Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Με το "Παράδοση και επανάσταση", το ισχυρό πνευματικό ρεύμα που αντιπροσωπεύει ο Κρισναμούρτι πλουτίζεται μ’ έναν τίτλο που τα δεδομένα του είναι ξεκάθαρα νέα. Πραγματικά, ο Κρισναμούρτι δεν έπαψε να κάνει πολλές επισκέψεις στην Ινδία, όπου, από το 1974, έλαβε μέρος σε πάρα πολύ ενδιαφέρουσες συζητήσεις. Αυτό το βιβλίο, αφιερωμένο στις ανταλλαγές που είχε στη χώρα προέλευσής του, μας παρουσιάζει τη συνάντηση ανάμεσα σε μια παράδοση ιδιαίτερα πλούσια κι ένα πνεύμα που προέρχεται από τις ίδιες ρίζες μεν αλλά που, όπως είναι γνωστό, τοποθετείται πέρα από την παράδοση. Η φροντί...

Το ενδιαφέρον του Κρισναμούρτι για την εκπαίδευση είναι από παλιά γνωστό. Στην Αγγλία, στα τέλη της δεκαετίας του ’60, ιδρύθηκε ένα σχολείο στο Μπρόκγουντ Παρκ του Χάμσαϊρ. Το πρώτο μέρος αυτού του βιβλίου περιλαμβάνει ομιλίες και συζητήσεις ανάμεσα στον Κρισναμούρτι και τους μαθητές και το προσωπικό του σχολείου, στο Μπρόκγουντ όπου ζούσε ο Κρισναμούρτι, όταν επισκεπτόταν την Αγγλία. Τονίζεται ιδιαίτερα η ανάγκη να μαθαίνει κανείς προβλήματα της ζωής, όπως είναι οι σχέσεις. "Όταν παύουμε να μαθαίνουμε από τις σχέσεις μας, είτε μελετώντας είτε παίζοντας είτε κάνοντας οτιδήπ...

Στη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου (1939-1945) ο Κρισναμούρτι έπαψε να μιλάει δημόσια εκτός Αμερικής και ζούσε ήσυχα στο Όχαϊ της Καλιφόρνιας. Πολλοί άνθρωποι τον επισκέπτονταν στο σπίτι του για να συζητήσουν μαζί του διάφορα ζητήματα της εποχής ή να μιλήσουν για προσωπικά τους διλήμματα. Τα προβλήματά τους ήταν οικουμενικά ανθρώπινα προβλήματα και καθένα από αυτά επαλήθευε τη δήλωση του Κρισναμούρτι ότι "η ανθρωπότητα είσαι εσύ". Καθώς ο Κρισναμούρτι θεράπευε τα τραύματα της σκέψης και των συναισθημάτων του συνομιλητή του, αποκαλυπτόταν το αληθινό ενδιαφέρον του γι’ αυ...

Η ελευθερία είναι ένα πολύ περίπλοκο ζήτημα και για να κατανοήσουμε την περιπλοκότητά του είναι απαραίτητο το άνθισμα του νου. Φυσικά, ο καθένας θα δώσει διαφορετική ερμηνεία στο άνθισμα του ανθρώπου, σύμφωνα με τη ήθη και τα έθιμά του, τη λεγόμενη εκπαίδευσή του, την εμπειρία και τις θρησκευτικές προκαταλήψεις του - δηλαδή, ανάλογα με τη διαμόρφωσή του. Εδώ δεν ασχολούμαστε με γνώμες ή προκαταλήψεις, αλλά μάλλον με μια μη λεκτική κατανόηση του τι συνεπάγεται και των επακόλουθων του ανθίσματος του νου. Αυτό το άνθισμα είναι το ξεδίπλωμα και η καλλιέργεια του νου μας, της κα...

Μου έχουν πει ότι η ρίζα της λέξης «κάρμα» σημαίνει «δράση». Και τι είναι δράση; Δράση σημαίνει ότι δρας. Όχι «έχω δράσει» ή «θα δράσω». Δράση σημαίνει τώρα. Για τους περισσότερους ανθρώπους η δράση συνεπάγεται μια ανάμνηση από το παρελθόν, κάποιο κίνητρο, έναν μελλοντικό στόχο ή ένα μελλοντικό ιδανικό και λοιπά. Αυτό, όμως, δεν είναι δράση. Αναρωτιέμαι αν το βλέπετε αυτό. Δράση σημαίνει ότι κάνω κάτι στο παρόν. Αλλά απαρνιέται κανείς το παρόν όταν έχει κίνητρο, μια αιτία μελλοντικής δράσης. Όταν, λοιπόν, βασίζεσαι στο παρόν ή στο μέλλον δεν δρας. Για τους περισσότερους από...

