Μαστοράκη Τζένη 1949-
Mastoráki Tzéni
Η Τζένη Μαστοράκη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1949. Σπούδασε βυζαντινή και μεσαιωνική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα με ένα ποίημά της που περιλήφθηκε στην "Αντι-ανθολογία" του Δημήτρη Ιατρόπουλου, το 1971. Την επόμενη χρονιά τα ποιήματά της κίνησαν το ενδιαφέρον του Γιάννη Ρίτσου και της Νανάς Καλλιανέση, και εκδόθηκε από τον "Κέδρο" το πρώτο της βιβλίο, "Διόδια", με τίτλο που επέλεξε ο ποιητής. Έχουν εκδοθεί μέχρι σήμερα τέσσερα βιβλία ποίησης ("Διόδια", 1972, "Το σόι", 1978, "Ιστορίες για τα βαθιά", 1983 και "Μ' ένα στεφάνι φως", 1989), με το τελευταίο βιβλίο της, εμπνευσμένο από το έργο του Δ. Σολωμού, να έχει συγκεντρώσει την καθολική, σχεδόν, αποδοχή κριτικής και κοινού και να έχει επαινεθεί, μεταξύ άλλων, για την αριστοτεχνική χρήση της ελληνικής γλώσσας (Γ. Π. Σαββίδης) και της μυθοποιητικής παράδοσης (Δ. Μαρωνίτης). Τα ποιήματά της μεταφράστηκαν σε διάφορες γλώσσες και δημοσιεύθηκαν σε ανθολογίες και περιοδικά. Η διευθύντρια του προγράμματος ελληνικών σπουδών στο Columbia University της Νέας Υόρκης, Karen Van Dyck, αφιερώνει στη Τζένη Μαστοράκη ένα ολόκληρο κεφάλαιο του βιβλίου της "Η Κασσάνδρα και οι λογοκριτές" (1998), θεωρώντας την "μία από τις κορυφαίες ποιήτριες και μεταφράστριες της Ελλάδας". Δεινή μεταφράστρια, η Τζένη Μαστοράκη έχει μεταφράσει συγγραφείς πολύ διαφορετικούς μεταξύ τους, όπως οι Τζέι-Ντι Σάλιντζερ, Κάρσον ΜακΚάλερς, Ελίας Κανέττι, Χάινριχ Μπελ, Χάινριχ φον Κλάιστ, Καρλ Μαρξ, Κάρλο Γκολντόνι, Έντγκαρ Άλαν Πόε, Άπτον Σίνκλαιρ, Λιούις Κάρολ, Τζόρτζιο Μανγκανέλλι, Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα, Χάρολντ Πίντερ, Σάρα Κέην, Μιγέλ δε Θερβάντες, Χάουαρντ Μπάρκερ, Πωλ Σουήζι, Άγκνες Χέλερ, κι ακόμη τον "Πετροτσουλούφη" του Χάινριχ Χόφμαν και παραμύθια των Αδελφών Γκριμ. Το 1989 τιμήθηκε με το Thornton Niven Wilder Prize του Columbia University (Translation Center) για το σύνολο του μεταφραστικού της έργου και το 1992 με το ειδικό βραβείο του ΙΒΒΥ (International Board on Books for Young People) για τη μετάφραση του παιδικού βιβλίου "Ο ταξιδιώτης της αυγής", του Σι-Ες Λιούις (εκδόσεις Kέδρος). Ποιήματά της στα ελληνικά και σε γαλλική μετάφραση, επιλεγμένα από την ίδια, περιλαμβάνονται στο ιστολόγιό της: http://mastorakilfh2007.blogspot.com.
