Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Μέχρι σήμερα είχαμε αφήσει τους ποιητές να περιγράψουν "τις συνθήκες του ερωτεύεσθαι", με βάση τις οποίες οι άνθρωποι επιλέγουν το ερωτικό αντικείμενο, και τον τρόπο που εναρμονίζουν τις απαιτήσεις της φαντασίας τους με την πραγματικότητα... ΠΕΡΙ ΕΝΟΣ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΥ ΤΥΠΟΥ ΕΚΛΟΓΗΣ ΕΡΩΤΙΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΔΡΑ Όταν ερωτάται ο ψυχαναλυτής ποια είναι η πάθηση για την οποία του ζητούν συχνότερα τη βοήθειά του, μια απάντηση έχει να δώσει, αν εξαιρέσει το άγχος στις διάφορες μορφές του: η ψυχική ανικανότητα... ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΕΥΜΕΝΟΥ ΥΠΟΒΙΒΑΣΜΟΥ ΤΗΣ ΕΡΩΤΙΚΗΣ ΖΩΗΣ Όπου...

Τα κείμενα για την παράνοια και τις ψυχώσεις που φιλοξενούνται στον παρόντα τόμο, χρονικά καλύπτουν μία μεγάλη περίοδο, από το 1915 μέχρι το 1938. Στόχος του είναι να κατανοηθούν οι ασθένειες αυτές ψυχαναλυτικά. Για τον Φρόιντ κατανόηση σημαίνει να αντιληφθούμε τους ιδιαίτερους ψυχικούς μηχανισμούς γένεσής τους, τα αίτια που τις προκάλεσαν, την πορεία τους μέσα στο χρόνο, και τελικά να τις συνδέσουμε με στοιχεία του παρελθόντος που υπήρξαν συγκρουσιακά γι' αυτές. Μέσα από το στοχασμό του, η παράνοια και η ψύχωση παύουν να είναι μία terra incognita. Επίσης, σημαντική στη φρ...

Στο παρόν κείμενο που αποτελεί, ουσιαστικά, την πρώτη συνολική διατύπωση, μετά το κείμενο του 1894, των ψυχονευρώσεων άμυνας, ο Φρόιντ συνεχίζει την ψυχιατρική παράδοση της εποχής του καθώς και τις θεωρίες τού Πιερ Ζανέ για τη διάκριση των νευρώσεων. Εδώ, δεν ενδιαφέρεται να κάνει μια διάκριση ανάμεσα στη νεύρωση και την ψύχωση, αλλά να προσδιορίσει με σαφήνεια το μηχανισμό της υστερίας, της ιδεοψυχαναγκαστικής νεύρωσης, καθώς και της παράνοιας. Και οι τρεις περιπτώσεις υπάγονται στις ψυχονευρώσεις άμυνας σε αντιδιαστολή με τις ενεστώσες νευρώσεις (Aktualneurose). Οι...

Η κατάσταση των τεχνών κατά τη διάρκεια των φασιστικών καθεστώτων.

Ο Πωλ Βαλερύ έχει γράψει σημαντικά κείμενα πάνω στο χορό. Κυρίως, γνωρίζουμε την "Ψυχή και ο χορός" (1921) και τη "Φιλοσοφία του χορού" (1936). Το πρώτο αποτελεί, παίρνοντας αφορμή το χορό, ένα διαρκή διάλογο με τη φιλοσοφία και ιδιαίτερα τον Πλάτωνα. Το δεύτερο, έχοντας πάλι ως θέμα αποκλειστικά το χορό, συνοψίζει ολόκληρη τη φιλοσοφία του Βαλερύ. Εξού και η μεγάλη σπουδαιότητά του. Ο συγγραφέας δείχνει μια ιδιαίτερη ευαισθησία απέναντι στην τέχνη του χορού· αλλά γιατί συμβαίνει κάτι τέτοιο; Το ενδιαφέρον του για το χορό απορρέει από την ιδιαίτερη αντίληψη για την ίδια...

