Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

70.000 ένοπλοι, 5.000 νεκροί, 25.000 εκτοπισμένοι, σ’ ένα μόλις μήνα, είναι ο σύντομος απολογισμός της σφοδρότερης μάχης που έγινε ποτέ στην Αθήνα. Τα Δεκεμβριανά υπήρξαν η μοναδική περίπτωση κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, όπου συμμαχικές δυνάμεις συγκρούστηκαν ένοπλα και μάλιστα στην πρωτεύουσα ενός κράτους που μόλις είχε απελευθερωθεί από τη ναζιστική κατοχή. Στον πυκνό χρόνο των 33 ημερών, εκδηλώθηκαν αντιθέσεις, διχασμοί και προσδοκίες, που είχαν τις ρίζες τους στο πρόσφατο παρελθόν. Στις μάχες στους δρόμους της Αθήνας διακρίνουμε τα ίχνη του Εθ...

Ο τόμος διερευνά τις πολλαπλές όψεις της ιστορίας των εβραϊκών κοινοτήτων από τον 15ο έως τον 20ό αιώνα στον ελλαδικό χώρο και την Ελλάδα, στην Ευρώπη, τη Μεσόγειο και τα Βαλκάνια. Η ιστορία των εβραϊκών κοινοτήτων αποτέλεσε θέμα του διεθνούς συνεδρίου που συνδιοργανώθηκε από το Τμήμα Ιστορίας & Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και την Ισραηλιτική Κοινότητα Ιωαννίνων στις 21-23 Μαΐου 2015. Οι πολιτισμικές ταυτότητες των εβραϊκών κοινοτήτων, η εβραϊκή λογοτεχνική παραγωγή, οι εβραϊκές κοινότητες του ελλαδικού χώρου, οι επιχειρήσεις και τα δίκτυα, η Κατοχή, η Αντίστασ...

Ο τόμος αυτός αποτελεί μια συλλογή κειμένων που γράφτηκαν προς τιμήν του ιστορικού Γιάνη Γιανουλόπουλου. Συλλογικά πονήματα όπως το ανά χείρας, προϊόν έμπρακτης αναγνώρισης και απόδοσης τιμής σε έναν σημαντικό ιστορικό, εύλογα παίρνουν τη μορφή ενός γνωστικού παλίμψηστου με θεματικές που διαχέονται, αλληλοσυμπληρώνονται αλλά και που κάποτε αποκλίνουν. Τα μοτίβα, οι μύθοι και οι μηχανισμοί ανάδυσης του εθνικισμού στην Ελλάδα, την Ευρώπη και τα Βαλκάνια, ο ρόλος της θρησκείας στη διαμόρφωση "εθνικών ταυτοτήτων" και ο αναστοχασμός πάνω στη θέση της Ιστορίας στη δημόσια σφαίρα...

Ο τόμος αυτός διερευνά ζητήματα τόσο της παραγωγής όσο και της κατανάλωσης του "μινωικού" παρελθόντος. Εξετάζονται η πρόσληψη και διαχείριση των "Μινωιτών" σήμερα σε διάφορα πεδία (από τη δόμηση τοπικών ταυτοτήτων μέχρι τη φροϋδική ψυχανάλυση, από τις εικαστικές τέχνες και τη λογοτεχνία μέχρι την παιδαγωγική). Συμβάλλοντας στις τρέχουσες συζητήσεις σχετικά με την αρχαιολογία και την ευρωπαϊκή νεωτερικότητα, ο παρών τόμος θέτει ερωτήματα όπως: - Πώς το "μινωικό" παρελθόν διαμορφώθηκε από την ευρωπαϊκή νεωτερικότητα και από τις δεδομένες ιστορικές, κοινωνικές και πολιτ...

Όταν ξεκινούσε το "Εν έτει...", είχαμε πει ότι σκοπός της σειράς ήταν να ενημερώσει για γεγονότα πον θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν "μικρά", σύντομα, περαστικά, γιατί και αυτά δρουν ανεπαίσθητα, στον μέσο και μακρό χρόνο, στη συνείδηση του κοινωνικού υποκειμένου· "μικρά" γεγονότα ενός έτους· απ' αυτά που αποθέτουν τη δράση τους στο βάθος των κοινωνικών σχέσεων και που πολλά μαζί μπορεί να σχηματίσουν το πλαίσιο για την ανάδειξη του "μεγάλου" γεγονότος. Αυτά τα μικρά, τα υπόκωφα, τα τρέχοντα και περιφρονημένα, που εκφράζουν και διαπλάθουν νοοτροπίες και συμπεριφορές, δεν τα...

Ο Ελευθέριος Βενιζέλος είχε τόσο καθοριστική εμπλοκή στο Κυπριακό όσο κανένας άλλος πολιτικός της σύγχρονης Ελλάδας. Έχοντας ο ίδιος διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στις τελευταίες κρητικές επαναστάσεις αλλά και στα πρώτα βήματα της Κρητικής Πολιτείας, ήταν ο πρωθυπουργός που ενέταξε την Κύπρο στη σειρά των προτεραιοτήτων των ελληνικών εθνικών διεκδικήσεων, συζήτησε για πρώτη φορά με τους Βρετανούς το ενδεχόμενο παραχώρησης του νησιού στην Ελλάδα, ενώ εμφύσησε στους Έλληνες Κυπρίους τη βεβαιότητα για την ευόδωση των πολιτικών τους στόχων, ύστερα από τους Βαλκανικούς πολέμ...

