέματα: Προβλήματα σχετικά με τους καρπούς, με το αλμυρό νερό και τη θάλασσα, με τον αέρα. Επίσης, η σωφροσύνη και η ακολασία, η εγκράτεια και η ασωτία, η δικαιοσύνη και η αδικία κ.ά.
Άπαντα 4
Αριστοτέλης 385-322 π.Χ.
Κάκτος (1993)
Ηθικά Μεγάλα. Σύγγραμμα περιληπτικό της αριστοτελικής ηθικής, με πολλές αναλογίες προς τα Ηθικά Νικομάχεια και Ευδήμεια. Πιθανότατα, μεταγενέστερο έργο της ελληνιστικής περιόδου. Θεμελίωση της ηθικής -το Αγαθόν. Κριτική του Πυθαγόρα και του Πλάτωνα. Ανάπτυξη σχετικά με τις αρετές. Ηδονή, ευτυχία, καλοκαγαθία. Η έννοια της πράξης που συμφωνεί με τον ορθό λόγο. Φύση και προϋποθέσεις της φιλίας. Οικονομικός Νόθο έργο με αντικείμενο την οικονομία (: διοίκηση και διαχείριση του νοικοκυριού). Ειδιότερα θέματά του: Σχέση οικονομίας και πολιτικής, διαχείριση της περιουσίας, διοίκησ...
Άπαντα 40
Αριστοτέλης 385-322 π.Χ.
Κάκτος (1997)
Θεώρηση του σώματος και της ψυχής ως δύο όψεων μιας και μοναδικής ουσίας. Στη μεταξύ τους σχέση τα δύο τούτα νοούνται ως ύλη και μορφή. Η ψυχή ως εντελέχεια του ατόμου.
Άπαντα 41
Αριστοτέλης 385-322 π.Χ.
Κάκτος (1997)
Η φυσική φιλοσοφία του Αριστοτέλη. Βιβλία Α΄, Β΄: Πόσες και ποιου είδους είναι οι πρώτες αρχές της φύσης. Κριτική των αντιλήψεων του Παρμενίδη και του Μέλισσου. Παρατηρήσεις σχετικά με τις πρώτες αρχές. Η μεταβολή και τα αίτιά της. Η έννοια της τύχης και τα χαρακτηριστικά της. Το αυτόματον. Διάκριση μεταξύ τύχης και αυτομάτου.
Άπαντα 42
Αριστοτέλης 385-322 π.Χ.
Κάκτος (1997)
Βιβλία Γ΄, Δ΄: Η κίνηση. Κινούν και κινούμενο. Το άπειρο και τα είδη του. Ποιο από τα τέσσερα αίτια αποδίδεται στο άπειρο. Ο τόπος και ο χαρακτήρας του. Μπορεί ο τόπος να βρίσκεται μέσα σε τόπο; Το κενό. Κενό και σώματα. Ο χρόνος.
Άπαντα 43
Αριστοτέλης 385-322 π.Χ.
Κάκτος (1997)
Βιβλία Ε΄-Η΄: Κίνηση και μεταβολή. Ενότητα και ετερότητα των κινήσεων. Κίνηση και ηρεμία. Το συνεχές. Κάθε χρονική στιγμή είναι αδιαίρετη. Κάθε κινούμενο είναι διαιρετό. Πεπερασμένο και άπειρο της κίνησης και του κινούμενου. Μεταβολή και άπειρο. Κάθε κινούμενο κινείται από κάτι άλλο. Το πρώτο κινούν δεν κινείται από κάτι άλλο. Αναλογίες των κινήσεων.
Άπαντα 44
Αριστοτέλης 385-322 π.Χ.
Κάκτος (1997)
Βιβλίο Θ΄: Ο αιώνιος χαρακτήρας της κίνησης. Αντίκρουση των περί του αντιθέτου επιχειρημάτων. Το πρώτο κινούν ακίνητον. Μοναδικός και αιώνιος χαρακτή¬ρας του πρώτου κινούντος. Η φορά ως πρώτο είδος κίνσησης. Μόνη συνεχής και άπειρη κίνηση η κυκλική. Το πρώτο κινούν δεν έχει μέρη και μέγεθος και βρίσκεται στην περι¬φέρεια του κόσμου.
Άπαντα 45
Αριστοτέλης 385-322 π.Χ.
