Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Τα δεκαέξι μελετήματα που συγκεντρώνονται σε τούτο τον τόμο έχουν ως κοινό σημείο αναφοράς την Κύπρο. Γραμμένο στο χρονικό διάστημα μιας δεκαετίας (1979-1990) και δημοσιευμένα σε εφημερίδες και περιοδικά της Αθήνας, του Ηρακλείου, της Λάρνακας, της Λευκωσίας και του Σίδνεϋ, συνθέτουν την προσπάθεια ενός νεοελληνιστή να συμβάλει στη μελέτη της νεοελληνικής λογοτεχνίας από την άποψη της πολύτροπης κυπριακής εκδοχής της: της Κύπρου ως μιας "άλλης Ελλάδας", η εκάστοτε πραγματική ανακάλυψη της οποίας συντελεί στην ελευθέρωση σημαντικών καλλιτεχνικών δυνάμεων του Ελληνισμού ως χώ...

Τι είναι ελληνοκεντρισμός; Ποιο είναι το περιεχόμενο του όρου μοντερνισμός; Είναι ασύμβατη η έννοια του μοντερνισμού με το εθνικό στοιχείο; Χαρακτηρίζει τη λογοτεχνική γενιά του '30 εθνική ενδοστρέφεια; Είναι ο Σεφέρης ελληνοκεντρικός; Στα ερωτήματα αυτά επιχειρούν να απαντήσουν τα κείμενα που περιέχονται σε αυτό το βιβλίο, συνθέτοντας έναν αντίλογο σε μια κυρίαρχη άποψη της κριτικής μας για τον ελληνικό ποιητικό μοντερνισμό.

Η ποίηση και η κριτική, με τις διάφορες μορφές της (από την κριτικογραφία των εφημερίδων και των λογοτεχνικών περιοδικών μέχρι τις μελέτες που εποπτεύουν τη λογοτεχνία μιας πρόσφατης χρονικής περιόδου), διαγράφουν δύο τροχιές άλλοτε παράλληλες κι άλλοτε τεμνόμενες, γενικά όμως αλληλεπιδρούσες. Η φορά της επίδρασης μετατίθεται, κατά καιρούς, από τη μια στην άλλη πλευρά. Η ιστορία της λογοτεχνίας και της κριτικής, όπως εξάλλου η ιστορική θεώρηση κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας, οργανώνει το ερευνητικό και κατόπιν το γνωστικό πεδίο της με τη διαχρονική αφαίρεση των σημαινουσών...

"Νερά της Κύπρου, της Συρίας και της Αιγύπτου, αγαπημένα των πατρίδων μας νερά". Ο στίχος αυτός του Kαβάφη περιγράφει συνοπτικά τη θεματική των δοκιμίων του τόμου. Οι μελέτες καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα προσεγγίσεων που, είτε πιο εξειδικευμένα, είτε συνδυαστικά, σχολιάζουν τον κοσμοπολιτισμό της καβαφικής ανθρωπογεωγραφίας, τις πολιτισμικές οσμώσεις και τα ποικίλα "κράματα", τις ενδοπολιτισμικές διαφοροποιήσεις, τον ηδονισμό και την κοσμοπολιτική εκδοχή του καβαφικού αισθητισμού· την πολιτική διάσταση του μεταποικιακού προβληματισμού, το θρησκευτικό θέμα είτε ως κοινωνικό ζήτη...

Ο ανά χείρας τόμος περιλαμβάνει ανθολόγηση 49 δημοσιευμάτων για το λογοτεχνικό έργο του Νάσου Βαγενά. Προτιμήθηκε η βιβλιοκεντρική ομαδοποίηση των δημοσιευμάτων αντί της χρονολογικής ή της κατά συγγραφέα- έτσι προτάσσονται τρία κείμενα που αναφέρονται γενικά στη ποιητική δημιουργία του Βαγενά και ακολουθούν τα υπόλοιπα 46 που χωρίζονται σε εννέα ομάδες, όσες και τα λογοτεχνικά βιβλία του Ν.Β. [= "Πεδίον Άρεως" (4), "Η συντεχνία" (6), "Βιογραφία" (6), "Τα γόνατα της Ρωξάνης" (4), "Ο λαβύρινθος της σιωπής" (3), "Περιπλάνηση ενός μη ταξιδιώτη" (6), "Η πτώση του ιπτάμενου" (3),...

