Δημουλά Κική 1931-2020
Dimoulá Kikí
Η Κική Δημουλά γεννήθηκε στις 6 Ιουνίου 1931 στην Αθήνα. Εργάστηκε στην Τράπεζα της Ελλάδος επί είκοσι πέντε χρόνια, το διάστημα 1949-1974. Στα γράμματα εμφανίστηκε το 1952 με την ποιητική συλλογή "Ποιήματα" που μετά από λίγο απέσυρε η ίδια από την κυκλοφορία. Παντρεύτηκε τον ποιητή Άθω Δημουλά, το 1954, και απέκτησε μαζί του δύο παιδιά. Εξέδωσε τις ποιητικές συλλογές ("Έρεβος", 1956, "Ερήμην", 1958, "Επί τα ίχνη", 1963, "Το λίγο του κόσμου", 1971, "Το τελευταίο σώμα μου", 1981, "Χαίρε ποτέ", 1988, "Η εφηβεία της λήθης", 1994, "Ενός λεπτού μαζί", 1998, "Ήχος απομακρύνσεων", 2001, "Χλόη θερμοκηπίου", 2005, "Μεταφερθήκαμε παραπλεύρως", 2007, "Συνάντηση", 2007, "Πέρασα", 2010, "Τα εύρετρα", 2010). Οι επτά πρώτες συλλογές συγκεντρώνονται στην έκδοση "Ποιήματα" (1998, 6η έκδοση 2005). Μέρος του έργου της έχει μεταφραστεί στα γαλλικά, αγγλικά, γερμανικά, ισπανικά, ιταλικά και σουηδικά. Βραβεία - Διακρίσεις: - 1972, Β΄ κρατικό Βραβείο Ποίησης, για τη συλλογή: "Το λίγο του κόσμου". - 1989, Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης, για τη συλλογή "Χαίρε ποτέ". - 1995, Βραβείο Κώστα και Ελένης Ουράνη (Ακαδημία Αθηνών), για τη συλλογή: "Η εφηβεία της λήθης". - 2001, Αριστείο των Γραμμάτων της Ακαδημίας Αθηνών, για το σύνολο του έργου της. - 2002, τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. - 2009, Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας (Prix Europeen de Litterature - Rencontres Europeennes de Litterature, Στρασβούργο) - 2010, Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου της. Με την ευκαιρία της εκλογής της στην Ακαδημία Αθηνών -η τρίτη γυναίκα στην ιστορία της Ακαδημίας-, η ποιήτρια είπε σε συνέντευξή της στην Όλγα Μπακομάρου ("Ελευθεροτυπία", 16.3.2002): "Έβαλα (υποψηφιότητα), πρώτον βέβαια, για λόγους που δεν ομολογούνται. Και μετά: ίσως για να ικανοποιήσω μια καθυστερημένη φιλομάθεια. Ίσως για να βρω μια ειρηνικότερη και επομένως ασφαλέστερη στέγη για το μετέωρο και ευάλωτο είδος του λόγου που υπηρετώ. Ίσως ακόμα με την ελπίδα ότι αυτό το είδος αποδειχτεί ευρύτερα και σταθερότερα χρήσιμο από όσο ασταθώς χρησιμεύει σε μένα. Ενδεχομένως να νοστάλγησα και την πειθαρχία. Να νοστάλγησα την περικοπή του ελεύθερου χρόνου, που σε μένα τουλάχιστον προσφέρει αρκετήν αταξία. [...]" Έφυγε από τη ζωή στις 22 Φεβρουαρίου 2020, σε ηλικία 89 ετών. (φωτογραφία: Νίκος Κοκκαλιάς)
Σωτήρης Σόρογκας, 50 χρόνια ζωγραφική
Συλλογικό έργο
Μουσείο Μπενάκη (2011)
Έχω την τύχη να αγαπώ τον Σωτήρη Σόρογκα με διπλή σφοδρότητα, και για την δωρήτρια ευγένειά του, και για όση ανάταση, ή και ανάσταση μας χαρίζει το θείας ευαισθησίας έργο του. Ευγνωμονώ τις πέτρες που ζωγραφίζει ο Σόρογκας, επειδή αυτή η λευκότητα του φωτός εν είδει περιστεράς να τις περιλούει, μεταμορφώνει την σκληρότητά τους σε μια αέρινη μεταμέλεια. Και αυτή η μεταμέλεια είναι σαν να διαχέεται στο σύμπαν και να εισχωρεί σε κάθε μορφή σκληρότητας που μας έχει πετροβολήσει. Χάρη σε μια βάρκα που μου έχει ζωγραφίσει, κατάφερα πολλές φορές κοιτώντας τη, να διαπλεύσω το κυματ...
