Νυσταζοπούλου - Πελεκίδου Μαρία
Nystazopoúlou - Pelekídou María
Η Μαρία Νυσταζοπούλου - Πελεκίδου, ομότιμη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και στο Παρίσι στην Ecole des Hautes Etudes, στη Σορβόννη και στην Ecole des Langues Orientales· εργάστηκε ως ερευνήτρια στο Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (1961-1975) και διετέλεσε καθηγήτρια της Ιστορίας των Λαών της Χερσονήσου του Αίμου στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (1975-1996). Είναι μέλος ελληνικών και διεθνών επιστημονικών επιτροπών, αντιπρόεδρος της Διεθνούς Ενώσεως Βυζαντινών Σπουδών και της Ελληνικής Επιτροπής Σπουδών ΝΑ Ευρώπης. Έχει γράψει μελέτες και άρθρα σχετικά με τους θεσμούς και τη διπλωματική του Βυζαντίου και με την Ιστορία και τους θεσμούς των Βυζαντινών λαών κατά τους μέσους και νεώτερους χρόνους.
Ρωσία και Μεσόγειος
Συλλογικό έργο
Ηρόδοτος (2011)
Η Ιστορία γράφεται μέσα από το εκάστοτε παρόν. Ρωσία και Μεσόγειος λοιπόν ή μήπως καλύτερα Μεσόγειος και Ρωσία; Μήπως η Ιστορία, όπως την κατέθεσαν οι εξαιρετικοί ειδικοί συνάδελφοι κατά τις μέρες του συνεδρίου, μπορεί να αρχίζει με τη Μεσόγειο να εισβάλλει στη Ρωσία; Με τη Μεσόγειο, τους λαούς της ανατολικής λεκάνης της, της Άσπρης Θάλασσας, να ανακαλύπτουν, να κατασκευάζουν ένα μυθικό τοπίο, που θα φιλοξενεί με τη λαλιά του ανθρωπολόγου έναν "άλλο" ανάμεσα στο φως και στο σκοτάδι; Ο Άξενος Πόντος (κατ' ευμενισμόν των θεών και του φόβου: Εύξεινος), ένας παράδεισος με το χρ...
Η τέταρτη σταυροφορία και ο ελληνικός κόσμος
Συλλογικό έργο
Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (Ε.Ι.Ε.). Ινστιτούτο Βυζαντινών Ερευνών (2008)
Περιέχονται τα κείμενα: - Χρύσα Μαλτέζου, "Βυζάντιο - Βενετία: μια σχέση αγάπης και μίσος" - Ιουλιανή Χρυστοστομίδου, "Η διείσδυση της δυτικής οικονομικής στη Βυζαντινή αυτοκρατορία" - Πάρις Γουναρίδης, "Η εικόνα των Λατίνων" - Νίκος Γ. Μοσχονάς, "Οι σταυροφορίες· το όραμα και η δράση" - Ταξιάρχης Γ. Κόλιας, "Βυζάντιο και σταυροφορίες: Η διαχείριση της σταυροφορικής κίνησης. Ένα γενικό πλαίσιο". - Μαρία Ντούρου - Ηλιοπούλου, "Η Δ΄ Σταυροφία: Οργάνωση της κίνησης και παρέκκλιση των στόχων" - Κατερίνα Νικολάου, "Οι πρωταγωνιστές της Δ΄ Σταυροφορίας" - Αλκμήνη Σταυρί...
Βυζάντιο και Βούλγαροι (1018 - 1185)
Συλλογικό έργο
Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (Ε.Ι.Ε.). Ινστιτούτο Βυζαντινών Ερευνών (2008)
Το έτος 1018 είναι ένα από τα ορόσημα στην ιστορία των Βαλκανίων, καθότι τότε το Βυζάντιο κατόρθωσε να υποτάξει τη Βουλγαρία, να αποκαταστήσει τον έλεγχό του στις χώρες νότια του Δούναβη και -σε συνδυασμό με άλλες επιτυχίες του στο ανατολικό μέτωπο- να φτάσει στο απόγειο της ισχύος του. Στον ένα και μισό, περίπου, αιώνα που ακολούθησε επήλθαν ανακατατάξεις που οφείλονταν στην εμφάνιση νέων παραγόντων στην ευρύτερη περιοχή, όπως ήταν οι Σελτζούκοι, οι Νορμανδοί και βεβαίως οι σταυροφόροι. Οι εξελίξεις αυτές αλλά και εσωτερικές διεργασίες έμελλε να οδηγήσουν στη δημιουργία το...
