Πολίτης Κοσμάς 1888-1974
Polítis Kosmás
Κοσμάς Πολίτης (1888-1974). Ο Κοσμάς Πολίτης (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Παρασκευά Ταβελούδη) γεννήθηκε στην Αθήνα, γιος του εμπόρου Λεωνίδα Ταβελούδη από τη Λέσβο και της Καλλιόπης το γένος Χατζημάρκου από το Αϊβαλί. Το 1890 εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στη Σμύρνη, μετά από την οικονομική καταστροφή του πατέρα του. Εκεί πήρε ιδιαίτερα μαθήματα Αγγλικών και Γαλλικών. Το 1900 πέθανε η μητέρα του και ο Πάρις (όπως τον φώναζαν οι δικοί του ) ανατράφηκε από την αδερφή του Μαρία. Στη Σμύρνη φοίτησε στην Ευαγγελική Σχολή και στο Αμερικανικό Κολλέγιο (από το οποίο δεν αποφοίτησε) και εργάστηκε στην Τράπεζα Ανατολής (1905-1911), σε υποκατάστημα της Εταιρείας Wiener Bank-Verein (1911-1919) και στην τράπεζα Credit Foncier d’ Algerie et de Tunisie (1919-1922). Το 1917 παντρεύτηκε την Κλάρα Κρέσπι που καταγόταν από την Αυστροουγγαρία, με την οποία απέκτησε μια κόρη, τη Φοίβη. Το Σεπτέμβρη του 1922 έφυγε με την οικογένειά του για τη Μασσαλία και το Παρίσι, όπου εργάστηκε στην εκεί Credit Foncier d’ Algerie et de Tunisie και το 1923 έφυγε για την Αγγλία. Εργάστηκε στο υποκατάστημα της Ιονικής Τράπεζας του Λονδίνου και το 1924 επέστρεψε στην Ελλάδα ως υποδιευθυντής στο υποκατάστημα της Ιονικής Τράπεζας στην Αθήνα. Το 1934 ζήτησε μετάθεση στην Πάτρα, όπου έζησε ως το 1942 αντιμετωπίζοντας έντονα οικονομικά προβλήματα, λόγω του δανείου που είχε πάρει για να χτίσει το σπίτι του στο Παλαιό Ψυχικό (που δημεύτηκε το 1945 από το Δημόσιο και ο Πολίτης αναγκάστηκε να πληρώνει ενοίκιο ως το θάνατό του). Παράλληλα αντιμετώπισε προβλήματα υγείας και το 1942 απολύθηκε από τη θέση του, καθώς η διεύθυνση της τράπεζας έκρινε πως έκανε κατάχρηση αναρρωτικών αδειών κατά τη διάρκεια σοβαρής αρρώστιας της κόρης του (πέθανε την ίδια χρονιά πάνω στη γέννα της, το ίδιο και το παιδί της· ο θάνατός της στάθηκε καθοριστικός για την επανασύνδεση του Πολίτη με την Κλάρα). Από το 1942 και ως το θάνατό του το βασικό μέσο βιοπορισμού του ήταν οι μεταφράσεις (από το 1945-1946 εργάστηκε ως μεταφραστής στο Βρετανικό Συμβούλιο και στο περιοδικό "Ελληνοαγγλική Επιθεώρηση"). Υπήρξε μέλος του ΚΚΕ και ιδρυτικό μέλος της ΕΔΑ, με την οποία έθεσε υποψηφιότητα στις εκλογές του 1951 στην περιφέρεια Πατρών, χωρίς να εκλεγεί. Το 1961 έγινε επίτιμο μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών (είχε προηγηθεί άρνηση της Εθνικής Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών να τον δεχτεί, καθώς αρνήθηκε να υπογράψει δήλωση μετανοίας για την αριστερή του δράση). Το 1967 πέθανε η γυναίκα του και ο Πολίτης συνελήφθη από την Ασφάλεια της δικτατορίας. Το 1973 μπήκε στον Ευαγγελισμό λόγω αναπνευστικής και καρδιακής ανεπάρκειας, μεταφέρθηκε για λίγο στον οίκο ευγηρίας "Relax Palace" στο Μαρούσι και ένα χρόνο αργότερα ξαναμπήκε στον Ευαγγελισμό, όπου πέθανε. Η πρώτη εμφάνιση του Κοσμά Πολίτη στο χώρο της λογοτεχνίας έγινε σε ηλικία 42 ετών με την έκδοση του "Λεμονοδάσους" (1930), που γίνεται δεκτό με ενθουσιασμό από τον κόσμο των γραμμάτων, ενώ ο ίδιος δήλωνε "ερασιτέχνης συγγραφέας". Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Πάτρα έγραψε την "Eroϊca", που μοιράστηκε το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος, το 1939, από κοινού με τον Μενέλαο Λουντέμη, και μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο το 1960 από τον Μιχάλη Κακογιάννη (βραβείο σκηνοθεσίας Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, 1961, και συμμετοχή στα Φεστιβάλ Βερολίνου και Λονδίνου). Τιμήθηκε με το Α΄ Κρατικό Βραβείο διηγήματος (1960 για την "Κορομηλιά") και το Α΄ Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος (1964 για το "Στου Χατζηφράγκου"). Ο Κοσμάς Πολίτης θεωρείται ως ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της πεζογραφίας της γενιάς του ’30. Στο σύνολο του πεζογραφικού του έργου κυριαρχεί η αγωνιώδης αναζήτηση του απόλυτου ιδεώδους (συχνά τραγική λόγω της επίγνωσης της χιμαιρικής φύσης μιας τέτοιας αναζήτησης), η οποία εκφράζεται άλλοτε μέσω μιας ιδεαλιστικής, αισθητιστικής και κοσμοπολίτικης γραφής, που συνδυάζει ρεαλιστικά στοιχεία με λυρικές εξάρσεις και κινείται στα πλαίσια της μυθοποίησης της ζωής, και άλλοτε με μια πιο άμεση ιδεολογική στροφή προς τα κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα της εποχής (εντονότερη στα έργα του μετά την εισχώρησή του στο ΚΚΕ με αφετηρία "Το Γυρί"). Το τελευταίο εξολοκλήρου σωζόμενο έργο του "Στου Χατζηφράγκου" έχει ως αφορμή τα παιδικά χρόνια του συγγραφέα στη Σμύρνη και κατά κάποιο τρόπο συνοψίζει το σύνολο της δημιουργίας του. Άλλα έργα του είναι: "Εκάτη", μυθιστόρημα, 1933, "Κωνσταντίνος ο Μέγας", θεατρικό, 1957, "Μάρκο Πόλο", πρωτότυπη εργασία πάνω στα ταξίδια του, 1967, αρκετά διηγήματα, το μυθιστόρημα "Τέρμα", το οποίο έμεινε ημιτελές (α' εκδ. 1975) και το αφήγημα "Καϊάφας" (α' εκδ. 1976). Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Κοσμά Πολίτη βλ. Νόρα Αναγνωστάκη, "Κοσμάς Πολίτης", στο "Η μεσοπολεμική πεζογραφία· από τον πρώτο ως τον δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο (1914-1939)", τ. Ζ΄, σ.252-309, Αθήνα: Σοκόλης, 1993· Αλέξης Ζήρας, "Πολίτης Κοσμάς", στο "Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό", τ. 8, Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών, 1988· Peter Mackridge, "Χρονολόγιο Κοσμά Πολίτη (Πάρι Ταβελούδη)", περιοδικό "Διαβάζω" τ. 116, 10/4/1985, σ.8-12· Peter Mackridge, "Ο Κοσμάς Πολίτης και η εποχή του ως το 1937" και "Προσθήκες στη βιογραφία του Κ. Πολίτη (μετά το 1937)", στο Κοσμάς Πολίτης, "Eroϊca", επιμ. Peter Mackridge, σ. στ΄-κα΄, Αθήνα: Ερμής/"Νέα Ελληνική Βιβλιοθήκη", 1982· Αλέξης Ζήρας, "Πολίτης Κοσμάς", στο "Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας", Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη, 2007, σ. 1841-42. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).