Τα εύρετρα
Δημουλά Κική 1931-
Ίκαρος (2011)
Ευλαβούμαι, Ανάγκη ότι εσύ έπλασες το συνεχές του κόσμου το δωσ' μου, το δεν έχω του. Αλλά τον έρωτα όχι, όχι εσύ, Ανάγκη τον έρωτα τον έπλασε ο θάνατος από άγρια περιέργεια να εννοήσει τι είναι ζωή.
Κωστής Παλαμάς
Συλλογικό έργο
Ακαδημία Αθηνών (2011)
Το τόμος των Πρακτικών περιλαμβάνει την προσφώνηση του Προέδρου της Ακαδημίας, κατά το έτος 2009, Πάνου Λιγομενίδη, ο οποίος είχε και την πρωτοβουλία για την πραγματοποίηση της ημερίδας και τις ομιλίες των ακαδημαϊκών Κωνσταντίνου Δεσποτόπουλου με θέμα "Το άριστο έργο του Κωστή Παλαμά" και της ποιήτριας Κική Δημουλά με τίτλο "Τάχα θα ξανασυναντηθούμε κάποτε;". Επίσης περιλαμβάνει κείμενα: του καθηγητή της Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ι. Καζάζη με θέμα "Προς την δημιουργία της Νεοελληνικής Γλώσσας: Η γλωσσική έκρηξη του 1880 και ο ρόλος του Κ. Παλαμά", του κα...
Εκτός σχεδίου
Δημουλά Κική 1931-
Ίκαρος (2011)
Το βιβλίο αυτό περιλαμβάνει πεζά κείμενα της ποιήτριας Κικής Δημουλά. Σε μορφή σχολίου, χρονογραφήματος ή μικρού διηγήματος τα κείμενα αυτά έχουν αυτοβιογραφικό, εξομολογητικό ή άλλοτε ηθογραφικό περιεχόμενο καθρεφτίζοντας την εποχή που γράφτηκαν αλλά και έναν ολόκληρο κόσμο, βιώματα, σκέψεις και συναισθήματα, που γνωρίσαμε στην ποίηση της Κικής Δημουλά. Τα κείμενα αυτά είναι επιλογή από τα "Κυκλογραφήματα" που γράφτηκαν την περίοδο 1959- 1967 και δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «Κύκλος» της Τράπεζας της Ελλάδος, στην οποία εργαζόταν η Κική Δημουλά. Στον πρόλογο της...
Τα εύρετρα
Δημουλά Κική 1931-
Ίκαρος (2010)
Ευλαβούμαι, Ανάγκη ότι εσύ έπλασες το συνεχές του κόσμου το δωσ' μου, το δεν έχω του. Αλλά τον έρωτα όχι, όχι εσύ, Ανάγκη τον έρωτα τον έπλασε ο θάνατος από άγρια περιέργεια να εννοήσει τι είναι ζωή.
