Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

"Η μελέτη για τα τρία είδη της νομικής σκέψης αποτελεί στην σμιτιανή εργογραφία πράγματι την ισχυρότερη ένδειξη όχι μιας καμπής, αλλά ενός διλήμματος και ενός αδιεξόδου για τον συγγραφέα της. Ο Schmitt αναζητά στη σκέψη της συγκεκριμένης τάξης, που πρωτοκαθιερώνει εδώ, μια σύνθεση εγελειανού τύπου, που υπερβαίνει τον θετικισμό ως άθροισμα των αρνητικών στοιχείων της δεοντοκρατίας και της αποφασιοκρατίας, αναζητά δηλαδή μια θετικότητα με νομικοπολιτική ισχύ χωρίς τυχαίες ανάλογα με τη στιγμή αποφάσεις." (από την Εισαγωγή του Χ. Παπαχαραλάμπους)

Ο συγγραφέας, αναζητώντας το ιστορικό και το σύγχρονο νόημα των θεμελιωδών δικαιωμάτων, παρακολουθεί τη διαχρονική εξέλιξη τους μέσα από τις ιστορικές, πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες ανάδυσης και ανάπτυξης του συνταγματισμού, χωρίς όμως να παραβλέπει και την "προϊστορία" τους, την οποία εντοπίζει στην ελληνορωμαϊκή παράδοση, στη χριστιανική αντίληψη και στις μεσαιωνικές χάρτες. Κατά τον συγγραφέα, το πραγματικό σημείο τομής στην ιστορία των θεμελιωδών δικαιωμάτων είναι η θετικοποίησή τους στα συνταγματικά κείμενα της αμερικανικής και της γαλλικής επανάστασης. Ωστόσο, κατ...

Στον τιμητικό αυτόν τόμο για τον Κωνσταντίνο Τσουκαλά περιλαμβάνονται τριάντα τέσσερα κείμενα-δωρήματα πνεύματος και καρδιάς επιφανών συναδέλφων, φίλων αλλά και μαθητών του, για να τιμηθεί ο κοινωνικός επιστήμονας, ο διανοούμενος, ο καθηγητής, ο άνθρωπος Κωνσταντίνος Τσουκαλάς. Τα κείμενα αντανακλούν την ποικιλία, σπουδαιότητα και απήχηση του έργου του στην Ελλάδα. Εντάσσονται σε θεματικές ενότητες οι οποίες απορρέουν από το πολυετές έργο του και αφορούν ζητήματα που σχετίζονται με τη δημοκρατία, την παγκοσμιοποίηση, τον πόλεμο και την ειρήνη, τα είδωλα πολιτισμού, το λόγο,...

Στο ανά χείρας έργο έχουν επιλεγεί γνωμοδοτήσεις του συγγραφέα που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για τη νομική θεωρία και πράξη. Τη μεγαλύτερη πρόκληση για το νομικό συνιστά η δοκιμασία της θεωρίας στην πράξη σε επιστημονικά ζητήματα δυσεπίλυτα. Ο επιστημονικός νομικός λόγος προάγεται από το γνωμοδοτικό έργο. Ο καλούμενος να γνωμοδοτήσει δεν αποκλείεται να αρνηθεί να υποστηρίξει νομικές κατασκευές που δεν θεωρεί βάσιμες, επιδεικνύοντας στις περιπτώσεις αυτές ακαδημαϊκό ήθος και επιστημονική συνέπεια. Οι γνωμοδοτήσεις, απαντώντας σε συγκεκριμένα ερωτήματα βάσει μιας δικαστικής δια...

Οι δικαστές πρέπει να ακολουθούν τις γενικές, παγιωμένες αντιλήψεις σχετικά με το χαρακτήρα της εξουσίας που τους έχει αναθέσει το Σύνταγμα. Η ηθική ανάγνωση τους ξητά να βρουν την καλύτερη εννοιολογική σημασία των συνταγματικών ηθικών αρχών -την καλύτερη κατανόηση του τι πραγματικά απαιτεί το ίσο ηθικό status ανδρών και γυναικών, για παράδειγμα-, που να συμφωνεί σε αδρές γραμμές με την αμερικανική ιστορική εμπειρία. Δεν τους ζητά ν' ακολουθήσουν τα κελεύσματα των συνειδήσεών τους ή τις παραδόσεις της κοινωνικής τους τάξης ή ομάδας, αν αυτές δεν μπορούν να θεωρηθούν εμπεδωμ...