Πελοπόννησος: Πόλεις και επικοινωνίες στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα
Συλλογικό έργο
Βιβλιοπωλείον της Εστίας (2006)
Η Πελοπόννησος, από την απώτατη Αρχαιότητα ώς τους Νεότερους Χρόνους, αποτέλεσε σημαντικό κόμβο στο χώρο της Μεσογείου. Η μελέτη των γραπτών μαρτυριών και των αρχαιολογικών τεκμηρίων, που είναι άφθονα, συμβάλλει στην κατανόηση πολλών πτυχών της ιστορίας της. Ανακοινώσεις από τέσσερα Συμπόσια (1993-1996) του Μονεμβασιώτικου Ομίλου έχουν συγκεντρωθεί στον παρόντα τόμο. Τα κείμενα καλύπτουν τέσσερις ευρύτερες θεματικές ενότητες: Οι πόλεις της βυζαντινής Πελοποννήσου, η Πελοπόννησος και η δημιουργία της Νεότερης Ελλάδος, Πελοπόννησος και Ιταλία, Επικοινωνία και ανταλλαγές στη...
Relations Gréco - Roumaines
Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (Ε.Ι.Ε.). Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών (2004)
This volume is the product of a conference of historians from Greece and Romania, which met at the National Research Foundation in Anthens in September 2000. This was the first such meeting in thirty years. The one before it had taken place in Thessaloniki in 1970 and had focused on the Phanariote period in the Romanian principalities, bringing a fresh view on that common chapter in the historical trajectories of Romania and Greece, trying to move away from the nationalist stereotypes that had shaped mutual historical perceptions in the past.[...] (Από τον πρόλογο του βιβλί...
Ο πρώτος βυζαντινός ουμανισμός
Lemerle Paul
Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (2001)
Δύο εποχές του Βυζαντίου χαρακτηρίζονται από μια έντονη στροφή προς την κλασική παιδεία, δηλαδή τον ουμανισμό: η πρώτη τον 9ο αιώνα και η δεύτερη τον 13ο. Ο πρώτος ουμανισμός, αντίθετα με τον δεύτερο, δεν είχε μελετηθεί αρκετά. Το κενό καλύπτεται από το συνθετικό έργο του Λεμέρλ. Ο συγγραφέας δεν περιορίζεται να μελετήσει το φαινόμενο στα στενά χρονικά του όρια, αλλά εξετάζει συνολικά το πρόβλημα της παιδείας στους πρώιμους και μέσους βυζαντινούς χρόνους. [...]
Βυζάντιο και Σλάβοι - Ελλάδα και Βαλκάνια
Νυσταζοπούλου - Πελεκίδου Μαρία
Βάνιας (2001)
Οι σχέσεις των βαλκανικών λαών με τη βυζαντινή αυτοκρατορία και με τον ελληνισμό στη διάρκεια αιώνων κοινού ιστορικού βίου από τους μέσους χρόνους ως τη σύγχρονη εποχή - σχέσεις ποικίλες και πολύπλοκες, με αντιπαραθέσεις και αλληλεπιδράσεις σε πολλά επίπεδα - είναι το κύριο αντικείμενο των μελετών που συγκροτούν αυτόν τον τόμο. Σαν ένα είδος εισαγωγής, προτάσσονται μελέτες που αναφέρονται στις βαλκανικές σπουδές και στο "χώρο" ως παράγοντα των ιστορικών εξελίξεων. Η εγκατάσταση των Σλάβων στη χερσόνησο του Αίμου και η ένταξή τους στη βυζαντινή αυτοκρατορία, οι επιδράσεις το...
Σλαβικές εγκαταστάσεις στη μεσαιωνική Ελλάδα
Νυσταζοπούλου - Πελεκίδου Μαρία
Ίδρυμα Γουλανδρή - Χορν (2000)
Η αναβάθμιση του ρόλου της Ελλάδας στην οικονομία των νέων Βαλκανίων
Νεγρεπόντη - Δελιβάνη Μαρία
Ίδρυμα Γουλανδρή - Χορν (1994)
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η θέση των Βαλκανίων
Κοντογεώργης Γεώργιος Λ.
Ίδρυμα Γουλανδρή - Χορν (1993)
Μία πολύ σύντομη αναφορά στην ιστορία των Βαλκανίων, είναι νομίζω χρήσιμη, για τη δημιουργία σε πολύ αδρές γραμμές ενός ιστορικού πλαισίου, μέσα στο οποίο θα γίνουν ευκολότερα κατανοητά τα σύγχρονα προβλήματα της περιοχής και ειδικότερα οι σημερινές σχέσεις και η πολιτική της Ευρωπαϊκής Κοινότητος, με τις χώρες της Βαλκανικής Χερσονήσου. [...] (απόσπασμα από το κείμενο του βιβλίου)