Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το "Αιγαίο", σειρά διηγημάτων που ο Ηλίας Βενέζης έγραψε το 1941, διασχίζεται από τα στοιχεία των παραμυθιών: γλάροι, περιστέρια, ψάρια, νεαρά αγόρια και κορίτσια που προέρχονται αλλά και επιστρέφουν στη θάλασσα, είναι οι ήρωες των δεκατεσσάρων αυτών διηγημάτων. Το Αιγαίο φέρει όλα τα χαρακτηριστικά του συγγραφέα της Αιολικής Γης και της Γαλήνης: Θερμή κι αθόρυβη αγάπη για τον άνθρωπο, φιλοσοφημένη διάθεση, χαμηλότονη γοητεία γραφής και, βέβαια, αυτή την έντονη νοσταλγία επιστροφής πρός την πατρίδα που χαρακτηρίζει το σύνολο του έργου του.

Η "Αιολική γη" γράφεται μέσα στα δύσκολα χρόνια της Κατοχής, σε μια περίοδο δηλαδή ανάπηρης ελευθερίας, ανυπέρβλητων δυσκολιών και ευτελισμού της ανθρώπινης ζωής. Η έως τότε δεκαπενταετής συγγραφική πορεία του Βενέζη είχε επιβεβαιώσει την εικόνα ενός δημιουργού με απολύτως προσωπικό ύφος και με βασική θεματογραφία την τραγικότερη εθνική περιπέτεια του εικοστού αιώνα, τη Μικρασιατική Καταστροφή, την οποία ο Βενέζης εβίωσε με οδυνηρό τρόπο ως αιχμάλωτος στα εργατικά τάγματα της Ανατολής, απ' όπου ελάχιστοι είχαν την τύχη να επιζήσουν. Αν "Το νούμερο 31328" αφηγείται τη φοβερή...

Και μόνο την "Αιολική Γη" αν είχε γράψει ο Βενέζης, πάλι θα ήταν ένας από τους μεγάλους μυθιστοριογράφους όλων των εποχών... Η λεπτότητα και η απλότητα αυτού του έργου είναι απαράμιλλες. Σχεδόν μπορεί κανείς να πει πως σ' αυτό το βιβλίο καθορίζεται το τι είναι ένα έργο τέχνης. (Καθηγ. Cedric Whitman, Harvard University, 1957) Η ατμόσφαιρα της "Αιολικής Γης" δεν είναι ούτε αισθηματική ούτε θρηνητική, παρ' όλη την τραγωδία που πρόκειται να ξεσπάσει αργότερα. Ανάμεσα στους εργατικούς και αγαθούς χωρικούς κινούνται οι απίθανες μορφές των κυνηγών,των ληστών και των κοντραμ...

Μια ανθολογία ελληνικού διηγήματος του εικοστού αιώνα είναι, εκ των πραγμάτων, ένα εγχείρημα συνολικού χαρακτήρα. Οφείλει να αποτυπώνει μέσα από κατασταλαγμένες μορφές τόσο τις περιπέτειες της γραφής όσο και της γλώσσας αλλά και της χώρας που ανέδειξε τους επιλεγμένους διηγηματογράφους. Όσο απαραίτητοι είναι σε μια ανθολογία οι δημιουργοί-αγκωνάρια, οι δημιουργοί που σ’ αυτούς αναφερόμαστε αυθόρμητα, σχεδόν χωρίς σκέψη, άλλο τόσο ενδυναμώνουν την ανθολογία αυτή οι δημιουργοί ήσσονος σημασίας. Οι συγγραφείς δηλαδή που αποτυπώνουν «στιγμές» και «εικόνες» ταπεινές και φαινομεν...

[...] Κατά την ανθολόγηση καταβλήθηκε προσπάθεια, ώστε να καλυφθεί σφαιρικά η καθημερινή, η λατρευτική ζωή, το περιβάλλον, οι συνήθειες, τα "άνθη" που βλάστησαν στην αθωνική Έρημο. Επιχειρήθηκε γλωσσική ενοποίηση και συγχρονισμός με τη σύγχρονη γλωσσική αντίληψη, διατηρήθηκαν όμως οι ιδιοτυπίες που εκφράζουν και το ύφος των συγγραφέων, όπως π.χ. του Νίκου Καζαντζάκη (μάχονταν αντί μαχόταν στο τρίτο πρόσωπο του ενικού στον Παρατατικό χρόνο και μαχόντουσαν στο τρίτο του πληθυντικού). Διορθώθηκαν σιωπηρά αβλεπτήματα ή λάθη οφειλόμενων σε άγνοια των αγιορείτικων δεδομένων. Σ...

