Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Tο 1927, έτος κατά το οποίο δημοσιεύεται το "Eίναι και Xρόνος", ο Mάρτιν Xάιντεγγερ δίνει μια δημόσια διάλεξη με θέμα τη σχέση της θεολογίας προς τη φιλοσοφία. Aυτή η διάλεξη αποτελεί το επίκεντρο της παρούσας μελέτης σε μια βήμα προς βήμα εμβάθυνση στα νοήματά της. O Γερμανός στοχαστής αναδεικνύεται εδώ ανατόμος αυτού που ο ίδιος χαρακτήρισε οντο-θεολογία, και μάλιστα με το νόημα ότι αναλαμβάνει ως οντολόγος να προδιαγράψει στη θεολογική επιστήμη τον βασικό χαρακτήρα της, το αντικείμενό της, τους κλάδους της και την ενδεδειγμένη σχέση της προς άλλες επιστήμες.

Το σύντομο μελέτημα του Martin Heidegger "Η τέχνη και ο χώρος" εκδόθηκε το 1969 και μπορεί να θεωρηθεί το "κύκνειο άσμα" του μεγάλου Γερμανού φιλοσόφου. Πρόκειται για μιαν ακόμη ματιά στα δυο αυτά θέματα, που τον απασχόλησαν από τα νεανικά του χρόνια, με συνδετικό κρίκο τώρα τη γλυπτική. Η εμπεριστατωμένη εισαγωγή και τα σχόλια του Γιάννη Τζαβάρα φωτίζουν τόσο την ειδική σκοπιά απ' όπου ο ώριμος στοχαστής θεωρεί τη συνάρτηση χώρου και τέχνης στην ανθρώπινη ζωή όσο και τις διαφοροποιήσεις του έναντι των προηγούμενων προσεγγίσεών του.

"Η προέλευση του έργου τέχνης" ("Der Ursprung des Kunstwerkes", 1950) είναι το κείμενο που περιέχει τις κύριες αντιλήψεις του Martin Heidegger σχετικά με τη φιλοσοφία της τέχνης. Εδώ διατυπώνεται η άποψη ότι μέσα στο καλλιτέχνημα αποκαλύπτεται η αλήθεια, και άρα η τέχνη δεν έχει να κάνει κυρίως με το ωραίο και την ομορφιά. Διατυπώνεται επίσης η πεποίθηση ότι «κάθε τέχνη είναι κατ' ουσίαν ποίηση»· αυτό δεν μειώνει τα άλλα είδη τέχνης, π.χ. τη μουσική, την αρχιτεκτονική ή τη γλυπτική, αλλά αντίθετα αναδείχνει το βαθύτερο νόημά τους. Συνάμα ο Χάιντεγγερ βρίσκει ευκαιρία να κρ...

"Η προέλευση του έργου τέχνης" ("Der Ursprung des Kunstwerkes", 1950) είναι το κείμενο που περιέχει τις κύριες αντιλήψεις του Martin Heidegger σχετικά με τη φιλοσοφία της τέχνης. Εδώ διατυπώνεται η άποψη ότι μέσα στο καλλιτέχνημα αποκαλύπτεται η αλήθεια, και άρα η τέχνη δεν έχει να κάνει κυρίως με το ωραίο και την ομορφιά. Διατυπώνεται επίσης η πεποίθηση ότι «κάθε τέχνη είναι κατ' ουσίαν ποίηση»· αυτό δεν μειώνει τα άλλα είδη τέχνης, π.χ. τη μουσική, την αρχιτεκτονική ή τη γλυπτική, αλλά αντίθετα αναδείχνει το βαθύτερο νόημά τους. Συνάμα ο Χάιντεγγερ βρίσκει ευκαιρία να κρ...

"Η προέλευση του έργου τέχνης" ("Der Ursprung des Kunstwerkes", 1950) είναι το κείμενο που περιέχει τις κύριες αντιλήψεις του Martin Heidegger σχετικά με τη φιλοσοφία της τέχνης. Εδώ διατυπώνεται η άποψη ότι μέσα στο καλλιτέχνημα αποκαλύπτεται η αλήθεια, και άρα η τέχνη δεν έχει να κάνει κυρίως με το ωραίο και την ομορφιά. Διατυπώνεται επίσης η πεποίθηση ότι «κάθε τέχνη είναι κατ' ουσίαν ποίηση»· αυτό δεν μειώνει τα άλλα είδη τέχνης, π.χ. τη μουσική, την αρχιτεκτονική ή τη γλυπτική, αλλά αντίθετα αναδείχνει το βαθύτερο νόημά τους. Συνάμα ο Χάιντεγγερ βρίσκει ευκαιρία να κρι...