Η νεοελληνική ερωτική ποίηση
Συλλογικό έργο
Ελευθεροτυπία (2010)
Ο δεύτερος τόμος της ανθολογίας περιλαμβάνει τις ενότητες: - Η μελαγχολία [Ζαχαρίας Παπαντωνίου, Γεώργιος Αθάνας, Κώστας Ουράνης, Κώστας Καρυωτάκης, ..., Γιάννης Χατζίνης] - Η αγωνία για το χαμένο κέντρο [Τ. Κ. Παπατσώνης, Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος, Γ. Θ. Βαφόπουλος, ..., Γιώργος Σεφέρης] - Το φωτεινό ρήγμα [Γιώργος Σαραντάρης, Νικόλαος Κάλας, Νίκος Εγγονόπουλος, Ανδρέας Εμπειρίκος, Οδυσσέας Ελύτης, Νίκος Γκάτσος, Γιώργος Λίκος, Νίκος Καρύδης, Μάτση Χατζηλαζάρου] - Η μυθολογία των ήρεμων τόπων [Γιάννης Ρίτσος, Νικηφόρος Βρεττάκος, Τάσος Λειβαδίτης, Κώστας Μόντης, ..., Γιώργ...
Ο Παρθενώνας στην ποίηση
Συλλογικό έργο
Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α.) (2009)
[...] Σκοπός της ανθολογίας είναι να συγκεντρώσει και ν' αναδείξει ποιήματα που, ενώ "χάνονται" μέσα στα άπαντα των ποιητών και στις πολυάριθμες σελίδες των περιοδικών, συγκεντρωμένα αποκτούν διαφορετική δύναμη και σημασία. Κρυσταλλωμένα γύρω από το θέμα "Παρθενώνας", μιλούν για το μνημείο με τρόπο πρωτόγνωρο ως προς την ποικιλία και το βάθος του. Πράγματι, ενώ τα αισθητικά, αρχαιολογικά, ιδεολογικά και περιηγητικά κείμενα για τον Παρθενώνα ομόφωνα, σχεδόν, εξαίρουν την ιδανική ομορφιά του και τη βαθιά επίδραση που άσκησε σε πολλά επίπεδα της ζωής μας, οι ποιητές τολμού...
Έρανος σκέψεων για την ανέγερση τίτλου υπέρ της αστέγου αυτής ομιλίας
Δημουλά Κική 1931-
Ίκαρος (2009)
Ο "Έρανος σκέψεων για την ανέγερση τίτλου υπέρ της αστέγου αυτής ομιλίας" είναι το κείμενο που εκφώνησε η Κική Δημουλά στην Αρχαιολογική Εταιρεία στις 26 Ιανουαρίου 2009.
3.000 χρόνια ελληνική ερωτική ποίηση
Συλλογικό έργο
Εκδοτική Θεσσαλονίκης (2008)
[...] Στον μικρό αυτό τόμο προσπάθησα να χωρέσω το ευρύτερο και πιο αντιπροσωπευτικό μέρος της τρισχιλιετούς ελληνικής ποιητικής παραγωγής, στο θέμα του έρωτα. Από τον ομηρικό μονόλογο της Ανδρομάχης, το περίφημο χορικό της "Αντιγόνης" του Σοφοκλή, τους αρχαίους λυρικούς, τον μονόλογο της Αρετούσας, και τα δημοτικά τραγούδια, μέχρι τους λαϊκούς τραγουδοποιούς, και τους νεότερους και σύγχρονους ποιητές, ξετυλίγονται όλες οι πτυχές του πολυτραγουδισμένου έρωτα: παθιασμένος, ανεκπλήρωτος, ρομαντικός, χυδαίος, απροσδόκητος, παιγνιώδης, ανιδιοτελής, αστείος, δολοφονικός, πληρωμέ...
Σωτήρης Σόρογκας
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Καστανιώτη (2007)
Mια καλλιτεχνική παρουσία ευθύβολη και διακριτική, που κυριαρχεί με το δικό της, πηγαία προσωπικό ύφος στην εικαστική ζωή της χώρας, είναι ο ζωγράφος Σωτήρης Σόρογκας. Zωγράφος με καταβολές στην πιο στέρεη και διαχρονική μας παράδοση, της προσθέτει εδώ και δεκαετίες τη δική του εκδοχή του ελληνικού φωτός. Γι' αυτόν ακριβώς τον ζωγράφο, που εξαγιάζει τις ταπεινές μορφές ζωής, μια πλειάδα ανθρώπων των γραμμάτων, θεωρητικών της εικαστικής δημιουργίας, ποιητών και συγγραφέων, έχει εκφραστεί μέσα στο διάστημα τριάντα πέντε και πλέον χρόνων. Tα κείμενα αυτών ακριβώς των δ...
