Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

"Κάνουμε θέατρο για την ψυχή μας" μας εξομολογείται ο Κάρολος Κουν. Βλέπουμε θέατρο, συμμετέχοντας όλοι στη θεατρική διαδικασία, συγγραφείς, σκηνοθέτες, ηθοποιοί, σκηνογράφοι, λοιποί καλλιτεχνικοί συντελεστές και θεατές, για να νιώσουμε ο ένας την ευαισθησία του άλλου μέσω αυτής της μορφής τέχνης· για να συγκινηθούμε και να συγκινήσουμε με τις αλήθειες, τα ανθρώπινα πάθη μας, τα προσωπικά αδιέξοδα, τις ηθικές αμφιβολίες και την ποθεινή λύτρωση στο τέλος όλων όσα διαδραματίζονται επί σκηνής. Κι όταν η αυλαία πέφτει, γεμάτοι μαγεία θεάματος και κατανόηση υπαρξιακών καταστά...

"Κάνουμε θέατρο για την ψυχή μας" μας εξομολογείται ο Κάρολος Κουν. Βλέπουμε θέατρο, συμμετέχοντας όλοι στη θεατρική διαδικασία, συγγραφείς, σκηνοθέτες, ηθοποιοί, σκηνογράφοι, λοιποί καλλιτεχνικοί συντελεστές και θεατές, για να νιώσουμε ο ένας την ευαισθησία του άλλου μέσω αυτής της μορφής τέχνης· για να συγκινηθούμε και να συγκινήσουμε με τις αλήθειες, τα ανθρώπινα πάθη μας, τα προσωπικά αδιέξοδα, τις ηθικές αμφιβολίες και την ποθεινή λύτρωση στο τέλος όλων όσα διαδραματίζονται επί σκηνής. Κι όταν η αυλαία πέφτει, γεμάτοι μαγεία θεάματος και κατανόηση υπαρξιακών καταστ...

Το θέμα εδώ έχει πρακτικό χαρακτήρα: με ποιά μέτρα και προς ποιούς σκοπούς ρυθμίζει ο άνθρωπος την ατομική και συλλογική του ζωή. Με άλλα λόγια: ποιά είναι και σε τί κατατείνει η ανθρώπινη αρετή. Αλλά η εξέτασή του γίνεται με τρόπο καθαρά θεωρητικό. Αυτό σημαίνει ότι ο στοχαστής που φιλοσοφεί απάνω στο ηθικό πρόβλημα, δεν έχει την πρόθεση να φρονηματίσει τους άλλους, αλλά να συλλάβει θεωρητικά και κριτικά ν' αποσαφηνίσει την ουσία της αρετής. Το "λόγον διδόναι", της φιλοσοφίας γενικά, άρα και της ηθικής φιλοσοφίας η τάση, είναι μια ορισμένη κατεύθυνση στην κίνηση του πνεύμα...

Όσο κι αν ψάξει κανείς είναι μάλλον αδύνατον ν' ανακαλύψει πότε δημοσιεύεται για πρώτη φορά κείμενο του Πέτρου Χάρη. Και αν, επιπλέον, το κείμενο αυτό είναι σχόλιο, μελέτημα, κριτική, δοκίμιο ή διήγημα. Αν υπάρχει ακόμα έστω κι ένα κείμενό του δημοσιευμένο με το πραγματικό του όνομα που ήταν Γιάννης Μαρμαριάδης. [...] Όπως γίνεται αντιληπτό και από την μακριά σειρά των κριτικών κειμένων που ακολουθούν, για τα βιβλία του Πέτρου Χάρη, ο ίδιος παρά το αίσθημα νοικοκυρωσύνης και τάξεως που απέπνεε, υπήρξε ένας δημιουργός συχνά απρόβλεπτος στον νεωτερισμό και την ριζοσπαστικότη...