Ένα βιβλίο-μαρτυρία μιας εποχής που τα κινούμενα σχέδια και η επιστημονική φαντασία δεν είχαν ακόμη κατακτήσει τα παδιά. Τα παιδιά του "παιδικού θαλάμου", παρόλο που γεννήθηκαν μέσα στον πόλεμο, θυμούνταν με νοσταλγία το περιβάλλον τους και ζούσαν τη μαγεία του παραμυθιού. Όταν τα παρότρυναν να ζωγραφίζουν ό,τι θυμούνταν από την περασμένη τους ζωή, ζωγράφισαν με όλα τα χαρίσματα και τα ψεγάδια κάθε πρωτόγονης τεχνικής τον πόλεμο, το χωρίο τους, τις νεράιδες και τα παγανά. Πάνε εξήντα χρόνια από τότε που έγιναν αυτές οι ζωγραφιές, όταν το 1945 ανέλαβε ο άντρας μου τη...

Στη "Γαλήνη" ο Βενέζης αφηγείται την ιστορία μιας ομάδας προσφύγων από την Μικρασία, που έρχονται να εγκατασταθούν, το 1923, στην έρημη τότε γη της Αναβύσσου. Από την ομαδική απόγνωση ξεχωρίζουν σιγά σιγά τα πρόσωπα, το πάθος για τη ζωή που πρέπει να συνεχιστεί, τα όνειρα που ριζώνουν για να χτυπηθούν και πάλι από τη μοίρα, η αναζήτηση της λύτρωσης και της γαλήνης.

Η ιστορία αυτή αρχίζει τον Ιούλιο του 1923. Η Ανάβυσσος είναι ένα έρημο μέρος παραθαλάσσιο, στον κορφό του Σαρωνικού, πάνω κάτω δέκα μίλια πριν από το Σούνιο. Κανένας δημόσιος δρόμος δε βγάζει σ' εκείνο το μέρος. Όλοι οι δρόμοι τραβούνε πίσω από τους μικρούς λόφους που κλείνουν την άγονη γη του τόπου, όπου ο οδοιπόρος δε θα βρει δέντρο μήτε ένα. Σκοίνα μόνο βρίσκονται, αγκάθια, βούρλα και άμμος. Χέρια ανθρώπου από πολλούς αιώνες δεν οργώσανε το χώμα, και ο άμμος και η βροχή και ο ήλιος έκαμαν μονάχοι το έργο τους, χωρίς τον ίδρο του ανθρώπου. Οι λόφοι προχωρούν ως χαμηλά τη...

"Μυθιστόρημα συγκροτημένο, ψυχικό και ποιητικό, με άπειρα δραματικά και ηθογραφικά στοιχεία, με ανθρώπινες ανυψώσεις και καταπτώσεις, η βίβλος του πόνου και του αγώνα να ενωθεί η ανθρώπινη σάρκα, ο ανθρώπινος νους, το ανθρώπινο ναυάγιο με το ξερό ή το υγρό χώμα και να βλαστήσει η ελπίδα. Αληθινό είναι εκείνο που γράφεται με αίμα, κατά τον μεγάλο ποιητή, και ο Ηλίας Βενέζης με το αίμα της ψυχής του έγραψε τη "Γαλήνη". Που είναι και μια γαλήνη πνεύματος, γαλήνη δημιουργίας, το θαυμαστότερο λογοτεχνικό βιβλίο του τελευταίου καιρού". Μιχ. Ροδάς "Λογοτεχνικά βιβλία. Η "Γαλ...

Ο Ηλίας Βενέζης (Αϊβαλί, 4/17 Μαρτίου 1904 Αθήνα - 3 Αυγούστου 1973), στα πενήντα χρόνια (1924-1973) της πλούσιας συγγραφικής παραγωγής του, εξέδωσε, όσο ζούσε, είκοσι δύο βιβλία: επτά συλλογές διηγημάτων, τέσσερα μυθιστορήματα, ένα θεατρικό έργο, τέσσερα ταξιδιωτικά και έξι ακόμα έργα ("αφηγήσεις" και "χρονικά"). Δεν πρόλαβε να δει τυπωμένο το τελευταίο βιβλίο που είχε ετοιμάσει, το "Μικρασία, χαίρε", το οποίο κυκλοφόρησε λίγο μετά τον θάνατό του. Μεγάλο, ωστόσο, μέρος του έργου του παραμένει ακόμα διάσπαρτο στον Τύπο (ημερήσιο και περιοδικό), με συνέπεια, πενήντα πέντε...

Με τον προεδρικό μου λόγο της 13ης Ιανουαρίου 1977 έκαμα έναν απολογισμό, που ήταν καρπός επίπονης έρευνας στους πενήντα πολυσέλιδους τόμους των Πρακτικών της Ακαδημίας Αθηνών. Ο απολογισμός προσπάθησε να δείξει ποια ήταν η προσφορά των λογοτεχνών Ακαδημαϊκών στα πρώτα πενήντα χρόνια της Ακαδημίας, αλλά και πόσο άγνωστη έμεινε η προσφορά αυτή, σκορπισμένη στους τόμους των Πρακτικών της. Κ' επρόσθετα ότι τα κείμενα αυτά αποτελούν μια πολύ σημαντική κριτική σελίδα της Ελληνικής Γραμματείας και ότι θα είναι μια ζωηρότατη έκπληξη για τους νέους μας, όταν τα γνωρίσουν και με προ...