Η δημιουργική αισθητικότητα Ο στοχασμός του Πωλ Βαλερύ μάς ξαφνιάζει-τα κείμενα του παρόντος βιβλίου προαναγγέλλουν μία Αισθητική. Διακρίνουμε ότι έχουμε να κάνουμε με μία φιλοσοφική θεώρηση πάνω στην τέχνη η οποία, όμως, δεν πραγματοποιείται. Ενώ περιμένουμε ένα λόγο περί της Αισθητικής, βρισκόμαστε σε ένα κείμενο πάνω στην αίσθηση. Στο κείμενό του "Ο Λεονάρδος και οι φιλόσοφοι" τονίζει ότι αυτοί που ασχολούνται με την τέχνη νοιώθουν τον μεγάλο πειρασμό να κάνουν Αισθητική· να περάσουν από την αίσθηση στην Αισθητική. Όμως, ο Βαλερύ στη "Γενική έννοια της τέχνης" κάνει κ...

Η ψυχανάλυση είναι αναμνημόνευση. Σε αντιστοιχία με την πλατωνική πίστη, δεν απαρνήθηκε ποτέ το ιδεώδες μίας πλήρους αναμνημόνευσης. Ο Φρόιντ τονίζει ότι: "Όλα τα ουσιώδη διασώζονται, ακόμη και αυτό που φαίνεται ότι είναι εντελώς ξεχασμένο υπάρχει με κάποιο τρόπο και σε κάποιο μέρος, αλλά είναι απλά καταχωνιασμένο και δεν βρίσκεται στη διάθεση του ατόμου. Είναι απλά ζήτημα της αναλυτικής τεχνικής αν μπορεί να επιτευχθεί η πλήρης ανάδυσή του μέσα στη μνήμη". Στο λεξιλόγιο της ψυχανάλυσης απουσιάζει η λέξη λήθη. Δεν υπάρχει ο ορισμός της· δεν δηλώνονται οι περιπτώσεις που...

Οι "Νέοι Έλληνες Ρεαλιστές" (1971-1973), -μέλος της ομάδας αυτής υπήρξε ο Γιάννης Βαλαβανίδης- ανανεώνουν το εικαστικό τοπίο της δεκαετίας του εξήντα. Επιδιώκουν να αποδεσμευθούν από το αξίωμα της ελληνικότητας που χαρακτήριζε, για δεκαετίες, την ελληνική τέχνη. Ανανεώνουν τη μορφή, χωρίς, όμως, να οδηγηθούν στην αφαίρεση. Δημιουργούν κάποιους άλλους όρους για να γίνει κατανοητό το εικαστικό έργο. Οι "νέοι ρεαλιστές" δημιουργούνται το 1971 και αποτελούν μια παρέα' συζητούν, δημοσιεύουν κείμενα, όπως τα τρία μανιφέστα για τον κοινωνικό ρόλο της τέχνης, στο Χρονικό του Μπαχαρ...

Αυτό που μου κάνει εντύπωση, αν μπορούμε να ξεκινήσουμε από τον Ντυσάν, είναι ότι, από μια ορισμένη άποψη, φαίνεται δύσκολο να είναι κανείς καλλιτέχνης, αν δεν είναι ταυτόχρονα φιλόσοφος. Δεν εννοώ ότι ο καλλιτέχνης θα πρέπει να διαβάσει Πλάτωνα ή Αριστοτέλη, εννοώ ότι πρέπει να θέτει το ερώτημα του τι διακυβεύεται, πρέπει να αναρωτηθεί για την ουσία αυτού που κάνει. Αυτό ακριβώς το ερώτημα είναι το πιο ενδιαφέρον που μπορεί να αναζητηθεί στα έργα τέχνης που σήμερα είναι τα πιο ισχυρά· είναι το γεγονός το οποίο καθιστά αυτά τα έργα πιο ενδιαφέροντα. Αυτό που διακυβεύεται εί...

Το έργο των ιντιμιστών ζωγράφων προσδιορίζεται ως μια απόσυρση από την κοινωνία, ως μια επιστροφή στον ιδιωτικό χώρο. Τα χαρακτηριστικά αυτής της στροφής παρατηρούνται κυρίως τον 19ο αιώνα. Η "εφεύρεση της ατομικότητας" αποτελεί ένα προϊόν αυτού του αιώνα. Τότε, δεν πραγματοποιείται απλά ένας διαχωρισμός ανάμεσα στο δημόσιο χώρο και τον ιδιωτικό. Αυτή η διάκριση είναι, άλλωστε, ένα συστατικό στοιχείο της αστικής κοινωνίας και προλέγεται αιώνες πριν. Η διάκριση του δημόσιου/ιδιωτικού γίνεται, τώρα, μέσα από την προβολή ενός καινούργιου στόχου, την ανακάλυψη και την έκφραση τ...