Τοµές στην επικαιρότητα είναι ο στόχος αυτών των δοκιµίων. Ζούµε σε µια ώρα της ιστορίας ευνοηµένη κατά τούτο: ότι µέσα στα δεινά προβλήµατα, όπου παραδέρνει σήµερα η ανθρωπότητα σε όλα σχεδόν τα γεωγραφικά πλάτη της οικουµένης, όποιος έχει µάτια για να ιδεί και θάρρος για να σηκώσει εκείνα που βλέπει, θα καταλάβει πολλά πράγµατα. Και οι κρίσεις του µπορεί να ξεπεράσουν τα σύνορα του τόπου και του χρόνου της προσωπικής του ζωής και να πάρουν γενικότερη σηµασία. Σ' αυτά τα καίρια προβλήµατα, που αρχίζουν από τα ρήγµατα του πολιτισµού µας και φτάνουν έως τις περιπολοκές το...

Το κείμενο τούτο, καρπός μακράς αναστροφής με τα ψυχολογικά προβλήματα και - σε μερικά σημεία - προσωπικών ερευνών και σκέψεων, αποτελεί ό,τι συνήθως ονομάζαμε «εγχειρίδιο», βιβλίο δηλαδή σύντομο και εύληπτο, με σημασία κατ' εξοχήν χρηστική. Έως τώρα έχω δημοσιεύσει ή πολυσέλιδες πραγματείες ή άρθρα με καθαρά επιστημονικό, καθώς και γενικότερα κοινωνικό περιεχόμενο. Εάν σήμερα αποφάσισα, παραμερίζοντας την καθαυτό ερευνητική μου εργασία, να γράψω με σκοπό διδακτικό ένα Εγχειρίδιο Ψυχολογίας (και ένα Εγχειρίδιο Λογικής που κυκλοφορεί ταυτόχρονα), το έκαμα επειδή θέλησα να δ...

[...] Σε τούτο τον τόμο δημοσιεύονται 40 δοκίμια (όλα προϊόντα της τελευταίας πενταετίας) που τα έχω κατατάξει σε 4 κατηγορίες: κοινωνικοπολιτικά, ψυχολογικά, αισθητικοκριτικά και ποικίλα, επειδή αυτά τα τελευταία με δυσκολία θα μπορούσαν να στεγαστούν στις τρεις πρώτες κατηγορίες. Στα δοκίμια αυτά τα ζητήματα εξετάζονται πάντοτε με φακό "φιλοσοφικό". Δηλαδή με την πρόθεση η ανάλυση να μη περιορίζεται σε καμιά της διάσταση, ούτε στην έκταση ούτε στο βάθος της. Ο αναγνώστης θα κρίνει αν και έως ποιο βαθμό πέτυχε το δύσκολο τούτο έργο. Ωστόσο ελπίζω ότι, και όταν δεν θα με...

Στον Πρόλογο της "Ψυχολογίας" μου (που εκδίδεται ταυτόχρονα με τη "Λογική") εξηγώ με ποια πρόθεση αποφάσισα, παραμερίζοντας την καθαρά ερευνητική μου εργασία, να γράφω χρηστικά βιβλία του τύπου του Εγχειριδίου. Δεν θα επαναλάβω λοιπόν εδώ τα ίδια πράγματα. Ό,τι ισχύει για το Εγχειρίδιο της "Ψυχολογίας" ισχύει και για το Εγχειρίδιο της "Λογικής". Δεν χρειάζεται επίσης να εξηγήσω γιατί μαζί με την "Ψυχολογία" θέλησα να δώσω και μια "Λογική" στο αναγνωστικό μου κοινό. Οι δύο επιστήμες ανήκουν στον κύκλο εκείνων που αποτελούν τη φιλοσοφική προπαιδεία. Και η μια και η άλλη μα...

Ο τόμος αυτός αποτελείται από δύο μέρη. Στο πρώτο, που ο Ε.Π. Παπανούτσος ονομάζει "Βιοσοφία", περιλαμβάνεται μια σειρά μαθημάτων του πάνω στα βασικά θέματα του ανθρώπινου βίου όπως ο γάμος και η τεκνογονία, το επάγγελμα, η φιλία, ο έρωτας, ο θάνατος. Στο δεύτερο, που επιγράφεται "Μικρές τομές σε μεγάλα ζητήματα" περιλαμβάνονται επιφυλλίδες του στην εφημερίδα "Το Βήμα", που αναφέρονται, άμεσα η έμμεσα, στα κύρια θέματα του πρώτου μέρους και χρησιμεύουν ως διευκρινίσεις ή προεκτάσεις τους. [...] Εδώ ο Παπανούτσος επιχειρεί να ακολουθήσει δρόμους που άνοιξαν μεγάλοι φιλόσο...