Ο τόμος περιλαμβάνει τα πρακτικά του 4ου διεθνούς συνεδρίου Neograeca Medii Aevi (Νέα Ελληνικά των Μέσων Χρόνων) που οργανώθηκε από το Πανεπιστήμιο Κύπρου και είχε ως θέμα του το πέρασμα της ελληνικής δημώδους λογοτεχνίας από τον Μεσαίωνα στην Αναγέννηση· πέρασμα που υποδηλώνεται στην ιδιαίτερη εικόνα του "ποιητικού" αηδονιού που τραγουδά θλιμμένα και ταυτόχρονα γλυκά. Σε αντίθεση προς τους παραδοσιακότερους τόμους πρακτικών, εδώ παρουσιάζονται ορισμένες καινοτομίες που έδωσαν μια ιδιαίτερη κατεύθυνση στην πορεία της έρευνας. Οι μελέτες οργανώθηκαν θεματικά με ιδιαίτερη έμ...

Το θεματικό πλαίσιο της ημερίδας υπαγορεύτηκε από το ίδιο το έργο του Σεφέρη, σε όλες του τις εκφάνσεις: μεταφραστικό, επιστολικό, δοκιμιογραφικό-κριτικό και ποιητικό. Και επίσης από το γεγονός ότι σ' αυτό, όπως ομόφωνα αποδέχεται η κριτική, ο Σεφέρης συνδιαλέγεται ποικιλοτρόπως με την ελληνική και την ξένη λογοτεχνία. Ο ίδιος, εξάλλου, ως γνωστόν, θεωρούσε το έργο του Eliot ως ένα όριο τεχνικής, επειδή ακριβώς ο άγγλος ποιητής και κριτικός κατάφερε να ενσωματώσει σ' αυτό όλη την ευρωπαϊκή λογοτεχνική παράδοση από τη Σαπφώ ως τη σύγχρονή του εποχή. Το ίδιο μπορεί να πει καν...

[...] Με την παρούσα έκδοση το corpus των καβαφικών πεζών κειμένων πλουτίζεται κατά ένδεκα άγνωστα είτε ανέκδοτα κείμενα. Το ποσοτικό αυτό στοιχείο αποκτά διαφορετικό νόημα, αν λάβουμε υπόψη ότι με βάση τα νέα αυτά κείμενα μετατοπίζεται η αφετηρία της πεζογραφικής παραγωγής του Καβάφη από το 1886 περίπου στα 1882· πλουτίζονται με νέα τεκμήρια ορισμένες κρίσιμες για τη συγγραφική διαμόρφωσή του περίοδοι (1882-1886, 1893-1897)· προστίθενται στις γνωστές καβαφικές μεταφράσεις από το χώρο της ευρωπαϊκής ποίησης άγνωστες μεταφράσεις από το ποιητικό έργο του Browning· τεκμηριώνετ...

Σήμερα "ο τόνος της φωνής του Σεφέρη" έχει καθιερωθεί ως ο τόνος ενός νηφάλιου και σταθερού ανθρωπιστικού ιδεώδους -εκείνου που εκφράζεται με τη σεφερική ποιητική φράση "το ζύγιασμα της καλοσύνης". Πρόκειται για το ιδεώδες μιας συνειδητής ουμανιστικής προσέγγισης στα ανθρώπινα, την οποία η ρωμιοσύνη, μοιρασμένη ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση, εκόμισε στην ανθρωπότητα. Στο βιβλίο αυτό ο αναγνώστης θα βρει τις βασικές έννοιες που χαρακτηρίζουν τον ποιητικό στοχασμό του Σεφέρη, εκείνες της τραγικής αίσθησης, της αγωνίας για την πορεία της ανθρωπότητας μέσα από τη στήριξη ή την πα...