Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η έννοια της μεταβίβασης είναι θεμελιακή στην ψυχική ζωή, στις καθημερινές σχέσεις και στην ψυχαναλυτική εργασία. Θέτει σημαντικά ερωτήματα που αφορούν τη φύση της, τον ρόλο του αντικειμένου στην ανάδυσή της και την ερμηνεία της. Είναι μια αναπόφευκτη, αναγκαστική, φυσική, αυθόρμητη και προκλητή ασυνείδητη διαδικασία που πραγματοποιείται, εκφράζεται και βιώνεται στις διαδράσεις μας με τα αντικείμενα. Συνιστά μια αλληλουχία περιστατικών μέσα στον χρόνο (παρελθόν - παρόν), μια διαδοχή αλλαγών στον χώρο (έσω - έξω). Είναι δομούσα δύναμη και δομικό "ελάττωμα" της ψυχικής οργάνω...

Εκεί όπου η ψυχανάλυση συναντά την τέχνη, δώδεκα κείμενα για κείνους που διαβαίνουν τα σύνορα κι αλλάζουνε πρόσωπα, σ’ ένα βιβλίο που αφήνεται στους συνειρμούς του για ν’ ακούσει ελεύθερα μέσα απ’ αυτούς. Τι σημαίνει για έναν άνθρωπο να χάνει τον οικείο χώρο του; Πού θα ανήκει, ποιο θα είναι το σπίτι του απ' όπου θα ξεκινά κάθε μέρα τη ζωή του; Ο ψυχαναλυτής αναζητεί την αλήθεια στην ιστορία και τη γεωγραφία των νοημάτων, θεωρεί ότι ένα κανονικό, αναμενόμενο περιβάλλον είναι απαραίτητο για να ξετυλιχτεί η ζωή του ανθρώπου. Οι εκτοπισμένοι έχουν ανάγκη να δημιουργήσουν...

Ο ψυχαναλυτής έχει θέση στην πολιτική ζωή. Η θέση του είναι ψυχαναλυτική, δεν είναι προσωπική. Δεν τοποθετείται στο κέντρο της πολιτικής σκηνής, αλλά από μια απόσταση ακούει. Τι ακούει; Τα τελευταία χρόνια συνειδητοποιούμε ότι ζούμε πάνω σε βαθύ ρήγμα Α-δικίας, περιμένουμε έναν τρομαχτικό σεισμό και ακούμε την βοή του. Μια ακραία άμυνα στον φόβο ότι όλα θα καταρρεύσουν είναι τα πολιτικά μορφώματα εθνικισμού και λαϊκισμού, με στοιχεία ολοκληρωτισμού και ανομίας που καταργούν την πολυπλοκότητα της ανοικτής κοινωνίας. Η πολιτική σήμερα σχηματίζεται πέρα των γεγονότων (po...

Κάθε ομιλία που μεταφέρει νόημα αφήνει υλικά σημάδια του σχηματισμού της αναπαράστασης από σωματικές πηγές. Αυτά τα ίχνη αναζητούμε στο θέατρο. Το θέατρο είναι η κατεξοχήν αφήγηση με την οποία η φύση γίνεται κοινωνικός κόσμος, το περιβάλλον των ανθρώπων. Το θέατρο είναι ένας καθρέφτης της φύσης. Μπορούμε να συλλάβουμε τις δραματοποιήσεις σε ένα θεατρικό έργο ως μεταβιβαστικές εκδραματίσεις και την ψυχανάλυση ως μορφή δραματικής πράξης. Ο ηθοποιός παίζει τα "κομμάτια" -κομμάτια εαυτού, αυθεντικά συναισθήματα τα οποία εξωτερικεύει με τα μέσα που διαθέτει- και τα μοιράζεται με...

Τα κομβικά περάσματα συνιστούν σταθμούς της συμμετοχής του νέου ψυχαναλυτή στην κοινότητα και τομές που δημιουργούν ένα νέο επίπεδο ατομικότητας. Κάθε επίπεδο ταυτότητας χαρακτηρίζεται από την πολυπλοκότητα και τη διαφοροποίηση των στοιχείων της ψυχανάλυσης που εμφανίζονται και μεταδίδονται από γενιά σε γενιά. Σε κάθε μετάβαση συντελείται και ένα είδος μυητικής που πιστοποιεί τον νέο τρόπο λειτουργίας του ψυχαναλυτή. Στο κάθε πέρασμα δένονται -με τελετουργίες μύησης- οι άγνωστες άκρες των νημάτων της συνέχειας της ύπαρξης -τις οποίες τέμνει η αλλαγή-, σχηματίζοντας κόμβου...