Κάκτος (1997)
Ρητορική προς Αλέξανδρον: Κείμενο που απευθύνει ο Αριστοτέλης στον παλαιό μαθητή του Αλέξανδρο, όταν ο τελευταίος εκστράτευε στην Ασία. Τονίζει τη σημασία της μελέτης της ρητορικής τέχνης με σκοπό την επιτυχή σύνθεση πολιτικών λόγων. Η γνησιότητα του έργου είναι αμφίβολη. Προτρεπτικός: Κείμενο με εμφανείς πλατωνικές επιρροές, όπου ως ανώτερο στάδιο της ανθρώπινης ζωής προβάλλεται η φιλοσοφική γνώση. Περί πνεύματος: Βιολογικό σύγγραμμα που πιθανότατα ανήκει στον γιατρό Ερασίστρατο. Το έμφυτο «πνεύμα» των έμβιων όντων. Πώς αυξάνει και πώς τρέφεται. Λειτουργίες που επιτ...
Άπαντα 5
Αριστοτέλης 385-322 π.Χ.
Κάκτος (1993)
Ιστορική και πολιτική οργάνωση των Αθηνών από την περίοδο της πρωτόγονης μοναρχίας μέχρι τη δημοκρατία των αρχών του 4ου π.Χ. αιώνα. Μυθικά χρόνια, Κυλώνειον άγος, Δράκων, Σόλων, Πεισίστρατος, τυραννοκτόνοι, Περσικοί πόλεμοι. Το πολίτευμα της εποχής του συγγραφέα. Κοινωνική και πολιτική οργάνωση. Οι θεσμοί, οι άρχοντες, τα όργανα.
Άπαντα 6
Αριστοτέλης 385-322 π.Χ.
Κάκτος (1993)
Μία από τις τρεις περί ηθικής πραγματείες του Αριστοτέλη. Κυριότερα θέματα: Έννοια της ευδαιμονίας. Τα εντός και εκτός ψυχής αγαθά, η ηθική αρετή ως ενέργεια της ψυχής. Η αρετή ως μεσότης. Πίνακας των αρετών. Διανοητικές και ηθικές αρετές. Η προαίρεσις. Έννοια και είδη δικαιοσύνης. Η φιλία, η ηθική, κοινωνική και πολιτική σημασία της.
Άπαντα 7
Αριστοτέλης 385-322 π.Χ.
Κάκτος (1993)
Βιβλία Α΄-Δ΄: Το σπουδαιότερο ηθικό σύγγραμμα του Αριστοτέλη. Βιβλία Α΄-Δ΄: Η ευδαιμονία ως σκοπός της ζωής και ως ενέργεια της ψυχής. Διανοητικές και ηθικές αρετές. Η αρετή ως έξη που μπορεί να επιλέγει και να πράττει. Η αρετή ως μεσότης. Εκούσια και ακούσια ηθική πράξη. Ελευθερία της βουλήσεως και προαίρεση. Αναφορά σε συγκεκριμένες ηθικές αρετές.
Άπαντα 8
Αριστοτέλης 385-322 π.Χ.
Κάκτος (1993)
Βιβλία Ε΄-Η΄: Έννοια της δικαιοσύνης. Οι διανοητικές αρετές. Η φρόνηση. Κριτική της πλατωνικής άποψης για τη φρόνηση. Σχέση της βούλησης προς τις ηθικές αρετές. Παθολογία της βούλησης.
Άπαντα 9
Αριστοτέλης 385-322 π.Χ.
Κάκτος (1993)
Βιβλία Θ΄-Κ΄: Η φιλία. Το «κράτος» ως κοινότητα φιλίας. Συγγενική και συντροφική φιλία. Η ηδονή. Κριτική των περί ηδονής θεωριών και η αριστοτελική αντίληψη. Η ευδαιμονία. Η ύψιστη ευδαιμονία ως αποτέλεσμα ενέργειας του νου. Μετάβαση από την ηθική στην πολιτική.
Αριστοτέλης: Ανθολόγιο κοσμολογικών χωρίων από τις φυσικές πραγματείες του
Αριστοτέλης 385-322 π.Χ.
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2020)
Η γέννηση της σύγχρονης επιστήμης στην εποχή της επιστημονικής επανάστασης, από τον 16o μέχρι τον 18o αιώνα, σήμανε τον θάνατο της φυσικής και της κοσμολογίας του Αριστοτέλη από τα Στάγειρα (384-322 π.Χ.). Οι αριστοτελικές αντιλήψεις είχαν κυριαρχήσει επί αιώνες στην ανθρώπινη σκέψη, και η εξοικείωση με αυτές αποτελεί προϋπόθεση για την κατανόηση των αρχών της σύγχρονης επιστήμης. Η παρούσα ανθολογία μεταφρασμένων και σχολιασμένων χωρίων από τις αριστοτελικές πραγματείες φυσικής και κοσμολογίας παρουσιάζει με τα λόγια του ίδιου του Αριστοτέλη το γενικό εννοιολογικό πλαίσιο...