Steinbeck John 1902-1968
Steinbeck John
Ο Τζων Ερνστ Στάινμπεκ γεννήθηκε στο Σαλίνας της Καλιφόρνιας το 1902. Θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους συγγραφείς του πρώτου μισού του 20ού αιώνα, κύριος εκπρόσωπος του νατουραλισμού και της κοινωνικής πεζογραφίας στη χώρα του. Στο έργο του ασχολήθηκε με την εργατική τάξη της δεκαετίας του '30, την εποχή του μεγάλου κραχ ή της "Μεγάλης Ύφεσης" της αμερικανικής οικονομίας· παρ' όλη την απαισιοδοξία που φέρνει η νατουραλιστική προσέγγιση, το έργο του διαπνέεται από ποιητικά και ανθρωπιστικά στοιχεία, διαγράφοντας τους ήρωές του σαν πραγματικούς χαρακτήρες. Ο Στάινμπεκ έγινε γνωστός με το μυθιστόρημα "Τορτίλα Φλατ" το 1935, αλλά η μεγάλη επιτυχία ήλθε το 1937 με το "Άνθρωποι και ποντίκια". Δύο χρόνια αργότερα με τα "Σταφύλια της οργής" καθιερώθηκε μαζί με τον Φώκνερ και τον Χέμινγουεϊ ως ένας από τους τρεις μεγάλους σύγχρονους αμερικανούς συγγραφείς. Το 1940 το μυθιστόρημά του τιμήθηκε με το Βραβείο Πούλιτζερ. Κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου ο Στάινμπεκ εργάστηκε ως πολεμικός ανταποκριτής για λογαριασμό της εφημερίδας "New York Herald Tribune", ενώ το 1948, σε μια εποχή όπου οι ΗΠΑ είχαν καταληφθεί από αντικομμουνιστική υστερία, ταξίδεψε στη Σοβιετική Ένωση. Υπήρξε προσωπικός φίλος δύο αμερικανών προέδρων: του Τζων Κένεντι και του Λίντον Τζόνσον. Τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας το 1962. Πέθανε στη Νέα Υόρκη το 1968. Τα πιο γνωστά και πολυδιαβασμένα του μυθιστορήματα είναι: "Η αμφίβολη μάχη", "Άνθρωποι και ποντίκια", "Ο δρόμος με τις φάμπρικες", "Τα σταφύλια της οργής", "Ανατολικά της Εδέμ", "Η πεδιάδα της Τορτίγια", "Ουράνιες βοσκές", κ.ά.
Τα σταφύλια της οργής
Steinbeck John 1902-1968
Ζαχαρόπουλος Σ. Ι. (1989)
Χρόνια και χρόνια οι μικροεργάτες της Οκλαχόμα καλλιεργούσαν μόνο βαμβάκι, ώσπου το χώμα αδυνάτισε τόσο, που δε σήκωνε καμιά καλλιέργεια. Χώρια που την ίδια εποχή, το 1930, οι ουρανοί σταμάτησαν να ρίχνουν νερό. Οι συνθήκες αυτές ανάγκασαν την οικογένεια Τζόουντ, μαζί με ένα πλήθος μεταναστών, να τραβήξει για την πλούσια Καλιφόρνια. Εκεί υπήρχε πολλή σοδειά και απούλητη, αλλά και ο φόβος ότι οι Όκις θα τους άρπαζαν τα χωράφια. Οι αγρότες μετανάστες έβλεπαν την πλούσια σοδειά της Καλιφόρνια να σαπίζει ή να πετιέται στο ποτάμι, ενώ η πείνα θέριζε μικρούς και μεγάλους. Και...
