O' Neill Eugene 1888-1953
O' Neill Eugene
Αμερικανός θεατρικός συγγραφέας, από τους πλέον σημαντικούς του εικοστού αιώνα, ο οποίος τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας (1936) και τέσσερις φορές με το βραβείο Πούλιτζερ για τα έργα: "Beyond the horizon" (1920), "Anna Christie" (1922), "Strange Interlude" (1928), "Long day's journey into night" (1957). Τρίτος γιος του Τζέιμς Ο' Νηλ, διάσημου ηθοποιού της εποχής, και της Έλλα Κουίνλαν, γεννήθηκε σε ξενοδοχείο του Μπροντγουέι και έζησε τραυματικά παιδικά χρόνια, γεγονός που επηρέασε τόσο την προσωπική του ζωή όσο και το έργο του. Εισήχθη στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον, αποβλήθηκε και δεν επέστρεψε ποτέ. Εργάστηκε ως κλητήρας στη Νέα Υόρκη, έφυγε ως χρυσοθήρας στην Ονδούρα και ταξίδεψε ως ναύτης με εμπορικά πλοία, αποκομίζοντας γνώσεις και παρατηρήσεις ιδιαίτερα χρήσιμες στη σκιαγράφηση των ηρώων του. Αποφασισμένος να αφοσιωθεί στη συγγραφή θεατρικών έργων, εγκατέλειψε την περιπλάνηση και παρακολούθησε τα σχετικά μαθήματα που πρόσφερε το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ. Το σύνολο του έργου του κατατάσσεται σε τρεις περιόδους: στην πρώιμη ρεαλιστική περίοδο, με διακριτές τις εμπειρίες από την προσωπική του περιπλάνηση· στην εξπρεσιονιστική, που αρχίζει το 1920, με διακριτές τις επιρροές του συγγραφέα από ιδέες φιλοσοφικές του Νίτσε, ψυχαναλυτικές του Φρόυντ και του Γιούγκ, και δραματουργικές του Στρίντμπεργκ· και, τέλος, στην ώριμη ρεαλιστική περίοδο, με βαθιές επιρροές από τους Έλληνες τραγικούς. Τα έργα της τελευταίας περιόδου, διαποτισμένα από την τραγική αίσθηση της ζωής και την τραγικότητα της ζωής του ίδιου του συγγραφέα, συνιστούν, σύμφωνα με τους κριτικούς, τα μεγάλα έργα του μεγαλύτερου Αμερικανού δραματουργού. Στο ελληνικό κοινό τα μεγάλα έργα του Ο' Νηλ έγιναν γνωστά, κυρίως, με την Κατίνα Παξινού και τον Αλέξη Μινωτή, όπως ακριβώς και το "Ταξίδι μιας μεγάλης μέρας μέσα στη νύχτα" ("Long day's journey into night").
Χρυσός
O' Neill Eugene 1888-1953
Δωδώνη (2020)
Η εμπειρία του Ο' Νηλ στα θαλασσινά ταξίδια επηρέασε το έργο του και τον ενέπνευσε να γράψει τον Χρυσό. Πρόκειται για μια ναυτική περιπέτεια· ναυαγοί σ' ένα νησί, ο καπετάνιος και το πλήρωμά του, βρίσκουν μια κασέλα με χρυσάφι, τη θάβουν για να ξανάρθουν κάποτε να την πάρουν. Το όνειρό τους να γίνουν πλούσιοι τους στοιχειώνει. Ο μάγειρας και ο μούτσος βλέπουν τη σκηνή. Επειδή δεν πιστεύουν ότι είναι χρυσάφι αλλά μπρούτζος, δολοφονούνται και ο καπετάνιος ζει με τις τύψεις αλλά και το όνειρο να γυρίσει κάποτε με μια καινούρια σκούνα να πάρει το χρυσάφι. Οι υπόλοιπες τρεις πρ...
Πόθοι κάτω απ' τις φτελιές
O' Neill Eugene 1888-1953
Δωδώνη (2020)
Το έργο διαδραματίζεται στον αμερικάνικο νότο το 1850, μέσα και έξω από την αγροικία του Εφραίμ Κάμποτ, ενός ηλικιωμένου, αυταρχικού άντρα, που ζει εκεί με τους τρεις γιους του. Ο Ήμπεν, ο νεαρότερος, διεκδικεί το μεγάλο κτήμα? θεωρεί ότι η γη και το σπίτι του πατέρα του τού ανήκει, καθώς η μητέρα του ήταν η πραγματική ιδιοκτήτρια της περιουσίας που κληρονόμησε ο Εφραίμ. Αφού εξαγοράζει τα δικαιώματα από τα δύο ετεροθαλή αδέρφια του, απομένει αυτός και ο πατέρας του, ο οποίος, μετά από ένα διάστημα απουσίας, επιστρέφει στο σπίτι παντρεμένος με τη νεαρή Άμπυ. Ήδη από την πρώ...