Ο τομέας της υγείας έχει προκαλέσει τα τελευταία χρόνια διεθνώς το ενδιαφέρον τόσο της πολιτικής όσο και της κοινοτικής και επιστημονικής συζήτησης. Η τάση αυτή είναι εν πολλοίς αναμενόμενη, καθώς πρόκειται για έναν κλάδο ο οποίος απορροφά το 10% περίπου του ΑΕΠ ατις περισσότερες χώρες, απασχολεί σημαντικό μέρος του ενεργού ανθρώπινου δυναμικού σε διαφορετικές ειδικότητες και διαθέτει αξιοσημείωτο μερίδιο του κύκλου εργασιών του στην έρευνα και ανάπτυξη νέων διαγνωστικών και θεραπευτικών μεθόδων. Ωστόσο, η σύνδεση του τομέα της υγείας με την έρευνα δεν περιορίζεται μόνο...

Ο τομέας της υγείας έχει προκαλέσει τα τελευταία χρόνια διεθνώς το ενδιαφέρον τόσο της πολιτικής όσο και της κοινοτικής και επιστημονικής συζήτησης. Η τάση αυτή είναι εν πολλοίς αναμενόμενη, καθώς πρόκειται για έναν κλάδο ο οποίος απορροφά το 10% περίπου του ΑΕΠ ατις περισσότερες χώρες, απασχολεί σημαντικό μέρος του ενεργού ανθρώπινου δυναμικού σε διαφορετικές ειδικότητες και διαθέτει αξιοσημείωτο μερίδιο του κύκλου εργασιών του στην έρευνα και ανάπτυξη νέων διαγνωστικών και θεραπευτικών μεθόδων. Ωστόσο, η σύνδεση του τομέα της υγείας με την έρευνα δεν περιορίζεται μόνο...

Η δημοκρατία και το κρατικό φαινόμενο αποτελούν εκδήλωση της αυτονομίας μιας πολιτικής κοινότητας. Αν δώσει κάποιος βάση σε μια διαδεδομένη τα τελευταία χρόνια εντύπωση, η δημοκρατία και το κρατικό φαινόμενο είναι -ανεξάρτητα από πάγιες, αλλά επιφανειακές παρατηρήσεις- εκτεθειμένα σε έναν άνεμο που πνέει εναντίον τους. Αυτός ο αντίθετος άνεμος δεν έρχεται ως μια θύελλα, παρά μάλλον σιγά σιγά, αθόρυβα και σταθερά, και απειλεί να καταστήσει πορώδη και βήμα βήμα να κουφώσει το θεμέλιο, τις ρίζες της δημοκρατίας και του κράτους. Αυτός ο αντίθετος άνεμος δεν μπορεί να πάρει ένα...

Το ιδεώδες της δημοκρατίας αποτελεί αντικείμενο θεωρητικής και πολιτικής αντιπαράθεσης. Το περιεχόμενο, οι προϋποθέσεις και οι πρακτικές του συνεπαγωγές δεν θα πάψουν να μας απασχολούν. Σε κάθε βήμα του ο πολίτης βιώνει τη σύγκρουση ανάμεσα στην ουτοπία της δημοκρατικής ιδέας και στην πραγματικότητα της διαχείρισής της. Η προβληματική που έχει αναπτυχθεί γύρω από το σχετικό δίλημμα είναι ιδιαίτερα πλούσια και μάλιστα αγκαλιάζει το σύνολο των κοινωνικών επιστημών. Μέρος αυτής της προβληματικής δημοσιεύεται στον παρόντα τόμο που αποτελείται από δωρήματα προς τιμήν του κ...

Το αίτημα για αναβάθμιση του ρόλου του Κοινοβουλίου επανέρχεται σταθερά στον δημόσιο διάλογο τα τελευταία είκοσι χρόνια. Θα μπορούσε όμως, άραγε, να αντιμετωπισθεί ουσιωδώς το ευρύτερο φαινόμενο της υποβάθμισης του Κοινοβουλίου και των μεταλλαγών του κοινοβουλευτισμού με θεσμικές μόνο παρεμβάσεις, δηλαδή με τροποποίηση των διατάξεων που διέπουν την οργάνωση και λειτουργία της Βουλής; Θα μπορούσε δηλαδή να ανατραπεί, με οποιεσδήποτε θεσμικές παρεμβάσεις, η δευτερεύουσα συμμετοχή της Βουλής στη λήψη των κρίσιμων πολιτικών αποφάσεων, ενόψει μάλιστα του ότι το πολιτικό σύστημα...