Πενθεσίλεια
Kleist Heinrich von 1777-1811
Γράμματα (2016)
Ο Κλάιστ χρειάζεται μια τραγωδία, θέλει τον Φόβο και κυρίως τον Έλεο. Χρειάζεται τα δάκρυά μας για την Πενθεσίλειά του. Φθινόπωρο του 1807, στη Δρέσδη. Στο σπίτι με τα ενοικιαζόμενα δωμάτια, ο Κλάιστ μένει πλάι πλάι με τον Πφούελ, τον αδελφικό του φίλο. Μια μέρα, ο Κλάιστ ορμάει στο δωμάτιο του Πφούελ αναστατωμένος, κλαίγοντας: "Πάει, πάει, είναι νεκρή". "Ποια;" λέει ο Πφούελ. "Αυτή! Η Πενθεσίλεια!" "Ναι" λέει ο Πφούελ, "αλλά εσύ τη σκότωσες". "Α, βέβαια!" λέει ο Κλάιστ.
Στη σίκαλη, στα στάχια, ο πιάστης
Salinger Jerome David 1919-2010
Γράμματα (2014)
"Ο "Φύλακας στη σίκαλη" κλείνει τα 59, αλλά δεν το δείχνει καθόλου: δεν έχει γεράσει ούτε μία ώρα από τα δεκαεννιά μου που τον πρωτοδιάβασα και πέρασαν στο μεταξύ 42 χρόνια. Ο Χόλντεν Κόλφιλντ δεν είναι εύκολη περίπτωση. Δεν σου επιτρέπει να τον συμπονέσεις, δεν θέλει να τον αγαπήσεις, να τον κάνεις φίλο σου, να ταυτιστείς μαζί του έστω: είναι αδιαπέραστη η ερημιά του. Βλέπει τον κόσμο σαν αμείλικτος τριαντάρης, αλλά εκφράζεται με λεξιλόγιο και συντακτικό ενός πιτσιρικά. Δεν πουλάει επανάσταση. Απολύτως τίποτα δεν πουλάει. Απελπίζεται, αλλά δεν το λέει φωναχτά. Παραιτείτ...
Ημερολόγιο: Παιδιά του κόσμου
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Γκοβόστη (2013)
Ένα ημερολόγιο ντοκουμέντο για τις τέσσερις εποχές του χρόνου και για τις άπειρες εποχές της παιδικής ηλικίας. Ένα ημερολόγιο, του οποίου η κάθε εβδομάδα είναι ανεξίτηλα σημειωμένη με την αλησμόνητη μορφή ενός παιδιού.
Ανθολογία της ελληνικής ποίησης (20ός αιώνας)
Συλλογικό έργο
Κότινος (2013)
Με τον τόμο αυτό ολοκληρώνεται το ποιητικό πανόραμα ενός ολόκληρου αιώνα. Διακρίνει κανείς σ’ αυτόν την εξέλιξη και την κατάληξη των επιτευγμάτων των προηγούμενων ποιητικών γενιών, διακρίνει όμως και το καινούργιο στοιχείο, τόσο στη μορφή όσο και στο περιεχόμενο, που καλλιεργείται, ωριμάζει και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για νέα επιτεύγματα, κάτι που ήδη έχει επισημανθεί από όσους παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς τα ποιητικά δρώμενα της πρώτης δεκαετίας του αιώνα που διανύουμε. Ξεχωρίζει φωνές ποιητών της γενιάς του ’70 (του Μαρκόπουλου, του Βαρβέρη, του Κοντού, του Λιοντάκη,...
Εγκώμιο του εγκλήματος
Marx Karl 1818-1883
Άγρα (2011)
O φιλόσοφος παράγει ιδέες, ο ποιητής ποιήματα, ο πάστορας κηρύγματα, και ούτω καθεξής. Ο εγκληματίας παράγει εγκλήματα. Αν προσέξουμε καλύτερα πως σχετίζεται αυτός ο τελευταίος κλάδος παραγωγής με το κοινωνικό σύνολο, θ' απαλλαγούμε από πολλές προκαταλήψεις. Ο εγκληματίας δεν παράγει μόνο εγκλήματα, αλλά και το ποινικό δίκαιο και τον καθηγητή που διδάσκει ποινικό δίκαιο και, συνάμα, το αναπόφευκτο σύγγραμμα με το οποίο ο ίδιος ο καθηγητής ρίχνει στη γενική αγορά τις παραδόσεις του εν είδει "εμπορεύματος". Έτσι πολλαπλασιάζεται ο εθνικός πλούτος. Για να μην αναφέρουμε την ατ...