Η πειθαρχία, όπως την εννοούμε γενικά, είναι προσαρμογή σε εγκεκριμένα πολιτικά, κοινωνικά ή θρησκευτικά ανόητα υποδείγματα. Αυτή η προσαρμογή συνεπάγεται μίμηση, καταπίεση ή μια μορφή υπέρβασης της πραγματικής κατάστασης, έτσι δεν είναι; Σ’ αυτή την πειθαρχία είναι φανερό ότι υπάρχει μια αδιάκοπη πάλη, μια σύγκρουση που διαστρεβλώνει την ποιότητα του νου. Συμμορφώνεται κανείς επειδή του υπόσχονται -ή ελπίζει- μια ανταμοιβή. Πειθαρχεί κανείς τον εαυτό του με σκοπό να κερδίσει κάτι. Για να μπορέσει να πετύχει κανείς κάτι υπακούει και υποτάσσεται και το καθοδηγητικό πρότυπο -...

"... Οι πολιτικοί και οι θρησκευτικοί αρχηγοί λένε ότι η δημιουργία ενός καινούριου κόσμου είναι στα χέρια των νέων ανθρώπων. Δεν έχετε ακούσει να το λένε αυτό; Εκατοντάδες φορές, πιθανώς. Αλλά δε σας εκπαιδεύουν για να είστε ελεύθεροι· και πρέπει να υπάρξει ελευθερία για να δημιουργηθεί ένας καινούργιος κόσμος. Εσείς που είστε νέοι, η γενιά που μεγαλώνει, μπορεί να δημιουργήσει έναν ολότελα διαφορετικό κόσμο μόνο αν εκπαιδευτείτε να είστε ελεύθεροι και όχι να εξαναγκάζεστε να κάνετε κάτι που δεν αγαπάτε ή δεν κατανοείτε. Να γιατί είναι πολύ σημαντικό, όσο είστε νέοι, να εί...

Σε αυτό το βιβλίο του Κρισναμούρτι έχει γίνει επιλογή κειμένων από ομιλίες, συζητήσεις και γραπτά του που έχουν ως κεντρικό τους θέμα το "εγώ". Τα κείμενα αυτά καλύπτουν ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα πενήντα ενός χρόνων της δουλειάς του, από το 1932 έως το 1983. Το τέλος του "εγώ" ή "το βγάλσιμο από το ποτάμι", όπως αλλιώς το ονομάζει ο Κρισναμούρτι, μοιάζει να είναι το βαθύτερο και κεντρικό θέμα όχι μόνο αυτού του βιβλίου, αλλά όλης της διδασκαλίας του· μοιάζει να είναι το κλειδί μιας άλλης ποιότητας εσωτερικής ησυχίας και ζωής. Ο τίτλος του πρώτου κεφαλαίου του βιβλ...

H πειθαρχία, όπως την εννοούμε γενικά, είναι προσαρμογή προς ένα υπόδειγμα ανόητων πολιτικών, κοινωνικών ή θρησκευτικών διδαχών. Αυτή η προσαρμογή συνεπάγεται -έτσι δεν είναι;- μίμηση, καταπίεση ή κατά κάποιο τρόπο να υπερβούμε την παρούσα κατάσταση. Σ' αυτή την πειθαρχία είναι φανερό ότι υπάρχει ένας συνεχής αγώνας, μια σύγκρουση που διαστρεβλώνει την ποιότητα του νου. Συμμορφώνεται κανείς λόγω μιας υποσχόμενης ή προσδοκόμενης ανταμοιβής. Πειθαρχεί κανείς στον εαυτό του με σκοπό να πάρει κάτι. Για να μπορέσει να επιτύχει κανείς κάτι, υπακούει και υποτάσσεται και το υπόδειγ...

