Δεμερτζής Νίκος καθηγητής πολιτικής κοινωνιολογίας
Demertzís Níkos
Ο Νίκος Δεμερτζής είναι καθηγητής Πολιτικής Επικοινωνίας και Πολιτικής Κοινωνιολογίας στο τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών και διευθυντής και πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΚΚΕ. Είναι πτυχιούχος του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης του Παντείου Πανεπιστημίου (1980) και διδάκτωρ Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου του Lund, Σουηδίας (1986). Από το 2004 έως το 2010 υπήρξε μέλος της διοικούσας επιτροπής του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου (Λεμεσός), ιδρυτής και συντονιστής-πρόεδρος του Τμήματος Επικοινωνίας και Σπουδών Διαδικτύου, καθώς και κοσμήτορας της Σχολής Εφαρμοσμένων Τεχνών και Επικοινωνίας του ίδιου Πανεπιστημίου. Από το Μάιο του 2010 έως τον Μάιο του 2013 διετέλεσε πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΙΚΥ. Έχει δημοσιεύσει τα βιβλία: "Cultural Theory and Political Culture. New Directions and Proposals" (στα αγγλικά, Lund, 1985), "Κουλτούρα, νεωτερικότητα, πολιτική κουλτούρα" (1989), "Τοπική δημοσιότητα και επαρχιακός Τύπος στην Ελλάδα" (1996), "Ο λόγος του εθνικισμού: αμφίσημο σημασιολογικό πεδίο και σύγχρονες τάσεις" (1997), "Πολιτική Επικοινωνία: Διακινδύνευση, δημοσιότητα, διαδίκτυο" (2002). Σε συνεργασία με τον Θάνο Λίποβατς έχει δημοσιεύσει τα βιβλία "Δοκίμιο για την ιδεολογία: Ένας διάλογος της κοινωνικής θεωρίας για την ψυχανάλυση" (1994) και "Φθόνος και μνησικακία: Τα πάθη της ψυχής και η κλειστή κοινωνία" (2006). Με τον Αντώνη Αρμενάκη το βιβλίο "Το Κοινοβούλιο στον Τύπο και την τηλεόραση" (1999). Επίσης επιμελήθηκε τους συλλογικούς τόμους "Η ελληνική πολιτική κουλτούρα σήμερα" (1994), "Περιφερειακά ΜΜΕ στην Ευρώπη" (με τον Αντώνη Σκαμνάκη, 2η έκδοση 2000), "Εμφύλιος: Πολιτισμικό Τραύμα" (με την Ελένη Πασχαλούδη και τον Γιώργο Αντωνίου, 2013). 'Εχει λάβει μέρος, με κείμενα και ανακοινώσεις του, σε συνέδρια και συλλογικές εκδόσεις. Τα τρέχοντα επιστημονικά και ερευνητικά του ενδιαφέροντα κινούνται στον χώρο της πολιτικής κοινωνιολογίας, της πολιτικής επικοινωνίας και της κοινωνιολογίας των συγκινήσεων.
Ανάλυση λόγου
Phillips Louise
Εκδόσεις Παπαζήση (2009)
Το βιβλίο αυτό προσφέρει μια συστηματική και ιδαίτερα προσβάσιμη εισαγωγή στην ανάλυση του λόγου, σε θεωρητικό και μεθοδολογικό επίπεδο. Επικεντρώνοντας σε τρεις βασικές προσεγγίσεις -τη θεωρία του λόγου των Laclau και Mouffe, την κριτική ανάλυση λόγου και τη λογοψυχολογία-, τις εμπλέκει σε έναν πρωτότυπο και ιδιαίτερα παραγωγικό διάλογο. Η "Ανάλυση λόγου: Θεωρία και μέθοδος" αναλύει τις τρεις αυτές προσεγγίσεις με απλό και κατανοητό τρόπο και εξηγεί τις φιλοσοφικές προκείμενες, τους θεωρητικούς προσανατολισμούς και τις μεθοδολογικές κατευθύνσεις στις οποίες στηρίζεται κ...
