Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στο έργο μου "Φαινομενολογία του πνεύματος" που κατά την έκδοσή του χαρακτηρίστηκε ως το πρώτο μέρος του συστήματος της επιστήμης, υιοθέτησα τη μέθοδο να ξεκινήσω από την πρώτη, απλούστατη εμφάνιση του πνεύματος, από την άμεση συνείδηση, και να αναπτύξω τη διαλεκτική αυτής της ίδιας ως το επίπεδο της φιλοσοφικής επιστήμης, η αναγκαιότητα του οποίου καταδείχνεται μέσα από τούτη την πρόοδο.

Το βιβλίο ασχολείται με την κατά Χάιντεγκερ ερμηνευτική του Πολιτικού, έτσι όπως το έχουμε γνωρίσει, μέχρι και σήμερα, υπό τις κύριες μορφές της "δημοκρατίας", του "σοσιαλισμού" και του "κομμουνισμού". Από τον εκφυλισμό αυτών των μορφών έχουν προκύψει, σε ενδιάμεσα στάδια της ιστορίας, και ορισμένα άλλα καθεστώτα, όχι λιγότερο λαϊκιστικά, απ/ό,τι και οι προαναφερθέντες τρεις κύριοι τύποι καθεστώτων. Τέτοιο καθεστώς π.χ. είναι θεμελιωδώς ο εθνικο - σοσιαλισμός, κοινώς ναζισμός, που δεν ήρθε από το πουθενά, αλλά παό τον εκφυλισμό της δημοκρατίας της Βαϊμάρης, στους κόλπους τη...

Αυτός ο τόμος παρουσιάζει την γνώση στο γίγνεσθαί της. Η Φαινομενολογία του πνεύματος πρόκειται να αντικαταστήσει τις ψυχολογικές εξηγήσεις ή ακόμη τις αφηρημένες έρευνες για την θεμελίωση της γνώσης. Αυτή εξετάζει την προκαταρκτική διαδικασία που οδηγεί στην επιστήμη από μια άποψη, η οποία την καθιστά μια νέα, ενδιαφέρουσα επιστήμη, την πρώτη επιστήμη της Φιλοσοφίας. Εμπεριέχει τις διάφορες μορφές του πνεύματος ως εσωτερικούς σταθμούς της πορείας, μέσω της οποίας αυτό γίνεται καθαρή γνώση ή απόλυτο πνεύμα. Ο πλούτος των εμφανίσεων του πνεύματος, που εκ πρώτης όψεως παρουσι...

"Αυτοί που μου έχουν προκαλέσει τη μεγαλύτερη αηδία ως τώρα είναι τα παράσιτα του πνεύματος: τα συναντάμε ήδη παντού στην άρρωστη Ευρώπη μας· και μάλιστα να θεωρούν την ηθική τους συνείδηση ως την καλύτερη του κόσμου. Μπορεί να είναι λίγο τεθλιμμένοι, με κάποιο αέρα πεσιμισμού, αλλά κυρίως είναι αδηφάγοι, βρομεροί, που σκορπίζουν παντού βρομιά, καταχθόνιοι, άνθρωποι που χώνονται παντού, που ρέπουν στην κλεψιά, πρόστυχοι -και αθώοι, όπως όλοι οι μικροί αμαρτωλοί και τα μικρόβια. Ζουν σε βάρος των άλλων ανθρώπων που διαθέτουν πνεύμα και το μοιράζουν γενναιόδωρα: ξέρουν ότι τα...

Η γλώσσα μιλάει. Τούτο δεν σημαίνει πως είναι όργανο έκφρασης. Τότε η υποκειμενικότητα θα ήταν ο απόλυτος κυρίαρχος της γλώσσας: το λέγειν του Εγώ θα ήταν νόμος του Είναι και όχι αντίστροφα. Κυριαρχία του υποκειμένου στη γλώσσα συνεπάγεται μια απόλυτη εξουσία: η γυμνή υποκειμενικότητα να απονέμει α-νόητες προσταγές και να εκπληρώνει την ουσία της γλώσσας ως έκφρασης και μοιραία να καθιδρύει το "αλάθητο" κάθε εξουσίας: θρησκευτικής, πολιτικής, επιστημονικής κλπ...

Η οντολογία του κοινωνικού Είναι και εντός του πνεύματος αυτού η κοινωνική οντολογία στον Χέγκελ αποτελούν την ύστατη φιλοσοφική προσπάθεια του Λούκατς να αναμετρηθεί με ολέθριες ιδεολογίες και με τερατώδεις φαντασιακές οντογενέσεις του σύγχρονου φιλοσοφικού μηδενισμού. Κατ' αυτή την αναμέτρηση, το στοχαστικό του βλέμμα δεν το στρέφει μόνο προς τον έξω κόσμο των εν λόγω ιδεολογιών και οντογενέσεων προς τον πολιτικό καιροσκοπισμό ή τον ανεπιστημονικό οικονομισμό και ιστορικισμό, εμφανιζόμενο μάλιστα με μαρξιστικό μανδύα, αλλά και προς τον εσωτερικό κόσμο της συνείδησης, της...