Όταν η βιομηχανία της διασκέδασης κυριαρχεί βαθμιαία στα πάντα, όπως γίνεται τώρα, όταν οι νέοι, οι φοιτητές, τα παιδιά, εξωθούνται στην απόλαυση, στα ναρκωτικά, στη φαντασίωση, σε ρομαντικό αισθησιασμό, τότε οι λέξεις συγκράτηση και απλότητα πετιώνται μακριά και δεν τις σκέφτεται ποτέ κανείς πια. Η απλότητα των μοναχών και των ασκητών που απαρνούνται τον κόσμο, που καλύπτουν τα σώματά τους με κάποιο είδος ράσου ή ένα κομμάτι ρούχου, αυτή η άρνηση του υλικού κόσμου σίγουρα δεν είναι απλότητα. Πιθανόν ούτε καν να τ' ακούτε τώρα αυτό, το τι συνεπάγεται η απλότητα. Όταν σας έχ...

Στο βιβλίο "Η αλήθεια και το υπαρκτό" περιλαμβάνονται συζητήσεις, ομιλίες και κάποιες ερωταπαντήσεις που τοποθετούν και ξεκαθαρίζουν, μ' ένα μοναδικό τρόπο, τη διαφορά ανάμεσα στην πραγματικότητα, σε ό,τι είναι υπαρκτό και στην αλήθεια. Στην αρχή υπάρχουν τρεις συζητήσεις ανάμεσα στον Κρισναμούρτι και στον καθηγητή Πανεπιστημίου της Φυσικής δρ Ντέιβιντ Μπομ. Στην πρώτη συζήτηση ξεκαθαρίζεται η σημασία με την οποία χρησιμοποιούνται οι τρεις όροι -πραγματικότητα, υπαρκτό, αλήθεια- ενώ στις επόμενες οι έννοιες αναπτύσσονται περισσότερο και μπαίνουν μερικά προκλητικά ερωτήματα...

Ένα από τα λίγα βιβλία του Κρισναμούρτι που δε βασίζονται σε ομιλίες, διαλόγους και συζητήσεις με άλλους, αλλά είναι γραμμένα από τον ίδιο, είναι και Το ημερολόγιό του. Όλες σχεδόν οι μέρες στο ημερολόγιο αρχίζουν με μια εξαιρετικής παρατηρητικότητας και ποιητικότητας περιγραφή της φύσης, που δείχνει πόσο βαθιά σχέση είχαν όσα έλεγε με αυτήν, όπως φαίνεται και στο παρακάτω απόσπασμα: ... Αν χάσεις την επαφή σου με τη φύση, χάνεις την επαφή με τους ανθρώπους. Aν δεν υπάρχει σχέση με τη φύση, τότε γίνεσαι φονιάς· τότε σκοτώνεις τα μωρά της φώκιας, φάλαινες, δελφίνια και αν...

Μια μεγάλη πνευματική φυσιογνωμία του 20ού αιώνα, ο Τζίντου Κρισναμούρτι, και ο διάσημος φυσικός Δρ Ντέιβιντ Μπομ συζητούν ξεκινώντας με το ερώτημα: «Η ανθρωπότητα πήρε κάποια στιγμή στην πορεία της μια λάθος στροφή, που την οδήγησε σε ατέλειωτες διαιρέσεις, συγκρούσεις και καταστροφές;» Ερευνούν τη φύση του ανθρώπου και τη σχέση του καθένα με την κοινωνία· εξετάζουν μια καινούρια αντιμετώπιση της ανθρώπινης σκέψης και του θανάτου. Ερευνούν σε βάθος ερωτήματα όπως: «Είναι πηγή της σύγκρουσης που έχουν οι άνθρωποι μέσα τους η αδυναμία τους ν’ αντιμετωπίσουν το γεγονός τού τι...

Aν δείτε πραγματικά αυτή την αντίφαση με πάθος, τότε αυτή η ίδια η αντίληψη είναι η επανάσταση. Aν δείτε στον εαυτό σας αυτή τη διαίρεση ανάμεσα στο νου και στην καρδιά, πραγματικά να τη δείτε, όχι να τη συλλάβετε θεωρητικά, αλλά να τη δείτε, τότε το πρόβλημα φτάνει σ' ένα τέλος. Ένας άνθρωπος που διακατέχεται από πάθος για τον κόσμο και την αναγκαιότητα της αλλαγής πρέπει να είναι ελεύθερος από πολιτική δραστηριότητα, θρησκευτική συμμόρφωση και παράδοση, που σημαίνει ελεύθερος από το βάρος του χρόνου, ελεύθερος από τα δεσμά του παρελθόντος, ελεύθερος από όλη τη δράση της θ...

