Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ετούτες οι δεκαενιά ιστορίες μας θυμίζουν τα χαλικάκια που σκόρπιζαν πίσω τους εκείνα τα παιδιά του παραμυθιού για να μη χάσουν το δρόμο... Στεκόμαστε για λίγο, ρίχνουμε μια ματιά μονάχα πίσω, σ' αυτά τα πενήντα χρόνια, και προχωράμε. Σίγουροι πως θα συναντηθούμε ξανά για να γιορτάσουμε, στην επόμενη στροφή, με κάποια άλλη αφορμή... Σε κάθε περίπτωση, όμως, αυτό που έχει σημασία είναι η διαδρομή που έχουμε μοιραστεί, οι εικόνες που την έχουν σημαδέψει. Οι εικόνες που σώζονται ανεξίτηλες στα μάτια των φίλων που έρχονται να γιορτάσουν μαζί μας... Το καλύτερο δώρο που θα μπορ...

Η δεκαετία του '60. Δέκα χρόνια που χαράχτηκαν με ανεξίτηλα γράμματα στο "πάνθεον" του 20ού αιώνα. Γιατί άραγε; Με μιαν απάντηση αυθόρμητη και αυτοσχέδια, ο Μάνος Ελευθερίου και ο Θανάσης Νιάρχος καταγράφουν πρόσωπα και περιστατικά, όπως αναδύονται από τις δαιδαλώδεις στοές της μνήμης, γύρω από τη θρυλική αυτή περίοδο. Πρόσωπα και περιστατικά που όλοι μας γνωρίσαμε και αγαπήσαμε, αλλά και γεγονότα που ανασύρουν από μέσα μας μιαν ανεπούλωτη τύψη, γιατί δεν υπήρξαμε ιδιαίτερα προσεκτικοί στα "ψιλά" των εφημερίδων και στα "ασήμαντα" συμβάντα της ίδιας μας της ζωής. Χρειάστηκε...

Ο θίασος της Ευαγγελίας Παρασκευοπούλου -της μεγαλύτερης θεατρικής δόξας της εποχής της- καταφθάνει χειμώνα του 1896 στην Ερμούπολη που βαδίζει πλέον προς τη δύση της ένδοξης ιστορίας της. Το τελευταίο βράδυ, μετά την τιμητική της πρωταγωνίστριας με τη "Φαύστα" του Δημητρίου Βερναρδάκη, ο θίασος θα δειπνήσει στο μέγαρο των Πινά, μιας παλαιάς οικογένειας που έχει χάσει πια την αίγλη και τα πλούτη της. Το αποχαιρετιστήριο δείπνο θα μεταβληθεί σε σκηνικό θαυμάτων: Πρώτη φορά θα αντηχήσουν από το γραμμόφωνο άριες αγαπημένων μελοδραμάτων και η ομήγυρη θα γνωρίσει ένα κορίτσι, τ...

Oι στίχοι στέκονται στα δόντια και κάποτε πέφτουν στα μάρμαρα μ' έναν ήχο που μόνο τα σκυλιά τον ακούνε. Mια πένθιμη ωδή σ' ένα αγαπημένο πρόσωπο δίχως όνομα και σε πρόσωπα που έμειναν ανώνυμα, ντυμένα με τα ρούχα μιας παράστασης και ενός ρόλου που δεν αξιώθηκαν ποτέ να ερμηνεύσουν. Tούτα τα παθητικά ποιήματα είναι ακόμη μια πένθιμη ακολουθία για κείνα τα πράγματα που αφήσαμε με τη θέληση μας, για κείνους που αγαπήσαμε χωρίς να τους γνωρίσουμε και για κείνους που μας αγάπησαν κρυφά και ποτέ δεν μας το είπαν. Aντίδωρα μιας ανείπωτης αγάπης, καθώς τα συλλογίζεται κάποιος στην...

Δεκέμβριος 1944. Μες στην παραφροσύνη ενός εμφυλίου πολέμου, το ευτελέστερο πράγμα είναι η ανθρώπινη ζωή. Τη συνέλαβαν και το ίδιο βράδυ την εκτέλεσαν. Ανθρωποθυσία; Εκείνο όμως το γυμνό σώμα που της αποδόθηκε δεν ήταν το δικό της. Το μοιραίο λάθος έγινε μέσα στον πανικό και την απόγνωση του αδελφού της στο νεκροτομείο. Έτσι, στο άγνωστο σώμα δόθηκε το ένδοξο όνομά της. Εκείνη όμως ζούσε. Αλλού. Πενήντα χρόνια μετά ένας νέος γιατρός προσπαθεί να μάθει την αλήθεια από κείνον που συνέλαβε τη γυναίκα, την Καλλιτέχνιδα. Να μάθει τι κρύβεται πίσω από την ηλικιωμένη γυναί...

