Τζαβάρας Θανάσης 1933-2016
Tzaváras Thanásis
Ο ομότιμος καθηγητής ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Θανάσης Τζαβάρας, γεννήθηκε το 1939 στην Αθήνα, όπου περάτωσε τις εγκύκλιες και ιατρικές του σπουδές. Από το 1965 μέχρι το 1978 έζησε στο Παρίσι όπου μετεκπαιδεύτηκε και εργάστηκε στη νευρολογία-ψυχιατρική, ερεύνησε στο πεδίο της νευροψυχολογίας και μαθήτευσε στην ψυχανάλυση, στο πλαίσιο της Λακανικής Σχολής. Από το 1978 δίδαξε σε διάφορα πανεπιστήμια στην Ελλάδα και από το 1998, ως καθηγητής ψυχιατρικής, αρχικά στο τμήμα Νοσηλευτικής και μετέπειτα στο τμήμα Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης (ΜΙΘΕ) του Παν. Αθηνών. Υπήρξε συνεκδότης της σειράς "Τρίαψις Λόγος", των εκδόσεων Εξάντας και ήταν μέλος της τετραμελούς Συντακτικής Ομάδας του ψυχαναλυτικού περιοδικού "Εκ των υστέρων" και ιδρυτικό μέλος του περιοδικού "Σύναψις". Δημοσίευσε περί τα 250 άρθρα στα ελληνικά, γαλλικά και αγγλικά και επιμελήθηκε την έκδοση περίπου τριάντα πέντε βιβλίων. Τελευταία δικά του βιβλία, ήταν: "Αγαπητέ αδελφέ Βασίλειε" (Εξάντας, 1999), "Ψυχανάλεκτα" (Νήσος, 2005), "Ταξίδι από τα Κύθηρα" (Κοινός Τόπος Ψυχιατρικής, 2007), "Οδός Ιπποκράτους" (Πλέθρον, 2011). Το 2006 αποσύρθηκε από την πανεπιστημιακή διδασκαλία, ως ομότιμος καθηγητής. Έφυγε από τη ζωή στην Αθήνα, στις 25 Ιανουαρίου 2016, σε ηλικία 77 ετών.
Ο διάλογος ψυχανάλυσης και κοινωνικού δεσμού
Συλλογικό έργο
Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (2010)
Περιέχονται οι εισηγήσεις: - Θάνος Λίποβατς, "Οι τέσσερις λόγοι στον Jacques Lacan και ο κοινωνικός δεσμός" - Καίτη Γαλανοπούλου, "Η επιθυμία για γνώση γης γυναίκας, διακύβευμα για τον άντρα ή συνάντηση των δύο φύλων;" - Θανάσης Γεωργάς, "Η κρίση των κοινωνικών κατασκευών και η θεραπεία της ύπαρξης" - Γιάννης Γκιάστας, "Για μια κλινική του κοινωνικού δεσμού" - Άγγελος Βουτσάς, "Σκέψεις με αφορμή το έργο "Αντανακλάσεις" των Τσόκλη, Τριανταφύλλου και Ξυδάκη, στο εγκαταλειμμένο χωριό "Μοναστήρια" της Τήνου" - Σωτήρης Μανωλόπουλος, "Πού είμαστε όταν ζούμε μια εμπειρία. Σκ...
Λόγος και μνήμη
Συλλογικό έργο
Κοινός Τόπος Ψυχιατρικής Νευροεπιστημών & Επιστημών του Ανθρώπου (2011)
Ο λόγος είναι μνήμη και η μνήμη είναι λόγος. Θυμόμαστε με λέξεις τις οποίες χρειάζεται να θυμόμαστε: τι σημαίνουν, πότε τις χρησιμοποιούμε, πώς συνδέονται. Τα κείμενα που περιέχονται στο βιβλίο αυτό είναι οι εισηγήσεις που έδωσαν το έναυσμα για τις συζητήσεις για τις σχέσεις του λόγου με τη μνήμη, στο αμφιθέατρο του Αιγινητείου Νοσοκομείου, με τα ακόλουθα θέματα: - γλωσσικά λάθη του αφασικού λόγου, - αυτοβιογραφική μνήμη, - σκοπιμότητα της λήθης, - σχέση της μνήμης με την παθολογία της γλώσσας, - γλωσσική στροφή στην ιστορία, - στρατοπεδική λογοτεχνία, - συμπεριφορ...
Από τον Φρόυντ στον Λακάν
Φραγκοπούλου Ζωή
Νήσος (2011)
Με αυτό το βιβλίο οι ψυχαναλυτές Βασίλης Παπαδάκος και Ζωή Φραγκοπούλου μας εισάγουν στη φροϋδική και λακανική σκέψη. Η ιδιόμορφη αυτή εισαγωγή περιλαμβάνει δέκα δοκίμια που πραγματεύονται βασικές έννοιες της ψυχανάλυσης. Το υλικό τους προήλθε από την ανάγνωση των φροϋδικών και λακανικών κειμένων, σε συνδυασμό με την καθημερινή κλινική εμπειρία των συγγραφέων. Η επιλογή των συγκεκριμένων εννοιών έγινε αφενός με βάση ερωτήματα που αναδύθηκαν σταδιακά μέσα από την πρακτική και αφετέρου απορίες σχετικά με την απόδοση στα ελληνικά φροϋδικών και λακανικών όρων. Σκοπός των συγγρα...
