Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η έκδοση περιλαμβάνει κείμενα των ομιλιών που εκφωνήθηκαν κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου "Τέχνη και Δημοκρατία", το οποίο διοργανώθηκε από το Ίδρυμα της Βουλής στις 7-9 Δεκεμβρίου 2017.

Με το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η Αυστρία και η Γερμανία αποφασίζουν να πειραματιστούν με τη δημοκρατία, η οποία οικοδομείται βιαστικά πάνω στα ερείπια της Αυτοκρατορίας. Οι νεωτερισμοί που εισάγει η δημοκρατία και οι φόβοι που εγείρει δίνουν λαβή, κατά τη δεκαετία του 1920, για παθιασμένες αντιπαραθέσεις, στις οποίες η συμβολή του Χανς Κέλσεν (1881-1973) ήταν μεγάλη. Απαντώντας στις επικρίσεις που δέχεται το Κοινοβούλιο και σε μια ορισμένη απογοήτευση από τους θεσμούς, ο Βιεννέζος νομικός προτείνει έναν ορισμό της δημοκρατίας που έρχεται αντιμέτωπος με τις παραδοσια...

Η ισότητα των ευκαιριών θεωρείται από πολλούς ως ο ανυπέρβλητος ορίζοντας της κοινωνικής δικαιοσύνης. Κι όμως... Αν νοηθεί σε μια ριζικά ατομιστική οπτική, επιτρέπει επίσης και καθιστά αδιόρατες τις βαθύτερες και ανθεκτικότερες κοινωνικές ανισότητες. Κάτω από το λάβαρό της ανασυγκροτούνται κάστες, επαναπροσδιορίζονται προνόμια, δημιουργούνται ξανά κώδικες στιγματισμού που προορίζονται να χαρακτηρίσουν την κατάσταση όσων δεν μπόρεσαν ν' αδράξουν τις "ευκαιρίες" τους. Αν περιορισθεί στα αξιώματα μιας "αξιοκρατικής" κοινωνικής δικαιοσύνης, η ισότητα των ευκαιριών συμβάλλει περ...

O Αλαίν Ρενώ ξεκινά από τη διαπίστωση ότι στη σύγχρονη πολιτική συζήτηση είναι πολύ δύσκολο να διακρίνουμε την Αριστερά από τη Δεξιά. Όλοι πλέον, ή, τουλάχιστον, οι περισσότεροι, πιστεύουν στη Δημοκρατία, στις αρχές της ελευθερίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Όμως, παρατηρεί ο Ρενώ, η πολιτική ζωή απαιτεί επιλογές. Γι' αυτό χρειάζεται να αρχίσει ξανά η πολιτική συζήτηση, όχι όμως πάνω σε αφηρημένες αρχές, με τις οποίες τελικά, λίγο πολύ, όλοι θα συμφωνήσουμε, αλλά πάνω σε πρακτικά ζητήματα, στο πεδίο της συγκεκριμένης εφαρμογής των αξιών. Μόνο τότε η πολιτική συζήτηση...

Από τη Βόννη στο Βερολίνο, από την Κοινή Αγορά στην πολιτικά συντεταγμένη Ευρώπη, από την πολιτική της ισχύος στην οικουμενική κοινωνία των πολιτών -αυτές είναι με συνθηματικά λόγια οι "μεταβάσεις" που προκάλεσαν τον Γιούργκεν Χάπερμας να πάρει πολιτική θέση. Ο παρόν τόμος περιέχει ομιλίες, παρεμβάσεις, διαλέξεις και βιβλιοκριτικές που προέρχονται από την τελευταία τριετία. Ο συγγραφέας επιθυμεί να μοιραστεί μαζί μας τις ανησυχίες του για τους κινδύνους "που εγκυμονεί η μετάβαση από το κλασικό δημόσιο διεθνές δίκαιο προς την οικουμενική κοινωνία πολιτών· γιατί απέχουμε πο...