Δοκίμιο για την ιδεολογία
Λίποβατς Θάνος
Οδυσσέας (1994)
Ένας διάλογος δύο κοινωνικών επιστημόνων με διαφορετικό προσανατολισμό αλλά κοινά ενδιαφέροντα προκειμένου να εντοπιστεί το άπιαστο αντικείμενο που ονομάζεται "ιδεολογία". Οι συγγραφείς εντοπίζουν τα ίχνη που δείχνουν πως η "ιδεολογία" βρίσκεται στο κομβικό σημείο ανάμεσα στο Κοινωνικό και το Ψυχικό, στη Δομή και στην Ιστορία, στο Λόγο και το Φαντασιακό. Η γνώση αυτή δεν πρόκειται φυσικά να "καταργήσει" τις ιδεολογίες, που ασυνείδητα εκπληρούν τη λειτουργία της συγκάλυψης της Έλλειψης στο πολιτισμικό πεδίο. Θα τις κάνει όμως ίσως πιο τρωτές τώρα που επανέρχονται δριμύτερες...
Έθνος, κράτος, εθνικισμός
Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (1995)
Εμφύλιος: Πολιτισμικό τραύμα
Συλλογικό έργο
Αλεξάνδρεια (2013)
Από τη "λήθη" στην "εθνική συμφιλίωση" κι από κει στην "αναστοχαστική επεξεργασία" του εμφύλιου παρελθόντος: μέσω αυτής της διαδρομής θα έλεγε κανείς πως αντιμετωπίστηκε ο Εμφύλιος Πόλεμος στην ελληνική δημόσια σφαίρα. Παρόλο που για σαράντα περίπου χρόνια (1949-1990) δεν υπήρχε θέση γι' αυτόν στο δημόσιο λόγο, κι ενώ επισκιάστηκε από την αφήγηση της "εθνικής αντίστασης", ο Εμφύλιος δεν έπαψε να αποτελεί ένα παροντικό παρελθόν. Μάλιστα, από τη δεκαετία του '90 εγγράφεται πολλαπλώς και με εκθετικό τρόπο στους "πολέμους της μνήμης" όσον αφορά τη δεκαετία του '40 και άρα στο γ...
Εμφύλιος: Πολιτισμικό τραύμα
Συλλογικό έργο
Αλεξάνδρεια (2013)
Από τη "λήθη" στην "εθνική συμφιλίωση" κι από κει στην "αναστοχαστική επεξεργασία" του εμφύλιου παρελθόντος: μέσω αυτής της διαδρομής θα έλεγε κανείς πως αντιμετωπίστηκε ο Εμφύλιος Πόλεμος στην ελληνική δημόσια σφαίρα. Παρόλο που για σαράντα περίπου χρόνια (1949-1990) δεν υπήρχε θέση γι' αυτόν στο δημόσιο λόγο, κι ενώ επισκιάστηκε από την αφήγηση της "εθνικής αντίστασης", ο Εμφύλιος δεν έπαψε να αποτελεί ένα παροντικό παρελθόν. Μάλιστα, από τη δεκαετία του '90 εγγράφεται πολλαπλώς και με εκθετικό τρόπο στους "πολέμους της μνήμης" όσον αφορά τη δεκαετία του '40 και άρα στο γ...
Η δημοκρατική λειτουργία σε καμπή
Συλλογικό έργο
Νήσος (2014)
Στην Ευρώπη, και όχι μόνο, οι συζητήσεις για το περιεχόμενο και τα ακριβή χαρακτηριστικά της δημοκρατίας έρχονται και πάλι επιτακτικά στο προσκήνιο. Τούτη τη φορά, όμως, όχι ως πανηγυρισμοί για την επέλευση ενός νέου "κύματος εκδημοκρατισμού" αλλά για λόγους ανησυχητικά αντίστροφους, την αποψίλωση της δημοκρατικής λειτουργίας από ζωτικά χαρακτηριστικά της: αποδυνάμωση και οργανωτική υποχώρηση των κομμάτων, αποστασιοποίηση των ψηφοφόρων από τεκταινόμενα στην κεντρική πολιτική σκηνή, ταυτόχρονα κυνισμό και διαφθορά. Την ίδια ώρα, το "ευρωπαϊκό μοντέλο" όχι μόνο δεν θεραπεύει...