Τέρμα
Πολίτης Κοσμάς 1888-1974
Πελεκάνος (2012)
Το τελευταίο έργο του Κοσμά Πολίτη "Τέρμα", είναι ένα μυθιστορηματικό έργο, μία αφήγηση μιας απλής οικογενειακής ιστορίας στη Σμύρνη, έργο που παρέμεινε ημιτελές
Eroica
Πολίτης Κοσμάς 1888-1974
Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2011)
[Η αναγγελία έκδοσης του βιβλίου] "Εκδόσεις Γκοβόστη" Μία γνώμη του Φώτου Πολίτη για τον συγγραφέα της "Eroica" 0 Κοσμάς Πολίτης είναι ο πεζογράφος που κατέλαβε εξ εφόδου μια από τις πρώτες γραμμές της Λογοτεχνίας μας. Όταν κυκλοφόρησε το πρωτόλειο του, το περίφημο "Λεμονοδάσος", ο Φώτος Πολίτης, ο τόσον δύσκολος εις ενθουσιασμόν, και μάλιστα για συγγραφείς που για πρώτη φορά εμφανίζονταν, έγραψε μεταξύ άλλων: "...Το "Λεμονοδάσος" είναι ένα πραγματικό ξέσπασμα, ένα ξεχείλισμα αισθημάτων...". 0 Κοσμάς Πολίτης ύστερα από το "Λεμονοδάσος" εξέδωσε την "Εκάτη", που στε...
Eroica
Πολίτης Κοσμάς 1888-1974
Πελεκάνος (2011)
Στην Ερόικα, αιωρούμαστε μεταξύ δύο κόσμων. Από τη μία η πραγματικότητα της ενήλικης ζωής, από την άλλη οι φαντασιώσεις των εφήβων. Η πλοκή, κάπου στο 19ο αιώνα, μιλά για τα πάθη των νέων που φθάνουν σε σημείο τραγικότητας.
Λογοτεχνικό ημερολόγιο 2012
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Πατάκη (2011)
"Κάνουμε θέατρο για την ψυχή μας" μας εξομολογείται ο Κάρολος Κουν. Βλέπουμε θέατρο, συμμετέχοντας όλοι στη θεατρική διαδικασία, συγγραφείς, σκηνοθέτες, ηθοποιοί, σκηνογράφοι, λοιποί καλλιτεχνικοί συντελεστές και θεατές, για να νιώσουμε ο ένας την ευαισθησία του άλλου μέσω αυτής της μορφής τέχνης· για να συγκινηθούμε και να συγκινήσουμε με τις αλήθειες, τα ανθρώπινα πάθη μας, τα προσωπικά αδιέξοδα, τις ηθικές αμφιβολίες και την ποθεινή λύτρωση στο τέλος όλων όσα διαδραματίζονται επί σκηνής. Κι όταν η αυλαία πέφτει, γεμάτοι μαγεία θεάματος και κατανόηση υπαρξιακών καταστά...
Λογοτεχνικό ημερολόγιο 2012
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Πατάκη (2011)
"Κάνουμε θέατρο για την ψυχή μας" μας εξομολογείται ο Κάρολος Κουν. Βλέπουμε θέατρο, συμμετέχοντας όλοι στη θεατρική διαδικασία, συγγραφείς, σκηνοθέτες, ηθοποιοί, σκηνογράφοι, λοιποί καλλιτεχνικοί συντελεστές και θεατές, για να νιώσουμε ο ένας την ευαισθησία του άλλου μέσω αυτής της μορφής τέχνης· για να συγκινηθούμε και να συγκινήσουμε με τις αλήθειες, τα ανθρώπινα πάθη μας, τα προσωπικά αδιέξοδα, τις ηθικές αμφιβολίες και την ποθεινή λύτρωση στο τέλος όλων όσα διαδραματίζονται επί σκηνής. Κι όταν η αυλαία πέφτει, γεμάτοι μαγεία θεάματος και κατανόηση υπαρξιακών καταστ...
Ιστορίες από το "Δεκαήμερον"
Boccaccio Giovanni
Γράμματα (2011)
Το "Δεκαήμερον" είναι το γνωστότερο και σπουδαιότερο έργο του μεγάλου ιταλού ποιητή Βοκάκιου. Ο Βοκάκιος έγραφε το "Δεκαήμερον" στα μέσα του 14ου αιώνα στη Φλωρεντία. Πρόκειται για 100 διηγήματα τα οποία δένονται αριστοτεχνικά με ένα ακόμη, το εκατοστό πρώτο. Ο κορμός του έργου είναι η περιγραφή δέκα ημερών μιας νεανικής συντροφιάς εφτά κοριτσιών και τριών αγοριών, που διηγούνται και ανταλλάσσουν εκατό ιστορίες. Σ αυτές τις ιστορίες παρουσιάζεται με κωμικό τρόπο η ζωή στην Ιταλία τον καιρό που γράφεται το Δεκαήμερον, και καυτηριάζονται οι πρακτικές των αριστοκρατών,...
