Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Οι "Όρνιθες" είναι η εκτενέστερη σωζόμενη κωμωδία του Αριστοφάνη, από τις πιο πλούσιες σε φανταστικές εμπνεύσεις και υφολογικές αρετές, αλλά και από τις πιο θεαματικές. Ο Πεισ(θ)έταιρος, που ενσαρκώνει με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο τον δυναμισμό, την επινοητικότητα και τη φιλοδοξία των Αθηναίων, πείθει τα πουλιά να χτίσουν μια μεγάλη οχυρή πολιτεία στον ουρανό, ανάμεσα στους θεούς και τους ανθρώπους. Οι θεοί, μην έχοντας πια τρόπο να επικοινωνήσουν με τη γη, αναγκάζονται να συνθηκολογήσουν, και ο Πεισέταιρος απαιτεί και παίρνει, αντίτιμο της ειρήνης, την κυριαρχική δύ...

Ενώ ο εμφύλιος -Πελοποννησιακός- πόλεμος συνεχιζόταν, εξυπηρετώντας συμφέροντα που πάντα εξυπηρετούν οι πόλεμοι, ο Δικαιόπολης αποφάσισε να συνάψει ιδιωτική ειρήνη με τον εχθρό - μόνο γι' αυτόν και την οικογένειά του. Παρανοϊκό; Ίσως! Αλλά αν αντιτάξει κάποιος παράνοια στην παράνοια του πολέμου, τότε ίσως προκύψουν θετικά αποτελέσματα.

Όταν το 325 π.Χ. ο Αριστοφάνης πήρε την απόφαση να παρουσιάσει στο αθηναϊκό κοινό τους Αχαρνείς, η Αθήνα και η Σπάρτη βρίσκονταν στον έκτο χρόνο ενός καταστροφικού για όλη την Ελλάδα πολέμου. Οι αγρότες της κατεστραμμένης αττικής υπαίθρου βρίσκονταν μέσα στα τείχη της πόλης σε απελπιστική κατάσταση. Με τα έργα του ο Αριστοφάνης έγινε ο πιο αυθεντικός εκφραστής και κήρυκας του πόθου του αθηναϊκού λαού για ειρήνη. Από τα σπαρταριστά λόγια και τις ανατρεπτικές πράξεις του ειρηνόφιλου αγρότη Δικαιόπολη αποκαλύπτονται και γελοιοποιούνται οι αιτίες του πολέμου, η αταξία των λαϊκ...

Ο Δικαιόπολις δεν αντέχει άλλο την υποκρισία των πολιτικών και των στρατηγών: μιλούν διαρκώς για ειρήνη και κάνουν ό,τι μπορούν για να συνεχίζεται ο πόλεμος. Κλείνει λοιπόν ειρήνη ιδιωτική, γι' αυτόν μονάχα και την οικογένειά του, στήνει το μαγαζάκι του κι ανοίγει δουλειές με εχθρούς και συμμάχους, κοροϊδεύει τον ψευτοπαλικαρά στρατηγό Λάμαχο, βγάζει τη γλώσσα του στην εξουσία. Μα δεν τα πέτυχε ανώδυνα όλα αυτά. Έπαιξε τη ζωή του κορόνα γράμματα για να πείσει τους αυστηρούς Αχαρνείς πως δεν προδίδει εκείνος την πατρίδα του, μα όσοι επιδιώκουν τον πόλεμο για προσωπικό τους ό...

Ενώ ο εμφύλιος -Πελοποννησιακός- πόλεμος συνεχιζόταν, εξυπηρετώντας συμφέροντα που πάντα εξυπηρετούν οι πόλεμοι, ο Δικαιόπολης αποφάσισε να συνάψει ιδιωτική ειρήνη με τον εχθρό - μόνο γι' αυτόν και την οικογένειά του. Παρανοϊκό; Ίσως! Αλλά αν αντιτάξει κάποιος παράνοια στην παράνοια του πολέμου, τότε ίσως προκύψουν θετικά αποτελέσματα.

Ο φιλειρηνικός αγρότης Δικαιόπολις και ο πολεμοχαρής Λάμαχος εκπροσωπούν δύο διαφορετικούς τύπους. Ο Λάμαχος επιστρέφει από τον πόλεμο τραυματισμένος και σε άθλια κατάσταση. Κωμωδία με πολιτικό περιεχόμενο, που στρέφεται εναντίον της φιλοπόλεμης παράταξης της Αθήνας.

[...] Αλλά ο Αριστοφάνης ήταν και είναι τόσο άκαιρος ώστε με ελάχιστες αλλαγές στην επιφάνεια γίνεται πάντοτε επίκαιρος. Το περίεργο όμως δεν είναι αυτό· είναι το πόσο γρήγορα γίνονται άκαιρες οι αλλαγές: μερικές από εκείνες που υπήρχαν στη θεατρική μορφή τούτης της μετάφρασης, φαίνονται κιόλας σήμερα, ύστερα από τρία χρόνια, παλαιότερες παρ' όσο ο 5ος π.Χ. αιώνας. Η διαπίστωση αυτή δεν αναφέρεται μόνο στα πολιτικά θέματα, αλλά και στους υπόλοιπους πειρασμούς της πραγματικότητας, που τούτη η μετάφραση δεν μπόρεσε να τους αντισταθεί. Στην παρούσα μορφή της, σε αρκετές περιπτ...

Ο Αριστοφάνης είναι ο μεγάλος δημιουργός της αρχαίας ελληνικής κωμωδίας, ένας άνθρωπος που με ποιητική χάρη, με εντυπωσιακή ελευθεροστομία και με κριτική διάθεση σατίρισε τα κακώς κείμενα του τόπου του και της εποχής του. Μολονότι αντλεί τα θέματά του από τα συγχρονικά του δεδομένα, έχει πιάσει τη διαχρονικότητα των ανθρώπινων προβλημάτων. Από το πλούσιο έργο του μας σώζονται έντεκα κωμωδίες: "Θεσμοφοριάζουσαι", "Αχαρνής", "Ιππής", "Νεφέλαι", "Σφήκες", "Ειρήνη", "Όρνιθες", "Λυσιστράτη", "Βάτραχοι", "Εκκλησιάζουσαι", "Πλούτος".