Η ελληνική διασπορά στην Αυστραλία
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Παπαζήση (2012)
Η ανθολογία των άρθρων του τόμου αυτού ασχολείται πολυδιάστατα με την Ελληνική διασπορά της Αυστραλίας. Ως συλλογικό επίτευγμα ενός διεθνούς Συνεδρίου που συνδιοργάνωσαν το Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Πανεπιστήμιο La Trobe της Μελβούρνης, παρέχει μια πρισματική οπτική του θέματος από ειδικούς αναλυτές διαφόρων επιστημονικών τομέων. Η κοινότητα των Ελληνο-Αυστραλών γίνεται αντικείμενο διεξοδικής διεπιστημονικής μελέτης στην οποία διερευνώνται συνθετικά ιστορικά στοιχεία, οικονομικά δεδομένα, κοινωνικά μορφώματα, και διαστάσεις της κουλτούρας. Στην παγκοσμιοποιημένη μεταναστευ...
Η ελληνική πολιτική κουλτούρα σήμερα
Οδυσσέας (1994)
Το βιβλίο αυτό είναι μια συλλογική προσπάθεια μελέτης των βασικότερων στοιχείων που απαρτίζουν τη σύγχρονη ελληνική ζωή. Αποτελείται από πρωτότυπα κείμενα που μέσα από κοινωνιολογικές, ανθρωπολογικές, ψυχολογικές και πολιτισμικές προσεγγίσεις ασχολούνται με την παράδοση, τους πολιτικούς θεσμούς, τη νοοτροπία, την πολιτική συμπεριφορά και τους προσανατολισμούς των σημερινών Ελλήνων. Έρχεται να συμπληρώσει την έως τώρα σχετική επιστημονική βιβλιογραφία και απευθύνεται σε επιστήμονες, ερευνητές και σπουδαστές στους χώρους των κοινωνικών και πολιτικών επιστήμων, όπως και σε πο...
Η κρίση και τα ΜΜΕ
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Παπαζήση (2013)
Η γενική κρίση που σαρώνει την Ελλάδα από τα τέλη της δεκαετίας 2000 αφήνει βαθιά τα σημάδια της σε όλο το φάσμα της κοινωνικής ζωής, σε όλους τους θεσμούς και σε όλες σχεδόν τις ατομικές και συλλογικές μας δραστηριότητες. Ακριβώς επειδή είναι μια γενική κρίση, δεν άφησε και δεν θα μπορούσε να αφήσει έξω τα μέσα μαζικής επικοινωνίας. Μείωση διαφημιστικών εσόδων, διόγκωση του δανεισμού, απολύσεις δημοσιογράφων και άλλων εργαζομένων στα μέσα, συρρίκνωση του αριθμού των μέσων, αλλαγές στο περιεχόμενο κ.ά. είναι μερικές από τις συνέπειες της κρίσης στα ΜΜΕ, που οδηγούν στην ανα...
Η πολιτική επικοινωνία στην Ελλάδα
Αρμενάκης Αντώνης
Εκδόσεις Παπαζήση (2002)
Τα τελευταία χρόνια κυβερνήσεις και κόμματα στην Ελλάδα ενεργούν ως εάν να βρισκόμαστε σε διαρκή προεκλογική εκστρατεία. Πολιτικό μάρκετινγκ, δημοσκοπήσεις και μέσα ενημέρωσης αλλάζουν το πλαίσιο λειτουργίας της δημοσιότητας, το οποίο χαρακτηρίζεται πλέον από επικοινωνιακό κορεσμό και διαρκή εγρήγορση του πολιτικού προσωπικού. Παρατηρούνται, έτσι, μεταβολές στις σχέσεις των πολιτικών και των κομμάτων με τα ΜΜΕ, στο περιεχόμενο του πολιτικού διαλόγου και στο στιλ των προεκλογικών αναμετρήσεων. Και όλα αυτά εντός ενός κλίματος απαρέσκειας προς το σύστημα διακυβέρνησης, ρευστό...
Η πολιτική επικοινωνία στην Ελλάδα
Αρμενάκης Αντώνης
Εκδόσεις Παπαζήση (2002)
Τα τελευταία χρόνια κυβερνήσεις και κόμματα στην Ελλάδα ενεργούν ως εάν να βρισκόμαστε σε διαρκή προεκλογική εκστρατεία. Πολιτικό μάρκετινγκ, δημοσκοπήσεις και μέσα ενημέρωσης αλλάζουν το πλαίσιο λειτουργίας της δημοσιότητας, το οποίο χαρακτηρίζεται πλέον από επικοινωνιακό κορεσμό και διαρκή εγρήγορση του πολιτικού προσωπικού. Παρατηρούνται, έτσι, μεταβολές στις σχέσεις των πολιτικών και των κομμάτων με τα ΜΜΕ, στο περιεχόμενο του πολιτικού διαλόγου και στο στιλ των προεκλογικών αναμετρήσεων. Και όλα αυτά εντός ενός κλίματος απαρέσκειας προς το σύστημα διακυβέρνησης, ρευστό...
