Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Τα κείμενα του τόμου αυτού είναι οι ομιλίες που εκφωνήθηκαν στην παρουσίαση του βιβλίου του Φίλιππου Ηλιού "Ο ελληνικός εμφύλιος πόλεμος. Η εμπλοκή του ΚΚΕ (Θεμέλιο/Ιστορική βιβλιοθήκη -ΑΣΚΙ, Αθήνα 2004), που οργάνωσαν ο εκδοτικός οίκος Θεμέλιο και τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ), στην αίθουσα της ΕΣΗΕΑ, στις 23 Νοεμβρίου 2004. Τα κείμενα διατηρούν τον προφορικό χαρακτήρα του λόγου.

Στο βιβλίο αυτό εξετάζονται συγκεκριμένες πλευρές της νομισματικής ιστορίας της Ελλάδας κατά τον 19ο αιώνα, μέσω μιας σύνθεσης οικονομικής ιστορίας και οικονομικών ιδεών. Στο πλαίσιο αυτό, και με τη συστηματική χρήση των πηγών, αναλύονται κεντρικά θέματα, όπως η πολιτική της Εθνικής Τράπεζας, η "ένταξη" της Ελλάδας στη Λατινική Νομισματική Ένωση, οι αποτυχημένες προσπάθειες διατήρησης της μεταστρεψιμότητας τον 1885 κοκ. Παράλληλα, καταγράφεται και αποτιμάται η ελληνική οικονομική "σκέψη" της περιόδου αυτής, εντασσόμενη, παράλληλα, στον ευρύτερο χώρο της ιστορίας των οικονομ...

Η απασχόλησή μου με τα εγχειρίδια ιστορίας έχει και αυτή τη δική της πια ιστορία, αφού μετράει πάνω από είκοσι χρόνια και έχει δοκιμαστεί πολλαπλώς-και ανάμεσα στις συμπληγάδες των εκπαιδευτικών μηχανισμών. Σ' αυτά τα είκοσι χρόνια στον κόσμο και στην Ελλάδα άλλαξαν πολλά· σχεδόν ήρθαν τα πάνω κάτω και τα κάτω πάνω, με κορυφαίο γεγονός, όχι μόνο της εικοσαετίας, την κατάρρευση των πολιτικών συστημάτων του υπαρκτού σοσιαλισμού, όπως επικράτησε να τα λέμε.[...] Αυτά, με παράλληλη, ως παρεπόμενη, αλλαγή και με κατακερματισμό της ιστοριογραφικής θεματολογίας: η μελέτη των ιστορ...

Η απασχόλησή μου με τα εγχειρίδια ιστορίας έχει και αυτή τη δική της πια ιστορία, αφού μετράει πάνω από είκοσι χρόνια και έχει δοκιμαστεί πολλαπλώς-και ανάμεσα στις συμπληγάδες των εκπαιδευτικών μηχανισμών. Σ' αυτά τα είκοσι χρόνια στον κόσμο και στην Ελλάδα άλλαξαν πολλά· σχεδόν ήρθαν τα πάνω κάτω και τα κάτω πάνω, με κορυφαίο γεγονός, όχι μόνο της εικοσαετίας, την κατάρρευση των πολιτικών συστημάτων του υπαρκτού σοσιαλισμού, όπως επικράτησε να τα λέμε.[...] Αυτά, με παράλληλη, ως παρεπόμενη, αλλαγή και με κατακερματισμό της ιστοριογραφικής θεματολογίας: η μελέτη των ιστορ...

[...] Η επιστολογραφία αποτελεί πάντα πρωτογενές υλικό. Ακόμη και αν πρόκειται για επίσημη ανταλλαγή επιστολών. Μεταξύ αρχηγών κρατών ή υπουργών, για παράδειγμα, έχει ένα χαρακτήρα πιο άμεσο από τις διακοινώσεις, και επιτρέπει προσεγγίσεις πιο εκλεπτυσμένες, ως προς το ύφος, την επιλογή των λέξεων, και ίσως ως προς τα επιφανειακά αλλά και τα βαθύτερα κίνητρα του γράφοντος. Όταν πρόκειται για επιστολές λιγότερο επίσημες ή ιδιωτικές, τότε τα είδη πληροφοριών που αντλούμε αυξάνονται δραματικά, και αντιστοίχως πληθαίνουν τα ερωτήματα που μπορεί να θέσει στο υλικό του ο ερευνη...