Το αίτημα για αναβάθμιση του ρόλου του Κοινοβουλίου επανέρχεται σταθερά στον δημόσιο διάλογο τα τελευταία είκοσι χρόνια. Θα μπορούσε όμως, άραγε, να αντιμετωπισθεί ουσιωδώς το ευρύτερο φαινόμενο της υποβάθμισης του Κοινοβουλίου και των μεταλλαγών του κοινοβουλευτισμού με θεσμικές μόνο παρεμβάσεις, δηλαδή με τροποποίηση των διατάξεων που διέπουν την οργάνωση και λειτουργία της Βουλής; Θα μπορούσε δηλαδή να ανατραπεί, με οποιεσδήποτε θεσμικές παρεμβάσεις, η δευτερεύουσα συμμετοχή της Βουλής στη λήψη των κρίσιμων πολιτικών αποφάσεων, ενόψει μάλιστα του ότι το πολιτικό σύστημα...

"Συνταγματικός πατριωτισμός": Η έκφραση ηχεί ως οξύμωρο σχήμα. Τα Συντάγματα χρησιμεύουν, εξ ορισμού, για να περιορίζουν την πολιτική εξουσία και για να καθιστούν την εξουσία απρόσωπη· ο πατριωτισμός νοείται ως μία δύναμη η οποία κινητοποιεί άνδρες και γυναίκες για την επίτευξη πολιτικών στόχων, υποβάλλοντάς τους σε προσωπικές θυσίες. Ως "συνταγματικός πατριωτισμός" -όπως γίνεται αντιληπτός από τους θεωρητικούς που εισήγαγαν αρχικά την έννοια και όπως νοείται στο παρόν δοκίμιο- ορίζεται η έννοια σύμφωνα με την οποία η πολιτική δέσμευση πρέπει να επικεντρώνεται στους κανό...

Ο ανά χείρας τόµος περιέχει κείµενα που αφορούν τη δικαιοσύνη, το δικαστικό δηλαδή σύστηµα ως συνεκτικά αρθρωµένο σύνολο νοµοθετηµένων θεσµών, µε τους οποίους ασκείται η µια εκ των τριών λειτουργιών του κράτους: η δικαστική. Περιέχει, επίσης, κείµενα που αφορούν τους λειτουργούς της δικαιοσύνης: τους δικαστές, τους εισαγγελείς και τους δικηγόρους, µε τις πρακτικές, τις συµπεριφορές και νοοτροπίες των οποίων το δίκαιο απονέµεται και το δικαστικό σύστηµα λειτουργεί. Τα κείµενα του τόµου είναι εξαιρετικά. Αποτελούν εξαιρέσεις από τον κανόνα καθώς αποκλίνουν από τον συνήθη τ...

Η οικονομική κρίση ανανοηματοδοτεί τις θεμελιώδεις έννοιες του κράτους, της πολιτείας, του συντάγματος, της κυριαρχίας, της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, της έκτακτης ανάγκης, του δημοσίου συμφέροντος. Επιστημολογικές αφετηρίες, ερμηνευτικές προαντιλήψεις ή πολιτικά δόγματα που θεωρούνταν αυτονόητα και αδιαπραγμάτευτα αποδεικνύονται ολοένα πιο αναχρονιστικά και ανεπαρκή για την εξήγηση όσων συμβαίνουν στην ευρωπαϊκή ήπειρο και ολόκληρο τον κόσμο μετά το ξέσπασμα της κρίσης. Η κρίση ανέδειξε τα θεσμικά και πολιτικά αδιέξοδα του ευρωπαϊκού εγχειρήματος, φέρνοντας στην επιφάνεια τα...