Η οντολογία του κοινωνικού Είναι και εντός του πνεύματος αυτού η κοινωνική οντολογία στον Χέγκελ αποτελούν την ύστατη φιλοσοφική προσπάθεια του Λούκατς να αναμετρηθεί με ολέθριες ιδεολογίες και με τερατώδεις φαντασιακές οντογενέσεις του σύγχρονου φιλοσοφικού μηδενισμού. Κατ' αυτή την αναμέτρηση, το στοχαστικό του βλέμμα δεν το στρέφει μόνο προς τον έξω κόσμο των εν λόγω ιδεολογιών και οντογενέσεων προς τον πολιτικό καιροσκοπισμό ή τον ανεπιστημονικό οικονομισμό και ιστορικισμό, εμφανιζόμενο μάλιστα με μαρξιστικό μανδύα, αλλά και προς τον εσωτερικό κόσμο της συνείδησης, της...

Το παρόν έργο αποτελεί το τρίτο τμήμα της εγελιανής Εγκυκλοπαίδειας των Φιλοσοφικών Επιστημών. Σε αντίθεση με την κοινή Εγκυκλοπαίδεια γνώσεων, όπου συναθροίζονται μεμονωμένες πληροφορίες και οι επί μέρους επιστήμες παρατίθενται εξίσου μεμονωμένα, στην εγελιανή Εγκυκλοπαίδεια παρουσιάζεται η συστηματική οργάνωση της σκέψης με βάση την κίνηση του Λόγου. Ο Λόγος αυτός συνδυάζει γλώσσα και σκέψη και εισέρχεται στην καθημερινή μας ζωή ως διαλογική-διανοηματική σχέση με τον εαυτό μας και με την αντικειμενική πραγματικότητα που μας περιβάλλει. Η πραγμάτωση αυτής της σχέσης τελε...

Εάν το κράτος αντλεί το νόημα της ζωής από μια τυπική ιστορική γνώση, η επίσημη πολιτική παιδείας, που έχει θεμέλιο αυτή τη γνώση, μετατρέπει τον άνθρωπο και μάλιστα τον νέο άνθρωπο σε ένα βίαιο, ανασφαλές, άγνωμο και νευρωτικό ον. Τότε συμβαίνει να εκφυλίζεται ολοσχερώς το δημιουργικό ένστικτό του και να καταρρέει εσωτερικά η ζωή. Τη λύτρωση από ένα τέτοιο γνωσιο-οντο-λογικό τέλμα ο Νίτσε την αναζητεί, πρωτίστως, στην ελληνική και ρωμαϊκή αρχαιότητα και πιο ειδικά σε ό,τι απ' αυτή την ουμανιστική παράδοση δεν τον σκοτώνει. Τι δεν τον σκοτώνει; Ο θεός Διόνυσος. Αυτός ενσαρκ...

Στο βιβλίο αυτό περιλαμβάνονται κείμενα τα οποία πραγματεύονται θεματικές πολύ σημαντικές για τη φιλοσοφία - για τούτο και ο τίτλος του "Βασικά κείμενα φιλοσοφίας". Στο πλαίσιο του πρώτου κειμένου, το οποίο είναι το τελευταίο κείμενο που έγραψε όσο ζούσε ο Marcuse, ο στοχασμός του ριζοσπαστικοποιεί την έννοια της οικολογίας, έτσι ώστε αυτή να περιλαμβάνει -εκτός από τη φύση-περιβάλλον- το υποκείμενο και την κοινωνία, και, επίσης, συνοψίζει τις κυριότερες από τις φιλοσοφικές του απόψεις. Το δεύτερο κείμενο, το κείμενο των Negri και Hardt συγκεφαλαιώνει, υπογραμμίζει αλλά...

Η "Επιστήμη της λογικής" ενδιαφέρεται να συλλάβει σε φιλοσοφική γλώσσα ό,τι στη θρησκεία συλλαμβάνει η γλώσσα της παράστασης: την αληθινή συμφωνία της έννοιας και της πραγματικότητας, την αυθεντική ενότητα νοείν και Είναι. Κατ' αυτή τη φιλοσοφική σύλληψη, το Λογικό στοιχείο δεν αναζητείται σε κάποια θεϊκή υπόσταση, αλλά σε εκείνο το σύστημα των νοητικών προσδιορισμών, όπου η αντίθεση του υποκειμενικού και του αντικειμενικού έχει αναιρεθεί. Η εσωτερική δομή αυτού του συστήματος παρουσιάζεται ως διαδικασία ή κίνηση αυτοπροσδιορισμού αυτών τούτων των νοητικών προσδιορισμών. Ετ...

Η εγελιανή θεώρηση της φιλοσοφίας, έτσι όπως διαμορφώνεται με τον καιρό και με κόπο, απομακρύνεται κατά πολύ από την επικρατούσα στην εποχή του αντίληψη περί φιλοσοφίας. Ο Χέγκελ μπορεί να αντλεί από την παράδοση -παλαιότερη και νεότερη- βασικές αρχές σχετικά με την διά της ανάπτυξης της φιλοσοφίας, εννοεί ωστόσο να αναζητεί νέες έννοιες ή να δίνει νέα περιεχόμενα σε παλαιές έννοιες: το κύριο μέλημά του συνδέεται με την κατά Λόγο και διά Λόγου σύλληψη του πραγματικού, η οποία δεν αποδέχεται τον κόσμο ως έχει αλλά αποβλέπει σε μια συνεπή μετα-μόρφωσή του. Κατ' αυτό τον τρόπο...

