Ξανθόπουλος Λευτέρης 1945-2020
Xanthópoulos Leftéris
Ο Λευτέρης Ξανθόπουλος (1945-2020) γεννήθηκε στην Αθήνα στις 18.2.1945. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, χωρίς να δώσει πτυχιακές εξετάσεις, και κινηματογράφο στο Λονδίνο. Δημοσίευσε τις ποιητικές συλλογές "Αντίψυχα" (1972, β' έκδ. Ανδρομέδα 1982, γ' έκδ. Μετρονόμος 2017), "Περιπέτειες πλανόδιου σωματοφύλακα ονείρων" (Νεφέλη, 1981), "Το κόκκινο δωμάτιο" (Παρασκήνιο, 1988), "Σήκωσε το κεφάλι σου πατέρα" (Δελφίνι, 1995), "Η ορμή του νερού και των υδάτων" (Στιγμή, 1998), "Γιατί οι γυναίκες δεν αγαπούν τη βροχή" (Κέδρος, 2002), "Η έβδομη βροχή" (Γαβριηλίδης, 2010), "Οι εχθροί και οι φίλοι μου" (Γαβριηλίδης, 2014), "Κάτι τρέχει" (Γαβριηλίδης, 2015), "Άνθρωπος μηδενικών αποχρώσεων" (Γαβριηλίδης, 2018), το αφήγημα "Άγγελος των πρώτων ημερών" (Λιβάνης, 1999, β' έκδ. Γαβριηλίδης, 2016), καθώς και τη συλλογή διηγημάτων "Γάτες αλλού" (Γαβριηλίδης, 2011). Σκηνοθέτησε τις ταινίες μεγάλου μήκους "Καλή Πατρίδα Σύντροφε (Beloiannisz)", δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ, 1986· "Ο δραπέτης", μυθοπλασία, 1991, τις τηλεταινίες "Ο γάμος", 1994· "Χωρίς άλλοθι", 1993, και τα ντοκιμαντέρ "Ελληνική Κοινότητα Χαϊδελβέργης", 1978, "Ο Γιώργος από τα Σωτηριάνικα", 1979, "Στα Τουρκοβούνια", 1982, "Επί Κολωνώ", 1983, "Διαδρομές (Παύλος Ζάννας)", 1988, "Η μεγάλη πομπή (Αλέξης Πανσέληνος)", 1988, "Παραδοσιακή τυπογραφία (Αιμίλιος Καλλιακάτσος)", 1989, "Ποιος είναι ο τρελός λαγός (Μίλτος Σαχτούρης)", 1992, "Σκοτεινός συνωμότης (Μιχάλης Κατσαρός)", 1998, "Κληρονόμος πουλιών (Μίλτος Σαχτούρης)", 2004, "Ο κήπος με τ' αμέτρητα παράθυρα (Νίκος Εγγονόπουλος)", 2005, "Ευλογημένα χέρια (Χρήστος Καπράλος)", 2006, "Σπίτι δίπλα στη θάλασσα (Η. Χ. Παπαδημητρακόπουλος)", 2007, "Η μουσική των Κενταύρων (Ο μουσουργός Αλέκος Ξένος)", 2009, "Η πικρή ιστορία του Αντρέι Γκορένκο", 2010, "Μαρία Κεχαγιόγλου - Μαρία Σκουλά", 2011, "Πάρε τα δώρα... Κική Δημουλά και Τίτος Πατρίκιος", 2011, "Οι συλλέκτες", 2011, κ.ά. Έλαβε μέρος με κείμενά του σε συλλογικές εκδόσεις, όπως τα βιβλία "Οι τέσσερις εποχές του Νίκου Κούνδουρου" (με τον Λάκη Παπαστάθη και τον Δημήτρη Φύσσα, εκδ. Γαβριηλίδης, 2014) και "Καμύ: Η ευτυχία και το παράλογο αχώριστα παιδιά της ίδιας γης" (με τον Νίκο Μπακουνάκη και τη Φωτεινή Τσαλίκογλου, εκδ. Καστανιώτη, 2014). Κριτικές του για θέματα λογοτεχνίας δημοσιεύτηκαν στα "Νέα", στο "Εντευκτήριο" και στο ηλεκτρονικό περιοδικό www.oanagnostis.gr. Έφυγε από τη ζωή στην Αθήνα, στις 19 Ιουνίου 2020, κατά τη διάρκεια επέμβασης για την αντιμετώπιση καρδιολογικού προβλήματος.