Σωτήρης Σόρογκας
Συλλογικό έργο
Ελληνικά Γράμματα (2007)
Τη ζωγραφική τέχνη του Σωτήρη Σόρογκα την έχουν τιμήσει έγκυροι κριτικοί με αναλύσεις που άγγιξαν το στοχαστικό της βάθος. Ανατρέχοντας σ' αυτές τις κριτικές, αναρωτιέσαι ποια αθέατη πλευρά του έργου του μπορεί ακόμη να εξερευνήσει ένα άλλο βλέμμα. Σχεδόν αποθαρρύνεσαι. Δεν σου απομένει άλλη επιλογή από το να ξαναζήσεις αυτήν τη συνάντηση με το έργο, ριψοκινδυνεύοντας μια επανάληψη ή μια κοινοτοπία. Η ζωγραφική του Σωτήρη Σόρογκα ανθίζει μέσα στο κλίμα που δημιούργησαν στη δεκαετία του '70 δύο συγκλίνοντα ρεύματα: η αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για το σχέδιο και το μινι...
Συνάντηση
Δημουλά Κική 1931-
Ίκαρος (2007)
Στους πάντα δύσκολους καιρούς η ποίηση στέκεται η αναγκαία οικοσκευή με τα απολύτως απαραίτητα. Βοήθημα και ζύγι γι' αυτούς που 'χουν ανάγκη για κουράγιο, συντροφιά και στήριγμα. Άλλα και διαρκής και μόνιμη αναζήτηση μέτρου. Απόλυτη αξία σε καιρούς σχετικότητας, ματαίωσης, ακύρωσης. Πολύτιμο και σπάνιο δίδαγμα ήθους, συνέπειας και πείσματος. Και πολύτιμη συνεύρεση του ατομικού μέσα στο συλλογικό και του δημόσιου μέσα στο ιδιωτικό. Μια οικοσκευή που διαφυλάσσει τη λιτότητα, την πυκνότητα, τη σαφήνεια, τη βαθιά υπαρξιακή στόχευση, τον πλούτο του ελάχιστου, τις αμφισημίες των...
Σύγχρονη ερωτική ποίηση
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Καστανιώτη (2007)
Ανθολογούνται οι ποιητές: Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, Αντρέας Αγγελάκης, Βασιλης Αρφάνης, Σταύρος Βαβούρης, Ρέα Γαλανάκη, Γιάννης Δάλλας, Μηνάς Δημάκης, Κική Δημουλά, 'Αρης Δικταίος, Δημήτρης Δούκαρης, Νίκος Εγγονόπουλος, Οδυσσέας Ελύτης, Ανδρέας Εμπειρίκος, Έκτωρ Κακναβάτος, Γιώργος Καραβασίλης, Διονύσης Καρατζάς, Τάσος Κόρφης, Θανάσης Κωσταβάρας, Χρίστος Λάσκαρης, Τάσος Λειβαδίτης, Χριστόφορος Λιοντάκης, Κώστας Λογαράς, Στέλιος Λύτρας, Πρόδρομος Χ. Μάρκογλου, Γιώργος Μαρκόπουλος, Ερρίκος Μπελιές, Θανάσης Θ. Νιάρχος, Παυλίνα Παμπούδη, Αθηνά Παπαδάκη, Δ. Π. Παπαδίτσας, Τίτος Πα...