Υπάρχει μια Ευρώπη αστική, ατομικίστρια, εκείνη που σκέφτεται τα ψυγεία της, τα γαστρονομικά της εστιατόρια, που λέει "εγώ δεν ψηφίζω... εμείς δεν θέλουμε ούτε ρομαντισμό ούτε υπερβολές, δεν θέλουμε να ζήσουμε στα όρια ούτε να γνωρίσουμε τη διάσπαση"... Αντίθετα, εγώ θα ασπαστώ μια θέση που λέει: "Γνωρίζουμε το άκρο, το ζήσαμε, θα το ζήσουμε αν χρειαστεί, και μπορούμε να πούμε ότι το ζήσαμε γιατί περάσαμε μέσα από γεγονότα που μας επέτρεψαν να το γνωρίσουμε". Πράγματι υπήρξε μια γαλλική εθνική αλληλεγγύη και υπήρξε επίσης μια ελληνική εθνική αλληλεγγύη: η αλληλεγγύη της οδύ...

Η Αισθητική, πού απασχόλησε και απασχολεί καλλιτέχνες, ψυχολόγους, κοινωνιολόγους, παιδαγωγούς, πολιτικούς και γενικά κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο που βλέπει τι θέση έχει μέσα στη ζωή και στην ιστορία μας η τέχνη. Και πόσο ουσιαστικά ανθρώπινο είναι η δίψα τής ομορφιάς.

...Κεντρικό θέμα των μελετών που περιέχει είναι: ο σύγχρονος άνθρωπος και τα προβλήματά του. Που φυσικά δεν εξετάζονται εξαντλητικά, γιατί ο τύπος του ολιγοσέλιδου δοκιμίου δεν επιτρέπει μεγάλη έκταση στην έρευνα. Ό,τι υπόσχομαι είναι μια σύντομη, κατατοπιστική περιήγηση στον προβληματικό χώρο και η επισήμανση των κυριότερων δυσκολιών του. Αλλά και έτσι πιστεύω ότι το βιβλίο τούτο θα είναι χρήσιμο. Θα βοηθήσει τον στοχαστικό αναγνώστη να προχωρήσει στη διερεύνηση των ζητημάτων με δική του πρωτοβουλία και να μορφώσει δική του γνώμη. Τόσο περισσότερο μάλιστα όσο κατά πάγια συ...

Οι συγγραφείς έχουν τη (συγγνωστή) καλή πίστη ή την (ασύγγνωστη) ματαιοδοξία να νομίζουν ότι τα κείμενά τους πρέπει να σωθούν, γιατί μπορούν να διδάξουν, να παρηγορήσουν ή να διασκεδάσουν τον άνθρωπο στο δύσκολο δρόμο της ζωής. Αυτό ακριβώς το κίνητρο έκανε το συγγραφέα του βιβλίου τούτου να προβεί στην έκδοσή του. Όσο και αν τρέχει σήμερα με μεγάλο διασκελισμό και με γοργό ρυθμό ο χρόνος και μαζί του μεταβάλλονται οι διαθέσεις, οι αντιλήψεις, οι συνήθειές μας, το ανθρώπινο τοπίο (στην Ελλάδα τουλάχιστο) δεν έχει, ή δεν έχει ακόμη αλλάξει ριζικά. Και ένας καλός λόγος, αν ε...