Η έννοια "αντικείμενο" συνοδεύει το ψυχαναλυτικό εγχείρημα από τη γέννησή του. Συναρτάται με τις ενορμητικές τροχιές, συνδέεται άμεσα με τα συναισθήματα και τις μεταλλαγές της ψυχοσεξουαλικής πορείας, ενώ αποτελεί σημείο συνάντησης και αντιπαράθεσης με την παραδοσιακή σύλληψη αυτής της έννοιας από τη φιλοσοφία και τη γνωσιακή ψυχολογία. Η "σχέση με το αντικείμενο" αποτελεί ένα προνομιούχο πεδίο όπου αναδεικνύονται οι πολυδαίδαλες διαδρομές της ανθρωποποίησης και της υποκειμενοποίησης και δοκιμάζονται θεωρητικές υποθέσεις και θεραπευτικές στρατηγικές. Ωστόσο ο ακριβής ορ...

Ο έφηβος είναι κάποιος άλλος από το παιδί που γνωρίζαμε, και πρέπει να τον υιοθετήσουμε μέχρι να γίνει ο άγνωστος ενήλικας που δυνάμει είναι ήδη. Πρέπει να υιοθετήσει και ο ίδιος τον εαυτό του, να του δώσει μια ταυτότητα, να αναλάβει την ευθύνη ως υποκείμενο των επαναλήψεων και των φαντασιώσεων του, να φτιάξει το παρελθόν και την ιστορία του. Γι’ αυτό διαρκώς κινείται μεταξύ παλινδρομήσεων και απαρτιώσεων, επαναλήψεων και φαντασιώσεών. Με αυτές τις κινήσεις της ψυχικής επεξεργασίας απαρτιώνει το επιθετικό και ώριμο σεξουαλικά νέο σώμα του. Στους δρόμους της εφηβείας, το άτο...

Ό,τι ονομάζουμε "εσωτερική-ψυχική πραγματικότητα" και "εξωτερική πραγματικότητα" δεν έχουν απόλυτα σαφή και διακριτά όρια. Αλληλοδιηθούνται και ανασχηματίζονται οι συνθήκες ύπαρξης κάθε υποκειμένου καθώς μεταλλάσσονται. Η ψυχαναλυτική σκέψη δεν αποδέχεται την απλοϊκή ιδέα μιας αντικειμενικής πραγματικότητας που εκτυλίσσεται ανεξάρτητα, μπροστά σε έναν ουδέτερο, απρόσβλητο παρατηρητή, ούτε και την πεποίθηση ότι υπάρχει μια εσωτερική σκηνή, όπου αναπτύσσεται ένα απόλυτα προστατευμένο και αποκαθαρμένο από προσμίξεις υποκειμενικό βίωμα. Κατά την αναλυτική διεργασία αναδει...

Οι "γραφές της ψυχανάλυσης" αποτυπώνουν κάθε φορά μια διαφορετική εκδοχή από τον πλούτο της κλινικής εμπειρίας της ψυχανάλυσης και του ιδιαίτερου τρόπου της να προσεγγίζει τα φαινόμενα της ζωής και του πολιτισμού. Τον πρώτο λόγο έχει εδώ η εκ-τροπή του ασυνειδήτου σε γραφή, ώστε -παραφράζοντας τη γνωστή φροϋδική προτροπή- "εκεί που ήταν αυτό να έρθει ...η γραφή", αλλά και η τροποποίηση του πραγματικού δια της γραφής έτσι όπως μόνον μέσω αυτής μπορεί να επισυμβεί, χάρη στο δικό της ίχνος. Η σειρά απευθύνεται σε όλους όσους, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, έχουν αντιληφθεί ή υπ...