Είναι ενδιαφέρον να γνωρίζουμε τις αιτίες, τα χαρακτηριστικά -και τις συνέπειες- των οικονομικών κρίσεων από τότε που εμφανίστηκαν. Θα αρχίσω με μια κοινοτοπία: οι οικονομικές κρίσεις, όλες, είναι γεγονός της εποχής του καπιταλισμού· είναι χαρακτηριστικό του καπιταλιστικού συστήματος.

Οι δεσμοί του Φίλιππου Ηλιού με το Πανεπιστήμιο Κρήτης και τους ανθρώπους που το πλαισιώνουν υπήρξαν στενοί και μακρόχρονοι, με θεσμικό επιστέγασμα την ανακήρυξή του σε επίτιμο διδάκτορα της Φιλοσοφικής Σχολής (1994). Έτσι, η επιστημονική συνάντηση που οργάνωσε το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας στο Ρέθυμνο (14-15/10/2005) υπήρξε μια χειρονομία μεστή περιεχομένου: ιστορικοί, φίλοι και συνεργάτες, ομότεχνοι του Φ. Ηλιού τίμησαν τη μνήμη του με τρόπο ουσιαστικό, καταθέτοντας τον γνωστικό οβολό τους στη μεγάλη τράπεζα της νεοελληνικής ιστοριογραφίας. Ο τόμος περιέχει τ...

Η έκδοση αυτού του βιβλίου δηλώνει, πριν από οτιδήποτε άλλο, μια συγκεκριμένη χειρονομία. Μέσα από το περιεχόμενό του, που συναπαρτίζεται από κείμενα προερχόμενα από τις επιμέρους κοινωνικές επιστήμες, εκφράζεται η κοινή πρόθεση των συγγραφέων να αναγνωρίσουν την εργασία του δασκάλου τους: του Νίκου Σ. Πετραλιά. Η δημόσια παρουσία του Νίκου Πετραλιά στον ακαδημαϊκό βίο, όπως και η ποιότητα της πολιτικής του συμμετοχής και δράσης στον χώρο της ανανεωτικής Αριστεράς, είναι αποδεκτή από όλους όσοι τον έχουν συναναστραφεί έστω για λίγο. Η αποδοχή αυτή δεν είναι τυχαία. Είναι...

Λίγο πριν... λίγο μετά το 1821 Μια εποχή ζωντανεύει! Καραβοκύρηκδες και κουρσάροι, έμποροι και αγωνιστές, άνθρωποι καθημερινοί, μας αφηγούνται τις ιστορίες τους και μας ταξιδεύουν στην Ανατολική Μεσόγειο στα ύστερα χρόνια της Τουρκοκρατίας και στα πρώτα του ελληνικού κράτους.

Αντικείμενο του συνεδρίου μας υπήρξε ο αναστοχασμός επί των διαδρομών της ιστοριογραφίας της νεότερης και σύγχρονης Ελλάδας. Η σπουδή της ιστορίας και η καλλιέργεια του ιστορικού λόγου υπήρξαν θεμελιώδη και προσδιοριστικά στοιχεία της πνευματικής ζωής που αναπτύχθηκε στο ελληνικό κράτος από τη χαραυγή της ανεξαρτησίας του. Οι πραγματικές ιδεολογικές και κοινωνικές ανάγκες στις οποίες ανταποκρίθηκε η ιστοριογραφία ως διανοητικός παράγοντας της συγκρότησης του ελληνικού εθνικού κράτους πρόσθεσαν στην ακαδημαϊκή της υπόσταση και σοβαρές κοινωνικές λειτουργίες οι οποίες βρίσκον...

... Τον φωνάζουν "δάσκαλο" πολλοί και του λένε και "ευχαριστώ" κάποιοι. Το "ευχαριστώ" δεν τον πολυενδιαφέρει τον Αχιλλέα Βασιλείου· το "δάσκαλε" όμως τον στέλνει στα ουράνια· είναι γι' αυτόν η πιο όμορφη προσφώνηση, που όταν την ακούει αισθάνεται αγαλλίαση και περηφάνια για τον εαυτό του. Πριν από δυο τρία χρόνια μια παλιά φοιτήτριά του, κάπου στα πενήντα της τώρα, μπορεί και λίγο παραπάνω, του είπε πολλά "ευχαριστώ". - Μα γιατί τόσο πολύ, τόσο πολλά "ευχαριστώ"; τη ρώτησε. Γιατί την πρώτη φορά που έδωσα εξετάσεις στο μάθημά σας, με κόψατε και αυτό με ανάγκασε να μ...