Όπως γράφει στον πρόλογό του ο αείμνηστος Ε.Π.Παπανούτσος, ο απλός και ταπεινός αυτός πνευματικός εργάτης και διακεκριμένος φιλόσοφος: "ένας καλός λόγος, αν είναι τίμιος και θαρραλέος, πάντα μπορεί να ωφελήσει εκείνους που αισθάνονται την ανάγκη βοήθειας από κάποιον που τον δίδαξε πολλά η ζωή με τις εμπειρίες και τις δοκιμασίες της" Είναι βέβαιο, ότι όποιος διαβάσει τα Εφήμερα θα ωφεληθεί πνευματικά και ψυχικά. Τέτοια διαχρονικά κείμενα σπανίζουν στην εποχή μας και οφείλουμε να αποδίδουμε τα δέοντα σε πνευματικούς ανθρώπους του αναμετρήματος του μεγάλου Δασκάλου μας.

Κορυφαίο πνευματικό έργο του σοφότερου Έλληνα που αγκάλιαζε όλους τους χώρους του επιστητού στον αιώνα που πέρασε, μεγάλου Δασκάλου μας τεχνοκριτικού, πολυγραφότατου συγγραφέα, επαγωγού ομιλητή και διδάχου και που τόσο, βάρυνε στη μεταρρυθμιστική προσπάθεια για την Εκπαίδευση και τη Γλώσσα. Ένα έργο που απασχόλησε το συγγραφέα επί είκοσι πέντε ολόκληρα χρόνια και που τον ανάγκασε να υποβάλλει σε δοκιμασία τις ικανότητές του και τη μάθησή του.

"Ο Πλάτων ανήκει σ' εκείνες τις κοσμοϊστορικές προσωπικότητες που με τις ιδέες τους έχουν ακαταπόνητα ασχοληθεί οι σοφοί όλων των χρόνων και όλων των ειδών, και που εξακολουθούν εντούτοις να ερεθίζουν πάντα το διαφέρον των ειδικών και του μορφωμένου κοινού. Γύρω απ' αυτόν έχει δημιουργηθεί μια εξαιρετικά πλούσια σε έκταση φιλολογία, πρέπει λοιπόν μια νέα συγγραφή για τον Πλάτωνα να θεμελιώσει πρώτα το δικαίωμα της ύπαρξής της. Ας επιτραπεί σ' αυτήν εδώ την εργασία για τη δικαίωσή της να επικαλεστεί τους λόγους του Windelband (P.R.I. σ. 56-57): "Οι μεγάλες μορφές της ανθρώπι...

[...] Κατά την ανθολόγηση καταβλήθηκε προσπάθεια, ώστε να καλυφθεί σφαιρικά η καθημερινή, η λατρευτική ζωή, το περιβάλλον, οι συνήθειες, τα "άνθη" που βλάστησαν στην αθωνική Έρημο. Επιχειρήθηκε γλωσσική ενοποίηση και συγχρονισμός με τη σύγχρονη γλωσσική αντίληψη, διατηρήθηκαν όμως οι ιδιοτυπίες που εκφράζουν και το ύφος των συγγραφέων, όπως π.χ. του Νίκου Καζαντζάκη (μάχονταν αντί μαχόταν στο τρίτο πρόσωπο του ενικού στον Παρατατικό χρόνο και μαχόντουσαν στο τρίτο του πληθυντικού). Διορθώθηκαν σιωπηρά αβλεπτήματα ή λάθη οφειλόμενων σε άγνοια των αγιορείτικων δεδομένων. Σ...

Η παρουσία του Ηλία Βενέζη στα νεοελληνικά γράμματα εκφράζει με τρόπο ανεπανάληπτο μια δραματική περίοδο της Ιστορίας του Έθνους μας. Συγχρόνως όμως, αποτελεί μια βεβαίωση της ενότητας του Ελληνισμού με καρδιά του το Αιγαίο πέλαγος. Ανατολίτης, αιγαιοπελαγίτης, Έλληνας, συναίρεσε μέσα στο έργο του την τέχνη ως μεράκι κι ως υπαρξιακή λειτουργία με την κατάθεση μιας μαρτυρίας που σώζει την ιστορία ζωντανότερη από οποιοδήποτε ιστορικό βιβλίο. Ένας από τους πιο εκλεκτούς, λαοφιλείς συγγραφείς της περίφημης Γενιάς του '30, έφερνε μέσα στις φλέβες του το αίμα του παραμυθιού. Α...