Μια έννοια που διατρέχει όλο το εύρος των σύγχρονων Επιστημών του Πνεύματος είναι η Κριτική των Ιδεολογιών, δηλαδή η ανεύρεση εκείνων των ατομικών και καθολικών συνθηκών που παραμορφώνουν την επικράτηση του Ορθού Λόγου. Η συνεισφορά της Ψυχανάλυσης στην περιγραφή και ανάδειξη των Ιδεολογιών είναι τεράστιας και μόνιμης σημασίας, γιατί η μεθοδολογία της, στηριγμένη στην κλινική εμπειρία, διακρίνεται από τη συμπληρωματική ερμηνεία των ασυνείδητων κινήτρων που συνοδεύουν κάθε πνευματική ή ψυχική έκφανση. Ο τόμος των Πρακτικών του 7ου Διεθνούς Ψυχαναλυτικού Συμποσίου των Δελφ...

Κάθε ανθρώπινο ον είναι ταγμένο να συναντήσει πολλές συνθήκες αποχωρισμού και απώλειας. Η λέξη πένθος, η οποία ξεπηδά από το ρήμα πάσχω, σηματοδοτεί την αμετάκλητη απουσία ενός ψυχικά πολύτιμου αντικειμένου. Ορίζει ακόμη μια κρίσιμη στιγμή για κάθε υποκείμενο. Η ζωή συνθλίβεται, ο κόσμος αδειάζει και συρρικνώνεται, οι παραστάσεις τρεμοσβήνουν, ο λόγος φτωχαίνει και αγκομαχά, η επικοινωνία με τους άλλους μοιάζει με χάσιμο χρόνου, η μελαγχολική καταβρόχθιση προβάλλει απειλητικά. Όμως αυτό το οδυνηρό εντύπωμα κινητοποιεί μια σύνθετη ψυχική εργασία που ίσως αποτελέσει μια πολύ...

...Ο χαρακτήρας συνιστά θυσία του αυθορμητισμού μας. Σήμερα μπορούμε να σκεφθούμε ψυχαναλυτικά τις περιπτώσεις όπου πάσχουν οι διαδικασίες της εσωτερίκευσης και το Εγώ λειτουργεί με ελλείμματα ψυχοποίησης. Στο μέτρο που δεν λειτουργεί επαρκώς η συμβολοποίηση το Εγώ οργανώνει στοιχεία του χαρακτήρα, που αναλαμβάνουν τις λειτουργίες της μητέρας - περιβάλλον. Οργανώνει τις δυσκολίες απαρτίωσης με "διοικητικές αποφάσεις", συνήθεις τρόπους συμπεριφοράς. Με τα στοιχεία του χαρακτήρα ρυθμίζουμε με "γεωγραφικές λύσεις" την απόσταση από το αντικείμενο που δεν έχουμε επαρκώς εσωτε...

O Wilfred R. Bion άφησε την ιδιαίτερη και σημαντική σφραγίδα του στην ψυχαναλυτική θεωρία και πράξη. Κινήθηκε ανάμεσα σε διαφορετικούς πολιτισμούς και προσπάθησε να συνταιριάξει αντιτιθέμενα ρεύματα σκέψης και ζωής. Ξεκινώντας από τις παρακαταθήκες του S. Freud και της M. Klein, οδηγήθηκε με αξιοσημείωτη ανεξαρτησία σε πρωτότυπες συνθέσεις, σε επαναδιατυπώσεις βασικών θέσεων και χάραξε νέες κατευθύνσεις αναζητήσεων. Ενδιαφέρθηκε για την επιστημολογία της ψυχανάλυσης και επεξεργάστηκε κυρίως τη διαδικασία της σκέψης από τις απαρχές της ζωής, χρησιμοποιώντας ακόμη και μοντ...

"Αν έχει κάποιο λόγο η κοινή ζωή με τους άλλους, είναι για να μας κάνει διαθέσιμους στις κινήσεις που μας οδηγούν να βρούμε τους λόγους για τους οποίους αισθανόμαστε αυτά που ζούμε - για να έχει νόημα η ζωή μας. Ως ζώα πολιτικά που είμαστε, παίζουμε σε μια κοινή περιοχή. Με μια παλινδρόμηση επιτυγχάνουμε μια καλοήθη εξίσωση συμβόλου πράγματος και δημιουργούμε μεταβατικά αντικείμενα. Η κοινότητα συμβόλων είναι η πατρίδα μας. Κατά τα άλλα, είμαστε μονάδες όπως είμαστε και νομάδες. Πάμε όπου υπάρχει τροφή για συναισθηματική εμπειρία. Οι διαδρομές μεταξύ εμπειριών αυταπάτης και...