Tο θέμα της στρογγυλής τράπεζας είναι ένα ζήτημα που απασχολεί έντονα την αρχειακή κοινότητα σε διεθνές επίπεδο τα τελευταία χρόνια. Οι σαρωτικές εξελίξεις στον τομέα της νέας τεχνολογίας σε συνδυασμό με δύο θεμελιώδη δικαιώματα- την προστασία της ιδιωτικής ζωής και το δικαίωμα της πρόσβασης στην πληροφορία-που εκ πρώτης όψεως δείχνουν να συγκρούονται, αποτέλεσαν το έναυσμα για τη διοργάνωση της συζήτησης. Επιδίωξη της Εταιρείας ήταν οι ομιλητές που συμμετείχαν να έχουν αντιμετωπίσει, με κάποια διαφορετική ιδιότητα, προβλήματα πρόσβασης και η συζήτηση να καταλήξει σε μια...

Περιέχονται τα κείμενα: - Πρόλογος - Η πατρότητα του όρου - Η αγόρευση του Ιωάννη Κωλέτη - Πριν και μετά την αγόρευση - Ο Κριμαϊκός πόλεμος (1853-1856) - Πολιτικοί συσχετισμοί και κυβερνητική αστάθεια - Νέες πραγματικότητες - Η νέα γενιά ανθρώπων - Η εμφάνιση της συστηματικής Ιστοριογραφίας - Η εμφάνιση του αντισλαβισμού και η ορθόδοξη Εκκλησία - Η δεύτερη φάση της ανάπτυξης της εμπορικής ναυτιλίας, οι "απαρχές της εκβιομηχάνισης", τα πρώτα δημόσια έργα Στο τέλος της δεκαετίας, μια αδύνατη σχέση: Το Risorgimento και η Μεγάλη Ιδέα - Η "άλλη" Μεγάλη Ιδέα...

Με τον παρόντα σύμμεικτο τόμο η Εταιρεία Μελέτης Νέου Ελληνισμού θέλησε να τιμήσει τη μνήμη της ιστορικού Δέσποινας Θεμελή - Κατηφόρη. Όχι μόνον υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας, αλλά με ποικίλους τρόπους βοήθησε πολλούς από μας στο ερευνητικό μας ξεκίνημα και στη μετέπειτα πορεία μας. Όλοι μας θα είχαμε να καταθέσουμε τη σχετική προσωπική μας μαρτυρία. Επιλέχθηκε να παρουσιασθεί μία από αυτές, μετά το βιογραφικό σημείωμα και την εργογραφία της τιμωμένης. Το αμέσως επόμενο κείμενο ανιχνεύει το πνευματικό περιβάλλον της Λευκάδας, μέσα στο οποίο διαμορφώθηκε η Κατηφόρη. Έπ...

Με επίμονη και μακροχρόνια έρευνα, με συνολική και μικροσκοπική παρατήρηση, μπορεί κανείς να διακρίνει, όχι άνετα πάντως, ένα γενικό χαρακτηριστικό της Ελληνικής Επανάστασης του 1821? να διακρίνει, αλλιώτικα, το στοίχημα ενός ολόκληρου έθνους - από αυτό και ο πρωτοποριακός ρόλος του εγχειρήματος. Από την αρχή, την έναρξη της δηλαδή στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες, μέχρι το τέλος της, που ως προς την πλήρη ικανοποίηση του αρχικού αιτήματος θα μπορούσε να το τοποθετήσει κανείς στο 1843, καθώς και στη διάρκεια της προετοιμασίας της, την Ελληνική Επανάσταση του 1821 διακρίνει μια...

Το βιβλίο αυτό, θέτοντας στη διάθεση του κοινού μια σειρά από άρθρα περιοδικών, φιλοδοξεί ακριβώς να διευκολύνει τις συγκρίσεις και να ευνοήσει τις αναθεωρήσεις. Ο κύριος άξονάς του είναι τα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα, και μάλιστα εκείνα που ξεσήκωσαν τις περισσότερες διαφωνίες στο εσωτερικό κάθε χώρας και που προσφέρονται για τις περισσότερες συγκρίσεις. Ο τόμος συγκεντρώνει λοιπόν δεκαπέντε κείμενα γραμμένα από μια δωδεκάδα ειδικών που θεωρούνται αυθεντίες, "κλασικοί", στα ζητήματα αυτά. Απευθύνεται στους αναγνώστες που ενδιαφέρονται όχι μόνο για το θησαυρό των γ...

Περιεχόμενα: Εισαγωγικά: 1. Το πρόσωπο, 2. Το τεκμήριο Α. Η οικονομική δραστηριότητα Β. Οι συναλλασσόμενοι Γ. Τόκοι και κέρδη Δ. Άλλες δραστηριότητες Κάποια συμπεράσματα.