Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας τον Φεβρουάριο του 1945 ό,τι πιο ζωντανό υπήρχε στη χώρα, και ειδικά στη νεολαία η οποία έδωσε βαρύ φόρο αίματος στην αντίσταση κατά της ναζιστικής εισβολής και στη μετέπειτα σύγκρουση με τις δυνάμεις της βρετανικής κατοχής και το όργανό τους την Εθνική Κυβέρνηση, έμεινε έκθετο στο κλίμα της τρομοκρατίας που κλιμάκωνε η Δεξιά και η Ακροδεξιά. Η απειλή για τη ζωή τους ήταν άμεση- συλλήψεις βασανιστήρια, ταπεινώσεις, θανατικές καταδίκες και τρομοκρατικές επιθέσεις ήταν στην ημερήσια διάταξη. Ταυτόχρονα, οι πιο οξυδερκείς άρχιζαν να κατανοούν το ε...

Με τον Έρνστ Μπλοχ, η ουτοπική σύλληψη του κόσμου μεταβάλλεται σε αρχετυπική συνείδηση του ατόμου, σε οντολογία της πιθανότητος που υπολανθάνει μέσα στο εγώ και του επιτρέπει, μέσω της ενεργού δράσεως, να καταστεί αυτό που ακόμη δεν είναι, να καταστεί δηλαδή η εκπλήρωση του πραγματικού του Είναι. Το άτομο αποκαλύπτει τον εαυτό του μέσα από τη μη εμπειρική πραγματικότητα, μέσα από τη δράση του που κατευθύνεται προς το μέλλον, μέσα από την ισχύ της φαντασιακής προβολής αυτού που ακόμη δεν είναι, αλλά που μπορεί να είναι και που συνιστά το όραμα της νέας πραγματικότητος η οποί...

Ο Κορνήλιος Καστοριάδης, ένας από τους σύγχρονους επαναστάτες της σκέψης, έγινε γνωστός στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Έχει αρχίσει ήδη η δημοσίευση των κειμένων του περιοδικού "Σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα" που εκδιδόταν από το 1949 ως το 1965 στη Γαλλία από τη θεωρητική ομάδα του Καστοριάδη. Η "Ουγγρική επανάσταση 1956" είναι ένα από τα πιο πρόσφατα κείμενα του μεγάλου στοχαστή. Δημοσιεύτηκε πρώτη φορά το 1976 στο περιοδικό "Τέλος" και το 1977 παρουσιάστηκε στη Γαλλία. Με αφορμή το γεγονός της εισβολής στην Ουγγαρία, ο Καστοριάδης κάνει στο βιβλίο αυτό, σημαντικές αναλύ...

[...] Σκοπός αυτής της εισαγωγής δεν είναι να συνοψίσει εκ των προτέρων εκείνα που μπορεί ο αναγνώστης να διαβάσει μέσα στο ίδιο το βιβλίο. Αυτό που θα ήθελα είναι άλλο, και έχει δύο όψεις. Πρώτον, να εντάξω το κείμενο του Μαξ Χορκχάιμερ σε μια ευρύτερη συζήτηση από την οποία φωτίζονται διάφορες πτυχές του, συζήτηση μέσα στον ίδιο τον κύκλο της Φραγκφούρτης αλλά και με έναν εξέχοντα θεωρητικό πρόγονό της τον οποίον ο συγγραφέας υπαινίσσεται, χωρίς να κατονομάζει, στην πρώτη κιόλας παράγραφο του δοκιμίου του: τον Καρλ Μαρξ. Δεύτερον, να διαβάσω αυτό το προφητικό από πολλές α...