Επέτειος
Συλλογικό έργο
Μικρή Άρκτος (2010)
Το βιβλίο αυτό, που αποτελείται από κείμενα που γράφτηκαν τα δύο τελευταία χρόνια, θέλει να τιμήσει, όπως δηλώνει και ο τίτλος του, τα ογδοντάχρονα του Δ. Ν. Μαρωνίτη, που συμπληρώθηκαν το 2009. Τα κείμενα των είκοσι δύο συγγραφέων αναφέρονται κυρίως στην κριτική εργασία του Μαρωνίτη πάνω σε θέματα της νεότερης ελληνικής λογοτεχνίας. Το πρώτο μέρος του βιβλίου αποτελείται από κείμενα αδημοσίευτα, που γράφτηκαν, με αφορμή την πρόσφατη έκδοση ή επανέκδοση μιας σειράς βιβλίων του Μαρωνίτη, και εκφωνήθηκαν, σχεδόν όλα, σε εκδηλώσεις προς τιμήν του Δ. Ν. Μαρωνίτη ή παρουσίαση...
Ο πρίγκιπας του Χόμπουργκ
Kleist Heinrich von 1777-1811
Γράμματα (2008)
Ο Κλάιστ γράφει τον "Πρίγκιπά" του το 1809/10. Η ορμή του φαίνεται στις μικρές ασυνέπειες που σπέρνει πίσω του. Το άλογο του πρίγκιπα, μια μαύρο, μια ξανθό (σαν του Αχιλλέα, διαβάζω). Και η σκηνή με την υπνοβασία: πού βρίσκεται ο υπνοβάτης; Στη βελανιδιά των σκηνικών οδηγιών, ή κάτω απ' τα πλατάνια, όπως λέει ο Χοεντσόλερν; Όπου κι αν είναι ο Πρίγκιπας, στον κόσμο του υπάρχουν δάφνες και νυχτοβιολέτες. Και γύρω γύρω η άμμος και οι βάλτοι και οι ρεικότοποι του Βραδεμβούργου. [...] Ο Κλάιστ το στέλνει στην πριγκίπισσα Μαριάννα της Πρωσίας με μια ωραία αφιέρωση, κι αυτή, η...
Ο μανδραγόρας
Machiavelli Niccolo 1469-1527
Θέατρο του Νέου Κόσμου/ Νέα Σκηνή Τέχνης (2008)
Ίσως ένα από τα καλύτερα έργα του Μακιαβέλλι (1469-1527), ο "Μανδραγόρας" είναι μια κωμωδία που μας επιτρέπει να γνωρίσουμε σε βάθος τον κόσμο του δημιουργού της. Το έργο εκτυλίσσεται μέσα σε ένα 24ωρο. Είναι η ιστορία του Καλλίμαχου, ενός τριαντάρη Φλωρεντινού, που όμως ζει στο Παρίσι τα τελευταία είκοσι χρόνια. Εκεί, στο Παρίσι, ακούει μια μέρα έναν συμπατριώτη του να εγκωμιάζει τη σπάνια ομορφιά κάποιας Λουκρητίας. Οι περιγραφές τον αναστατώνουν και τον κάνουν να επιστρέψει για χάρη της στη γενέτειρά του, όπου, βλέποντας με τα μάτια του την κοπέλα, αποφασίζει να την κάνε...
