Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Περιεχόμενα: - Γιάννης Τζαβάρας: "Εισαγωγή σε μια ημερίδα" - Θεόδωρος Ελευθεράκης: "Ο εκδημοκρατισμός του ελληνικού σχολείου με εργαλείο το διάλογο" - Αλέξανδρος Θεοδωρίδης: "Η δυνατότητα της διαπαιδαγώγησης ενός κριτικά σκεπτόμενου ανθρώπου και τα προγράμματα σπουδών της ελληνικής πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης" - Έλενα Θεοδωροπούλου: "H φιλοσοφική όχθη του διαλογικού ρεύματος στην εκπαίδευση" - Γρηγόρης Καραφύλλης: "Φιλοσοφία και παιδιά. Δυσκαμψία και ανοικτότητα μιας σχέσης" - Σοφία Νικολιδάκη: "Τα διαφορετικά ερεθίσματα και οι πιθανοί τρόποι προσέγγισής τους στο χώ...

Το βιβλίο εντάσσεται στο φιλοσοφικό-παιδαγωγικό κίνημα Φιλοσοφία για Παιδιά που ξεκίνησε από την Αμερική τη δεκαετία του 1970. Το κίνημα υποστηρίζει ότι η φιλοσοφία είναι μια δραστηριότητα και όχι ένα σύνολο θεωριών, η οποία μπορεί και πρέπει να ασκείται από παιδιά 4-12 ετών. Μπορεί να αφορμάται από ένα παραμύθι, ποίημα ή άλλο καλλιτέχνημα. Το βιβλίο προσφέρει εμπειρικά παραδείγματα παιδιών που εργάζονται ως φιλόσοφοι και στηρίζεται σε έρευνες που διεξήγαγε η συγγραφέας σε ένα δημοτικό σχολείο. Αποδεικνύει επίσης ότι από μικρή ηλικία τα παιδιά είναι ικανά να συμμετέχουν...

Η Οντολογία είναι μια παρεξηγημένη επιστήμη. Από ένα τραγικό σφάλμα συγχωνεύτηκε με τη Μεταφυσική και βρέθηκε στο στόχαστρο μιας αμείλικτης πολεμικής. Είναι όμως καιρός να ανακάμψει και να επανέλθει σ'εκείνη την αρχαία της αίγλη που την είχε εντοπίσει ως επίκεντρο της φιλοσοφίας. Το παρόν βιβλίο παρέχει μια εισαγωγική πληροφόρηση σχετικά με τα ερωτήματα, τις έννοιες και τις μεθόδους της Οντολογίας. Επικεντρώνεται σε τρεις κορυφαίους ανά τους αιώνες οντολόγους, αυτούς που στάθηκαν αποφασιστικοί για μια επανειλημμένη επανίδρυση αυτής της επιστήμης: στον Αριστοτέλη (4ο αιών...

Tο 1927, έτος κατά το οποίο δημοσιεύεται το "Eίναι και Xρόνος", ο Mάρτιν Xάιντεγγερ δίνει μια δημόσια διάλεξη με θέμα τη σχέση της θεολογίας προς τη φιλοσοφία. Aυτή η διάλεξη αποτελεί το επίκεντρο της παρούσας μελέτης σε μια βήμα προς βήμα εμβάθυνση στα νοήματά της. O Γερμανός στοχαστής αναδεικνύεται εδώ ανατόμος αυτού που ο ίδιος χαρακτήρισε οντο-θεολογία, και μάλιστα με το νόημα ότι αναλαμβάνει ως οντολόγος να προδιαγράψει στη θεολογική επιστήμη τον βασικό χαρακτήρα της, το αντικείμενό της, τους κλάδους της και την ενδεδειγμένη σχέση της προς άλλες επιστήμες.

