Πρόκλος
Proclus
Ο Πρόκλος, από τους τελευταίους μεγάλους διανοητές της νεοπλατωνικής φιλοσοφίας και του αρχαιοελληνικού φιλοσοφικού στοχασμού εν γένει, γεννήθηκε το 410 ή 412 μ.Χ. στην Κωνσταντινούπολη και πέθανε το 485 στην Αθήνα. Σπούδασε στην Αλεξάνδρεια ρητορική με δασκάλους του Λεωνά και Ωρίωνα και φιλοσοφία με δασκάλους τους Ολυμπιόδωρο και Ήρωνα. Αργότερα συνέχισε τις σπουδές του στην Αθήνα, όπου υπήρξε μαθητής του Πλούταρχου και του Συνέσιου. Εκεί ήρθε σε επαφή με την αθηναϊκή νεοπλατωνική Ακαδημία, η οποία τον κατέκτησε οριστικά και της οποίας έγινε διευθυντής μετά το θάνατο του δασκάλου του Συριανού. Ζώντας σε μια εποχή συγκρητιστικού χάους, θα συνθέσει σε ένα ενιαίο και πολύπλοκο σύστημα ολόκληρη την προγενέστερή του νεοπλατωνική φιλοσοφική παράδοση, επηρεασμένη από στοιχεία πυθαγορικά, αριστοτελικά και στωικά· στο σύστημά του θα συνωθήσει τον ένα θεό, τη μαγεία και διάφορα όντα δαιμονικού χαρακτήρα, και με αυτή τη μορφή θα το παραδώσει στον σχολαστικό Μεσαίωνα. Το έργο του αποτελεί βασική πηγή για κάθε μελετητή της νεοπλατωνικής φιλοσοφίας, αλλά και του ίδιου του Πλάτωνα, του οποίου συχνά προτείνει πρωτότυπες και εξαιρετικά ενδιαφέρουσες ερμηνείες. Κύρια έργα του: σχόλια στους διαλόγους "Αλκιβιάδης Α΄ ", "Παρμενίδης", "Κρατύλος", "Πολιτεία" και "Τίμαιος" του Πλάτωνα, τα θεωρητικά "Στοιχείωσις θεολογική", "Εις την Πλάτωνος θεολογίαν" κ.ά., υπομνήματα σε έργα του Ησίοδου, Ομήρου, Ευκλείδη, Πτολεμαίου, κ.ά.
Άπαντα 28
Πρόκλος
Κάκτος (2007)
Όπως ήδη έχει αναφερθεί στον πρόλογο του Γ΄ βιβλίου και το Δ΄ βιβλίο αποτελούν μία ενότητα και ασχολούνται με τα 10 δώρα που προσέφερε ο δημιουργός στον κόσμο. Για τον λόγο αυτό το Δ΄ βιβλίο δεν έχει πρόλογο. Αναφέρεται μάλιστα στα τελευταία τρία δώρα προς τον κόσμο εκ μέρους του δημιουργού, και πιο συγκεκριμένα στον χρόνο (8ο δώρο) που αποτελεί εικόνα της αιωνιότητας, στους αστέρες (9ο δώρο) οι οποίοι αποκαλύπτουν τον χρόνο, και στην πληρότητα του κόσμου (10ο δώρο), η οποία κάνει τον κόσμο όμοιο με το νοητό υπόδειγμά του. [...] (από την εισαγωγή του βιβλίου)
Άπαντα 29
Πρόκλος
Κάκτος (2007)
Μετά τα 10 δώρα του δημιουργού προς τον κόσμο και μετά τη δημιουργία των αστέρων, η οποία περιγράφηκε στο προηγούμενο βιβλίο, ο Πρόκλος, ακολουθώντας την πορεία του πλατωνικού Τίμαιου, ασχολείται στο Ε΄ και τελευταίο βιβλίο του "Υπομνήματος στον Τίμαιο" με τους γενεσιουργούς θεούς, δηλαδή τους θεούς οι οποίοι είναι πλέον συνδεδεμένοι με τη γένεση, τον υποσελήνιο κόσμο του γίγνεσθαι, και οι οποίοι παράγουν τα θνητά όντα. [...] (από την εισαγωγή του βιβλίου)
Άπαντα 3
Πρόκλος
Κάκτος (2007)
Από τους διάλογους του πνευματικού του γενάρχη, ο Πρόκλος, εκτός από την Πολιτεία, υπομνημάτισε τον Κρατύλο τον Παρμενίδη, τον Τίμαιο, τον πρώτο Αλκιβιάδη, τον Φίληβο, τον Θεαίτητο, τον Σοφιστή. τον Φαίδρο, τον Φαίδωνα και τμήματα του Συμποσίου - και ίσως τον Πρωταγόρα, τον Γοργία και τους Νόμους. Από τα υπομνήματα αυτά πολλά δεν σώζονται και άλλα έχουν μερικό ως προς το σχολιαζόμενο σύγγραμμα χαρακτήρα. Η "Πολιτεία" είναι ο διάλογος που αποτέλεσε κεντρικό σημείο αναφοράς για το πλατωνικό έργο. Σύμφωνα με τους καθορισμούς του υποτίτλου της, το αντικείμενο της είναι "περί δ...