Γλυκιά Πέμπτη
Steinbeck John 1902-1968
Ζαχαρόπουλος Σ. Ι. (1989)
Στο Μόντρεϊ, στην ακτή της Καλιφόρνιας, η Γλυκιά Πέμπτη είναι η μέρα που ακολουθεί αυτήν που λέμε "Τετάρτη της γρουσουζιάς" - μιαν απ' αυτές τις μέρες που κουβαλάνε την αναποδιά απ' το ξημέρωμα... Ο Τζων Στάινμπεκ μας ξαναφέρνει στο χώρο του Δρόμου με τις Φάμπρικες, στα χέρσα του χωράφια, στους σωρούς με τις παλιατσαρίες και στα σαραβαλιασμένα σπίτια του Μόντρεϊ· ξαναζωντανεύει τους χαρακτήρες ενός κόσμου "χαμένου", ενός κόσμου που σμίγει το γέλιο με το δάκρυ - από τη Φαύνα, την καινούρια διευθύντρια στο "Εστιατόριο του σημαιοφόρου", ίσαμε τον Φουντούκα, τον πρίγκιπα του Π...
Το φεγγάρι κατέβηκε χαμηλά
Steinbeck John 1902-1968
Ζαχαρόπουλος Σ. Ι. (1989)
Ένα μικρό αριστούργημα μπορεί να χαρακτηριστεί αυτή η νουβέλα του Στάινμπεκ. Το φεγγάρι κατέβηκε χαμηλά, τόσο χαμηλά, ώστε να κάμψει το ηθικό των κατακτητών. Και τόσο χαμηλά, ώστε να ζεσταίνει τις ψυχές και να πυροδοτεί την αντίσταση ενός λαού εναντίον τους. Ο λαός δεν πειθαρχεί στους κατακτητές. Ο δήμαρχος Όρντεν δεν πειθαρχεί στις πιέσεις τους: "Αν τους πω ν' αγωνιστούν, θα χαρούν, κι εγώ, που δεν είμαι και τόσο γενναίος, θα τους έχω κάνει λίγο γενναιότερους...". Ο λαός όντως έγινε γενναιότερος και η θυσία του δημάρχου αποτέλεσε παράδειγμα αντίστασης.
Σ' έναν άγνωστο Θεό
Steinbeck John 1902-1968
Γράμματα (1986)
... Ο Τζόζεφ σήκωσε το κεφάλι του και κοίταξε τα γέρικα ρυτιδιασμένα κλωνιά του. Τα μάτια του φωτίστηκαν καθώς αναγνώρισαν και καλωσορίσανε, γιατί η δυνατή και απλή οντότητα του πατέρα του, που είχε παραμείνει στα νεανικά του χρόνια σαν ένα σύννεφο ειρηνικό, είχε μπει μέσα στο δέντρο. Ο Τζόζεφ σήκωσε το χέρι του σ' ένα χαιρετισμό. Είπε πολύ σιγανά: "Χαίρομαι που ήρθες, κύρη μου. Δεν είχα καταλάβει ώσαμε τώρα πόση μοναξιά είχα δίχως εσένα". Το δέντρο αναδεύτηκε ανάλαφρα. "Είναι καλή γης, καθώς βλέπεις" συνέχισε ο Τζόζεφ σιγανά. "Θα σ' αρέσει να μείνεις, κύρη μου". Κούνησε τ...
Ο δρόμος με τις φάμπρικες
Steinbeck John 1902-1968
Γράμματα (1983)
Ο Δρόμος με τις Φάμπρικες στο Μόντρεϋ στην Καλιφόρνια είν' ένα ποίημα, μια βρομισιά, έχει ένα δικό του φως, ένα έντονο χρώμα, είναι κάτι πολύ συνηθισμένο μα κι ένα όνειρο μαζί, μια νοσταλγία. Κάτι το σκόρπιο και το συγκεντρωμένο, σίδερα, τενεκέδες, σκουριά και πελεκούδια, το στρώσιμο του δρόμου όλο γούβες, παντού κουλούρες τα σκοινιά, κόφες λαχανικά, φάμπρικες για σαρδέλες του κουτιού, καταγώγια, ταβέρνες και μπορντέλα μικρομάγαζα, εργαστήρια χημικά, παλιοξενοδοχεία. Κάποιος είπε πως στο δρόμο τούτο κατοικούνε "πόρνες, ρουφιάνοι, χαρτοπαίχτες, μπάσταρδοι" -εννοούσε, δηλαδή,...