Περιέχονται οι εισηγήσεις: - Θάνος Λίποβατς, "Οι τέσσερις λόγοι στον Jacques Lacan και ο κοινωνικός δεσμός" - Καίτη Γαλανοπούλου, "Η επιθυμία για γνώση γης γυναίκας, διακύβευμα για τον άντρα ή συνάντηση των δύο φύλων;" - Θανάσης Γεωργάς, "Η κρίση των κοινωνικών κατασκευών και η θεραπεία της ύπαρξης" - Γιάννης Γκιάστας, "Για μια κλινική του κοινωνικού δεσμού" - Άγγελος Βουτσάς, "Σκέψεις με αφορμή το έργο "Αντανακλάσεις" των Τσόκλη, Τριανταφύλλου και Ξυδάκη, στο εγκαταλειμμένο χωριό "Μοναστήρια" της Τήνου" - Σωτήρης Μανωλόπουλος, "Πού είμαστε όταν ζούμε μια εμπειρία. Σκ...

Οι θεσμοί στοιχειώνονται από τις σκιές της κληρονομιάς μας. Οι σκιές της κληρονομιάς είναι μεταβολικά κατάλοιπα των μετασχηματισμών της ιστορίας -της υποκειμενικής και της συλλογικής- και ορίζουν ενδόμυχα τους δεσμούς μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού χώρου. Οι δεσμοί αυτοί δέχονται σήμερα επιθέσεις και αλλοιώνονται, με αποτέλεσμα να ερημώνουν οι κοινότητες αναφορών και να στενεύουν οι νοηματικοί ορίζοντες των ατόμων μέσα στους θεσμούς. Σήμερα παρατηρούνται κοινωνικές μεταλλάξεις των εσωτερικών και εξωτερικών αναπαραστάσεων του πατρικού ρόλου, μια βαθιά κρίση της οικογέ...

Μια διαταραγμένη κοινωνία, όπως αναντίρρητα είναι η σύγχρονη, δεν δείχνει ανοχή σε διαταραγμένα παιδιά, κατά περίεργο τρόπο όμως δημιουργεί τις συνθήκες της υπερκινητικότητάς τους. Μια από τις συχνότερες νευροψυχιατρικές διαταραχές της παιδικής ηλικίας, η υπερκινητικότητα συγκεντρώνει το ενδιαφέρον του κοινού και του τύπου. Την ίδια στιγμή η παιδοψυχιατρική κοινότητα εκφράζει διχογνωμίες όχι μόνο για τα χαρακτηριστικά και την αντιμετώπιση, αλλά ακόμα και για τον ορισμό της διαταραχής αυτής. Τα στοιχεία του προβλήματος και τις σύγχρονες απόψεις σχετικά με την πολυπαραγοντική...

Η τραγωδία συναντά την ψυχανάλυση στο επίπεδο των ψυχικών μετασχηματισμών. Μιμείται το γίγνεσθαι του ψυχικού έργου με πράξεις που θέτουν τα μνημονικά ίχνη επί σκηνής. Η ανάγνωση μιας τραγικής πλοκής είναι και αναγνώρηση των ψυχικών κινήσεων, που πλέκουν μια ιστορία έρευνας και ποίησης νοήματος.

Το πέμπτο τεύχος των Προσεγγίσεων που εκδίδεται με πρωτοβουλία της Ελληνικής Εταιρίας για την Ψυχική Υγεία των Βρεφών διαπραγματεύεται θέματα που αφορούν τις ψυχικές διαστάσεις της σωματικής υγείας των βρεφών, διατηρώντας έναν διεπιστημονικό προσανατολισμό. Περιέχει εργασίες Ελλήνων και ξένων επιστημόνων της υγείας (παιδοψυχίατροι, παιδίατροι, ψυχολόγοι, ψυχαναλυτές, ψυχίατροι) που αναπτύσσουν τον κλινικό προβληματισμό τους και τις ερευνητικές τους προσπάθειες γύρω από το θέμα. Παρουσιάζονται σύγχρονες βιβλιογραφικές ανασκοπήσεις, παρουσιάσεις θεμάτων βρεφικής ψυχιατρ...