Το έργο των ιντιμιστών ζωγράφων προσδιορίζεται ως μια απόσυρση από την κοινωνία, ως μια επιστροφή στον ιδιωτικό χώρο. Τα χαρακτηριστικά αυτής της στροφής παρατηρούνται κυρίως τον 19ο αιώνα. Η "εφεύρεση της ατομικότητας" αποτελεί ένα προϊόν αυτού του αιώνα. Τότε, δεν πραγματοποιείται απλά ένας διαχωρισμός ανάμεσα στο δημόσιο χώρο και τον ιδιωτικό. Αυτή η διάκριση είναι, άλλωστε, ένα συστατικό στοιχείο της αστικής κοινωνίας και προλέγεται αιώνες πριν. Η διάκριση του δημόσιου/ιδιωτικού γίνεται, τώρα, μέσα από την προβολή ενός καινούργιου στόχου, την ανακάλυψη και την έκφραση τ...

Το έργο των ιντιμιστών ζωγράφων προσδιορίζεται ως μία απόσυρση από την κοινωνία, ως μία επιστροφή στον ιδιωτικό χώρο. Τα χαρακτηριστικά αυτής της στροφής παρατηρούνται κυρίως τον 19ο αιώνα. Η "εφεύρεση της ατομικότητας" αποτελεί ένα προϊόν αυτού του αιώνα. Τότε, δεν πραγματοποιείται απλά ένας διαχωρισμός ανάμεσα στο δημόσιο χώρο και τον ιδιωτικό. Αυτή η διάκριση είναι, άλλωστε, ένα συστατικό στοιχείο της αστικής κοινωνίας και προλέγεται αιώνες πριν. Η διάκριση του δημόσιου / ιδιωτικού γίνεται, τώρα, μέσα από την προβολή ενός καινούργιου στόχου, την ανακάλυψη και την έκφραση...

Το έργο των ιντιμιστών ζωγράφων προσδιορίζεται ως μία απόσυρση από την κοινωνία, ως μία επιστροφή στον ιδιωτικό χώρο. Τα χαρακτηριστικά αυτής της στροφής παρατηρούνται κυρίως τον 19ο αιώνα. Η "εφεύρεση της ατομικότητας" αποτελεί ένα προϊόν αυτού του αιώνα. Τότε, δεν πραγματοποιείται απλά ένας διαχωρισμός ανάμεσα στο δημόσιο χώρο και τον ιδιωτικό. Αυτή η διάκριση είναι, άλλωστε, ένα συστατικό στοιχείο της αστικής κοινωνίας και προλέγεται αιώνες πριν. Η διάκριση του δημόσιου / ιδιωτικού γίνεται, τώρα, μέσα από την προβολή ενός καινούργιου στόχου, την ανακάλυψη και την έκφραση...

Το έργο των ιντιμιστών ζωγράφων προσδιορίζεται ως μία απόσυρση από την κοινωνία, ως μία επιστροφή στον ιδιωτικό χώρο. Τα χαρακτηριστικά αυτής της στροφής παρατηρούνται κυρίως τον 19ο αιώνα. Η "εφεύρεση της ατομικότητας" αποτελεί ένα προϊόν αυτού του αιώνα. Τότε, δεν πραγματοποιείται απλά ένας διαχωρισμός ανάμεσα στο δημόσιο χώρο και τον ιδιωτικό. Αυτή η διάκριση είναι, άλλωστε, ένα συστατικό στοιχείο της αστικής κοινωνίας και προλέγεται αιώνες πριν. Η διάκριση του δημόσιου / ιδιωτικού γίνεται, τώρα, μέσα από την προβολή ενός καινούργιου στόχου, την ανακάλυψη και την έκφραση...