Ενδοοικογενειακή βία
Συλλογικό έργο
Συμβούλιο Επιμόρφωσης στην Κοινωνική Εργασία (Σ.Ε.Κ.Ε.) (2011)
Η ενδοοικογενειακή βία είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο το οποίο, χωρίς να είναι νέο, σήμερα έχει πάρει μεγάλη έκταση και εκδηλώνεται με διάφορους τρόπους, προς όλα τα μέλη της οικογένειας, ιδιαίτερα προς τις γυναίκες, τα παιδιά και τους ηλικιωμένους. Επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων ασχολούνται με την ενδοοικογενειακή βία προσεγγίζοντας το θέμα τόσο θεωρητικά και ερευνητικά, όσο και στο πλαίσιο διαμόρφωσης πολιτικών και σχεδιασμού προγραμμάτων. Στην παροχή υπηρεσιών για την πρόληψη και αντιμετώπιση του φαινομένου, επαγγελματίες ψυχικής υγείας και επαγγελματίες από το σύστη...
Υγεία, ασθένεια και κοινωνικός δεσμός
Συλλογικό έργο
Opportuna (2011)
Υγεία για όλους. Όχι μόνο απουσία ασθενείας αλλά και ένα καθεστώς πλήρους ευεξίας. Το πρόταγμα του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας και του περίφημου ορισμού του, στην εποχή της ιατρικοποίησης και της ποσοστικοποίησης της υγείας και της ασθενείας, στην εποχή της δικτατορίας της υγιεινής. Νέος τρόπος εγγραφής του υποκειμένου στον κοινωνικό δεσμό ή απόκλιση από το ιδανικό σώμα, η απόκλιση από το ιδεώδες της ψυχικής υγείας, η απόκλιση από τον εν γένει ιδανικό τρόπο ζωής και υγιεινής η νέα μορφή δυσφορίας στον πολιτισμό. Τι γίνεται όμως με τον ίδιο τον πάσχοντα, τον ασθενή, το υ...
Οδός Ιπποκράτους
Τζαβάρας Θανάσης 1933-2016
Πλέθρον (2011)
"Οδός Ιπποκράτους". Στην Ιπποκράτους (συνάγω στο ύψος περίπου της Καλλιδρομίου), είναι στημένο πολυβόλο, όπου κάποιος, σε συνεχή ριπή, εμποδίζει τις μετακινήσεις από τη μια περιοχή στην άλλη, από τις δυο μεριές της οδού. Φαντάζομαι ότι αυτός ο κάποιος είναι ξαπλωμένος στο οδόστρωμα, όπως ήταν και στη γωνία Μεθώνης και Εμμανουήλ Μπενάκη, για τον ίδιο σκοπό -που τον έβλεπα συνέχεια, από τη Μεθώνης εννοώ. Εκεί συμβαίνει κάτι μαγικό, που έχει μείνει μαγικό στο μυαλό μου. Ο Περικλής βγάζει το ρολόι τσέπης που είχε και αρχίζει να μετράει τη διάρκεια κάθε ριπής (αυτό είναι συναγωγ...
Ψυχανάλυση και νεοελληνική λογοτεχνία: Σταυροδρόμια
Συλλογικό έργο
Γαβριηλίδης (2013)
Οι "γραφές της ψυχανάλυσης" αποτυπώνουν κάθε φορά μια διαφορετική εκδοχή από τον πλούτο της κλινικής εμπειρίας της ψυχανάλυσης και του ιδιαίτερου τρόπου της να προσεγγίζει τα φαινόμενα της ζωής και του πολιτισμού. Τον πρώτο λόγο έχει εδώ η εκ-τροπή του ασυνειδήτου σε γραφή, ώστε -παραφράζοντας τη γνωστή φροϋδική προτροπή- "εκεί που ήταν αυτό να έρθει ...η γραφή", αλλά και η τροποποίηση του πραγματικού δια της γραφής έτσι όπως μόνον μέσω αυτής μπορεί να επισυμβεί, χάρη στο δικό της ίχνος. Η σειρά απευθύνεται σε όλους όσους, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, έχουν αντιληφθεί ή υπ...
Ψυχανάλυση και κοινωνικά συμπτώματα
Συλλογικό έργο
Opportuna (2015)
Γράφουν οι: Pierre Naveau, Paul-Laurent Assoun, Marie-Helene Brousse, Θανάσης Τζαβάρας, Ντόρα Περτέση, Markos Zafiropoulos, Δημήτρις Βεργέτης, Θάνος Λίποβατς, Νίκος Παπαχριστόπουλος, Κυριακή Σαμαρτζή, Νατάσα Κατσογιάννη, Pierre-Gilles Gueguen, Francois Leguil, Νίκος Σιδέρης