Θόδωρος Αγγελόπουλος
Συλλογικό έργο
Ηράκλειτος (1985)
Ο Θεόδωρος Αγγελόπουλος είναι πλέον ένας ζωντανός μύθος, λόγω της ιδιαίτερης κινηματογραφικής του ματιάς και του ασυνήθιστου χαρακτήρα της πνευματικής του βιογραφίας. Ψάχνοντας ανάμεσα στα υπολείμματα του αποστεωμένου παρελθόντος, μπορούμε να ξαναβρούμε αμυδρά ίχνη εκείνης της αρχικής έννοιας που η αστική κουλτούρα έκανε τα πάντα για να αποκρύψει και να θάψει...
Παύλος Ζάννας
Συλλογικό έργο
Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (1993)
Το όνομα του Παύλου Ζάννα είναι άμεσα συνδεδεμένο με την ίδρυση του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Διανοούμενος με όραμα και επιμονή, συνέλαβε την ιδέα του φεστιβάλ και την έφερε εις πέρας μέσα από δυσκολίες και αντιδράσεις. Η δράση του ξεκινά στη Θεσσαλονίκη των μέσων της δεκαετίας του '50 όπου εγκαθίσταται με τη σύντροφο της ζωής του Μίνα Ζάννα. [...] Η παρουσία του ήταν έντονη ως κριτικού, μελετητή, συγγραφέα, εκδότη, κοινωνιολόγου. Και ήταν από τους λίγους που συνδύαζε την ικανότητα για οργάνωση, με την ευχέρεια για ιεράρχηση των προβλημάτων του πολιτισμού και τη συμμετρική...
Παύλος Ζάννας
Συλλογικό έργο
Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (1993)
Το όνομα του Παύλου Ζάννα είναι άμεσα συνδεδεμένο με την ίδρυση του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Διανοούμενος με όραμα και επιμονή, συνέλαβε την ιδέα του φεστιβάλ και την έφερε εις πέρας μέσα από δυσκολίες και αντιδράσεις. Η δράση του ξεκινά στη Θεσσαλονίκη των μέσων της δεκαετίας του '50 όπου εγκαθίσταται με τη σύντροφο της ζωής του Μίνα Ζάννα. [...] Η παρουσία του ήταν έντονη ως κριτικού, μελετητή, συγγραφέα, εκδότη, κοινωνιολόγου. Και ήταν από τους λίγους που συνδύαζε την ικανότητα για οργάνωση, με την ευχέρεια για ιεράρχηση των προβλημάτων του πολιτισμού και τη συμμετρική...
Φρίντα Λιάππα
Συλλογικό έργο
Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (1995)
Το βιβλίο αυτό εκδόθηκε με αφορμή το αφιέρωμα στη Φρίντα Λιάππα που οργάνωσε το 36ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (3-12 Νοεμβρίου 1995). Περιέχονται τα κείμενα: - Εργοβιογραφία της Φρίντας Λιάππα - Γιώργος Μπράμος, "Το νήμα της ζωής" - Αχιλλέας Κυριακίδης, "Η ποιότητα των ονείρων" Φιλμογραφία: - "Μετά σαράντα μέρες" (ζενερίκ) - Χρήστος Βακαλόπουλος, "Προς τη μυθοπλασία: ''Μια ζωή σε θυμάμαι να φεύγεις"" (από κείμενο στον "Σύγχρονο Κινηματογράφο", τ. 17/18, 1978, απόσπασμα) - Λευτέρης Ξανθόπουλος, "Επιλογές από τις ταινίες μικρού μήκους: "Απεταξάμην"" (από κ...
Άγγελος των πρώτων ημερών
Ξανθόπουλος Λευτέρης
Εκδοτικός Οίκος Α. Α. Λιβάνη (1999)
Αφήνω στο συρτάρι τις φωτογραφίες, γλιστράω κάτω από το τραπέζι, ξαπλώνω και σηκώνω το βλέμμα προς τα πάνω. Στο κενό διάστημα ανάμεσα στις διαγώνιες τραβέρσες και την ξύλινη επιφάνεια του τραπεζιού, ξεχωρίζει η άκρη ενός περιοδικού. Απλώνω το χέρι και τραβάω το έγχρωμο έντυπο. Γυρνάω μπρούμυτα στο πάτωμα και το ξεφυλλίζω. Μπροστά μου, στο εξώφυλλο, μια γυναίκα με κοιτάει στα μάτια με έναν τρόπο που δε με έχει κοιτάξει καμιά γυναίκα ως τώρα. Φοράει ένα ριγέ μπικίνι που αποκαλύπτει περισσότερα από όσα κρύβει. Χαμογελάει και τα δόντια της είναι κάτασπρα. Ανοίγει τα χέρια σα...