Η πολιτική επικοινωνία στην Ελλάδα
Αρμενάκης Αντώνης
Εκδόσεις Παπαζήση (2002)
Τα τελευταία χρόνια κυβερνήσεις και κόμματα στην Ελλάδα ενεργούν ως εάν να βρισκόμαστε σε διαρκή προεκλογική εκστρατεία. Πολιτικό μάρκετινγκ, δημοσκοπήσεις και μέσα ενημέρωσης αλλάζουν το πλαίσιο λειτουργίας της δημοσιότητας, το οποίο χαρακτηρίζεται πλέον από επικοινωνιακό κορεσμό και διαρκή εγρήγορση του πολιτικού προσωπικού. Παρατηρούνται, έτσι, μεταβολές στις σχέσεις των πολιτικών και των κομμάτων με τα ΜΜΕ, στο περιεχόμενο του πολιτικού διαλόγου και στο στιλ των προεκλογικών αναμετρήσεων. Και όλα αυτά εντός ενός κλίματος απαρέσκειας προς το σύστημα διακυβέρνησης, ρευστό...
Θρησκείες και πολιτική στη νεωτερικότητα
Κριτική (2002)
Για εκατομμύρια ανθρώπους, η θρησκεία είναι ένα αντίδοτο στην αγωνία που προκαλούν η ανέχεια, ο πόλεμος, ο κατακερματισμός των κοινωνικών σχέσεων και η επιτάχυνση της καθημερινότητας που επιφέρει η εξέλιξη της τεχνολογίας. Η στροφή στο Θεό και η υιοθέτηση μορφών θρησκευτικής έκφρασης είναι μεν απόρροια της έλλειψης νοήματος και των ανασφαλειών που γεννά η κοινωνία της διακινδύνευσης, πλην όμως συντελείται σ' ένα κοινωνικό περιβάλλον που δεν επιτρέπει την επικράτηση ενός μόνο θρησκευτικού προτύπου. Το μονοπώλιο της μίας και μοναδικής θρησκείας μέσα σε μια επικράτεια διαδέχετ...
Κοινή γνώμη
Price Vincent
Οδυσσέας (1996)
Η "κοινή γνώμη" είναι κάτι υπαρκτό ή μια συμβολική κατασκευή των ιδεολογικών μηχανισμών της κοινωνίας; Είναι μία και ενιαία, ή μήπως έχει πολλές όψεις; Πόσο αξιόπιστες είναι οι σφυγμομετρήσεις της; Ποιοι είναι οι μικρο - και μακρο- σκοπικοί παράγοντες διαμόρφωσης γνώμης σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο; Πόσο συμβάλλουν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης στο σχηματισμό κοινής γνώμης και κατά πόσο αυτή σήμερα είναι προϊόν δημόσιου και έλλογου διαλόγου; Στα ερωτήματα αυτά απαντά το βιβλίο του Vincent Price το οποίο συμπυκνώνει πολλών δεκαετιών έρευνα και θεωρία της κοινής γνώμης.
Κοινωνία της πληροφορίας
Συλλογικό έργο
Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (2017)
Στην Ελλάδα την τελευταία δεκαετία έγιναν άλματα στη χρήση και διάδοση των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνίας (ΤΠΕ). Σε μια εποχή εξαιρετικά περιορισμένων δημόσιων πόρων, εκτιμάται πως οι ΤΠΕ μπορούν να βοηθήσουν τον δημόσιο τομέα να αναπτυχθεί καινοτομικά για την παροχή υπηρεσιών προς τους πολίτες, με ταυτόχρονη αύξηση της αποδοτικότητας και μείωση του κόστους. Ωστόσο, αρκετά πρέπει ακόμη να γίνουν καθώς οι επιδόσεις της χώρας είναι ιδιαιτέρως χαμηλές όσον αφορά τον δείκτη "ψηφιακής οικονομίας και κοινωνίας". Απαιτούνται προσεκτικά σχεδιασμένες πολιτικές προκειμένου...