Εκτός σχεδίου
Δημουλά Κική 1931-
Ίκαρος (2005)
Έβαλα εδώ τον τίτλο "Επίλογος" αντί "Πρόλογος" ως έδει, όχι για να αιφνιδιάσω με την αναποδιά, ούτε από τη γνωστή μανία μου να επιγράφω μερικές ζωντανές ακόμα και κρυφοφιλόδοξες πράξεις μου με κλάψα. Τον προτίμησα γιατί η έκδοση αυτών των κειμένων είναι ο επίλογος πράγματι μιας εκκρεμότητας που έμεινε για σαράντα κοντά χρόνια στο συρτάρι χωρίς να μου ζητάει τίποτα, αλλά και χωρίς να παραιτείται από τη συντήρησή της. Τρία από τα πράγματα που άκακα ψιλοκορόιδευα παλιά, ήταν η λακ, οι βάτες και η έκδοση ή επανέκδοση κειμένων που έχει γράψει κανείς εκεί κατά τη φθίνουσα νεότη...
Νάνι, τ' άνθι των ανθώ
Συλλογικό έργο
Ίνδικτος (2005)
Εικαστικά έργα: Αλέξης Βερούκας, Μανώλης Γρηγορέας, Στέφανος Δασκαλάκης, Δημήτρης Ζουρούδης, Ειρήνη Ηλιοπούλου, Χρίστος Καράς, Κυριάκος Κατζουράκης, Αφροδίτη Λήτη, Ζάφος Ξαγοράρης, Βάνα Ξένου, Γιώργος Ρόρρης, Χρόνης Μπότσογλου, Εδουάρδος Σακαγιάν, Κώστας Τσόκλης, Αλέκος Φασιανός. Ίσως μια γυναίκα που έγινε μάνα να μπορούσε να μας μιλήσει πιο ουσιαστικά για το θέμα - αν και τώρα που το σκέφτομαι, μάλλον αυτή είναι η μόνη που δεν θα μπορούσε να το κάνει, γιατί μιλά με περισσότερο φως όποιος ζει στο σκοτάδι. Για μένα, αλλά και για αρκετούς άλλους -που γνωρίζω και πίνουν νερό...
Ήχος απομακρύνσεων
Δημουλά Κική 1931-
Ίκαρος (2005)
Όταν πια ζήτησα το λογαριασμό να πληρώσω αγανάκτησα. Υπέρογκος κλέφτης. Ένα απλό σερβίρισμα αισθήσεως και μου το χρεώνει τώρα το όνειρο τάχα πως ήτανε με αγκάλιασες. Τι αισχροκερδές φάντασμα η απόλαυση.
Χλόη θερμοκηπίου
Δημουλά Κική 1931-
Ίκαρος (2005)
ΔΕΝ ΕΧΕΙΣ ΤΙ ΝΑ ΧΑΣΕΙΣ Καλά τα βγάζει πέρα η μοναξιά φτωχικά αλλά τίμια. Αλλού κοιμάται αυτή κι αλλού το εγκρατές σκεπτικό εάν. Μόνο καμιά φορά σε πειραματισμούς την παρασύρει η περιέργεια -όφις προγενέστερος και πιο φανατικός απ' τον νερόβραστον εκείνον της μηλέας. Δοκίμασε της λέει, μη φοβάσαι δεν έχεις τι να χάσεις και την πείθει να κουλουριάζεται πνιχτά να τρίβεται σα γάτα ανεπαίσθητη πάνω στο διαθέσιμο αέρα που αφήνεις προσπερνώντας. Απόλαυση πολύ μοναχικότερη από τη στέρησή της.
Ποιήματα
Δημουλά Κική 1931-
Ίκαρος (2005)
Συγκεντρωτική έκδοση των ποιητικών συλλογών: "Έρεβος" (1956), "Ερήμην" (1958), "Επί τα ίχνη" (1963), "Το λίγο του κόσμου" (1971), "Το τελευταίο σώμα μου" (1981), "Χαίρε ποτέ" (1988) και "Η εφηβεία της λήθης" (1994).
Ο φιλοπαίγμων μύθος
Δημουλά Κική 1931-
Ίκαρος (2003)
"Ο φιλοπαίγμων μύθος" είναι το κείμενο που εκφώνησε η Κική Δημουλά κατά την τελετή υποδοχής της στην Ακαδημία Αθηνών στις 11 Νοεμβρίου 2003.