Πραγματικότητα και μύθος στο καλλιτεχνικό έργο του Λευτέρη Ξανθόπουλου
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Παπαζήση (2003)
Η συλλογή κειμένων αυτή αποτελεί το δεύτερο τόμο της σειράς "Η μαρτυρία της κινηματογραφικής εικόνας", η οποία συγκρατεί τη μνήμη γύρω από όσα αναφέρονται και συζητούνται στις καθιερωμένες ετήσιες επιστημονικές συναντήσεις που οργανώνει το Κινηματογραφικό Αρχείο της Υπηρεσίας Διπλωματικού και Ιστορικού Αρχείου του Υπουργείου Εξωτερικών. Ο σκηνοθέτης Λευτέρης Ξανθόπουλος είναι ένας από τους βασικούς εκπροσώπους του Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου, με μια αναγνωρισμένη ποιότητα του κινηματογραφικού του έργου που υπερβαίνει τα ελληνικά δεδομένα. Ποιητής, πεζογράφος και δοκιμι...
Φώτα, ήχος, πάμε
Συλλογικό έργο
Μαΐστρος (2003)
Ένα βιβλίο στο οποίο να μιλάνε οι άνθρωποι που κάνουν τον κινηματογράφο είναι πάντα αναγκαίο [...]. Αν μάλιστα διαβάσει κανείς με προσοχή τις συνεντεύξεις με τους έλληνες σκηνοθέτες στο βιβλίο αυτό, θα καταλάβει τη συνέχεια που υπάρχει ανάμεσα στον ελληνικό κινηματογράφο των δεκαετιών του '50 και '60 και εκείνον που άρχισε να αναπτύσσεται στις αρχές της δεκαετίας του '70 κι ύστερα. (Ν. Φ. Μικελίδης). Οι δέκα σκηνοθέτες που παρουσιάζουμε προέρχονται από το όλο σώμα του κινηματογράφου μας, παλιού και Νέου. Αντίθετα σε όλες τις αντιξοότητες που πάντα παρουσιάζονται κατά τη...
Η μετανάστευση στον κινηματογράφο
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Παπαζήση (2004)
Η απεικόνιση της μεταναστευτικής εμπειρίας προσήλκυσε από τις αρχές ήδη του 20ού αιώνα το ενδιαφέρον της ελληνικής κινηματογραφίας. Τα κείμενα του παρόντος τόμου αναλύουν τις κινηματογραφικές καταγραφές (ταινίες μυθοπλασίας, ντοκιμαντέρ και επίκαιρα, τηλεοπτικές εκπομπές) που αναφέρονται σε πληθυσμιακές μετακινήσεις, όπως η ελληνική μετανάστευση προς τις εύρωστες οικονομικά χώρες, η προσφυγιά, η εσωτερική μετανάστευση, ο επαναπατρισμός από τις πρώην σοσιαλιστικές χώρες κ.ά. Ιδιαίτερο αντικείμενο μελέτης συνιστούν οι οικονομικοί πρόσφυγες που τα τελευταία χρόνια κατακλύζουν...
Μάνος Ζαχαρίας: Ένας σκηνοθέτης παθιασμένος με την Ελλάδα
Συλλογικό έργο
Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (2004)
Το βιβλίο αυτό εκδόθηκε με την ευκαιρία της τιμητικής εκδήλωσης για τον Μάνο Ζαχαρία και το έργο του από το 45ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη από 19 έως 28 Νοεμβρίου 2004. Κατά την τιμητική βραδιά προβλήθηκε η ταινία του σκηνοθέτη "Ένας από το εκτελεστικό απόσπασμα". Περιέχονται τα κείμενα: - Μιχάλης Δημόπουλος, Γιώργος Μπράμος, "Μάνος Ζαχαρίας, ένας σκηνοθέτης παθιασμένος με την Ελλάδα" (εισαγωγή) - Γιάννης Μπακογιαννόπουλος, "Μάνος Ζαχαρίας, ένας στρατευμένος κινηματογραφιστής" - Κώστας Βρεττάκος, "Ο Μάνος του κινηματογρά...