Κοινωνική σκέψη και νεωτερικότητα
Συλλογικό έργο
Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός (2009)
Ο Χάμπερμας θα σημειώσει - και έχει δίκιο - ότι είναι βέβαιο πως και τον 12ο αιώνα οι άνθρωποι κάλλιστα θα ένιωθαν μοντέρνοι-άνθρωποι της εποχής τους, όπως και τον 21ο αιώνα, συνεπώς, το ζήτημα δεν είναι τι κάνεις αισθάνεται ή νομίζει για τον εαυτό του αλλά μάλλον τι αντιλαμβάνονται οι εξωτερικοί κριτές. Είναι με τη σκέψη τέτοιων εξωτερικών κριτών που ασχολείται ο παρών τόμος. Οι συμμετέχοντες συγγραφείς στα κείμενά τους εξετάζουν, αναλύουν και συζητούν είτε το έργο συγκεκριμένων επιφανών στοχαστών-εξωτερικών κριτών της νεωτερικότητας, όπως είναι ο Α. Τοκβίλ, ο Κ. Μαρξ,...
Κουλτούρα, νεωτερικότητα, πολιτική κουλτούρα
Δεμερτζής Νίκος καθηγητής πολιτικής κοινωνιολογίας
Εκδόσεις Παπαζήση (1989)
Κατά ένα μεγάλο ποσοστό το βιβλίο αυτό στηρίζεται σε διδακτορική διατριβή που εκπονήθηκε από το 1981 έως το 1985 στο πανεπιστήμιο του Lund Σουηδίας. Αν και οι ομοιότητες τους είναι πολλές, το παρόν κείμενο αποτελεί ουσιαστικά επέκταση και συμπλήρωση του πρώτου. Εκτός απ' την απάλειψη τριών Παραρτημάτων της αρχικής διατριβής, η διάταξη των κεφαλαίων και των ενοτήτων τους έχει διατηρηθεί σχεδόν αυτούσια. Το περιεχόμενο τους όμως έχει τροποποιηθεί σημαντικά τόσο μορφικά όσο και ουσιαστικά. Πολλές απ' τις βασικές αρχικές θεωρητικές προτάσεις έχουν αλλάξει ή και απορριφθεί για ν...
Λαϊκισμός στην ιστορία, την τέχνη, την πολιτική
Συλλογικό έργο
Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (2016)
Η Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (ιδρυτής Σχολή Μωραΐτη) συμπλήρωσε πρόσφατα τη σειρά της "Επιστημονικά Συμπόσια" με έναν ακόμη ενδιαφέροντα τόμο, τα πρακτικά του συμποσίου που πραγματοποιήθηκε το Νοέμβριο του 2015 στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, με θέμα το φαινόμενο του λαϊκισμού στην ιστορία, την τέχνη και την πολιτική. Διακεκριμένοι μελετητές από τους χώρους των πολιτικών επιστημών, της κοινωνιολογίας, της ιστορίας, της φιλολογίας και της κριτικής της λογοτεχνίας ανέπτυξαν τους προβληματισμούς τους, με την πρόθεση να αναδειχτούν οι διαφορετικές...
Νεολαία: Ο αστάθμητος παράγοντας;
Συλλογικό έργο
Πολύτροπον (2008)
Σήμερα όλοι μιλούν για τους νέους ή εξ ονόματος των νέων. Σπάνια όμως αποτυπώνονται οι γνώμες των ίδιων των νέων, σπάνια αναδεικνύεται ο λόγος τους, οι στάσεις και οι αναπαραστάσεις τους, οι αγωνίες και τα ερείσματά τους, οι ανασφάλειες και οι ελπίδες τους. Αυτή η μελέτη, επιχειρεί να ανασυνθέσει και να ερμηνεύσει ορισμένες κομβικές στάσεις και αναπαραστάσεις της νέας γενιάς όπως αρθρώνονται από τους ίδιους τους νέους στη σημερινή συγκυρία και με βάση ερωτήματα που προκύπτουν τόσο από το δημόσιο λόγο όσο και από τους προσανατολισμούς της σύγχρονης έρευνας. Χρησιμοποιε...