Η καθολική διάδοση της απελπισίας είναι μια σκέψη, την οποία έκανε και κατέγραψε ο Δανός στοχαστής Soren Kierkegaard (1813-1855) στο βιβλίο του: "Η Ασθένεια προς θάνατον". Ισχυρίζεται ότι η απελπισία δεν έχει ως αντικείμενό της κάποια μεμονωμένα συμβάντα, αλλά διαχέεται σε όλα τα γήινα· και δεν αρκείται να εισβάλλει σε κάποια μεμονωμένα υποκείμενα, αλλά είναι διαδεδομένη σε όλο το ανθρώπινο γένος. Η απελπισία εγείρει λοιπόν αξιώσεις πάνω σε όλα τα γήινα αντικείμενα και πάνω σε όλα τα ανθρώπινα υποκείμενα. Αυτός ο ισχυρισμός στηρίζεται σε μακραίωνες φιλοσοφικές και θεολογικέ...

Αυτή εδώ η μελέτη έχει σκοπό να πραγματευτεί την έννοια "αγωνία" ψυχολογικά, έχοντας πάντα in mente (κατά νου) και καταντίκρυ της το δόγμα του προαπατορικού αμαρτήματος. Κατά κάποιον τρόπο θα την απασχολήσει, αν και σιωπηλά, η έννοια "αμαρτία". Κι όμως η αμαρτία δεν προσφέρεται για ψυχολογικό ενδιαφέρον, κι αυτό θα μπορούσε να σημαίνει πως αυτός που θέλει να την πραγματευτεί έτσι, αφήνεται να υπηρετεί ένα παρανοημένο αισθητισμό. Η αμαρτία έχει την καθορισμένη της θέση, ή μάλλον δεν έχει καμμιά θέση, γιατί αυτό ακριβώς είναι και ο ορισμό της. Κι αν την πραγματευτείς έξω απ'...

Ο καθηγητής Γιάννης Τζαβάρας επιχειρεί εδώ αφενός να παρουσιάσει -σε μετάφραση και εφοδιασμένο με σχόλια- το σχετικό κείμενο του Χάιντεγγερ, αφετέρου όμως να εκθέσει την προβληματική της απαξίωσης των αξιών έτσι όπως προέκυψε μέσα από τις συζητήσεις γύρω από τον προτεινόμενο Υπεράνθρωπο και τον διακηρυγμένο "θάνατο του Θεού"

Εδώ παρουσιάζονται σε νέα μετάφραση ορισμένα ποιήματα του Rainer Maria Rilke (1875-1926), επιλεγμένα από την ώριμη περίοδο της δημιουργίας του (1905-1912): 1. Η πρώτη Ελεγεία του Ντουίνο 2. "Λήδα" 3. "Ο Δαβίδ τραγουδά μπροστά στον Σαούλ" 4. Τα ποιήματα για τον Βούδα Επιπλέον παρέχεται το γερμανικό πρωτότυπο αλλά και μια εκτενής, λέξη-προς-λέξη ερμηνευτική ανάλυση των ποιημάτων.

Η Οντολογία είναι μια παρεξηγημένη επιστήμη. Από ένα τραγικό σφάλμα συγχωνεύτηκε με τη Μεταφυσική και βρέθηκε στο στόχαστρο μιας αμείλικτης πολεμικής. Είναι όμως καιρός να ανακάμψει και να επανέλθει σ'εκείνη την αρχαία της αίγλη που την είχε εντοπίσει ως επίκεντρο της φιλοσοφίας. Το παρόν βιβλίο παρέχει μια εισαγωγική πληροφόρηση σχετικά με τα ερωτήματα, τις έννοιες και τις μεθόδους της Οντολογίας. Επικεντρώνεται σε τρεις κορυφαίους ανά τους αιώνες οντολόγους, αυτούς που στάθηκαν αποφασιστικοί για μια επανειλημμένη επανίδρυση αυτής της επιστήμης: στον Αριστοτέλη (4ο αιών...

Το ερώτημα για το νόημα του Είναι είναι το πιο καθολικό και το πιο κενό· ταυτόχρονα όμως κείται μέσα του η δυνατότητα να εξατομικευτεί οξύτατα στο εκάστοτε εδωνά-Είναι [Dasein]. Αν μέλλουμε να πετύχουμε τη θεμελιώδη έννοια του "Είναι" και να σκιαγραφήσουμε την απαιτούμενη οντολογική εννοιολόγηση και τις αναγκαίες παραλλαγές, χρειαζόμαστε ένα συγκεκριμένο οδηγό. Η καθολικότητα της έννοιας "Είναι" δεν αντιμάχεται τον "ειδικευμένο" χαρακτήρα της έρευνας· έχουμε δηλαδή την πρόθεση να προχωρήσουμε προς την έννοια του Είναι ερμηνεύοντας ένα εδικό ον, το εδωνά-Είναι, με το οποίο σ...