Από την εποχή του Διαφωτισμού μέχρι το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, το ελληνικό εκπαιδευτικό ζήτημα διαμορφώθηκε ως ένα κατεξοχήν πολιτικό, κοινωνικό και πολιτισμικό πρόβλημα που ακολούθησε κατά πόδας όλες τις προσπάθειες του ελληνικού κράτους για την ολοκλήρωση των δομών του και τη συμπόρευσή του με το δυτικοευρωπαϊκό εκσυγχρονισμό. Ο προσδιορισμός και η οριοθέτηση μιας ενιαίας συλλογικής πολιτισμικής ταυτότητας αποτέλεσε κεντρικό ζητούμενο σε όλα τα εκπαιδευτικά εγχειρήματα των ελληνόφωνων λογίων του Διαφωτισμού, των Αγωνιστών, του Καποδίστρια, των Βαυαρών, των ανερχόμενων αστικώ...

Για πολλούς ιστορικούς η σύγχρονη ευρωπαϊκή -και παγκόσμια- ιστορία ξεκινάει κατά τη δεκαετία του 1870, εποχή κατά την οποία αφενός οικοδομήθηκε μία νέα ισορροπία δυνάμεων στην Ευρώπη και, αφετέρου, αναπτύχθηκαν νέες οικονομικές σχέσεις και γεννήθηκαν ή εδραιώθηκαν νέα ιδεολογικά ρεύματα που θα καθορίσουν τις μετέπειτα ευρωπαϊκές εξελίξεις. Το βιβλίο "Η Ευρώπη 1870-1970" του James Joll αποτελεί σήμερα ένα κλασικό εγχειρίδιο για τη μελέτη της περιόδου, της οποίας τα βασικά χαρακτηριστικά καθορίστηκαν από τα μεγάλα μαζικά κινήματα: το φιλελευθερισμό, τον ιμπεριαλισμό, το σοσ...

"... Τα έθνη των Βαλκανίων δεν ήταν "φυσικά", με την έννοια ότι κανένα έθνος δεν δημιουργήθηκε από τον Θεό την έκτη ημέρα. Ήταν "χειροποίητα" -επινοημένα, κατασκευασμένα, φαντασιακά σε διαφορετικές εποχές και διαφορετικές συνθήκες. Εξελίχτηκαν, επιβλήθηκαν, απορρίφτηκαν, αποβλήθηκαν, χάθηκαν και αναγεννήθηκαν. Επειδή ήταν δύσκολο να προσδιοριστούν, έκαναν ό,τι μπορούσαν για να γίνουν περισσότερο συγκεκριμένα. Κατέφυγαν σε εσπευσμένη πολιτιστική αφομοίωση· επιπλέον μετεγκαταστάθηκαν, εκδιώχτηκαν και εξολοθρεύτηκαν. Είχαν ανάγκη από ρίζες· βασίστηκαν σε μύθους· αναζήτησαν την...

Ενώ οι διεθνείς διαστάσεις του ισπανικού εμφυλίου πολέμου έχουν μελετηθεί διεξοδικά, εστιάζοντας στην πολιτική των Μεγάλων Δυνάμεων, δεν έχει ως τώρα διερευνηθεί ο αντίκτυπος των ισπανικών εξελίξεων στη διπλωματία και την εσωτερική πολιτική μικρότερων ευρωπαϊκών κρατών. Η διαπίστωση αυτή ισχύει και για τα κράτη των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου, τα οποία παρακολουθούσαν με ιδιαίτερη προσοχή την πορεία της εμφύλιας σύγκρουσης στην Ισπανία και το βαθμό επικαθορισμού της από την επέμβαση κάποιων δυνάμεων ή τη μη επέμβαση ορισμένων άλλων. Ειδικά για την Ελλάδα, ο ισπαν...

Περιλαμβάνονται τα κείμενα: - Λύντια Τρίχα, "Ο Χαρίλαος Τρικούπης, η πολιτική του και το πολιτικό του έργο" - Κωνσταντίνος Σβολόπουλος, "Η εξωτερική πολιτική του Χαρίλαου Τρικούπη: διαχρονική θεώρηση" - Ευάγγελος Κωφός, "Διαπλοκή στρατηγικών και τακτικών επιλογών: ο Τρικούπης κατά την Ανατολική κρίση, 1875-1878" - Μαργαρίτα Δρίτσα, "Η Ελλάδα και ο ευρωπαϊκός οικονομικός τύπος κατά την Τρικουπική περίοδο: απαρχές της πολιτικής επικοινωνίας" - Δημήτρης Τσακίρης, "Η στάση της γερμανικής πολιτικής στο Ανατολικό ζήτημα και ειδικότερα σε σχέση με την Ελλάδα" -Σία Αναγνωστ...

Η τετραετία 1910-1914 αποτελεί ορόσημο για την νεοελληνική ιστορία, καθως συνδυάζεται αφ' ενός μεν με την είσοδο του Ελευθερίου Βενιζέλου στο ελληνικό πολιτικό προσκήνιο, αφ' ετέρου δε με την δυναμική λύση του Ανατολικού ζητήματος, που απασχόλησε πάνω από έναν αιώνα την δυτική διπλωματία και λύθηκε, ως προς τα Βαλκάνια, με τους Βαλκανικούς πολέμους. Από τους νικηφόρους αυτούς πολέμους η Ελλάδα προσπορίσθηκε σε μικρό χρονικό διάστημα εντυπωσιακά οφέλη, διπλασιάζοντας σχεδόν την εδαφική της έκταση και τον πληθυσμό της. Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 80 χρόνων από τους Βαλκα...