Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η υπερπαραγωγή θεωρητικού λόγου για τη λογοτεχνία και τις γραμματολογικές σπουδές, ιδίως από τη δεκαετία του 1960 και εξής, προσέφερε μεν μεγάλη ποικιλία προσεγγίσεων, διαμόρφωσε όμως ένα τοπίο όπου δεν μπορεί κανείς να προσανατολιστεί αν αγνοεί τους βασικούς οδοδείκτες, τα κείμενα δηλαδή που αποτέλεσαν την αφετηρία των περισσότερων θεωρητικών αναζητήσεων. Το παρόν "Ανθολόγιο" του K. M. Newton αποτελεί μια συλλογή τέτοιων θεμελιωδών κειμένων: ξεκινώντας από τις συμβολές του Ρωσικού Φορμαλισμού, της Νέας Κριτικής και της Ερμηνευτικής, ο Newton παρακολουθεί την επίδραση π...

Η "Απαρχή της γνώσης" του Χανς - Γκέοργκ Γκάνταμερ είναι η ολοκλήρωση της ερμηνευτικής προσέγγισης της προσωκρατικής φιλοσοφίας, όπως τη γνωρίσαμε στην "Απαρχή της φιλοσοφίας", συνδυαζόμενη με διεύρυνση του θεματικού φάσματος της. Εν πρώτοις ο φιλόσοφος καταπιάνεται με την ερμηνεία των αποσπασμάτων που από τη γραπτή παράδοση της ύστερης αρχαιότητας αποδίδονται στον Ηράκλειτο. Τα λιγότερα γνωστά ηρακλείτεια αποσπάσματα αντιμετωπίζονται ως παλίμψηστα με δυνατότητες αποκάλυψης ενός πρωτότυπου και πρωτοποριακού τρόπου σύλληψης των διαλεκτικών αντιθέσεων, κάτι που διαφοροποιε...

Από το 1979 η εφημερίδα "Le Monde" δημοσίευε κάθε εβδομάδα μια συζήτηση με προσωπικότητες από τον χώρο του πολιτισμού. Ο επιμελητής του παρόντος τόμου Christian Delacampagne, με σπουδές φιλοσοφίας και ο ίδιος, γνωστός συγγραφέας και αρθρογράφος της "Le Monde", συγκέντρωσε συνεντεύξεις γνωστών φιλοσόφων -πολλοί από τους οποίους δεν βρίσκονται πλέον εν ζωή- για να τους ρωτήσει για ζητήματα που παραμένουν επίκαιρα: για τη μελαγχολική αδυναμία μας να προσδώσουμε νόημα στον βίο μας, για τη βία ως συστατικό στοιχείο του ανθρώπινου πολιτισμού, για την πίστη, την αέναη διερώτηση...

Επί μισό αιώνα ο Χανς - Γκέοργκ Γκάνταμερ παρακολουθούσε και συνδιαμόρφωνε, πρώτα ως φοιτητής και στη συνέχεια ως καθηγητής, τα πνευματικά ρεύματα στα σημαντικότερα πανεπιστήμια της Γερμανίας (Μπρεσλάου, Λιψίας, Φρανκφούρτης, Χαϊδελβέργης). Στο βιβλίο αυτό, ο μεγάλος φιλόσοφος του εικοστού αιώνα μιλάει για τα χρόνια αυτά, τα χρόνια της φιλοσοφικής μαθητείας, όπως τα αποκαλεί. Από τα μαθητικά και τα φοιτητικά του χρόνια και την επαφή με τον Πάουλ Νάτορπ, τον Νικολάι Χάρτμαν και, κυρίως, τον Μάρτιν Χάιντεγκερ ως την περίοδο της υφηγεσίας του στο Μπρεσλάου και το Μαρβούργο,...

Η μελέτη της απαρχής της φιλοσοφίας "δεν παρουσιάζει απλώς ιστορικό ενδιαφέρον. Αγγίζει επίκαιρα προβλήματα του δικού μας πολιτισμού, ο οποίος βρίσκεται σε μια φάση ανατροπής αλλά και αβεβαιότητας και ανασφάλειας και ως εκ τούτου επιχειρεί να συνδεθεί με εντελώς διαφορετικούς πολιτισμούς, οι οποίοι, σε αντίθεση με τον δυτικό, δεν έχουν εκπηδήσει από τον ελληνικό πολιτισμό". Η υποδειγματική εφαρμογή των εργαλείων της ερμηνευτικής στη μελέτη της φιλοσοφίας των προσωκρατικών από τον Χανς-Γκέοργκ Γκάνταμερ συμβάλλει αποφασιστικά στον αυτοπροσδιορισμό του σύγχρονου κόσμου, αναδε...

Γιατί είναι τόσο δύσκολο να σκεφτούμε το φαινόμενο που βιάσθηκαν να το ονομάσουν "επιστροφή των θρησκειών"; Γιατί ξαφνιάζει; Γιατί εντυπωσιάζει ειδικά όσους πίστευαν αφελώς ότι ένα δίλημμα αντιπαραθέτει από τη μια τη Θρησκεία και από την άλλη τον Λόγο, τον Διαφωτισμό, την Επιστήμη, την Κριτική (τη μαρξιστική κριτική, τη νιτσεϊκή γενεαλογία, τη φροϋδική ψυχανάλυση με το κληροδότημά τους), ωσάν η μόνη έκβαση να είναι η μια πλευρά να βγάλει την άλλη από τη μέση; Άραγε η "επιτροφή του θρησκευτικού" περιορίζεται σε ό,τι η δόξα ορίζει ασαφώς ως "φονταμενταλισμό", "ζηλωτισμό", "φα...

Τρεις εξέχοντες Γερμανοί διανοητές καταθέτουν τους προβληματισμούς τους γύρω στην περίπτωση Νίτσε. Επισημαίνουν το ριζοσπαστικό χαρακτήρα του ως στοχαστή και πεζογράφου, το ερμηνευτικό πρόβλημα που εγείρει ο λόγος του, το παρωδιακό στοιχείο και τη σωτήρια λειτουργία του, τη συγγένειά του συνολικά με το διαφωτισμό, αλλά και με τις επιστήμες της ψυχής, τον κίνδυνο, τέλος, που υπέφωσκε κατά το Μεταπόλεμο, η διάσωση από την παραποίηση να τον αφήσει έρμαιο του ακαδημαϊσμού. Δύο κείμενα σε απόσταση τριακονταετίας: η συζήτηση "Για τον Νίτσε κι Εμάς" μεταξύ των T.W. Adorno, M. Hosk...