Άπαντα 30
Πρόκλος
Κάκτος (2007)
Στον παρόντα τόμο συμπεριλαμβάνεται το δεύτερο και τελευταίο μέρος του Ε΄ βιβλίου, και πιο συγκεκριμένα οι 7 υπόλοιπες ενότητες του βιβλίου αυτού.
Άπαντα 32
Πρόκλος
Κάκτος (2008)
Ερμηνεία των ορισμών του Ευκλείδη. Τα αιτήματα και οι κοινές έννοιες (αξιώματα) του Ευκλείδη.
Άπαντα 33
Πρόκλος
Κάκτος (2008)
Τα ζητήματα, οι προτάσεις που θέτει προς απόδειξη ο Ευκλείδης. Υπομνηματισμός τους από τον Πρόκλο.
Άπαντα 34
Πρόκλος
Κάκτος (2008)
Συνέχεια του υπομηματισμού των ζητημάτων που θέτει προς απόδειξη ο Ευκλείδης.
Άπαντα 35
Πρόκλος
Κάκτος (2008)
Διατύπωση και πραγμάτευση δέκα αποριών σχετικά με την Πρόνοια (η οποία είναι η γνώση «προ του νου» και η κύρια ενέργεια των θεών). Έργο με ιδιαίτερη σημασία, γιατί σ' αυτό ο Πρόκλος εκθέτει τις προσωπικές απόψεις του και δεν υπομνηματίζει άλλους φιλοσόφους.
Άπαντα 38
Πρόκλος
Κάκτος (2008)
Στον Πρόκλο παραδοσιακά αποδίδεται ένα έργο το οποίο αποτελεί ουσιαστικά αναδιατύπωση της Τετραβίβλου του Κλαύδιου Πτολεμαίου. Η αναδιατύπωση αυτή είναι γνωστή με τον τίτλο "Παράφρασις εις την του Πτολεμαίου Τετράβιβλον". Η γνησιότητα του έργου αυτού έχει κατά καιρούς αμφισβητηθεί έντονα, κυρίως επειδή σε αρκετά σημεία παρανοεί το ούτως ή άλλως δύστροπο και ασαφές κείμενο του Πτολεμαίου, και επειδή τέτοιου είδους παρανοήσεις δεν συνάδουν με την ερμηνευτική δεινότητα που επέδειξε ο Πρόκλος όταν υπομνημάτισε άλλα κείμενα, κυρίως πλατωνικά. [...] Η "Παράφραση" του Πρόκλου εκ...
Άπαντα 4
Πρόκλος
Κάκτος (2007)
[...] Στο τμήμα του Υπομνήματος που περιλαμβάνεται στον παρόντα τόμο ο σχολιασμός αρχίζει με την αναφορά στον μύθο του σπηλαίου, με τον οποίο αρχίζει το έβδομο βιβλίο της "Πολιτείας". Η αλληγορία αυτή, δηλωτική της σχέσης του ανθρώπου με τις περιοχές της πραγματικότητας, είναι ένας απώτερος συμβολισμός της μετάβασης από τον κόσμο που γίνεται αντιληπτός μέσω των αισθήσεων προς τον ανώτερο κόσμο του νοητού και των Ιδεών. Μια αλληγορία την οποία ο Πλάτων επεκτείνει και στον δημόσιο βίο της πόλης, με τον καθορισμό των πολιτικών καθηκόντων των φιλοσόφων. Στη συνέχεια η ανάλυση...
Άπαντα 40
Πρόκλος
Κάκτος (2009)
Ο σχολιασμός από τον Πρόκλο του έργου «Αριθμητική εισαγωγή» του Νικομάχου, μέσω της διασκευής του Ιωάννη Φιλόπονου (η οποία συντέθηκε με πρότυπο το χαμένο σήμερα έργο του Πρόκλου).
Άπαντα 5
Πρόκλος
Κάκτος (2008)
Ο εσχατολογικός μύθος της Πολιτείας. Ο αγγελιαφόρος του Άδη. Η έννοια της αναβίωσης. Οι πορείες των ψυχών. Είδη ζωής. Οι πλατωνικοί συμβολισμοί.
Άπαντα 6
Πρόκλος
Κάκτος (2008)
Ολοκλήρωση του σχολιασμού της πλατωνικής Πολιτείας από τον Πρόκλο. Συνέχεια της ανάλυσης του εσχατολογικού μύθου. Εξέταση κάποιων «αντιρρήσεων» του Αριστοτέλη.