Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Πώς συνδέεται η αρνητική ουτοπία του Όργουελ με τον μονοδιάστατο άνθρωπο της κριτικής θεωρίας του Μαρκούζε; Ο Όργουελ έγραψε το 1984 έχοντας μπροστά του μια συγκεκριμένη παραμορφωτική κομμουνιστική οργάνωση του κράτους, όπως αυτή εκφράσθηκε μέσα από τις "ενοράσεις" της σταλινικής τρομοκρατίας, και επιπλέον αντιμετωπίζοντας τον μέγιστο φόβο της ενδεχόμενης εξάπλωσής της στον Δυτικό κόσμο. Ο Αμερικανός φιλόσοφος Douglas Kellner φαίνεται να πιστεύει ότι μια διαφορετική και εκ του σύνεγγυς ανάγνωση του "1984" μπορεί να αποκαλύψει χαρακτηριστικά που αφορούν μια ευρύτατη περιοχή...

Συγκεντρωτική έκδοση των ποιημάτων του Γεράσιμου Λυκιαρδόπουλου που περιλαμβάνει όλες οι προηγούμενες συλλογές και αδημοσίευτο υλικό.

Εάν επρόκειτο να αναζητήσουμε έναν γενικό χαρακτηρισμό της περιόδου του Διαφωτισμού, η καθιερωμένη απάντηση θα ήταν ότι θεμελιώδες γνώρισμά της είναι προφανώς η κριτική και σκεπτικιστική στάση απέναντι στη θρησκεία. Αν προσπαθήσουμε να ελέγξουμε αυτή την εδραιωμένη αντίληψη με την συνδρομή συγκεκριμένων ιστορικών γεγονότων, καταλήγουμε σύντομα να έχουμε τις σοβαρότερες αμφιβολίες και επιφυλάξεις όσον αφορά τη σκέψη του γερμανικού και του αγγλικού Διαφωτισμού. Ωστόσο η γαλλική φιλοσοφία του 18ου αιώνα φαίνεται να επιβεβαιώνει όλο και πιο πεισματικά την πατροπαράδοτη αντίληψη...

Τα κείμενα που παρουσιάζονται στην παρούσα έκδοση προέρχονται από τον 5ο τόμο του "Theory Culture & Society", που είναι αφιερωμένος στον μεταμοντερνισμό. Το κείμενο του Ντάγκλας Κέλλνερ ("Ο μεταμοντερνισμός ως κοινωνική θεωρία"), γραμμένο στον απόηχο της μεγάλης διαμάχης για τον μεταμοντερνισμό, αποτελεί μια χρήσιμη εισαγωγή στο θέμα. Ο συγγραφέας προχωρεί σε μια μακρά επισκόπηση τον φαινομένου ξεκινώντας από τις γαλλικές εκφάνσεις του (Μπωντριγιάρ, Λυοτάρ) και καταλήγοντας, αφενός, σε μια κριτική της κριτικής που ασκεί ο Χάμπερμας στον μεταμοντερνισμό από τη σκοπιά της...

"Ας εντυπωθεί επίσης στο νου του αναγνώστη το σημαντικότερο: πως αυτά τα κείμενα είναι όλα γραμμένα από ανθρώπους, οι οποίοι πίστευαν στην κατάργηση όλων των διαχωρισμών και που για πρώτη φορά πιάνουν την πένα, για να κάνουν πράξη ακριβώς αυτό, να καταργήσουν το διαχωρισμό ανάμεσα σ αυτούς που γράφουν και σ εκείνους που δεν γράφουν και κατ επέκταση το διαχωρισμό ανάμεσα σε καθοδηγητές και καθοδηγούμενους". "Δεν παραθέτω κείμενα ανούσια, ξύλινα, κοινότοπα, κείμενα της μιας και μόνο χρήσης, κείμενα που επαναλαμβάνουν βασικές αρχές, αλήθειες έστω, ή εκφράζουν οργή και αγανά...