Ο δρόμος με τις φάμπρικες
Steinbeck John 1902-1968
Γράμματα (2011)
"Ο Δρόμος με τις Φάμπρικες" στο Μόντρεϋ στην Καλιφόρνια είναι ένα ποίημα, μια βρομισιά, έχει ένα δικό του φως, ένα έντονο χρώμα, είναι κάτι πολύ συνηθισμένο μα κι ένα όνειρο μαζί, μια νοσταλγία. Κάτι το σκόρπιο και το συγκεντρωμένο, σίδερα, τενεκέδες, σκουριά και πελεκούδια, το στρώσιμο του δρόμου όλο γούβες, παντού κουλούρες τα σκοινιά, κόφες λαχανικά, φάμπρικες για σαρδέλες του κουτιού, καταγώγια, ταβέρνες και μπορντέλα μικρομάγαζα, εργαστήρια χημικά, παλιοξενοδοχεία. Κάποιος είπε πως στο δρόμο τούτο κατοικούνε "πόρνες, ρουφιάνοι, χαρτοπαίχτες, μπάσταρδοι" -εννοούσε, δηλα...
Διηγήσεις
Poe Edgar Allan 1809-1849
Γράμματα (2011)
Γέννημα του σκοτεινού ρομαντισμού, ο Πόε έγραψε τις πιο μακάβριες ιστορίες του για να ανταποκριθεί στα γούστα του αναγνωστικού κοινού της εποχής. Ο θάνατος, η νεκροφάνεια, η αγωνία της πρόωρης ταφής, το πένθος, αλλά και η επιστροφή των νεκρών, ήταν τα θέματα που προορίζονταν κάποτε για άμεση κατανάλωση, κι όμως του εξασφάλισαν παντοτινή φήμη. Εκτός από τις ιστορίες αυτές, είναι καιρός να ξαναθυμηθούμε και το χιούμορ του, όπως αποτυπώθηκε αριστοτεχνικά, με όπλα του τη λεπτή ειρωνεία και τις εξωφρενικές υπερβολές. (Το ενδιαφέρον είναι πως κάπως έτσι, σαρκάζοντας, ξεκίνησε να...
Το βαρέλι του Αμοντιλάδο
Poe Edgar Allan 1809-1849
Αιγόκερως (2010)
Περιλαμβάνονται τα διηγήματα: - "Ουίλιαμ Ουίλσον" - "Το ερωτικό ραντεβού" - "Το βαρέλι του Αμοντιλάδο" - "Σιωπή" - "Το σύστημα του δρος Πίσσα και του καθηγητού Φτερά"
Πορτρέτα γυναικών
Poe Edgar Allan 1809-1849
Αιγόκερως (2010)
Περιέχονται τα έργα: - Βερενίκη - Λιγεία - Ελεονόρα - Το πορτρέτο - Το χιλιοστό δεύτερο παραμύθι της Σεχεραζάντ.
Δεκαήμερο
Boccaccio Giovanni
Ελευθεροτυπία (2010)
"Ο Βοκάκιος έδωσε οριστική μορφή στην τοσκανική γλώσσα. Είναι ακόμα ο πρώτος υποδειγματικός συγγραφέας πρόζας, για την ακρίβεια και την καθαρότητα του ύφους του, καθώς και για τη φυσικότητα της αφήγησής του. Η ιταλική γλώσσα, τελειοποιημένη από τον Βοκάκιο και τον Πετράρχη, δε δέχτηκε άλλες μεταβολές, ενώ όλοι οι άλλοι λαοί της Ευρώπης, ακόμα και οι Έλληνες, άλλαξαν το γλωσσικό τους ιδίωμα". Βολταίρος "[...] Κι αυτός ο ίδιος, για να γίνει αρεστός στις κυρίες, έγραψε μυθιστορήματα, και ξαναφτιάχνοντας το μυθιστόρημα του Φλώρου και της Μπανκαφλώρας, αναζήτησε στα ηρωικά...