Ο θίασος της Ευαγγελίας Παρασκευοπούλου -της μεγαλύτερης θεατρικής δόξας της εποχής της- καταφθάνει χειμώνα του 1896 στην Ερμούπολη που βαδίζει πλέον προς τη δύση της ένδοξης ιστορίας της. Το τελευταίο βράδυ, μετά την τιμητική της πρωταγωνίστριας με τη Φαύστα του Δημητρίου Βερναρδάκη, ο θίασος θα δειπνήσει στο μέγαρο των Πινά, μιας παλαιάς οικογένειας που έχει χάσει πια την αίγλη και τα πλούτη της. Το αποχαιρετιστήριο δείπνο θα μεταβληθεί σε σκηνικό θαυμάτων: Πρώτη φορά θα αντηχήσουν από το γραμμόφωνο άριες αγαπημένων μελοδραμάτων και η ομήγυρη θα γνωρίσει ένα κορίτσι, το...

Tι γίνεται όταν το "άγριο" παρελθόν βγαίνει σε μια δύσκολη ώρα στον αφρό και βυθίζει τα φαρμακωμένα του δόντια στη μνήμη των ανθρώπων; Πώς προσπαθούμε να προχωρήσουμε όταν ζητάμε να ξεχάσουμε τι σκοτώσαμε (κάποτε) στη ζωή μας και τι κυνηγήσαμε με (παράλογο) πάθος και μετά τα αποστραφήκαμε; Ποιά ώρα μεταμορφώνονται τα αισθήματα και πότε αγγίζουμε πραγματικά το χρόνο, όταν ήδη ο χρόνος μας έχει εγκαταλείψει και μας αφήνει να κατοικήσουμε σ' ένα ερειπωμένο σώμα; Δεν είναι τα ερωτήματα του βιβλίου. Eίναι τα ερωτήματα του συγγραφέα, που προσπαθεί να βάλει τάξη ανάμεσα σε ένα π...

[...] Οι κατάσκοποι πηγαίνουν βαθιά στις χώρες των γειτόνων μου και όταν επιστρέφουν μου λένε ότι δεν είδαν τίποτα. Φτώχεια, λέει, και δυστυχία. Κακοπέραση και κατάθλιψη. Ένας στρατός κουρελιασμένος. Κι ο κοσμάκης φεύγει για ξένα χώματα να βρει καλύτερη τύχη. Είναι τόσο τραγικά αυτά που ακούω, που σκέφτομαι να στείλω (κρυφά) βοήθεια. Αλλά αυτά όλα, μου λένε οι φίλοι μου και οι σύμβουλοί μου, είναι σκηνοθεσίες. Ο εχθρός ξέρει τους κατασκόπους μου και εμφανίζεται έτσι για να μας ρίζει στάχτη στα μάτια. Είναι, μου λένε, πανούργος και ύπουλος. Επομένως, σκέφτομαι, αν είν...

[...] Οι κατάσκοποι πηγαίνουν βαθιά στις χώρες των γειτόνων μου και όταν επιστρέφουν μου λένε ότι δεν είδαν τίποτα. Φτώχεια, λέει, και δυστυχία. Κακοπέραση και κατάθλιψη. Ένας στρατός κουρελιασμένος. Κι ο κοσμάκης φεύγει για ξένα χώματα να βρει καλύτερη τύχη. Είναι τόσο τραγικά αυτά που ακούω, που σκέφτομαι να στείλω (κρυφά) βοήθεια. Αλλά αυτά όλα, μου λένε οι φίλοι μου και οι σύμβουλοί μου, είναι σκηνοθεσίες. Ο εχθρός ξέρει τους κατασκόπους μου και εμφανίζεται έτσι για να μας ρίζει στάχτη στα μάτια. Είναι, μου λένε, πανούργος και ύπουλος. Επομένως, σκέφτομαι, αν είν...

[...] Στον μικρό αυτό τόμο προσπάθησα να χωρέσω το ευρύτερο και πιο αντιπροσωπευτικό μέρος της τρισχιλιετούς ελληνικής ποιητικής παραγωγής, στο θέμα του έρωτα. Από τον ομηρικό μονόλογο της Ανδρομάχης, το περίφημο χορικό της "Αντιγόνης" του Σοφοκλή, τους αρχαίους λυρικούς, τον μονόλογο της Αρετούσας, και τα δημοτικά τραγούδια, μέχρι τους λαϊκούς τραγουδοποιούς, και τους νεότερους και σύγχρονους ποιητές, ξετυλίγονται όλες οι πτυχές του πολυτραγουδισμένου έρωτα: παθιασμένος, ανεκπλήρωτος, ρομαντικός, χυδαίος, απροσδόκητος, παιγνιώδης, ανιδιοτελής, αστείος, δολοφονικός, πληρωμέ...

Χριστούγεννα ελληνικά, σ' ένα χωριό της πατρίδας μας μακρινό και ξεχασμένο απ' όλους... όλους εκτός απο τρείς αγγέλους, που εμφανίζονται ξαφνικά και ζωντάνεψαν το θαύμα της γέννησης του Χριστού.