Το κείμενο του David Goddard που παρουσιάζεται εδώ προέρχεται από έναν συλλογικό τόμο που κυκλοφόρησε στις αρχές της δεκαετίας του '70, υπό την επιμέλεια του βρετανού ιστορικού Robin Blackburn (γεν. 1940), με τίτλο "Ideology in Social Science: Reading in Critical Social Theory" (Fontana, 1972). Συμμετέχουν μεγάλα θεωρητικά ονόματα, συνδεδεμένα περισσότερο ή λιγότερο με τη ριζοσπαστική πολιτική της εποχής: Ralph Miliband, Martin Shaw, E.J. Hobsbawm, Maurice Godelier, Gareth S. Jones, Martin Nicolaus, C.B. Macpherson, J.H. Westergaard, Lucio Coletti, Νίκος Πουλαντζάς, κ.ά. Στ...

Στο ανά χείρας κείμενό του για την μοντέρνα τέχνη και τη φιλοσοφία της, ο Hulme ρητά ομολογεί ότι ακολουθεί τις αρχές του Wilhelm Worringer σχετικά με την αναπαράσταση στις αρχαιοελληνικές, αναγεννησιακές και αρχαϊκές μορφές τέχνης, ενώ η Μπερξονική του προοπτική φαίνεται καθαρά στον χαρακτηρισμό των δύο πρώτων μορφών τέχνης ως ζωικών, χρησιμοποιώντας εμφανώς την αντίστοιχη Μπερξονική ορολογία ζωική ορμή (elan vital), πανζωικότητα (panvitalismus) κ.λπ. Ως προς την αδιάσπαστη ενότητα της τέχνης και της φιλοσοφικής κοσμοθεώρησης κάθε εποχής, ο Hulme είναι κατηγορηματικός. Η τ...

Η Χάνα Άρεντ έγραφε στον πρόλογο της έκδοσης κάποιων κειμένων του Βάλτερ Μπένγιαμιν στα αγγλικά το 1969: "Είναι αδιαμφισβήτητο πως η φιλία του Βάλτερ Μπένγιαμιν με τον Μπρεχτ -μοναδική επειδή εδώ ο μεγαλύτερος εν ζωή Γερμανός ποιητής συνάντησε τον πιο σημαντικό κριτικό της εποχής του, πράγμα για το οποίο είχαν πλήρη συνείδηση και οι δύο- υπήρξε το [...] πιο σημαντικό άγγιγμα της καλής τύχης στη ζωή του Μπένγιαμιν". Πολύ πιο σημαντικό, βέβαια, είναι ότι εβδομήντα οκτώ χρόνια από τη "φυγή" του πρώτου (κυνηγημένου σαν αγρίμι και δολοφονημένου, στην πραγματικότητα, από τον φασι...

Στο βιβλίο αυτό παρουσιάζεται ένας διάλογος ανάμεσα στον Carlo Bordoni και τον Zygmunt Bauman με κεντρικό προβληματισμό την κρίση της νεωτερικότητας. Μελετάται και αναλύεται η κρίση των αξιών και των βεβαιοτήτων, η οποία αποτελεί επιτομή των υπόλοιπων παραμέτρων (οικονομικής, πολιτικής, ηθικής, πνευματικής) της τρέχουσας πραγματικότητας που βιώνουμε ως "μετανεωτερικότητα". Κοινή τους διαπίστωση είναι πως ο μύθος της προόδου έχει από καιρό μεταλλαχθεί στο ψυχρό μεταμοντέρνο ιδεολόγημα ενός συστήματος που δεν μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει παρά μόνο διαστρέφοντας τη δημιουργί...

Το δοκίμιο αυτό είναι μέρος της "Πολιτικής του χρόνου", ενός πολυσχιδούς φιλοσοφικού, κοινωνιολογικού αλλά και φιλολογικού έργου του Peter Osborne, σχετικά με τον μοντερνισμό και τα κινήματα της Avant-Garde. Ο συγγραφέας επιχειρεί να ερμηνεύσει την αντοχή και τη διάρκεια του όρου "μεταμοντέρνο" στη σύγχρονη θεωρία, και υποστηρίζει πως πρέπει να αναζητούμε μια φιλοσοφική ερμηνεία, η οποία θα μας δώσει απαντήσεις στην παραδοξότητα της διερώτησης για ποιο λόγο τόσο διαφορετικοί στοχαστές, όπως ο Μπένγιαμιν, ο Χάιντεγγερ, ο Φουκώ, ο Χάμπερμας κ.ά. τίθενται κάτω από την ομπρέλα...