Άνθρωποι και ποντίκια
Steinbeck John 1902-1968
Γράμματα (1982)
-M' έπρηξες, λέει θυμωμένος. Δε σε θέμε εδώ μέσα. Στο 'παμε πως δε σε θέμε. Και άκου να σου πω: Λαθεύτηκες πάνω σε μας, εδώ που μας βλέπεις. Είσ' ένα κουτορνίθι, και δεν κόβει το μυαλό σου, για να δεις πως δεν είμαστε ψωριάρηδες. Πες πως βάζεις λόγια και μας διώχνουν από δω. Πες πως το κάνεις. Φαντάζεσαι βέβαια πως θα γυρίζουμε στους πέντε δρόμους, για να ψάχνουμε για καμιά τιποτένια ψωροδουλειά, σαν τούτη εδώ χάμου. Δεν ξέρεις, φαίνεται, πως έχουμε δικό μας χτήμα για να πάμε, και δικό μας σπίτι. Δε θα μείνουμε δω χάμω. Έχουμε σπίτι και κουνέλια και φρουτόδεντρα, και σε μερ...
Τα σταφύλια της οργής
Steinbeck John 1902-1968
Γράμματα (1982)
... Ένα τέτοιο έγκλημα ξεπερνά κάθε δημόσια καταγγελία. Μια τέτοια πίκρα είναι ανίκανα τα δάκρυα να τη συμβολίσουν. Όλες μας οι επιτυχίες καταρρέουν μπροστά σ' αυτή μας την αποτυχία. Εύφορη γη, ολόισιες αράδες δέντρα, ρωμαλέοι κορμοί, καρποί ωριμασμένοι. Και τα ετοιμοθάνατα παιδιά από πελλάγρα πρέπει να πεθάνουν, γιατί δε βγαίνει κέρδος από τα πορτοκάλια. Και οι γιατροί της δημαρχίας συμπληρώνουν τα πιστοποιητικά -πέθανε από υποσιτισμό- γιατί τα τρόφιμα πρέπει να σαπίσουν, πρέπει να σαπίσουν με το ζόρι. Οι άνθρωποι έρχονται με δίχτυα να ψαρέψουν πατάτες από το ποτάμι, μα...
Τα σταφύλια της οργής
Steinbeck John 1902-1968
Γράμματα (1982)
... Και μες στη νύχτα μια οικογένεια κατασκηνώνει σε μια λακκούβα, κι έρχεται ακόμα μια οικογένεια και στήνουν τα τσαντήρια τους. Οι δυο άντρες ανακαθίζουν πάνω στα μεριά τους και οι γυναίκες αφουγκράζονται μαζί με τα παιδιά. Εδώ βρίσκεται ο κόμπος -όλοι εσείς που εχθρεύεστε τις μεταβολές και φοβόσαστε την επανάσταση. Θέλετε να χωρίσετε αυτούς τους δυο ανακαθισμένους άντρες· να τους κάνετε να μισούν, να φοβούνται, να υποψιάζονται ο ένας τον άλλο. Εδώ βρίσκεται ο πυρήνας εκείνου που φοβόμαστε. Αυτός είναι ο άξονας. Γιατί εδώ, το "έχασα τη γης μου" παθαίνει μια μεταβολή· ένα...
Ανατολικά της Εδέμ
Steinbeck John 1902-1968
Γράμματα (1982)
... Και σήμερα, οι δυνάμεις που έχουν παραταχθεί γύρω στην ιδέα της ομάδας, έχουν κηρύξει έναν πόλεμο εξοντωτικό κατά του πολύτιμου αγαθού, που είναι ο νους του ανθρώπου. Με εξευτελισμούς, με την πείνα, με τη βία, με τον αναγκαστικό προσανατολισμό και με τα βαριά σφυροκοπήματα του εξαναγκασμού, το ελεύθερο κι ερευνητικό πνεύμα καταδιώκεται, φιμώνεται, αμβλύνεται, ναρκώνεται. Το ανθρώπινο είδος φαίνεται να πήρε το θλιβερό δρόμο της αυτοκτονίας. [...]