Πέρα απ' τον ορίζοντα
O' Neill Eugene 1888-1953
Ηριδανός (2019)
Το "Πέρα απ' τον ορίζοντα" είναι η πρώτη γηγενής αμερικανική τραγωδία, η οποία έγινε σήμα κατατεθέν πολλών δραμάτων του 20ού αιώνα στην Αμερική και σηματοδότησε μια σημαντική αλλαγή στο αμερικανικό δράμα. Αναφέρεται στην ιστορία δύο αδελφών, του Άντριου (ενός γεωργού) και του Ρόμπερτ (ενός ποιητή). Ενώ ο Άντριου προορίζεται να κληρονομήσει την οικογενειακή φάρμα και να μείνει στη στεριά, ο Ρόμπερτ σκοπεύει να σαλπάρει στη θάλασσα, για να γνωρίσει τα "θαύματα" του κόσμου. Προτού φύγει ο Ρόμπερτ ανακαλύπτει πως είναι ερωτευμένη μαζί του η Ρουθ Άτκινς, η γυναίκα που οι οικογέ...
Πόθοι κάτω από τις λεύκες
O' Neill Eugene 1888-1953
Σοκόλη (2017)
Ο ηλικιωμένος Εφραίμ Κάμποτ ζει με τους τρεις γιους του σε ένα αγρόκτημα του αμερικανικού νότου. Οι δύο μεγαλύτεροι γιοι, που για χρόνια δούλευαν σαν σκλάβοι τη γη του πατέρα τους, αποφασίζουν να ζητήσουν μια καλύτερη τύχη στην Καλιφόρνια. Ο Ήμπεν, ο τρίτος γιος, απεχθάνεται κι αυτός τον αυταρχικό πατέρα τους και θεωρεί ότι τόσο το σπίτι όσο και η γη του πατέρα τους του ανήκουν. Ο Εφραίμ, που είχε λείψει για ένα μικρό διάστημα, επιστρέφει στο σπίτι με τη νεαρή όμορφη γυναίκα του, την 35χρονη Άμπι. Από την πρώτη συνάντησή της με τον Ήμπεν, είναι φανερή η αμοιβαία έλξη ανάμεσ...
Θεατρικοί διάλογοι
Συλλογικό έργο
Ηριδανός (2010)
Ο παρών τόμος δεν απευθύνεται στο ευρύτερο αναγνωστικό κοινό, που επιλέγει ένα βιβλίο για να το απολαύσει στις ώρες της ραστώνης του. Είναι ένα πρακτικό βοήθημα για σπουδαστές και δασκάλους που ασχολούνται με τη σπουδή της υποκριτικής τέχνης, στο οποίο εντοπίζονται οι κορυφώσεις των ρόλων/χαρακτήρων σε κάθε θεατρικό έργο. Τα κείμενα είναι αποτμήσεις από το σύνολο στο οποίο ανήκουν και αποτελούν το έναυσμα για τη μελέτη του κάθε ρόλου. Και, αφού τα περισσότερα κείμενα είναι τυπωμένα σε βιβλία, το επόμενο βήμα κάθε ενδιαφερόμενου πρέπει να είναι η προσεκτική ανάγνωση όλου...
Ταξίδι μιας μεγάλης μέρας μέσα στη νύχτα
O' Neill Eugene 1888-1953
Εκδόσεις Πατάκη (2004)
Για το έργο αυτό, στο βιβλίο του "Εμπειρική θεατρική παιδεία" (Οι Εκδόσεις των Φίλων, Αθήνα 1972) ο Αλέξης Μινωτής γράφει: "Είναι ένα δραματικό κορύφωμα επικής λογοτεχνίας, μία Saga στη δίνη μιας ακαριαίας πτώσης. Οι χαρακτήρες του είναι απογυμνωμένοι με ανοικτίρμονα ευθύτητα από κάθε είδους συμβατική αισθηματολογία. Οι σκηνές είναι στυγνές και δυνατές - ο χρόνος ενιαίος, ο τόπος το ίδιο. Οι διάλογοι αψείς, σχεδόν σκαιοί, καταλυτικοί. Το δράμα προχωρεί από σκηνή σε σκηνή με ανηλεή ρυθμό που φτάνει προς το τέλος σε μια υπνωτισμένη φρενίτιδα, σάμπως η εφιαλτική περιπέτεια να...
Ο γυρισμός
O' Neill Eugene 1888-1953
Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (1974)
"Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα" πρωτανεβάστηκε στη Νέα Υόρκη τον Οκτώβριο του 1931. Στο "Ημερολόγιο εργασίας" του έργου, ο συγγραφέας παρατηρεί: "Μοντέρνο ψυχολογικό δράμα με βασικό θέμα του μια απ' τις ιστορίες της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας... Είναι πραγματοποιήσιμη σ' ένα τέτοιο έργο η προσέγγιση, απ' τη σύγχρονη ψυχολογική σκοπιά, της ελληνικής έννοιας του μοιραίου έτσι που να μπορέσει το σημερινό θεατρικό κοινό, που δεν πιστεύει σε θεούς ή υπερφυσικές τιμωρίες, να την παραδεχτεί και να συγκινηθεί;... Το τοπικό χρώμα της Νέας Αγγλίας είναι το καλύτερο από δραματική...