Το "Ανθολόγιο αισθητικής" αντλεί από την αρχαιοελληνική έως τη σύγχρονη παγκόσμια διανόηση ορισμένα χωρία που στοχάζονται σχετικά με την ομορφιά και την τέχνη. Τα επιλεγμένα κείμενα εκτίθενται στην πρωτότυπη γλώσσα τους (αρχαιοελληνικά, λατινικά, αγγλικά, γερμανικά, γαλλικά) και σε νεοελληνική μετάφραση. Έτσι γίνεται φανερός και ο συχνά δυσμετάφραστος χαρακτήρας του πρωτοτύπου, οι βασικές λέξεις-κλειδιά του συγγραφέα, η καίρια ή ίσως η ανεπιτυχής διατύπωση της ιδέας. Ο στόχος του "Ανθολογίου" είναι παιδαγωγικός. Ο αναγνώστης καλείται να εξασκηθεί σε αυτό που έχει χαρακτη...

Ένας Γερμανός φιλόσοφος, ο Martin Heidegger, βλέπει έναν πίνακα του Ολλανδού ζωγράφου Van Gogh που απεικονίζει ένα ζευγάρι παπούτσια. Ο πίνακας τον εντυπωσιάζει και του αφιερώνει ένα εκτενές σχόλιο. Ένας Αμερικανός ιστορικός τέχνης, ο Meyer Schapiro, διαβάζει το σχόλιο του φιλοσόφου και διατυπώνει γραπτώς τις αντιρρήσεις του. Ένας Γάλλος φιλόσοφος, ο Jacques Derrida, διαφωνεί και με τους δύο, προχωρεί σε μια συγκριτική ανάγνωση των θέσεών τους και συγγράφει επ' αυτού ένα δοκίμιο. Τέλος ο Αμερικανός ιστορικός, ο Σαπίρο, επανέρχεται -έχοντας υπόψη του, χωρίς να το ομολογεί, τ...

Το σύντομο μελέτημα του Martin Heidegger "Η τέχνη και ο χώρος" εκδόθηκε το 1969 και μπορεί να θεωρηθεί το "κύκνειο άσμα" του μεγάλου Γερμανού φιλοσόφου. Πρόκειται για μιαν ακόμη ματιά στα δυο αυτά θέματα, που τον απασχόλησαν από τα νεανικά του χρόνια, με συνδετικό κρίκο τώρα τη γλυπτική. Η εμπεριστατωμένη εισαγωγή και τα σχόλια του Γιάννη Τζαβάρα φωτίζουν τόσο την ειδική σκοπιά απ' όπου ο ώριμος στοχαστής θεωρεί τη συνάρτηση χώρου και τέχνης στην ανθρώπινη ζωή όσο και τις διαφοροποιήσεις του έναντι των προηγούμενων προσεγγίσεών του.

Το "Εγχειρίδιο φιλοσοφίας" του Γιάννη Τζαβάρα ενδιαφέρεται για τον παιδαγωγικό χαρακτήρα μιας μύησης στη φιλοσοφία και όχι για τη μετάδοση κάποιων γνώσεων. Η πρωτοτυπία του συνίσταται στο ότι επικεντρώνεται σε ορισμένα βασικά προβλήματα, καθοδηγεί τον αναγνώστη στην επεξεργασία τους και θέτει υπό συζήτηση τις λύσεις που δόθηκαν από φιλοσόφους ή επιστήμονες. Έτσι, διδάσκει τη φιλοσοφία αφενός ερευνητικά, αφετέρου διαλογικά. Το θεμέλιο αυτής της προσπάθειας είναι ο προβληματισμός. Όποιος μαθαίνει να προβληματίζεται, οικειοποιείται την αισιόδοξη πεποίθηση ότι ακόμα και τα πιο...