Ο γραφισμός είναι γραφή; Ο γραφισμός υπήρξε επικοινωνία; Το βέβαιο είναι ότι έχουμε γραφισμό μόνο όταν έχουμε γραφή. Η χειρονομία του συνδέεται με την περιπέτεια της γραφής. Οι πρώιμες απεικονίσεις του γραφισμού παρουσίαζαν μια μορφή γραφής που αποτελούσε μια συμβολική μεταφορά και όχι αντιγραφή της πραγματικότητας. Αντίθετα, προϋπόθετε την ύπαρξη της γραφής. Από την άλλη πλευρά ο γραφισμός δεν αποτελούσε μια φωτογραφική αναπαράσταση της πραγματι-κότητας, αλλά μόνο μια αφαίρεση από αυτήν που ήταν προ-σανατολισμένη σε θρησκευτικά και λατρευτικά ζητήματα. Ο γραφισμός ξεκιν...

"Το πρόβλημα των μουσείων" δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση "Le Gaulois", τον Απρίλιο τού 1923. Ο συγγραφέας επαναλαμβάνει την εμπειρία του ανθρώπου της νεωτερικότητας για τον οποίο το έργο τέχνης δίνει την υπόσχεση μιας αισθητικής απόλαυσης, την οποία πάντως δεν την κρατάει όταν αυτός εισέρχεται στο μουσείο. Γιατί η απόλαυση, μας επισημαίνει εξαρχής, είναι αντίθετη με τις απαγορεύσεις. Η απόλαυση είναι ξένη με τις ταξινομήσεις, τα αξιώματα, τις υποθέσεις της ιστορίας. Αντίθετα, το μουσείο αποτελεί μια απεριόριστη βιβλιοθήκη. Η Αφροδίτη μετατρέπεται σε ντοκουμέντο. Είναι χώρος...

Πολλές αναγνώσεις μπορούν να πραγματοποιηθούν πάνω στο θεσμό του μουσείου. Μπορούμε να τον αντιληφθούμε ως ένα χώρο φύλαξης των αντικειμένων αλλά και ως ένα χώρο άρρηκτα συνδεδεμένο με τον κρατικό εθνικισμό και με την επικράτηση ενός θριαμβευτικού παρόντος για τα κράτη που το δημιούργησαν. Το πρόγραμμα υπέρβασης του μουσείου που έθετε η πρωτοπορία απέτυχε. Μάλιστα, στις σύγχρονες κοινωνίες η αντίθετη τάση είναι παρούσα: η μουσειοποίηση των πάντων. Πλέον, τα μουσεία μετατρέπονται σε χώρους μεγάλων θεαμάτων που χρειάζονται σπόνσορες, μεγάλο προϋπολογισμό και συνήθως, ο καλλιτ...

"Όταν φέρνω στο νου μου τον πατέρα μου, μια συγκεκριμένη εικόνα έρχεται στο μυαλό μου. Τον βλέπω στο εργαστήρι του να ανακατεύει τα χρώματά του και συγχρόνως αισθάνομαι έντονα -σαν να μην έχει περάσει ούτε μια μέρα από τότε- τη μυρωδιά της λαδομπογιάς, μυρωδιά που πάντα με συνάρπαζε. Άλλες φορές πάλι, τον βλέπω σκυμμένο πάνω στο γραφείο του να δουλεύει ακούραστα και με τεράστια υπομονή τα πενάκια του, με τα σπιρτόξυλα που τα έκανε τόσο λεπτά, ώστε να βγαίνει το αποτέλεσμα που ήθελε. Δεν είναι πάντα εύκολο για την οικογένεια να ζει με έναν καλλιτέχνη. Θυμάμαι πολλές φορέ...

Η ιδέα του κειμένου γεννήθηκε μέσα από τις συζητήσεις, που στη συνέχεια μετατράπηκαν σε διαλέξεις, του Ομίλου Πολιτών "Leon Blum". Στις συζητήσεις αυτές υπήρξε έντονη η αγωνία να οδηγηθούμε σε μια γεννεαλογία του εκσυγχρονιστικού εγχειρήματος στη χώρα μας καθώς και να αντιληφθούμε την ήττα που στη συνέχεια αυτό υπέστη. [...] Το εκσυγχρονιστικό εγχείρημα στον μεσοπόλεμο συνάντησε αντιστάσεις που έως το τέλος του δεν κάμφθηκαν. Αντιστάσεις που δεν υπήρξαν απλά αποτελέσματα συγκυριακών συμφερόντων από την πλευρά των ομάδων που θίγονταν απ' αυτήν τη διαδικασία. Αντίθετα, οι...