Ο πρίγκιπας του Χόμπουργκ
Kleist Heinrich von 1777-1811
Γράμματα (2008)
Ο Κλάιστ γράφει τον "Πρίγκιπά" του το 1809/10. Η ορμή του φαίνεται στις μικρές ασυνέπειες που σπέρνει πίσω του. Το άλογο του πρίγκιπα, μια μαύρο, μια ξανθό (σαν του Αχιλλέα, διαβάζω). Και η σκηνή με την υπνοβασία: πού βρίσκεται ο υπνοβάτης; Στη βελανιδιά των σκηνικών οδηγιών, ή κάτω απ' τα πλατάνια, όπως λέει ο Χοεντσόλερν; Όπου κι αν είναι ο Πρίγκιπας, στον κόσμο του υπάρχουν δάφνες και νυχτοβιολέτες. Και γύρω γύρω η άμμος και οι βάλτοι και οι ρεικότοποι του Βραδεμβούργου. [...] Ο Κλάιστ το στέλνει στην πριγκίπισσα Μαριάννα της Πρωσίας με μια ωραία αφιέρωση, κι αυτή, η...
Χρήσεις της γλώσσας
Συλλογικό έργο
Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (2005)
[...] Εμείς ξέρουμε ότι οι χρήσεις της γλώσσας, μαζί με τις χρήσεις της ιστορίας, συνιστούν κεντρικό εργαλείο για την παραγωγή ιδεολογιών και τη διαμόρφωση κοινωνικών και επέκεινα πολιτικών μηχανισμών ελέγχου και προσανατολισμού της παραγόμενης γνώσης. Ακριβώς γι' αυτό έχουμε επισημάνει ότι αίτημα του Συμποσίου μας είναι η κοινωνική διάσταση των χρήσεων της γλώσσας στους διάφορους ή σε διάφορους τομείς του δημόσιου βίου, οι λόγοι δηλαδή των χρήσεων. [...] (από την προσφώνηση του Βασίλη Κρεμμυδά)
Εγκώμιο του εγκλήματος
Marx Karl 1818-1883
Άγρα (2005)
O φιλόσοφος παράγει ιδέες, ο ποιητής ποιήματα, ο πάστορας κηρύγματα, και ούτω καθεξής. Ο εγκληματίας παράγει εγκλήματα. Αν προσέξουμε καλύτερα πως σχετίζεται αυτός ο τελευταίος κλάδος παραγωγής με το κοινωνικό σύνολο, θ' απαλλαγούμε από πολλές προκαταλήψεις. Ο εγκληματίας δεν παράγει μόνο εγκλήματα, αλλά και το ποινικό δίκαιο και τον καθηγητή που διδάσκει ποινικό δίκαιο και, συνάμα, το αναπόφευκτο σύγγραμμα με το οποίο ο ίδιος ο καθηγητής ρίχνει στη γενική αγορά τις παραδόσεις του εν είδει "εμπορεύματος". Έτσι πολλαπλασιάζεται ο εθνικός πλούτος. Για να μην αναφέρουμε την ατ...
Το χρονικό του Κέδρου
Συλλογικό έργο
Κέδρος (2004)
[...] Μισό αιώνα καλύπτει η αδιάλειπτη παρουσία του Κέδρου: 1954-2004. Πενήντα δημιουργικά χρόνια στα οποία διακρίνονται τρεις χρονολογίες που υπήρξαν σταθμοί στην εξέλιξή του. Οι δύο πρώτες αποτελούν ταυτόχρονα σταθμούς και για την πρόσφατη ιστορία μας: η διδακτορία του 1967 και η μεταπολίτευση του 1974. Η τρίτη, το 1985, είναι επίσης μια χρονιά μετάβασης με τη μεταβίβαση της ιδιοκτησίας του Κέδρου από τη Νανά Καλλιανέση στους σημερινούς εκδότες. Πρόσωπα και περιστατικά από τα χρόνια αυτά ζωντανεύουν στον συλλογικό επετειακό μας τόμο. Όλα τα στοιχεία έχουν αντληθεί αποκλε...