Ο Γκέοργκ Λούκατς, πέρ' από τη σπουδαία συμβολή του στην ιστορία των ιδεών, υπήρξε η εμβληματική εκείνη μορφή στην οποία συνοψίστηκε κατά κάποιον τρόπο η μοίρα των στοχαστών μιας άλλης εποχής, όταν το αξίωμα του Αριστοτέλη περί του ανθρώπου ως "ζώου πολιτικού" επαληθευόταν πειστικότερα απ' ό,τι στη δική μας εποχή, η οποία έχει προ πολλού εναποθέσει την πολιτική δραστηριότητα στους image makers και στους χορηγούς των ΜΜΕ. Ο Λούκατς ανήκει στην ομάδα εκείνων των στοχαστών που δεν αποποιήθηκαν τη "στράτευση του πνεύματος", παρά το κόστος και τους κινδύνους που συνόδευσαν πά...

Η μελέτη του Καρλ Κορς "Μαρξισμός και φιλοσοφία", που θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα έργα της μαρξιστικής σκέψης, δημοσιεύτηκε στα 1923 ταυτόχρονα με το "Ιστορία και ταξική συνείδηση" του Γκέοργκ Λούκατς. Τα δύο βιβλία χτυπήθηκαν, αφορίστηκαν και καταδικάστηκαν από τη σοσιαλδημοκρατία και τον ορθόδοξο μαρξισμό. Ο Κορς όμως δεν υπέκυψε στις επιθέσεις και σε μια επόμενη έκδοση του κειμένου του (1930) έγραψε την "Αντικριτική", επεκτείνοντας την κριτική της μαρξιστικής σκέψης στην κριτική της επαναστατικής ιδεολογίας του λενινισμού. Σήμερα, ύστερα από τόσο χρόνια ιστορικών...

Κατά την εποχή που ο Κάρολος Μαρξ ανέπτυσσε τη θεωρία του για την καπιταλιστική κοινωνία, σοσιαλιστικές και αναρχικές ιδέες σχετικά με την ερχόμενη απελευθερωμένη κοινωνία κυκλοφορούσαν ήδη ευρύτατα ανάμεσα στους αντιπολιτευόμενους εργάτες και διανοουμένους του καιρού του. Σοσιαλιστές και αναρχικοί υποστήριζαν συνήθως ιδεώδεις συλλήψεις για μια μελλοντική κοινωνική κατάσταση χωρίς εκμετάλλευση και χωρίς κυριαρχία ανθρώπου από άνθρωπο. Ο Μαρξ, ο οποίος είχε μάθει το μάθημά του από τον Χέγκελ, ήταν βαθιά πεπεισμένος για τη ματαιότητα του αντιπολιτευτικού ιδεώδους, των ουτοπικ...

Το κείμενο που παρουσιάζεται εδώ προέρχεται από το βιβλίο του Έρντ Κασσίρερ "The Myth of the State" (1944) που γράφτηκε από τον γερμανό συγγραφέα κατά την τελευταία περίοδο της ζωής του στην Αμερική και εκδόθηκε, μεταθανάτια, το 1946 με την επιμέλεια του Charles W. Hendel στις εκδόσεις Yale University press. [...] Σ' ολόκληρη τη διαδρομή αυτής της έκθεσης ο συγγραφέας παρακολουθεί τις διαδικασίες εκείνες που οδήγησαν στη σύγχρονη αναπαραγωγή, ή, πιο σωστά, υποκατάσταση των μύθων μέσα στη μεταβαλλόμενη κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα. Και εδώ βέβαια γεννάται το ερώτημα αν...

Το "Δίκαιον" ως "σύστημα δεοντολογικών κανόνων" πολύ συχνά το προσβάλλουν είτε μεμονωμένα άτομα είτε οργανωμένες ομάδες, είτε ο ίδιος ο φορέας της εξουσίας. Σε ποιες περιπτώσεις η σύγκρουση με το Νόμο μπορεί να νοηθεί ως αμφισβήτηση του κύρους αυτού του "Δέοντος", και ως έμπρακτη κριτική των θεσμών και της κοινωνικής δομής, που αυτό ενσαρκώνει στη σφαίρα της "ιδεολογίας"; Ανιχνεύσεις γι' αυτό το θέμα επιχειρώ στο πρώτο μελέτημα που περιλαμβάνει αυτό το βιβλίο. Όταν το αντικειμενικό "σύστημα των δεοντολογικών κανόνων" έχει γίνει εσωτερικός Νόμος των ατόμων, χωρίς το...