Ιστορία και πολιτική στο έργο του Παντελή Βούλγαρη
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Παπαζήση (2007)
Αναγνωρισμένος σκηνοθέτης εντός και εκτός συνόρων, ο Παντελής Βούλγαρης έχει συνδέσει το όνομά του με την ανανέωση του εγχώριου κινηματογράφου. Με σταθερή πορεία από τη δεκαετία του 1960 ο φακός του παρατηρεί προσεκτικά τις μεγάλες αλλαγές της ελληνικής κοινωνίας, κι ο ίδιος αναδεικνύεται σε ένα είδος χρονικογράφου της εποχής του. Το έργο του είναι πλούσιο, όσο και πολυθεματικό. Ντοκιμαντέρ, μικρού και μεγάλου μήκους ταινίες, θέατρο είναι τα είδη που αγάπησε εξίσου αλλά και διακρίθηκε υπηρετώντας τα. Το ήθος, η ευαισθησία, η αισθητική, η μέχρι σήμερα καλλιτεχνική π...
Μάνος Ζαχαρίας: Ο ταξιδιώτης της μνήμης
Συλλογικό έργο
Αιγόκερως (2008)
Με μια ιστορία που θα μπορούσε να αποτελέσει υλικό για σενάριο, μια έμφυτη γοητεία που θα τον καθιστούσε ιδανικό πρωταγωνιστή κι ένα πάθος που όρισε το δρόμο του στη ζωή και την τέχνη, ο Μάνος Ζαχαρίας είναι ένας δημιουργός, που στην Ελλάδα τουλάχιστον, αποτελεί ένα πρόσωπο σχεδόν μυθικό. Ο άνθρωπος που βοήθησε τον ελληνικό κινηματογράφο να αποκτήσει νομικό πλαίσιο και οντότητα μέσα από την άοκνη δουλειά του στο πλευρό της Μελίνας Μερκούρη ως σύμβουλος κινηματογραφίας, ο αντιστασιακός κινηματογραφιστής του ΕΛΑΣ, ο μέχρι πρόσφατα σύμβουλος του προέδρου της ΕΡΤ είναι γνωσ...
Παλίμψηστο Καβάλας
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Καστανιώτη (2009)
Στο βιβλίο αυτό ανθολογούνται και εξετάζονται πεζά και ποιητικά κείμενα 16 πεζογράφων και 13 ποιητών -ιδιαίτερα από το συμβατικό όριο 1960 και εξής-, στα οποία η πόλη της Καβάλας μαζί με την ευρύτερη περιφέρειά της διαθλάται, μετασχηματίζεται σε λογοτεχνική πόλη, δημιουργεί την ιδιαίτερη μυθοποιητική της παράδοση και επωμίζεται αισθητικούς και ιδεολογικούς ρόλους. Στην εισαγωγή τους οι ανθολόγοι και επιμελητές του βιβλίου, φιλόλογοι-νεοελληνιστές Ευριπίδης Γαραντούδης και Μαίρη Μικέ, μετά τη διευκρίνιση ότι στόχος του παρόντος τόμου δεν είναι η συγκρότηση ενός καβαλιώτι...
Νίκος Εγγονόπουλος: Ο ζωγράφος και ο ποιητής
Συλλογικό έργο
Μουσείο Μπενάκη (2010)
Περιέχονται τα κείμενα: Ο Νικόλαος Μουτσόπουλος για τον Νίκο Εγγονόπουλο (τη συνέντευξη πήρε ο Λευτέρης Ξανθόπουλος) Ο Νάνος Βαλαωρίτης για τον Εγγονόπουλο (τη συνέντευξη πήρε ο Λευτέρης Ξανθόπουλος) Α': Ο ζωγράφος Νίκος Εγγονόπουλος - Wieland Schmied, "Ανάμεσα στον υπερρεαλισμό και το Βυζάντιο, στο θέατρο και το φολκόρ: σκέψεις για τον Νίκο Εγγονόπουλο". - Νίκη Λοϊζίδη, "Το χιούμορ ως μηχανισμός υπέρβασης της "έξαλλης ελληνολατρίας" του Νίκου Εγγονόπουλου" - Νίκος Δασκαλοθανάσης, "Ο Εγγονόπουλος σουρεαλιστής;" - Σωτήρης Σόρογκας, "Ο Εγγονόπουλος και η παράδοση"...