Ο οίκτος είναι ένα προβληματικό ζήτημα. Το συναίσθημα που βρίσκεται στην καρδιά της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας έχει προκαλέσει έντονη διαμάχη τόσο στην ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα όσο και στη νεώτερη Ευρώπη. Ορισμένοι νεώτεροι φιλόσοφοι, ασπαζόμενοι το γενικό ήθος των Ελλήνων τραγικών ποιητών, υποστηρίζουν ότι ο οίκτος είναι ένα πολύτιμο κοινωνικό συναίσθημα χωρίς το οποίο θα ήταν δύσκολο να ιδρυθούν σωστές πολιτικές κοινότητες. Ο Ζαν-Ζακ Ρουσσώ, αφιερώνοντας ένα ολόκληρο βιβλίο, τον Αιμίλιο, στον οίκτο και στον κοινωνικό του ρόλο, συνδέει στενά αυτό το συναίσθημα με την ίδια...

Ο Isaiah Berlin, ένας από τους κορυφαίους εκπροσώπους της παράδοσης του φιλελεύθερου ουμανισμού, υποστηρίζει εδώ με πάθος, οξυδέρκεια και σαφήνεια ότι τα «μεγάλα αγαθά» της ανθρωπότητας -ελευθερία, δικαιοσύνη, ισότητα- δεν είναι αυτονόητα. Σε μια εποχή αυξημένου ιδεολογικού φονταμενταλισμού, η φωνή του Berlin θα πρέπει να ακουστεί με προσοχή. Η απολαυστική γραφή και το ιδιαίτερο ύφος κάνουν το βιβλίο ένα έξοχο ανάγνωσμα.

Τα τέσσερα δοκίμια του Χορκχάιμερ που περιλαμβάνονται στο βιβλίο αυτό, -Ο Σοπενχάουερ σήμερα, Θεϊσμός και αθεϊσμός, Οι Γερμανοεβραίοι, Η σύλληψη του Άιχμαν-ανήκουν στην όψιμη, "θεολογίζουσα" παραγωγή του. Η επιφυλακτικότητα και ο σκεπτικισμός που προβάλουν μέσα από αυτά για κάποιες κατακτήσεις της προόδου, διατηρούν την προγνωστική τους αξία ως προς το μέγεθος και το βάθος της εργαλειοποίησης όχι απλώς του Λόγου αλλά των πάντων.

Ο Isaiah Berlin, ένας από τους κορυφαίους εκπροσώπους της παράδοσης του φιλελεύθερου ουμανισμού, υποστηρίζει εδώ με πάθος, οξυδέρκεια και σαφήνεια ότι τα "μεγάλα αγαθά" της ανθρωπότητας -ελευθερία, δικαιοσύνη, ισότητα- δεν είναι αυτονόητα. Σε μια εποχή αυξημένου ιδεολογικού φονταμενταλισμού, η φωνή του Berlin θα πρέπει να ακουστεί με προσοχή. Η απολαυστική γραφή και το ιδιαίτερο ύφος κάνουν το βιβλίο ένα έξοχο ανάγνωσμα.

Μια συλλογή οχτώ κειμένων του ποιητή και δοκιμιογράφου Γεράσιμου Λυκιαρδόπουλου σχετικά με την ποίηση και τη θεωρία της.

Στα δοκίμια αυτού του βιβλίου εξετάζεται η σύγκρουση του πολιτικού και της κουλτούρας, ένα ζήτημα που δεσπόζει στις σύγχρονες διαμάχες γύρω από το φιλελευθερισμό. Ο Leo Strauss στο κείμενό του εξετάζει την έννοια του πολιτικού στον Καρλ Σμιτ, ο Benjamin Arditi ερευνά επίσης διεξοδικά αυτό το θέμα όπως αναπτύσσεται τόσο από τον Σμιτ όσο και από νεότερους στοχαστές. Ο Christian Emden εντοπίζει τους κοινούς τόπους του Σμιτ και της Χάννα Άρεντ κυρίως γύρω από το ζήτημα της κρίσιμης κατάστασης, ή κατάστασης έκτακτης ανάγκης. Το βιβλίο κλείνει με τη γνωστή κριτική του L. Strauss...