Η εγελιανή θεώρηση της φιλοσοφίας, έτσι όπως διαμορφώνεται με τον καιρό και με κόπο, απομακρύνεται κατά πολύ από την επικρατούσα στην εποχή του αντίληψη περί φιλοσοφίας. Ο Χέγκελ μπορεί να αντλεί από την παράδοση -παλαιότερη και νεότερη- βασικές αρχές σχετικά με την διά της ανάπτυξης της φιλοσοφίας, εννοεί ωστόσο να αναζητεί νέες έννοιες ή να δίνει νέα περιεχόμενα σε παλαιές έννοιες: το κύριο μέλημά του συνδέεται με την κατά Λόγο και διά Λόγου σύλληψη του πραγματικού, η οποία δεν αποδέχεται τον κόσμο ως έχει αλλά αποβλέπει σε μια συνεπή μετα-μόρφωσή του. Κατ' αυτό τον τρόπο...

Ο Πλάτων για την αλήθεια Ο πρυτανικός λόγος 27-5-1933 Το θεμελιώδες ερώτημα της φιλοσοφίας Το ερώτημα για την τεχνική Από το εννοιολόγιο της σκέψης Η φιλοσοφία του για το Πολιτικό δεν αρχίζει και δεν τελειώνει στον πρυτανικό του Λόγο του 1933 ή σε άλλα κείμενά του, δοξαστικά ή μη για τον Φύρερ. Πολύ περισσότερο δεν εξαντλείται σε απολογητικές εξηγήσεις, εκ των υστέρων, του ίδιου του φιλοσόφου ότι μέχρι την ανάληψη της πρυτανείας του δεν ανήκε σε κανένα κόμμα και ποτέ δεν είχε προσωπικές ή υπηρεσιακές σχέσεις με το ναζιστικό κόμμα και με την κυβέρνηση. Γενικώς ειπείν,...

Ο Πλάτων για την αλήθεια Ο πρυτανικός λόγος 27-5-1933 Το θεμελιώδες ερώτημα της φιλοσοφίας Το ερώτημα για την τεχνική Από το εννοιολόγιο της σκέψης Η φιλοσοφία του για το Πολιτικό δεν αρχίζει και δεν τελειώνει στον πρυτανικό του Λόγο του 1933 ή σε άλλα κείμενά του, δοξαστικά ή μη για τον Φύρερ. Πολύ περισσότερο δεν εξαντλείται σε απολογητικές εξηγήσεις, εκ των υστέρων, του ίδιου του φιλοσόφου ότι μέχρι την ανάληψη της πρυτανείας του δεν ανήκε σε κανένα κόμμα και ποτέ δεν είχε προσωπικές ή υπηρεσιακές σχέσεις με το ναζιστικό κόμμα και με την κυβέρνηση. Γενικώς ειπείν,...

Περιεχόμενα Εισαγωγή - Β. Φιοραβάντες: "Μοντέρνα αισθητική: Το πρόταγμα της απελευθέρωσης και τραγικότητα" Παγκοσμιοποίησης και Τέχνη - Γ. Λαζαράτος: "Η τέχνη στην εποχή της παγκοσμιοποίησης: Η πολιτική της διάσταση" - Α. Μαστρογιάννη: "Η διαχρονικότητα του ιμπρεσιονισμού και η συμβολή του στη μοντέρνα τέχνη" - Γ. Ζιώγας: "Το τέλος μιας ουτοπίας; Η επιφάνεια της αφηρημένης ζωγραφικής το 2008" - Ο. Σταθάτου: "Σχετικά με την προτεραιότητα του Αντικειμένου" - Α. Δήμου-Τζαβάρα: "Καλλιτέχνημα, "αίτια" και τύχη" - Δ. Τζωρτζόπουλος: Όψεις του αισθητικού στον Hegel" -...

Στον παρόντα τόμο παρουσιάζονται τα νεανικά έργα του Πλάτωνα: "Λάχης - Λύσις". Τα συγκεκριμένα έργα ανήκουν στους λεγόμενους Σωκρατικούς Διαλόγους του φιλοσόφου και έχουν ιδιαίτερη σημασία, γιατί μας γνωρίζουν με ενδιαφέρουσες συζητήσεις του Σωκράτη σχετικά με το πώς και με το γιατί. Πώς να σκεφτόμαστε την αρετή και γιατί να την σκεφτόμαστε εν αναφορά προς τη γνώση. Πώς να συλλαμβάνουμε τη γνώση και γιατί να τη συλλαμβάνουμε έτσι; Πώς να διερευνούμε ένα θέμα και γιατί να το διερευνούμε έτσι; Κάθε Διάλογος πραγματεύεται μια από τις πιο καθοριστικές αρετές στη ζωή κ...