Η οικονομική κρίση ανανοηματοδοτεί τις θεμελιώδεις έννοιες του κράτους, της πολιτείας, του συντάγματος, της κυριαρχίας, της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, της έκτακτης ανάγκης, του δημοσίου συμφέροντος. Επιστημολογικές αφετηρίες, ερμηνευτικές προαντιλήψεις ή πολιτικά δόγματα που θεωρούνταν αυτονόητα και αδιαπραγμάτευτα αποδεικνύονται ολοένα πιο αναχρονιστικά και ανεπαρκή για την εξήγηση όσων συμβαίνουν στην ευρωπαϊκή ήπειρο και ολόκληρο τον κόσμο μετά το ξέσπασμα της κρίσης. Η κρίση ανέδειξε τα θεσμικά και πολιτικά αδιέξοδα του ευρωπαϊκού εγχειρήματος, φέρνοντας στην επιφάνεια τα...

Από την κριτική ανάλυση του δικαίου ο Tushnet έχει κρατήσει ιδίως τη σημασία του "πλαισίου" (context) του δικαίου, δηλαδή του ευρύτερου πολιτικού, κοινωνικο-οικονομικού και πολιτισμικού περιβάλλοντος στο οποίο εντάσσεται το δίκαιο. Αυτό όμως που περισσότερο από οτιδήποτε άλλο τον χαρακτηρίζει είναι η προέχουσα σημασία που αποδίδει στο πολιτικό πλαίσιο, δηλαδή στη λειτουργία του πολιτικού και ιδίως του κομματικού συστήματος για την κατανόηση του συνταγματικού δικαίου. Ο Tushnet εμφανίζεται με τρία διαφορετικά επιστημονικά πρόσωπα, που καθένα τους αποδίδει μια πτυχή της ευ...

- Είναι αλήθεια ή μύθος ότι η μεταπολιτευτική περίοδος δημοκρατικής σταθερότητας οφείλεται στο Σύνταγμά μας; - Μήπως το Σύνταγμα είναι συνυπεύθυνο για την οικονομική κρίση και την αποτυχία των πολιτικών θεσμών; - Έχουμε τελικά ένα καλό ή ένα ανορθολογικό Σύνταγμα και τι σημαίνουν αυτοί οι χαρακτηρισμοί; - Γιατί αποδεικνύεται ανέφικτη ή δύσκολη η συνεργασία των κομμάτων, ακόμη και όταν κρίνεται αναγκαία; - Αληθεύει ότι το Σύνταγμά μας είναι φλύαρο και επηρεάζει αρνητικά την οικονομική ευημερία της χώρας; - Γιατί η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας οδηγεί σε πολιτική σύγκρ...

Σκοπός του βιβλίου αυτού είναι να αναδείξει την αλληλουχία και τη συναρμογή των θεματικών της ανθεκτικότητας του Συντάγματος και της συνταγματικής αλλαγής υπό το πρίσμα της οικονομικής κρίσης. Η ανθεκτικότητα του Συντάγματος προϋποθέτει την ικανότητά του να προσαρμόζεται στις νέες συνθήκες, αξιοποιώντας μηχανισμούς τυπικής και άτυπης συνταγματικής μεταβολής. Αντίστοιχα, η απάντηση στα ερωτήματα ποιος, πότε, πώς και γιατί αλλάζει το Σύνταγμα εμπλουτίζεται από τη διερεύνηση της ανθεκτικότητάς του υπό συνθήκες κρίσης. Πώς ορίζεται η ανθεκτικότητα του Συντάγματος και πώς μπο...

Σκοπός του βιβλίου αυτού είναι να αναδείξει την αλληλουχία και τη συναρμογή των θεματικών της ανθεκτικότητας του Συντάγματος και της συνταγματικής αλλαγής υπό το πρίσμα της οικονομικής κρίσης. Η ανθεκτικότητα του Συντάγματος προϋποθέτει την ικανότητά του να προσαρμόζεται στις νέες συνθήκες, αξιοποιώντας μηχανισμούς τυπικής και άτυπης συνταγματικής μεταβολής. Αντίστοιχα, η απάντηση στα ερωτήματα ποιος, πότε, πώς και γιατί αλλάζει το Σύνταγμα εμπλουτίζεται από τη διερεύνηση της ανθεκτικότητάς του υπό συνθήκες κρίσης. Πώς ορίζεται η ανθεκτικότητα του Συντάγματος και πώς μπο...