Γάτες αλλού
Ξανθόπουλος Λευτέρης
Γαβριηλίδης (2011)
Μπορεί ο Τζόνης το Μοναχοπαίδι να τα βάλει με τον Λουκά τον Μπέη ή Κουβά ή Αχμέτ, που δουλειά του είναι να προμηθεύει με κάθε είδους πολεμικό εξοπλισμό τους επίδοξους αυτόχειρες και δολοφόνους; Γιατί η δεκαεφτάχρονη Ισιδώρα με κορμί που πάλλεται και αστράφτει από νιάτα και ομορφιά θα παραδοθεί άνευ όρων στον ώριμο Στάθη και θα εκτελέσουν από κοινού τις πιο απίστευτες αρμονικές ταλαντώσεις; Μήπως ο Χριστόφορος ο φουσκωτός ή αλλιώς Ντουλάπας, στο κλαμπάκι Ro-koko, πήγαινε γυρεύοντας όταν χτύπησε αναίτια τον έφηβο Βαγγέλη τον αυτιά καθώς και τα υπόλοιπα παιδιά του δεκαπε...
Θόδωρος Αγγελόπουλος
Συλλογικό έργο
Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (2012)
Περιέχονται τα κείμενα: - Δημήτρης Εϊπίδης, "Πρόλογος" - Ειρήνη Στάθη, "Ένας κινηματογράφος της ποίησης και της Ιστορίας" Μύθος - Ιστορία - Αναπαράσταση - Μπαρτελεμί Ααμανγκάλ, "Μια ποιητική της Ιστορίας" - Σολβί Ρολέ, "Το θέατρο έναντι της εικόνας" Ταξίδι - Όρια - Εξορία - Φρέντερικ Τζέιμσον, "Το παρελθόν ως Ιστορία, το μέλλον ως φόρμα" - Μάικλ Ουίλμινγκτον, "Η δύναμις και η δόξα" - Βόλφραμ Σούτε, "Ένας τοπογράφος χρονοταξιδευτής" - Χρήστος Αθ. Τερέζης, "Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος και η υπέρβαση των ορίων" Ποιητική - Γλώσσα - Εικαστικές αναζητήσεις - Κάρολαϊν...
Οι τέσσερις εποχές του Νίκου Κούνδουρου
Συλλογικό έργο
Γαβριηλίδης (2014)
"Στους πρόσφυγες τον έστειλε ένας ποιητής" Όταν ο Νίκος Κούνδουρος επισκέφτηκε την παραγκούπολη των προσφύγων στο Δουργούτι, επιτελούσε ένα συναδελφικό καθήκον. Πήγε να μεταφέρει το μήνυμα του συγκρατούμενού του στο Μακρονήσι ποιητή Άρη Αλεξάνδρου προς τη μητέρα του, που κατοικούσε στο όριο του συνοικισμού, πίσω από το εργοστάσιο Φιξ στη Συγγρού. Ο Κούνδουρος γνώριζε την ύπαρξη των προσφυγικών καταυλισμών, που στέγαζαν πρόχειρα ένα εκατομμύριο Ελλήνων της Μικράς Ασίας, αλλά δεν τους είχε περπατήσει ποτέ. Το σκληρό βίωμα της εξορίας, το παρελθόν του, αλλά και οι μισοτελειω...
Οι τέσσερις εποχές του Νίκου Κούνδουρου
Συλλογικό έργο
Γαβριηλίδης (2014)
"Στους πρόσφυγες τον έστειλε ένας ποιητής" Όταν ο Νίκος Κούνδουρος επισκέφτηκε την παραγκούπολη των προσφύγων στο Δουργούτι, επιτελούσε ένα συναδελφικό καθήκον. Πήγε να μεταφέρει το μήνυμα του συγκρατούμενού του στο Μακρονήσι ποιητή Άρη Αλεξάνδρου προς τη μητέρα του, που κατοικούσε στο όριο του συνοικισμού, πίσω από το εργοστάσιο Φιξ στη Συγγρού. Ο Κούνδουρος γνώριζε την ύπαρξη των προσφυγικών καταυλισμών, που στέγαζαν πρόχειρα ένα εκατομμύριο Ελλήνων της Μικράς Ασίας, αλλά δεν τους είχε περπατήσει ποτέ. Το σκληρό βίωμα της εξορίας, το παρελθόν του, αλλά και οι μισοτελειω...