Ανατολικά της Εδέμ
Steinbeck John 1902-1968
Γράμματα (1982)
Ένα παιδί ίσως να ρωτήσει: "Ποιο είναι το νόημα της ιστορίας του κόσμου;" Κι ένας μεγάλος, άντρας ή γυναίκα, ίσως αναρωτιέται: "Ποια συνέχεια θα 'χει ο κόσμος; Πως τελειώνει όλη αυτή η ιστορία, και, αλήθεια, ποιο είναι το νόημά της;" Εγώ πιστεύω πως όλη αυτή η ιστορία είναι η ίδια, η μια και μόνη, που ανέκαθεν μας τρόμαζε και μας συγκινούσε, κι έτσι ζούμε συνέχεια, συνεπαρμένοι και με τη σκέψη μας προσηλωμένη, μια κινηματογραφική ταινία με αλλεπάλληλα επεισόδια που δεν έχουν τελειωμό. Οι άνθρωποι είναι πιασμένοι -στη ζωή τους, στη σκέψη τους, στους πόθους και στις φιλοδοξί...
Το κόκκινο αλογάκι
Steinbeck John 1902-1968
Εκδόσεις Καστανιώτη (1981)
Τέσσερα αυτοτελή διηγήματα του πασίγνωστου Αμερικανού συγγραφέα, με ήρωα ένα μικρό ονειροπόλο αγόρι που μεγαλώνει σ' ένα ράντσο. Οι εμπειρίες που αποκτά το παιδί, καθώς κυλάει η ζωή του, το κάνουν να γνωρίσει τους νόμους της φύσης, το θάνατο και τη γέννηση, και το φέρνουν σ' επαφή με την ανθρώπινη σκληρότητα και τη μοναξιά των γηρατειών. Ωστόσο, ο ήρωας του Στάινμπεκ φτάνει στην εφηβεία συνεχίζοντας να πλάθει όνειρα και να μετέχει στη γεμάτη μόχθο ζωή της φάρμας. Ένα βιβλίο με βαθύτατη ανθρωπιά και μεταφρασμένο θαυμάσια στη γλώσσα μας. Η εικονογράφησή του γεμάτη ποίηση....
Η μακριά κοιλάδα
Steinbeck John 1902-1968
Γράμματα (1981)
... Ο Τζιμ βούτηξε το χέρι του στη γούρνα κι ανακάτεψε το φεγγάρι, σπάζοντάς το σε ρυάκια φως που στροβιλίζονταν. Έβρεξε το κούτελό του με τα βρεμένα του χέρια και σηκώθηκε. Αυτή τη φορά δεν κουνιόταν με τόση ησυχία, την κουζίνα όμως τη διέσχισε στις μύτες των ποδιών του και στάθηκε στην πόρτα της κρεβατοκάμαρης. Η Γιέλκα κούνησε το μπράτσο της κι άνοιξε λίγο τα μάτια. Ύστερα, τα μάτια άνοιξαν και γούρλωσαν, ύστερα γυάλισαν, υγρά. Ο Τζιμ κοίταξε μέσα στα μάτια της· το πρόσωπό του ήταν ανέκφραστο. Μια μικρή σταγόνα έτρεξε απ' τη μύτη της Γιέλκα και κάθισε στο κοίλωμα, στο πά...
Γλυκειά Πέμπτη
Steinbeck John 1902-1968
Ζουμπουλάκης - Βιβλιοθήκη για Όλους (1975)
To εξαιρετικό μυθιστόρημα από τον Στάιμπεκ Τζ., βραβευμένο με Νόμπελ , σε έναν καλαίσθητο χρυσόδετο τόμο.
Τα σταφύλια της οργής
Steinbeck John 1902-1968
Ζουμπουλάκης - Βιβλιοθήκη για Όλους (1970)
Το αριστούργημα Τζ. Στάιμπεκ που τον καθιέρωσε στην κορυφή της λογοτεχνίας και τον βράβευσε με νόμπελ, (1962).