Στην κοινωνία στην οποία ζούμε προσπαθούμε να εκφράσουμε την ατομικότητά μας που μάς διακρίνει από τους άλλους. Παράλληλα, όμως, συνδεόμαστε με τους άλλους με δεσμούς αλληλεγγύης. Η ταυτότητά μας προβάλλει ως το αινιγματικό προϊόν δύο αντίρροπων δυνάμεων που μας κάνουν να μην μπορούμε να πούμε "εγώ" παρά μόνο λέγοντας "εμείς". O άλλος είναι το alter ego μας. Oι συγγραφείς, συζητώντας με το έργο των Τοκβίλ, Ρωλς, Ταίηλορ και Κίμλικα, υποστηρίζουν ότι η κοινωνία μας θέτει ως αίτημα την επιδίωξη της ισότητας. Ταυτοχρόνως, όμως, τίθεται το ζήτημα της πολιτισμικής διαφοράς, τη...

Η ανάπτυξη της σύγχρονης τεχνολογίας φέρνει στο προσκήνιο διαρκώς νέα προβλήματα, που μας αναγκάζουν να ξανασκεφθούμε τις αντιλήψεις με τις οποίες προσεγγίζαμε τα ανθρώπινα δικαιώματα. Οι εφαρμογές της βιοτεχνολογίας προσδίδουν νέο περιεχόμενο στη βιοηθική, ενώ η προστασία των προσωπικών δεδομένων προσδιορίζει τους όρους, με τους οποίους κάθε σύγχρονος άνθρωπος απολαμβάνει την ιδιωτικότητα και την ελευθερία του. Οι θεματικές αυτές συζητήθηκαν στην Α΄ Επιστημονική Συνάντηση του "Ομίλου Αριστόβουλος Μάνεσης" που έγινε τον Ιανουάριο του 2002 στη Θήβα. Στον τόμο περιλαμβάνοντ...

Είναι διάχυτη η εντύπωση ότι, ενώ κατά την περίοδο της μεταπολίτευσης, η ελληνική κοινωνία ήταν "κομματοκρατούμενη" και πολιτικά φορτισμένη, σήμερα είναι πολιτικά απαθής. Διαχρονικά και συγκριτικά με τις περιπτώσεις άλλων κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η ελληνική κοινωνία πολιτών, αποτελούμενη από ομάδες συμφερόντων, μη κυβερνητικές οργανώσεις και σωματεία κάθε είδους, θεωρείται ότι είναι ισχνή και ότι έχει συνθλιβεί ανάμεσα στον λεγόμενο ατομικισμό του Έλληνα και τη μεταπολιτευτική "κομματοκρατία". Είναι κυρίαρχη η άποψη ότι οι Έλληνες δεν κινητοποιούνται πλέον από τα...

Σύμφωνα με τον Μάικλ Γουόλτσερ, ο νέος πολιτικός κόσμος, που αναδύθηκε τα τελευταία χρόνια, χαρακτηρίζεται αφ' ενός από την κατάρρευση του προγράμματος του ολοκληρωτισμού, αφ' ετέρου από την επικράτηση των αξιών της δημοκρατίας, αλλά και της πολιτισμικής αυτονομίας και της εθνικής ανεξαρτησίας. Τι σημαίνει λοιπόν, διερωτάται ο Αμερικανός φιλόσοφος, η αποδοχή μιας οικουμενικής ή οιονεί οικουμενικής ιδεολογίας και, ταυτόχρονα, η ενθουσιώδης στράτευση υπέρ της πολιτικής της διαφοράς; Η απάντησή του είναι σύνθετη αλλά, τελικά, αισιόδοξη. Υποστηρίζει ότι οι δύο αυτοί προσανατολι...

Με τη "Θεωρία της δικαιοσύνης" ο Ρωλς προσπάθησε να δείξει ότι είναι μέχρι σ' έναν βαθμό στο χέρι μας να υπερβούμε έλλογα τους φυσικούς και κοινωνικούς προκαθορισμούς. Ότι μπορούμε εύλογα να το προσδοκούμε, ότι είναι εφικτό και ότι έχουμε κάθε δικαίωμα να το προσδοκούμε, εφόσον το επιθυμούμε.