Μ’ ένα στεφάνι φως
Μαστοράκη Τζένη 1949-
Κέδρος (2003)
[Α΄ ΚΑΙ ΔΕΝ ΑΚΟΥΓΕ] Τον εραστή των φαντασμάτων, των ταξιδευτών, κι όσων εφύγαν πάρωρα, αυτόν καλούσε, μες στο σκοτάδι που διαβαίνει μοναχός, στις ερη- μιές που διάβαινε ωραίος, απ' τον καιρό λιωμένος, σέρνοντας τη λύπη του, χλομό κοράσι. Και σιγανά τού κρένει, και δεν άκουγε, πού περπα- τείς, ψιθύριζε, και δεν τον φτάνει, στις ρεματιές δροσίζεται, στο αγκαθινό, σε κλίνη ανεσκαμμένη απ' άκρη σ' άκρη, και στα λινά μιας παραδείσου, του ψιθύριζε, ήσουν καλός, και δεν ακούς, και μη λυπάσαι, όνειρο ήταν και περνά, μη σκιάζεσαι, εκεί που νυχτοπερπατείς σε ξέν...
Λαχταρώ
Kane Sarah 1971-1999
Η Νέα Σκηνή (2003)
"Η Σάρα Κέην πέθανε τραγικά. Ήταν τόσο μεγάλος και τόσο βαθύς ο τρόμος του κόσμου. Δεν τον άντεξε. Ήταν γυμνή. Απροστάτευτη. Γυμνά είναι και τα έργα της. Τρομαγμένα. Τρομερά." Χάρολντ Πίντερ, 5.2.2001 (Γραμμένο ειδικά για την παράσταση του "Καθαροί, πια" από τη "Νέα Σκηνή") "Το "Crave" ("Λαχταρώ") είναι το προτελευταίο έργο που έγραψε η Σάρα Κέην πριν από την αυτοκτονία της τον Φεβρουάριο του 1999. Γραμμένο το 1998, το έργο αποτελεί ορόσημο στη δραματουργική πορεία της, έτσι όπως είχε εκφραστεί στη μέχρι τότε δουλειά της: μια αποφασιστική ρήξη ως προς τη μορφή, που θ...
Ο Πετροτσουλούφης
Hoffmann Heinrich
Γράμματα (2003)
Στα φρόνιμα παιδιά τη νύχτα αυτή πάντα ο Χριστούλης φέρνει κατιτί. Αν τρως κι εσύ με όρεξη, λοιπόν, σουπίτσες και ψωμάκι με ζαμπόν, κι αν αποφεύγεις αταξίες και φωνές στις ασχολίες σου τις καθημερινές, κι αν επιπόλαια στο δρόμο δεν ορμάς αλλά κρατάς το χέρι της μαμάς, θα πάρεις όλα τα καλά απ' το Χριστό κι ένα ωραίο βιβλίο -ζωγραφιστό! (από τον πρόλογο του βιβλίου). "Ο Πετροτσουλούφης" είναι ίσως το πιο διάσημο εικονογραφημένο βιβλίο. Γράφτηκε το 1845 στην Φραγκφούρτη από τον γιατρό Χάινριχ Χόφμαν. Με αφορμή την απογοήτευση που αισθάνθηκε τα Χριστούγεννα του 1844, καθώς κα...
Καθαροί, πια
Kane Sarah 1971-1999
Η Νέα Σκηνή (2001)
"Η Σάρα Κέιν πέθανε τραγικά. Ήταν τόσο μεγάλος και τόσο βαθύς ο τρόμος του κόσμου. Δεν τον άντεξε. Ήταν γυμνή. Απροστάτευτη. Γυμνά είναι και τα έργα της. Τρομαγμένα. Τρομερά." Χάρολντ Πίντερ, 5.2.2001 (Γραμμένο ειδικά για την παράσταση της "Νέας Σκηνής") Ο τόμος του προγράμματος, εκτός από το πλήρες κείμενο του έργου, περιέχει αποσπάσματα συνεντεύξεων της Σάρα Κέιν, κείμενα των Χάρολντ Πίντερ, Έντουαρντ Μποντ, Ντέιβιντ Γκρέιγκ, Λούκα Σκαρλίνι, Μαρκ Ρέιβενχιλ, Μάριους Φον Μάγιενμπουργκ, Τζέιμς Μακντόναλντ και Μπάρμπαρα Νάτιβι για το έργο της, καθώς και μια σύνθεση μαρ...