Η σωστή εκπαίδευση αποτελεί σίγουρα κίνδυνο για τις κυβερνήσεις, γι' αυτό και εμποδίζεται με ωμά ή επιδέξια μέσα. Η εκπαίδευση και η τροφή, όταν βρίσκονται στα χέρια των λίγων, γίνονται μέσα για την υποταγή του ανθρώπου. Και οι κυβερνήσεις, είτε της αριστεράς είτε της δεξιάς, δεν ενδιαφέρονται για τίποτα όσο εμείς είμαστε αποδοτικές μηχανές κατασκευής εμπορευμάτων και όπλων. Τώρα: το γεγονός ότι αυτό συμβαίνει σε όλο τον κόσμο σημαίνει ότι εμείς που είμαστε απλοί πολίτες ή δάσκαλοι, που είμαστε υπεύθυνοι για τις κυβερνήσεις μας, δεν ενδιαφερόμαστε πραγματικά για το αν υπ...

Το βιβλίο αυτό του Κρισναμούρτι δίνει την αίσθηση ότι είναι γραμμένο σήμερα, αν και πρόκειται για μια επιλογή σύντομων κειμένων από όλο του το έργο, από μια δουλειά πενήντα χρόνων. Με τα κείμενα αυτά δίνεται μια ολοκληρωμένη παρουσίαση της οπτικής γωνίας του Κρισναμούρτι για τον κόσμο σε κρίση και κατ’ επέκταση για την κρίση που περνάμε στη σύγχρονη εποχή. Λέει χαρακτηριστικά: "Είναι μια τεράστια κρίση στην οποία οι πολιτικοί δεν θα μπορέσουν ποτέ να βάλουν τέλος, ούτε οι επιστήμονες θα μπορέσουν να την κατανοήσουν ή να την τελειώσουν, αλλά ούτε και ο επιχειρηματικός κόσμος...

"Φοβάμαι μήπως το κάνω να ακούγεται όλο πολύ δύσκολο. Αλλά είναι απλό, είναι εύκολο να το κατανοήσετε, αν απλώς και μόνο θελήσετε να πειραματιστείτε με αυτό. Αν βυθιστείτε σε κάποια ονειροπόληση, αν διαλογιστείτε πάνω σ' αυτό, τότε γίνεται πολύ δύσκολο. Όταν δεν υπάρχει τοίχος ανάμεσα σ' εσένα και σ' εμένα, τότε σε καταλαβαίνω. Αν είμαι ανοιχτός σ’ εσένα, σε καταλαβαίνω άμεσα - και το να είσαι ανοιχτός δεν είναι ζήτημα χρόνου. Μπορεί ο χρόνος να με κάνει να είμαι ανοιχτός; Θα με κάνει να είμαι ανοιχτός απέναντι στον άλλον η προετοιμασία, κάποιο σύστημα, η πειθαρχία; Όχι. Εκ...

Εκείνο που είναι σημαντικό είναι η τέχνη τού διαλογισμού. Η λέξη "τέχνη" σημαίνει να βάζεις τα πάντα στη σωστή τους θέση. Καταλαβαίνετε τη σημασία τής λέξης; Δεν μιλάμε για ζωγραφική, για μουσική και λοιπά, αλλά για το να μπουν στη σωστή τους θέση όλα τα πράγματα της ζωής μας, της καθημερινής μας ζωής. Αυτό εννοούμε τέχνη του διαλογισμού, για να μην μπερδευόμαστε. Και όταν υπάρχει τάξη στην καθημερινή μας ζωή, σωστή συμπεριφορά, και ένας νους που είναι εντελώς ήσυχος, τότε αυτός ο νους θα βρει από μόνος του αν υπάρχει κάτι απροσμέτρητο ή όχι. Και μέχρι να το βρει κανε...

Για τον αναγνώστη που έρχεται πρώτη φορά σε επαφή με τη σκέψη του Κρισναμούρτι, το βιβλίο αυτό θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως εισαγωγή σε αυτήν. Με τα κείμενα που έχουν επιλεγεί γίνεται προσπάθεια να δοθεί μία αίσθηση της αναζήτησης της αλήθειας από τον Κρισναμούρτι· της αλήθειας για το εγώ, το φόβο, τον έρωτα, το διαλογισμό, την αυτογνωσία, τις ερωτικές σχέσεις ανάμεσα σε άτομα του ίδιου φύλου, τη γιόγκα και για κάποια άλλα ακόμα θέματα που απασχολούν τον σημερινό άνθρωπο. Αυτού του είδους η επιλογή, που γίνεται σε αυτό το βιβλίο για πρώτη φορά παγκοσμίως, συνδυάζει κε...