Ένας σαραντάρης συγγραφέας, ο Ηλ, πηγαίνοντας προς την αφετηρία των υπεραστικών λεωφορείων για να φύγει σε εκδρομή, γίνεται, χωρίς να το θέλει, ο πρωταγωνιστής ενός παράξενου ατυχήματος. Γλιστράει στα σαρκώδη φύλλα των φυτών που έχουν απλωθεί γύρω από τα ερείπια ενός παλαιού αρχοντικού και πέφτει σ' ένα πηγάδι το οποίο δεν είχε προστατευτικό στόμιο. Οι τεράστιες ρίζες των δέντρων, που έχουν κατακλύσει το πηγάδι, συγκρατούν την πτώση του σαν δίχτυ ασφαλείας ενός τσίρκου και δεν σκοτώνεται. Χτυπάει όμως άσχημα το πόδι του. Θα μείνει μες στο πηγάδι όρθιος, σαν τιμωρημένος κ...

Παραμονή Πρωτοχρονιάς -που θέριζε από χτες χιονιάς- στην πόλη κάποιας επαρχίας στολισμένα σε μια βιτρίνα μαγαζιού ψιλικατζίδικου φτωχού κάποια λαμπάκια αναβοσβήνουν σκονισμένα. Έτσι απλά και ταπεινά αρχίζει αυτό το έμμετρο παραμύθι του Μάνου Ελευθερίου για την Παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Όμως τα αστραφτερά μάτια των παιδιών που χαζεύουν τη βιτρίνα, με τη βοήθεια βέβαια και του γεράκου από την Καισαρεία, αρκούν για να γεμίσει η νύχτα μάγια, να γίνει η Παραμονή ένα ταξίδι στο όνειρο. Ένα όνειρο που το ζωντανεύουν μπροστά στα μάτια μας οι παραμυθένιες εικόνες της Vale...

"Βλέποντας αυτές τις φωτογραφίες έχει κανείς την εντύπωση ότι ολόκληρος ο πληθυσμός της Ελλάδας ήταν πρόσφυγες, ότι κατέφθασαν σε τούτα τα μέρη κυνηγημένα. Άνθρωποι της ανάγκης και μιας ελπίδας η οποία ποτέ δεν πραγματοποιήθηκε". Μάνος Ελευθερίου Ένα οδοιπορικό στην Ελλάδα του 19ου και του 20ού αιώνα όπως το φαντάστηκε ο Χάρης Γιακουμής μέσα από 200 σπάνιες φωτογραφίες και κείμενα του Μάνου Ελευθερίου που τις συνοδεύουν. Μια αληθινή ματιά στον τόπο, το χρόνο και την ευαισθησία ενός λαού.

[...] Η Μαρία Μοντέζ δεν έμεινε στην ιστορία του παγκόσμιου κινηματογράφου όπως άλλες ντίβες της εποχής της -ίσως οι νεότερες γεννιές αγνοούν την ύπαρξή της-, ωστόσο, γοήτευσε το παγκόσμιο κοινό με την εντυπωσιακή ομορφιά της, με μια σειρά ταινιών που πρωταγωνίστησε. Ήταν εξωτικές περιπέτειες, ένα είδος που άνθησε στη δεκαετία του '40, όταν οι κουρασμένοι απ' τον πόλεμο θεατές ήθελαν να "αποδράσουν" είτε με τα μιούζικαλ που, επίσης, θριάμβευαν τότε, είτε με τις γεμάτες αφέλεια εξωτικές, κυρίως ανατολίτικες, περιπέτειες, με βασική σταρ τη Μαρία Μοντέζ που επάξια είχε αποκτήσ...

Έξι χρόνια μετά την ποιητική συλλογή του "Η πόρτα της Πηνελόπης" ο Μάνος Ελευθερίου κυκλοφορεί τον "Νοητό λύκο". Ο τίτλος του παραπέμπει σε μια ευχή του Ιωάννου Χρυσοστόμου. Πρόκειται για ένα μεγάλο, συνθετικό, ομοιοκατάληκτο ποίημα που καταγράφει την ολιγόλεπτη επίσκεψη του ποιητή στον Άδη ακολουθώντας τον Άγγελό του. Όταν επιστέφει, καταλαβαίνει ότι όλα ήταν απλώς της φαντασίας του καθότι Και Κάτω Κόσμος είναι πάντα η Σμύρνη. Πλαστήρας. Βενιζέλος. Το Γουδί. Στο αίμα η Βασιλεύουσα. Κοφίνι με τ' άπλυτα της Γης. Το κομποσκοίνι. Ο αυτοκράτωρ πίσω απ' το ναδίρ. Ο Σολωμ...

Δωμάτιο ενός πτωχοκομείου ή οίκου ευγηρίας. Μέσα σε αυτό ένας μοναχικός ηλικιωμένος άνδρας μονολογεί. Συνομιλεί με τη γυναίκα του, που βρίσκεται σε διπλανό δωμάτιο, χωρίς ποτέ να του απαντά. Και περιμένει με λαχτάρα έναν δημοσιογράφο, που ζήτησε να τον επισκεφτεί. Αυτό είναι το σκηνικό του θεατρικού μονολόγου του Μάνου Ελευθερίου με τίτλο "Ο γέρος χορευτής", τον οποίο ο ίδιος ο ποιητής "ζωντάνεψε" το καλοκαίρι του 2009, στο Φεστιβάλ Φιλίππων - Καβάλας.