Ο καθηγητής Γιάννης Τζαβάρας επιχειρεί εδώ αφενός να παρουσιάσει -σε μετάφραση και εφοδιασμένο με σχόλια- το σχετικό κείμενο του Χάιντεγγερ, αφετέρου όμως να εκθέσει την προβληματική της απαξίωσης των αξιών έτσι όπως προέκυψε μέσα από τις συζητήσεις γύρω από τον προτεινόμενο Υπεράνθρωπο και τον διακηρυγμένο "θάνατο του Θεού"

Ο Θωμάς Ακινάτης (1225-1274) είναι μια κορυφαία μορφή του Μεσαίωνα. Έχει συγγράψει μια σειρά από θεμελιώδη θεολογικά και φιλοσοφικά βιβλία, ανάμεσα στα οποία ιδιαίτερη θέση κατέχει το νεανικό φιλοσοφικό του πόνημα: "Περί του όντος και της ουσίας". Πρόκειται για ένα εγχειρίδιο μεταφυσικής που χρησίμευε ως πανεπιστημιακό βοήθημα στο Παρίσι. Αλλά είναι τόση η πυκνότητα και η ωριμότητα του λόγου, ώστε αυτό το μικρό έργο δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από τα κατοπινά έργα του Ακινάτη.

Το ερώτημα για το νόημα του Είναι είναι το πιο καθολικό και το πιο κενό· ταυτόχρονα όμως κείται μέσα του η δυνατότητα να εξατομικευτεί οξύτατα στο εκάστοτε εδωνά-Είναι [Dasein]. Αν μέλλουμε να πετύχουμε τη θεμελιώδη έννοια του "Είναι" και να σκιαγραφήσουμε την απαιτούμενη οντολογική εννοιολόγηση και τις αναγκαίες παραλλαγές, χρειαζόμαστε ένα συγκεκριμένο οδηγό. Η καθολικότητα της έννοιας "Είναι" δεν αντιμάχεται τον "ειδικευμένο" χαρακτήρα της έρευνας· έχουμε δηλαδή την πρόθεση να προχωρήσουμε προς την έννοια του Είναι ερμηνεύοντας ένα εδικό ον, το εδωνά-Είναι, με το οποίο σ...

Το ερώτημα για το νόημα του Είναι είναι το πιο καθολικό και το πιο κενό· ταυτόχρονα όμως κείται μέσα του η δυνατότητα να εξατομικευτεί οξύτατα στο εκάστοτε εδωνά-Είναι [Dasein]. Αν μέλλουμε να πετύχουμε τη θεμελιώδη έννοια του "Είναι" και να σκιαγραφήσουμε την απαιτούμενη οντολογική εννοιολόγηση και τις αναγκαίες παραλλαγές, χρειαζόμαστε ένα συγκεκριμένο οδηγό. Η καθολικότητα της έννοιας "Είναι" δεν αντιμάχεται τον "ειδικευμένο" χαρακτήρα της έρευνας· έχουμε δηλαδή την πρόθεση να προχωρήσουμε προς την έννοια του Είναι ερμηνεύοντας ένα εδικό ον, το εδωνά-Είναι, με το οποίο σ...

Η καθολική διάδοση της απελπισίας είναι μια σκέψη, την οποία έκανε και κατέγραψε ο Δανός στοχαστής Soren Kierkegaard (1813-1855) στο βιβλίο του: "Η Ασθένεια προς θάνατον". Ισχυρίζεται ότι η απελπισία δεν έχει ως αντικείμενό της κάποια μεμονωμένα συμβάντα, αλλά διαχέεται σε όλα τα γήινα· και δεν αρκείται να εισβάλλει σε κάποια μεμονωμένα υποκείμενα, αλλά είναι διαδεδομένη σε όλο το ανθρώπινο γένος. Η απελπισία εγείρει λοιπόν αξιώσεις πάνω σε όλα τα γήινα αντικείμενα και πάνω σε όλα τα ανθρώπινα υποκείμενα. Αυτός ο ισχυρισμός στηρίζεται σε μακραίωνες φιλοσοφικές και θεολογικέ...