Jankélévitch Vladimir 1903-1985
Jankelevitch Vladimir
Ο Βλαντιμίρ Γιανκέλεβιτς γεννήθηκε το 1903 στην πόλη Μπουρζ της κεντρικής Γαλλίας από Ρωσοεβραίους γονείς. Σπούδασε στην Ecole Normale Superieure στο Παρίσι και το 1927 εγκαταστάθηκε στην Πράγα, όπου εργάστηκε ως καθηγητής στο Ινστιτούτο Γαλλικού Πολιτισμού. Στη συνέχεια εκπόνησε και εξέδωσε τη διατριβή του, με τίτλο Η Οδύσσεια της συνείδησης στην όψιμη φιλοσοφία του Σέλινγκ. Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Γιανκέλεβιτς ήταν αναγκασμένος να ζει στην παρανομία για να ξεφύγει από την καταδίωξη των ναζιστών. Πολλοί μελετητές του υποστηρίζουν ότι η εμπειρία του πολέμου επηρέασε βαθιά την εξέλιξη του στοχασμού του, ιδιαίτερα στα θέματα της ευθύνης και του θανάτου, καθώς και τις πολιτικές του επιλογές. Το 1951 έγινε καθηγητής στην έδρα της Ηθικής Φιλοσοφίας στη Σορβόνη, όπου και παρέμεινε μέχρι το 1977. Πέθανε στο Παρίσι το 1985. Μερικά από τα πιο σημαντικά έργα του είναι τα εξής: "Ανρί Μπερξόν", "Ο θάνατος", "Το παράδοξο της ηθικής", "Πρώτη φιλοσοφία: εισαγωγή σε μια φιλοσοφία του 'σχεδόν'" και "Η ειρωνεία", που έχει μεταφραστεί στα ελληνικά.
Ο ναζισμός και το είναι
Jankélévitch Vladimir 1903-1985
Ελευθεριακή Κουλτούρα (2013)
Παρουσιάζουμε εδώ δύο κείμενα από το 1943 και το 1947 του Βλαντιμίρ Γιανκέλεβιτς, στα οποία ο γαλλορώσος φιλόσοφος επιχειρεί μια ψυχανάλυση του ναζισμού, ενώ παράλληλα επικρίνει με δριμύτητα το επικίνδυνο μείγμα της μυθολογικής απατεωνιάς και της αιμοσταγούς θέλησης για δύναμη που ενυπάρχει στον ναζισμό. Επιπλέον, με τη μορφή επιμέτρου, δημοσιεύουμε κι ένα άρθρο του Ρομπέρτο Εσπόζιτο, στο οποίο ο ιταλός φιλόσοφος, σε αντίθεση με ότι διακηρύσσει η νεοφιλελεύθερη βουλγκάτα, υποστηρίζει ότι το πρόβλημα σήμερα δεν είναι η επιστροφή του κομμουνισμού αλλά η επανεμφάνιση του ν...
Συζητήσεις με φιλοσόφους
Συλλογικό έργο
Μελάνι (2008)
Από το 1979 η εφημερίδα "Le Monde" δημοσίευε κάθε εβδομάδα μια συζήτηση με προσωπικότητες από τον χώρο του πολιτισμού. Ο επιμελητής του παρόντος τόμου Christian Delacampagne, με σπουδές φιλοσοφίας και ο ίδιος, γνωστός συγγραφέας και αρθρογράφος της "Le Monde", συγκέντρωσε συνεντεύξεις γνωστών φιλοσόφων -πολλοί από τους οποίους δεν βρίσκονται πλέον εν ζωή- για να τους ρωτήσει για ζητήματα που παραμένουν επίκαιρα: για τη μελαγχολική αδυναμία μας να προσδώσουμε νόημα στον βίο μας, για τη βία ως συστατικό στοιχείο του ανθρώπινου πολιτισμού, για την πίστη, την αέναη διερώτηση...
Ηθική φιλοσοφία
Jankélévitch Vladimir 1903-1985
Ψυχογιός (2003)
Η ηθική φιλοσοφία του V. Jankelevitch αρνείται την ηθική της εξαγοράς και της μετάνοιας, μια κανονιστική δηλαδή ηθική, η οποία κατά βάση θέτει αξεπέραστους φραγμούς στην ελευθερία του ανθρώπινου όντος. Διότι το πρόβλημα του ηθικού όντος υπήρξε πάντα, και εξακολουθεί να είναι, η ελευθερία, η προϋπόθεση της οποίας είναι ο όρος εκ των ων ουκ άνευ της ηθικής. Και είναι ακριβώς γι' αυτόν το λόγο που το καλό και το κακό, οι δύο πόλοι της κανονιστικής ηθικής, ακυρώνονται μέσα στην ηθική της ελευθερίας, αφού, όπως γράφει ο συγγραφέας, "αν το κακό καταστρέφεται από μόνο του, είναι γ...
Η ειρωνεία
Jankélévitch Vladimir 1903-1985
Πλέθρον (1997)
Τι είναι η ειρωνεία; Ποιες είναι οι μορφές που παίρνει; Ποιες, επίσης, είναι οι παγίδες που στήνει αλλά και την απειλούν; Ερωτήσεις πολύ λεπτές, στις οποίες ο συγγραφέας απαντά, όχι χωρίς ειρωνεία, με τη βοήθεια πάμπολλων παραδειγμάτων που δείχνουν την απέραντη μουσική και φιλοσοφική του παιδεία. Συνοπτικά, τι είναι η ειρωνεία, αν όχι η συνείδηση αλλά συνείδηση ήσυχη και χαρούμενη, ευδιάκριτη από την υποκρισία; Δεν υπάρχει χιούμορ χωρίς αγάπη, ούτε ειρωνεία χωρίς ευθυμία. Η ειρωνεία, κοντολογίς, σώζει ό,τι γίνεται να σωθεί. Για τις ψευδαισθήσεις είναι θανατηφόρα· παντού στ...