Το κείμενο που παρουσιάζουμε δημοσιεύτηκε το 1985, τέσσερα χρόνια σχεδόν πριν τα αλυσιδωτά γεγονότα στην Ανατολική Ευρώπη υποχρεώσουν την εμπειρική πολιτική σκέψη, ένθεν και ένθεν του πάλαι ποτέ "Σιδηρού παραπετάσματος", να πάρει κάποιους δρόμους οι οποίοι φαίνονταν πριν αδιανόητοι. Η αναφορά αυτή δεν γίνεται για να επισημανθεί το "ανύποπτον" του χρόνου κατά τον οποίο γράφτηκε το κείμενο (χρόνος ανύποπτος για τη σκέψη ίσως να μην υπάρχει) αλλά για να υπογραμμιστεί η σημερινή του αξία καθώς φωτίζει αναδρομικά τα σημερινά γεγονότα. [...] Κείμενα όπως αυτό της Agnes Heller σ...

Το κείμενο που παρουσιάζουμε είναι το Ε΄ κεφάλαιο από το βιβλίο "Sociologie de Marx" (1966) και το επιλέξαμε όχι μόνο για την αυτοτέλειά του άλλα κυρίως για τη σπουδαιότητα του αντικειμένου του, το οποίο ο Λεφέβρ πραγματεύεται εξαντλητικά. Αποτελεί μια πιστή, περιεκτική και ζωντανή έκθεση των περί κράτους ιδεών του Μαρξ και, ως εκ τούτου, μιαν επαρκή εισαγωγή στη βαθύτερη μελέτη της πολιτικής του φιλοσοφίας. [...] Η αναδρομή στις ρίζες της μαρξικής θεωρίας ενοποιεί τη σύγχρονη κριτική της έννοιας του κράτους που είχε διασπαστεί από το ιστορικό γεγονός της ύπαρξης "σοσιαλι...

Η έκδοση αυτή παρουσιάζει τη δημόσια συζήτηση που διοργάνωσε το Κέντρο Μαρξιστικών Σπουδών το βράδυ της 2ας Απριλίου 1984 στο Θέατρο Βεάκη με γενικό θέμα: "Οι επιδράσεις του μαρξισμού στην ελληνική λογοτεχνία, από το 1920 έως το 1980". Το νόημα της δημοσίευσης σε τόμο αυτής της συζήτησης, που πιστεύουμε ότι έθεσε κάποιους όρους προσέγγισης στο αδιερεύνητο ουσιαστικά θέμα, δεν έχει άλλο σκοπό, παρά, γνωστοποιώντας το αντικείμενο της συζήτησης σε ευρύτερο κοινό, να αποτελέσει το έναυσμα για μια επεξεργασία του σε βάθος και πλάτος, ώστε, καταφεύγοντας σε χαρακτηριστικές λεπ...

Η ζωή και το έργου του Franz Neumann, ενός κλασικού πλέον νομικού και πολιτικού στοχαστή, είναι συνυφασμένα με τη ζωή και το έργο όσων αγωνίστηκαν ενάντια στο ρεύμα του εικοστού αιώνα, που χαρακτηρίζεται από δύο παγκόσμιους πολέμους και τη γέννηση του ολοκληρωτισμού. Ο Franz Neumann είναι ένας άγνωστος στο ελληνικό κοινό πολιτικός στοχαστής που οι μελέτες του έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της σύγχρονης πολιτικής και νομικής θεωρίας. Το έργο του απαρτίζεται από ένα πλήθος μελετών κοινωνιολογικού και νομικού περιεχομένου για το δημοκρατικό και το αυταρχικό κράτος, μ...