Δεκαήμερο
Boccaccio Giovanni
Ελευθεροτυπία (2010)
"Ο Βοκάκιος έδωσε οριστική μορφή στην τοσκανική γλώσσα. Είναι ακόμα ο πρώτος υποδειγματικός συγγραφέας πρόζας, για την ακρίβεια και την καθαρότητα του ύφους του, καθώς και για τη φυσικότητα της αφήγησής του. Η ιταλική γλώσσα, τελειοποιημένη από τον Βοκάκιο και τον Πετράρχη, δε δέχτηκε άλλες μεταβολές, ενώ όλοι οι άλλοι λαοί της Ευρώπης, ακόμα και οι Έλληνες, άλλαξαν το γλωσσικό τους ιδίωμα". Βολταίρος "[...] Κι αυτός ο ίδιος, για να γίνει αρεστός στις κυρίες, έγραψε μυθιστορήματα, και ξαναφτιάχνοντας το μυθιστόρημα του Φλώρου και της Μπανκαφλώρας, αναζήτησε στα ηρωικά...
Το στρίψιμο της βίδας
James Henry 1843-1916
Άγρα (2010)
"Το στρίψιμο της βίδας" του Χένρυ Τζέημς (1843-1916) είναι ένα από τα διασημότερα έργα του συγγραφέα και ταυτόχρονα ένα από τα θαυμαστότερα κείμενα της φανταστικής λογοτεχνίας. Πρωτοδημοσιεύτηκε το 1898. Σχολιάζει ο Julien Green: "Αριστούργημα της υπαινικτικότητας. Η δεξιοτεχνία είναι τόσο ευρηματική που παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο. Το μυστικό που συνδέει τον Κουίντ με τον Μάιλς ή τη Φλώρα με τη Μις Τζέσελ, γίνεται τρομακτικότερο με το να μην εκφράζεται ξεκάθαρα". Ο Αμερικανός συγγραφέας ζει στο Σάσσεξ της Αγγλίας όταν αποφασίζει να μετατρέψει σε εκτενή νουβέλα μια ιστορί...
Λεμονοδάσος
Πολίτης Κοσμάς 1888-1974
Ελληνικά Γράμματα (2010)
Το "Λεμονοδάσος" είναι το πρώτο μυθιστόρημα του Κοσμά Πολίτη που διαβάζεται και ξαναδιαβάζεται σαν μια γοητευτική ερωτική ιστορία, ανάμεσα στον Παύλο, ένα νεαρό Αθηναίο με επιτυχημένη σταδιοδρομία, και τη Βίργκω, ένα κορίτσι από τον Πόρο που ενσαρκώνει τον απόλυτο έρωτα. Δύο περήφανους νέους, που όσο αγαπούν με πάθος, τόσο παιδεύουν ο ένας τον άλλον. Η ιστορία διαδραματίζεται στη δεκαετία του 1920, με άρωμα εποχής, αλλά με προβληματισμούς ακόμα ή πάντα επίκαιρους. Το "Λεμονοδάσος" διαβάζεται και σαν μια απεικόνιση των δυσκολιών του σύγχρονου έρωτα, ταυτόχρονα όμως απλώνε...
Το ωραιότερο διήγημα του κόσμου και άλλες 5 εξωτικές ιστορίες
Kipling Rudyard - Joseph 1865-1936
Εφημερίδα "Ελεύθερος Τύπος" (2007)
Περιέχονται τα διηγήματα: "Το ωραιότερο διήγημα του κόσμου" (1893), "Στο τέλος του δρόμου", "Η πολιτεία της τρομαχτικής νύχτας", "Στο σπίτι του Σουντχού", "Χωρίς την ευλογία της εκκλησίας", "Ο γυρισμός του Ίμρεϋ", το αυτοβιογραφικό αφήγημα "Ένας νεαρούλης", καθώς και βιογραφικά σημειώματα του συγγραφέα και του μεταφραστή.
Τα σταφύλια της οργής
Steinbeck John 1902-1968
Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2007)
Τα "Σταφύλια της οργής", το αδιαμφισβήτητο αριστούργημα του Τζων Στάινμπεκ, είναι η ιστορία των ταπεινών και καταφρονεμένων της Αμερικής στα χρόνια της μεγάλης οικονομικής κρίσης, στις αρχές της δεκαετίας του 1930. Με τις σοδειές τους κατεστραμμένες από παρατεταμένη ξηρασία και από θυελλώδεις ανέμους που κουβαλούσαν πυκνά σύννεφα από χώμα, ξεριζωμένοι από τα χωράφια τους λόγω της εισβολής των νέων καλλιεργητικών μεθόδων, χιλιάδες εξαθλιωμένοι αγρότες του αμερικανικού Νότου εγκαταλείπουν τις εστίες τους κατευθυνόμενοι προς τη Γη της Επαγγελίας, την Καλιφόρνια. Με τα λιγοστά...